الگو های رشد Flashcards
اینکه رشد روند قابل پیشبینی داره ینی چی؟
داراي یک روند قابل پیش بینی بوده براي مثال میدانیم سرعت رشد در سال اول تولد بیشتر از سال دوم است و دوران بلوغ به دلیل افزایش هورمون هاي جنسی و رشد سرعت افزایش مییابد
رشد مغز در چه سنی عه؟
عمده ترین رشد؟
رشد مغز در ۳ سال اوله
عمده ترین رشد در دو سال اول است
در چه رنج سنی ای باید قدو خوابیده اندازه بگبریم؟
زیر ۲ سال
فرق منحنی رشد CDC با WHO چیه؟
در این منحنی ها، کودکانی که از نظر رشد نرمال هستند در جوامع گوناگون بررسی و روند رشدي آن ها در طول زمان به صورت منحنی هایی ترسیم شده اند. منحنی هاي رشد با توجه به این که توسط CDC طراحی شده باشند یا WHO متفاوت خواهند بود. منحنی هاي طراحی شده توسط CDC بر اساس وضعیت رشد کودکان آمریکا بوده و منحنی هاي طراحی شده توسط WHO در جوامع و کشور هاي مختلف وضعیت رشد را بررسی کرده اند. از تفاوت هاي دیگر این دو دسته نمودار، بازه سنی بررسی شده و نوع رسم خطوط در آن است.
برخلاف منحنی هاي CDC که به طور یک جا از سن 2 تا 20 سال در یک نمودار آورده میشوند منحنی هاي WHO بازه هاي سنی جدا را در چند نمودار بررسی میکنند براي مثال از سن 2 تا 5 سال در یک نمودار و از سن 5 تا 12 سال در نمودار دیگري بررسی میشود. از طرفی برخلاف منحنی هاي CDC میان 3 تا 50 درصد و 50 تا 97 درصد یک منحنی فرعی رسم میشود که به صورت 3rd ,15th, 50th , 85th , 97th percentile هستند.
تعریف رشد پاتولوژیک؟
در قسمت قد مشاهده میشود که منحنی هاي بالا، پایین و میانی پر رنگ تر هستند. منحنی میانی 50th percentile که میانه جامعه را نشان میدهد، منحنی پایینی 3rd percentile و منحنی بالایی 97th percentile میباشد که به ترتیب نشان دهنده کمترین حد نرمال و بیشترین حد نرمال آن جامعه است. اگر فردي در بین این دو منحنی قرار گیرد احتمالا رشد طبیعی دارد و اگر در خارج از این محدوده قرار گیرد احتمالا رشد پاتولوژیک خواهد داشت.
اگر منحنی رشد به جا درصد، z score باشه، صفر و منفی ۲ و مثبت ۲ معنیش چیه؟
منحنی ها علاوه بر اینکه به صورت percentile هستند میتوانند به صورت z-score یا Standard deviation score) SDS( هم دیده شوند. در این نمودار ها میتوان گفت که قد کودك از منحنی نرمال )خط صفر یا همان 50 درصد( چه میزان انحراف دارد. بر این اساس منحنی هاي دیگر به صورت3+,2+,1+,1-,2-,3-تعریف میشوند.بامقایسه يرمنحنی هايz-score وpercentileپی میبریم که منحنی2،0-و2+در
نمودارهاي z-score به ترتیب تقریبا معادل منحنی هاي 50th و 3rd و 97th در نمودار هاي percentile هستند.
بازه normal BMI برای بزرگسالان؟
برای کودکان؟
۲۰ تا ۲۵
ولی در کودکان مقادیر BMI نرمال در هر سن متفاوت بوده و به صورت منحنی بیان میشود. بسیاري از فاکتور هاي دیگر مانند مقدار هموگلوبین نرمال و تعداد لکوسیت نرمال و میزان فشار خون هم در کودکان به گونه اي متفاوت بیان میشوند. بنابراین هر فاکتوري که در کودکان بررسی میشود باید در منحنی هاي نرمال مخصوص و یا جداول استاندارد قرار گرفته و ارزیابی گردند.
چرا میگیم هر کی تو منحنی رشد باشه احتمالاااااا نرماله رشدش؟ و هر کی خارجش باشه احتمالااااااا پاتولوژیکه رشدش؟
فراوانی میانه در جامعه بیشترین بوده و هر چه از میانه فاصله بگیریم فراوانی بیشتر کاهش پیدا خواهد کرد. بنابراین هر چه از خط وسط دور شویم تعداد کمتري از افراد نرمال جامعه در آن محدوده وجود خواهند داشت. بیشترین میزان افراد نرمال در محدوده منفی 2 تا مثبت 2 قرار دارند. در خارج از این محدوده هم ممکن است فرد نرمالی وجود داشته باشد ولی احتمال بسیار پایین است. و از طرفی ممکن است فردي در این محدوده باشد ولی رشد نرمال نداشته باشد
برای ارزیابی قد کودک ، چجوری میتونیم SDSش رو حساب کنیم؟
Standard deviation score
در این فرمول در صورت کسر قد بیمار را منهاي قد یک کودك نرمال که هم سن و هم جنس بیمار است و در منحنی 50% قرار دارد میکنیم و سپس تقسیم بر قد منحنی 50% منهاي قد منحنی 5% یا 3% (تفاوتی ندارد) میکنیم. و در نهایت حاصل به 2 تقسیم میشود.
از کجا میفهمیم که سرعت رشد قد بچه نرماله؟
باید در طول زمان و بالا رفتن سن هم بین منحنی ۳ درصد و ۹۷ درصد باشه
چجوری میتونیم قد کودک رو با توجه ب قد پدر مادر تخمین برنیم؟
اهمیتش چیه؟
اهمیتش اینه ک قد بچه باید با توجه ب ژنتیک و قد پدر مادر در محدوده نرمال باشه
برای پسرا : قد پدر + قد مادر + ۱۳
تقسیم بر ۲
برا دخترا : قد پدر + قد مادر - ۱۳
تقسیم ۲
سرعت رشد در سال اول زندگی، سال دوم ، سال سوم ، پس از سال سوم تا اوایل بلوع
سرعت رشد در سال اول زندگی:
cm/yr 25
سال دوم: cm/yr 12
سال سوم: 8cm/yr
پس از سال سوم تا اوایل بلوغ: cm/yr 5-7
در هر سنی کمتر از چه مقدار رشد قد در سال ، غیر طبیعیه؟
۲-۳ سال : زیر ۸ سانت
۳-۴ : زیر ۶
۵-۶ : زیر ۵/۵
۷-۸ : زیر ۵
اگر منحنی رشد بچه ، منحنی رشد رپ قطع کنه معنیش چیه؟
ینی یا کنده رشدش یا متوقف شده
در هر صورت نرمال نیس
تعریف کوتاهی قد؟
1- فرد همانند همسالان و هم جنسان خود رشد نکند یعنی پایین تر از منحنی 3 درصد (SDS پایین تر از منفی 2) قرار گیرد.
2- سرعت رشد نرمال نبوده و موازي با منحنی هاي محدوده نرمال قد، پیش نرود .
3-کودك نسبت به قد پدر و مادر خود قد مطلوبی نداشته باشد. براي مثال اگر کودك در نمودار 3 درصد قرار گیرد ولی پدر و مادر وي هر دو بر روي منحنی هاي 75 یا 90 درصد قرار گیرند کودك کوتاه قد خواهد بود.
اهمیت تعریف شدن نسبت های رشدی برای افراد چیه؟
در رشد نرمال تمام قسمت هاي بدن به یک اندازه رشد نمیکنند. براي مثال در یک نوزاد نسبت اندازه سر به کل بدن برابر یک چهارم است ولی این نسبت در سنین بالاتر غیرطبیعی محسوب میشود. در کودکی تنه نسبت به اندام ها بلند است ولی به تدریج با گذشت سن اندام ها به میزان بیشتري رشد میکنند. بنابراین با توجه به این موضوع نسبت هاي نرمال رشد براي افراد تعریف میشود.
انواع نسبت های رشدی؟
1-نسبت قسمت فوقانی بدن به قسمت تحتانی بدن: the upper to lower segment ratio
از زمین تا سمفیز پوبیس lower segment بوده و مابقی بدن upper segment خواهد بود. این نسبت در نوزادي برابر 1.7:1، در یک سالگی برابر 1.4:1 و در ده سالگی برابر 1:1 میباشد. این نسبت ها در یافتن علت کوتاه قدي کمک کننده خواهند بود.
2- طول بازو: arm span
در حالتی که دو دست کاملا باز باشد از نوك انگشت میانی یک دست تا دست دیگر arm span نامیده میشود. هر چه سن پایین تر باشد به دلیل اینکه اندام ها کوچک ترند arm span با اندازه طول بدن متفاوت است ولی در 10 سالگی تقریبا برابر با طول بدن فرد خواهد شد.
در چه سنی طول arm span با اندازه طول بدن برابر میشه؟
۱۰ سالگی
موارد نرمال کوتاهی قد؟
موارد پاتولپژیک کوتاهی قد؟
(طبق SDS)
فردي که زیر منحنی 3- z score باشد پاتولوژیک خواهد بود. به عبارت دیگر موارد نرمال کوتاهی قد، بین 2- تا 3- SDS هستند.
Familial or genetic short stature
چیه؟
سن قدی ، استخوانی و شناسنامه ای رو در ایت افراد مقایسه کن.
وضعیت در منحنی رشد نرمال؟
در این افراد پدر و مادر نیز قد بلندي نداشته و به صورت ژنتیکی فرد قد کوتاهی دارد به عبارت دیگر قدي که بر اساس قد پدر و مادر به دست میآیدtarget height
هم کوتاه است.
در کوتاهی قد فامیلی، سن استخوانی تاخیر نداشته و معادل سن شناسنامه اي میباشد. ولی سن قدي از هر دو کمتر است.
با وجود این که قد فرد زیر منحنی 3 درصد است ولی سرعت رشد نرمال است و موازي با منحنی پیش میرود.
سن استخوانی چیه؟
اگر سن استخوانی بالاتر از سن شناسنامه ای باشه؟
اگه پایین تر باشه؟
به معناي درجه ي بلوغ استخوان هاي یک کودك است.
زمانی که فرد از جنینی تا بزرگسالی رشد میکند استخوان هاي بدن هم در اندازه و شکل تغییر میکنند. براي بیشتر افراد سن استخوانی با سن شناسنامه اي برابر است اما در برخی افراد ممکن است سن استخوانی کمتر یا بیشتر از سن شناسنامه اي باشد. در افرادي که سن استخوانی بالاتري نسبت به سن خود دارند جهش رشدي زودتر رخ داده ولی از طرفی زودتر هم رشد متوقف میشود. در افرادي که سن استخوانی پایین تري نسبت به سن خود دارند جهش رشدي با تاخیر رخ میدهد
سن قدی چیه؟
به این معنا که قد فعلی فرد در منحنی 50 درصد در چه سنی قرار میگیرد.
اختلال رشد سرشتی چیه؟ اپیدمیولوژی؟ منحنی رشد؟ وضعیت بلوغ؟ Target height?
سن قدی ، استخوانی و شناسنامه ای رو در این افراد مقایسه کن.
کودکانی هستند که نسبت به همسالان خود قد کوتاه تري دارند و در مدرسه در قسمت هاي جلوي کلاس مینشینند. این افراد در اواخر سن بلوغ به یک باره رشد کرده و به قد نرمال میرسند.
🍬🍬🍬🍬🍬🍬🍬🍬🍬
شایع ترین کوتاهی قد بوده و بیشتر در پسران دیده میشود. معمولا سابقه خانوادگی دارند. سرعت رشد در این افراد نرمال است و موازي محور پیش میرود
در 3 سال اول زندگی سرعت رشد کند است و پس از آن نرمال میشود.
🍡🍡🍡🍡🍡🍡🍡🍡🍡
در این افراد معمولا بلوغ هم دیرتر رخ میدهد و به همین دلیل به آن pubertal delay هم گفته میشود.
🍨🍨🍨🍨🍨🍨🍨🍨🍨 پدر و مادر این افراد قد نرمالی دارند و target height نرمال است. 🍧🍧🍧🍧🍧🍧🍧🍧 سن استخوانی تاخیر داره و معادل سن قدی عه هر دو کمتر از سن شناسنلمه ای
در شرح حال کودک کوتاه قد چیارو بررسی میکنیم؟
۱-تغذیه و عادات تغذیه اي ۲- شرایط روحی روانی ۳-روند تکامل ۴-زمان بلوغ ۵-مشکلات مادر حین بارداري و اختلال رشد داخل رحمی IUGR ۶-روند رشد پس از تولد و شیرخوارگی.
۷-اختلالات و بیماري هاي همراه
