10 Proteïnefuncties Flashcards
welke 3 rollen hebben eiwitten in het lichaam?
- groei en homeostase
- structuur cel en lichaam
- bouwstenen regeneratie en weefselopbouw - controle
- katalyseren reacties als enzym
- boodschapper als groeifactor of hormoon
- vervoer componenten
- bescherming tegen invasieve pathogenen (als antilichaam of complementfactor) - energiehuishouding
- als enzymen betrokken bij omzetten energie in bruikbare eenheden
wat is een dimeer?
als twee moleculen een binding aangaan
wat is een homodimeer?
als twee dezelfde moleculen een binding aangaan
wat is een heterodimeer?
als twee verschillende moleculen een binding aangaan
door wat voor binding worden monomeren vaak aan elkaar gekoppeld?
een kop-staartbinding
wat is een polymeer?
verbinding van 2/meer monomeren
wat zijn de 3 belangrijke intracellulaire filamenten?
- actinefilament
- tubulinefilament
- intermediair filament
waar liggen actinefilamenten vooral?
net onder het plasmamembraan
wat wordt bedoelt met: actinegen is een huishoudgen?
het actinegen wordt in elke cel tot expressie gebracht
hoe wordt actine gepolymeriseerd?
- globulair actine gaat polymeriseren tot een keten -> wordt steeds aan dezelfde kant verlengd = filamenteuze actine (F-actine)
- kapje op het groeiende uiteinde plaatsen -> ketenvorming komt tot stilstand
- andere eiwitten (waaronder Arp2/3-complex) bindt aan niet-groeiende uiteinde -> wordt verbonden met midden andere actine-filamenten
- raamwerk F-actine
is tubuline een huishoudgen?
ja
welke varianten van tubuline bestaan er?
alpha en beta
hoe komt tubuline voor?
heterodimeren van alpha en beta tubuline vormen lange ketens -> 13 vormen een holle buis = microtubulinefilamenten
hoe groeien microtubulinefilamenten?
- tubuline-eiwitten zijn gekoppeld aan GTP en twee GTP-bevattende tubuline-eiwitten hebben een hoge affiniteit voor elkaar
- GTP met kleine vertraging gehydrolyseerd tot GDP -> groei keten
- alleen groeiende uiteinde bevat GTP -> groei -> vormt cap
- affiniteit GDP-bindende tubulines minimaal -> bij verlies cap of stop groei valt filament uit elkaar
wat bevatten celsoorten die blootstaan aan extreme mechanische belasting (huid, darm, vagina) naast een actine- en microtubulusskelet?
intermediare filamenten
waar worden intermediare filamenten door gemaakt?
cytokeratines
waarom heten intermediare filamenten zo?
zitten qua breedte (12 nm)tussen actine- (7 nm) en microtubulusfilamenten(25nm)
wat is epidermolysis bullosa?
erfelijke huidziekte waarbij blaren ontstaan door ontbreken intermediare filamenten
hoe wordt gezorgd dat reacties in een cel ordelijk en snel kunnen plaatsvinden?
(eiwitten als) enzymen
hoe werkt een enzymatische reactie?
enzym (E) en substraat (S) vormen complex (ES) waarbij het substraat tijdens de reactie tot het product (P) een tijdelijke transitionele staat doormaakt die zeer sterk aan het enzym gebonden wordt (EP) -> hierdoor wordt energie opgewekt -> reactie gaat sneller
binding ligand aan enzym en bijgaande conformatieveranderingen leidt tot een betere … van het … domein tov het …
- positionering
- katalytische
- substraat
wordt een enzym opgebruitk?
nee
wat is de formule voor de reactiesnelheid?
v = (Vmax[S])/(Km + [S])
Vmax = maximale snelheid
[S] = concentratie substraat
Km = michaelisconstante (concentratie substraat waarop de reactie op 1/2Vmax plaatsvindt)
wat zijn 2 fysieke mechanismes van regulatie van enzymactiviteit?
- mate van expressie
- beperken eiwit in bepaalde compartimenten cel
bij positieve en negatieve feedback loops kunnen [S] en [P] op 2 manier de enzymatische activiteit beïnvloeden:
- regulering enzymexpressie
- activator/remmer enzymactiviteit
wat doen posttranslationele modificaties?
verandering structuur enzym -> beïnvloedt affiniteit enzym met substraat
waarom beïnvloedt concentratie van het substraat de enzymactivititeit?
als alle ligandplaatsen vol zijn -> maximale activiteit enzym
- oxidasen / dehydrogenasen
- transferasen
- hydrolasen
- liasen
- isomerasen
- ligasen / synthetasen
- oxidatie/reductiereacties
- plaatsing van de functionele groep
- verbreking C-O, C-N, C-C verbinding
- verbreken/maken dubbele C-C, C-O, C-S, C-N verbindingen
- structurele of geometrische veranderingen
- vorming van verbinding dmv ATP-klieving
wat is de meest voorkomende post-translational modification (PTM)?
fosforylering eiwitten
welke enzymen zorgen voor de fosforylering van eiwitten?
kinasen
welke 3 groepen kinasen zijn er?
- serine/threoninekinasen kinasen (80%)
- tyrosinekinasen
- lipidekinasen (fosfaatgroepen aan vetzuren)
wat is promiscuïteit?
kinasen herkennen meer dan 1 substraat
wat doen GTP’asen?
gebruikt hydrolyse energiehoudende trifosfaatamines voor doorgeven signalen in cel
welk enzym zorgt voor verwijdering fosfaatgroepen?
fosfatase
hoe werken GTP’asen in drie stappen?
- actief GTP’ase bevat GTP
- trekt andere eiwitten aan die door kinase gefosforyleerd worden
- signaal wordt tot dieper in cel doorgegeven
wat doet GTPase activing proteins (GAPs)?
zetten intrinsieke GTPaseactiviteit van het enzym aan -> GTP wordt GDP -> GTPase nu inactief
wat doet guanine nucleotide exchange factors?
vervangen GDP voor GTP (GDP wordt volledig verwijderd ten gunste van een GTP) -> GTPase weer actief
als wat werken GTPasen?
moleculaire schakelaars
wat doen adaptoreiwitten?
zorgen dat signalen in cel goed worden overgedragen
