Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Flashcards
Zatorowość płucna to
Zamknięcie lub zwężenie tętnicy płucnej lub jej odgałęzień przez materiał zatorowy
Najczęstszy materiał zatorowy
Skrzepliny, zwykle z żył głębokich kończyn dolnych lub miednicy mniejszej
Objawy zatorowości płucnej (6)
- Duszność
- Ból w klatce piersiowej
- Kaszel
- Krwioplucie
- Omdlenie
- Tachypnoe i tachykardia
Dwie manifestacje żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
- Zakrzepica żył głębokich
2. Zatorowość płucna
Układ żył głębokich znajduje się pod
Powięzią głęboką kończyny
Postaci zakrzepicy żył głębokich (4)
- ZŻG kończyn dolnych dystalna
- Proksymalna
- Obrzęk bolesny (biały lub siniczy)
- ZŻG kończyn górnych
Których żył dotyczy ZŻG kończyn dolnych dystalna (2)
- Żył piszczelowych przednich i tylnych
2. Żył strzałkowych
Których żył dotyczy ZŻG kończyn dolnych proksymalna (4)
- Żył podkolanowych
- Żył udowych
- Żył biodrowych
- Żyły głównej dolnej
Których żył dotyczy ZŻG kończyn górnych (2)
- Żyły pachowej
2. Żyły podobojczykowej
Triada Virchowa
- Zwolnienie przepływu krwi
- Przewaga czynników prozakrzepowych nad inhibitorami krzepnięcia i czynnikami fibrynolitycznymi
- Uszkodzenie ściany naczyniowej
Czynniki ryzyka ŻChZZ (19)
- Wiek >40 lat
- Otyłość
- Przebyta ŻChZZ
- Urazy
- Długotrwałe unieruchomienie kończyny
- Nowotwory złościwe
- ŻChZZ w rodzinie
- Trombofilia
- Sepsa
- Niewydolność serca NYHA III i IV
- Niewydolność oddechowa
- Choroby autoimmunologiczne
- Ciąża
- Długotrwały lot samolotem
- Żylaki kończyn dolnych (<60rż, a szczególnie <45rż)
- Duże zabiegi operacyjne
- Obecność cewnika w dużych żyłach
- Leczenie przeciwnowotworowe
- Środki antykoncepcyjne, HTZ
Które nowotwory szczególnie zwiększają ryzyko ŻChZZ? (6)
- Rak trzustki
- Nowotwory OUN
- Rak płuca
- Rak jajnika
- Rak nerki
- Nowotwory mieloproliferacyjne
Co to jest sprowokowana ŻChZZ?
ŻChZZ związana z przemijającymi czynnikami ryzyka
Objawy ZŻG (5)
- Obrzęk kończyny
- Tkliwość i bolesność uciskowa
- Ocieplenie kończyny
- Poszerzenie żył powierzchownych utrzymujące się przy uniesieniu kończyny pod kątem 45
- Stan podgorączkowy
Ultrasonograficzny test uciskowy (CUS) - co to i jak się przeprowadza (2)
- Podstawowa metoda oceniania obecności skrzepliny w żyle
2. Dodatni gdy żyła się nie zapada
Kryteria rozpoznania ZŻG (4)
- Ocena klinicznego prawdopodobieństwa (np.: skala Wellsa)
- Jeśli małe lub pośrednie - D-dimery, gdy dodatni to CUS
- Jeśli duże - CUS
- U chorych w szpitalu - CUS
Od czego zaczynamy diagnostykę ZP
Ocenienia ryzyka wczesnego zgonu → czy chory ma wstrząs
Postępowanie w ZP wysokiego ryzyka wczesnego zgonu (3)
- HNF i.v. 80 UI/kg
- Angio-TK + ECHO
- Jeśli dodatnie to podajemy alteplazę i leczenie przeciwkrzepliwe
Postępowanie w ZP niewysokiego ryzyka wczesnego zgonu
Ocena prawdopodobieństwa klinicznego ZP np. skala Wellsa
Postępowanie po ocenie prawdopodobieństwa w ZP niewysokiego ryzyka wczesnego zgonu (2)
- Gdy wysokie → angio-TK
- Gdy niskie → D dimery, jeśli dodatnie to angio-TK
gdy wyniki ujemne ZP wykluczone (95%)
Postępowanie w potwierdzonym ZP niewysokiego ryzyka
Ocenić ryzyko kliniczne → skala sPESI lub PESI
Postępowanie gdy sPESI = 0
Leczenie przeciwkrzepliwe i szybki wypis
Postępowanie gdy sPESI >= 1 (4)
- ECHO
- TnT i NTpro-BNP
- Jeśli oba dodatnie → ryzyko pośrednie wysokie → monitorowanie, HDCZ, rozważyć trombolizę
- Jeśli nie oba dodatnie → ryzyko pośrednie niskie → leczenie przeciwkrzepliwe
Ile trwa leczenie przeciwkrzepliwe po ZP
Przynajmniej 3 miesiące