2B1 week 1 HC 1 & 4 Inleiding microbiologie en parasieten Flashcards
Welke soorten ziekteverwekkers zijn er?
Bacteriën, schimmels & gisten, parasieten en virussen
Wat zijn kenmerken van bacteriën?
- Prokaryoot
- Eencellig
- Dubbelstrengs circulair DNA
- Vaak plasmidaal DNA
Wat zijn voorbeelden van bacteriële infecties?
Streptokokken, pneumokokken, lues/syffilis, e.coli
Wat zijn kenmerken van virussen?
- Vermeerdering in gastheercellen
- Alleen DNA of alleen RNA
- Enkelstrengs of dubbelstrengs
Wat zijn voorbeelden van virale infecties?
BWI, rode hond, hepatitis, COVID
Wat zijn kenmerken van fungi?
- Eukaryoot
- Dismorf
- Voortplanting door sporen
Wat is het verschil tussen gisten en schimmels?
Gisten zijn unicellulair, schimmels zijn draden
Wat zijn kenmerken van parasieten?
- Eukaryoot
- Afhankelijk van gastheer
- Groot genoom
- Complexe cel structuren
- Meerdere ontwikkelingsstadia in levenscyclus
- Soms meerdere gastheren
Wat stond er in de postulaten van Koch?
Een ziekte, een microbiele verwekker
- Alleen bij ziekte is verwekker aanwezig
Wat is de betekenis van een infectie?
Schade of veranderde fysiologie door interactie tussen gastheer en micro-organisme
Waar hangt de pathogenese van een infectieziekte vanaf?
- Besmettingsroute
- Gastheer (genetische achtergrond, immuunstatus)
- Micro organisme (virulentie, pathogeniciteit)
Wat is virulentie?
Vermogen van een micro-organisme om schade/ziekte te veroorzaken (kwalitatief)
Wat zijn virulentiefactoren?
Eigenschappen waarmee een micro-organisme de verdedigingsmechanismen van de gastheer kan ontlopen
Wat is pathogeniciteit?
Vermogen van een micro-organisme om schade/ziekte te veroorzaken (absoluut)
Welke typen pathogeniciteit zijn er?
- Primair pathogeen: veroorzaken regelmatig ziekte verschijnselen
- Oppoturnistisch pathogeen
Wat is Leishmania?
Parasiet met een kern en kinetoplast met mitochondriaal DNA
- Overgebracht door zandvliegjes
Welke typen symbiose zijn er?
- Commensalisme: 1 voordeel
- Mutualisme: beide voordeel
- Parasitisme: ten koste van gastheer
Welke 3 typen parasieten zijn er?
- Ectoparasieten (op de huid)
- Endoparasieten / parasitaire wormen
- Parasitaire protozoa (eencellig)
Wat is een vector?
E-vertebraat dat verantwoordelijk is voor overdracht van een parasiet
Welke typen ontwikkelingscycli zijn er?
Direct (1 gastheer) of indirect (meerdere gastheren)
Wat zijn kenmerken van een definitieve gastheer?
Herbergt volwassen parasiet die zich geslachtelijk vermenigvuldigt
Wat zijn kenmerken van een tussengastheer?
Asexuele of vegetatieve vermeerdering
Wat is gastheerspecificiteit?
Door een specialisatie ontstane gebondenheid van de parasiet aan een bepaalde gastheer
Wat doen intracellulaire parasieten in een fagosoom?
Voorkomen fusie met lysosoom
Welke klinische vormen van Leishmaniasis zijn er?
Cutaan, mucocutaan en visceraal
Wat zijn kenmerken van viscerale Leishmaniasis?
- In lymfeknopen, beenmerg, milt en lever
- Aantasting immuunsysteem (superinfecties)
- Pancytopenie, hepato-splenomegalie
- Onregelmatige koorts
Wat is de incubatie periode?
Tijdspan tussen infectiemoment en moment van eerste klinische symptomen
Wat is de prepatente periode?
Tijdspan tussen infectiemoment en moment dat parasiet blijk geeft van zijn aanwezigheid
Wat zijn kenmerken van L. Donovani?
- Onregelmatige koorts, buikpijn, vermagering, hepato-splenomegalie, pancytopenie, hyper IgG, lymfadenopahtie en superinfecties
- Overdracht van mens op mens
- Soms PKDL (persisteren in huid)
Wat zijn kenmerken van L. Infantum?
Normaliter bij honden, opportunistisch bij mensen
Wat is de behandeling van Leishmaniasis?
- Systemisch: stibogluconaat, amphotericine B of miltefosine (oraal)
- Lokaal: Injecties stibogluconaat, paramomycine zalf
Wat zijn kenmerken van cutane Leishmaniasis?
- Pijnloze ulcus
- Langzaam groeiend
- Opstaande rand
- Nat/droog/korstig
Wat is het kenmerk van L. Viannia?
Vaak mucocutane relaps
Hoe verloopt de ontwikkelingscyclus van de Leishmania?
- Injectie promastigote door zandvlieg
- Fagocytose door macrofagen
- Promastigote wordt amastigote
- Amastigote vermeerdert
- Zandvlieg zuigt amastigote uit bloed
- Ingestie geparasiteerde cellen
- Amastigote wordt promastigote in darm
- Afbraak en migratie naar kop
Waar komt viscerale Leishmaniasis voor?
- India, Bangladesh, Brazilië, Nepal en Sudan
- Rond middellandse zee
Wat is de pathogenese van Leishmaniasis?
- Incubatietijd van dagen tot jaren
- Infectieduur van maanden tot jaren
- Verloop plots en heftig tot langzaam en niet heftig
Welke typen cutane Leishmaniasis komen voor in de oude wereld en nieuwe wereld?
Oude wereld: L. Major, L. Tropica en L. Ethiopica
Nieuwe wereld: L. Mexicana en L. Viannia
