2.7 - alcoholau ac asid carbocsylig Flashcards
beth yw fformiwla gyffredinol alcoholau?
CnH2n+1OH
beth yw alcohol cynradd? (lle mae’r OH?)
cynnwys grwp -CH2OH felly OH ar ddiwedd y gadwyn
beth yw alcohol eilaidd? (lle mae’r OH?)
cynnwys grwp -CH(OH)- felly OH wedi fondio i garbon yng nghanol y cadwyn
beth yw alcohol trydyddol? (lle mae’r OH?)
cynnwys grwp OH wedi bondio i atom C heb unrhyw atomau hydrogen
beth rhoddir ar ddechrau enw moleciwl os yw OH wedi’i ychwanegu i foleciwl cymhleth?
hydrocsi -
pa fath o fondiau ydy alcoholau yn ffurfio?
bondiau hydrogen rhyngfoleciwlaidd
pam ydy alcoholau yn ffurfio bondiau hydrogen?
oherwydd y gwahaniaeth mewn electronegatifedd rhwng yr O a’r H i gynhyrchu bond polar
pa elfennau sy’n bondio gyda hydrogen i ffurfio bond hydrogen?
elfennau electronegatif iawn sef Nitrogen, Ocsigen a Fflworin
Paratoi Ethanol mewn Diwylliant - pa dull defnyddir?
hydradu alcen trwy adiad electroffilig
Paratoi Ethanol mewn Diwylliant - beth yw’r adweithydd?
ager
Paratoi Ethanol mewn Diwylliant - beth yw’r amodau?
300 gradd C
70atm
catalydd asid ffosfforig
beth ydy eplesiad yn trawsnewid?
trawsnewid siwgrau yn ethanol
beth yw’r hafaliad am eplesiad?
C6H12O6 –> 2C2H5OH +2CO2
glwcos –> 2x ethanol + 2x carbon deuocsid
sut gwahanir y cymysgedd mewn eplesiad?
distyllu ffracsiynol
beth cynhyrchir bioethanol o?
siwgrau mewn planhigion trwy eplesiad
beth cynhyrchir biodiesel o?
olewau a’r brasterau sy’n bresennol mewn hadau rhai planhigion
beth yw 3 mantais biodanwyddau?
-adnewyddadwy
-carbon niwtral
-diogelwch economaidd a gwleidyddol
beth yw 3 o anfanteision biodanwyddau?
-defnyddio tir
-defnyddio adnoddau
-niwtraliaeth carbon (dadl nid yw’r holl broses yn carbon niwtral)
pa fath o adwaith yw dadhydradiad alcoholau?
adwaith dileu
beth ydy dadhydradu alcohol yn ffurfio?
alcen
sut ffurfir alcen trwy dadhydradu alcohol?
-pasio anwedd ethanol dros alwminiwm ocsid (catalydd) a’i wresogi
NEU
-gwresogi’r alcohol gyda asid sylffwrig crynoedig ar dua 170 gradd C
pa grwp sy’n ffurfio wrth ocsidio alcohol?
grwp carbonyl
faint o weithiau ydy alcohol cynradd yn gallu cael eu ocsidio?
2
faint o weithiau ydy alcohol eilaidd yn gallu cael eu ocsidio?
1
ocsidiad cyntaf alcohol cynradd - beth yw’r cynnyrch?
aldehyd
ocsidiad cyntaf alcohol cynradd - beth yw’r adweithyddion?
Cr2O7’2-/H+
ocsidiad cyntaf alcohol cynradd - beth yw’r amodau?
gwresogi a distyllu’r aldehyd wrth iddo ffurfio
ocsidiad cyntaf alcohol cynradd - pam yw’n bosib distyllu’r aldehyd?
aldehyd heb bondiau hydrogen felly berwbwynt is sy’n galluogi iddo cael ei distyllu
ail ocsidiad alcohol cynradd - beth yw’r cynnyrch?
asid carbocsylig
ail ocsidiad alcohol cynradd - beth yw’r adweithyddion?
Cr2O7’2-/H+
ail ocsidiad alcohol cynradd - beth yw’r amodau?
gwresogi o dan adlifiad
ocsidiad alcohol eilaidd - beth yw’r cynnyrch?
ceton
ail ocsidiad alcohol cynradd - beth yw’r adweithyddion?
Cr2O7’2-/H+
ail ocsidiad alcohol cynradd - beth yw’r amodau?
gwresogi o dan adlifiad
beth yw’r adweithydd yn y prawf alcoholau cynradd ac eilaidd?
ychwanegu potasiwm deucromad (VI) mewn asid (K2Cr2O7)
beth yw’r newid lliw yn y prawf alcoholau cynradd ac eilaidd?
oren –> gwyrdd
-dim ond cynradd yn newid
ydy asid carbocsylig yn cryf/gwan?
gwan
asid + bas –> ___
asid + bas –> halwyn + dwr
asid + carbonad –> ___
asid + carbonad –> halwyn + carbon deuocsid + dwr
beth yw priodweddau esterau?
-anhydawdd mewn dwr ond hydawdd mewn hydoddion organig
-arogl melys, nodweddiadol
beth yw enw’r adwaith rhwng alcoholau ac asid carbocsylig i ffurfio ester?
esteriad
ffurfio esterau - beth yw’r adweithyddion?
asid carbocsylig
ffurfio esterau - beth yw’r amodau?
asid sylffwrig crynodedig/gwresogi o dan adlifiad
