Zmiany potencjalnie złośliwe Flashcards
1
Q
Czym jest stan przedrakowy?
A
uogólniona lub ogólnoustrojowa choroba, w której przebiegu statystycznie częściej występuje rak w miejscach nieprzewidywalnych
2
Q
Czym jest zmiana przedrakowa?
A
morfologicznie zmieniona tkanka, w której prawdopodobieństwo powstania raka jest większe niż w tkance zdrowej, np. leukoplakia
3
Q
Ryzyko transformacji nowotworowej w zależności od stopnia dysplazji:
A
stopień niski (gradus minor) → stopień średni (gradus mediocriter) → stopień wysoki (gradus maior) → rak przedinwazyjny (Tis) → rak inwazyjny (T1)
4
Q
Czym są zaburzenia potencjalnie złośliwe?
A
zmiana przedrakowa i stan przedrakowy
5
Q
Czym jest dysplazja i jakich tkanek dotyczy?
A
= nieprawidłowości w wyglądzie komórek i zaburzenia w architekturze tkanki
dotyczy głównie tk nabłonkowej i łącznej; pozwala ocenić ryzyko transformacji nowotworowej
6
Q
Zaburzenia potencjalnie złośliwe występujące na skórze:
A
- skóra pergaminowa
- rogowacenie starcze
- róg skórny
- Choroba Bowena
- blizny
- dermatozy popromienne
- znamiona barwnikowe
7
Q
Zaburzenia potencjalnie złośliwe występujące na wargach:
A
- zapalenie warg gruczołowe
- zapalenie warg śródmiąższowe
- erytroplakia
- owrzodzenia
- brodawczaki
8
Q
Zaburzenia potencjalnie złośliwe występujące na błonie śluzowej JU:
A
- leukoplakia
- liszaj płaski Wilsona
- Zespół Plummera-Vinsona
- owrzodzenia
- brodawczaki
- zwłóknienia podśluzówkowe
9
Q
Zaburzenia potencjalnie złośliwe o niskim prawdopodobieństwie transformacji nowotworowej (1-5%):
A
- liszaj płaski
- blizny
- brodawczaki
- kiła III-rzędowa
- gruźlica toczniowa
- nowotwory łagodne
10
Q
Zaburzenia potencjalnie złośliwe o średnim prawdopodobieństwie transformacji nowotworowej (10-20%):
A
- leukoplakia
- choroby warg
- owrzodzenia
- skóra pergaminowa
- zmiany barwnikowe skóry
11
Q
Zaburzenia potencjalnie złośliwe o wysokim prawdopodobieństwie transformacji nowotworowej (40-50%):
A
- Choroba Bowena
* erytropakia
12
Q
Jakie zewnątrz- i wewnątrzustne metody wspomagające można wykorzystać w badaniu klinicznym przy podejrzeniu zmian potencjalnie złośliwych?
A
- Vizilite Plus z TBlue z wykorzystaniem chlorku toluidyny → błękit i zjawisko chemoluminescencji
- System VELscope - oświetlenie lampą emitującą światło fluorescencyjne o długości fali 400 - 460 nm → zmiany pato przyjmują barwę czarną w przeciwieństwie do zielono zabarwionych zdrowych tkanek
- dermatoskopia
13
Q
Diagnostyka cytologiczna i hist-pat zmian potencjalnie złośliwych - metody:
A
- biopsja szczoteczkowa
- biopsja szczoteczkowa wspomagana komputerowo
- cytodiagnostyka złuszczeniowa (eksfoliatywna)
- wycinek
- biopsja wycinająca
14
Q
Biopsja szczoteczkowa:
A
pobranie materiału do badania za pomocą specjalnie zaprojektowanej szczoteczki
wada: wysoki odsetek fałszywie negatywnych wyników (jeśli nie zostaną pobrane wszystkie warstwy nabłonka wraz z blaszką podstawną)
biopsja szczoteczkowa jako badanie skriningowe jest przydatna w identyfikacji zmian potencjalnie złośliwych
15
Q
Biopsja szczoteczkowa wspomagana komputerowo:
A
pobranie materiału do badania za pomocą specjalnie zaprojektowanej szczoteczki, a preparat jest oceniany w czterostopniowej skali:
• wynik negatywny (brak nowotworu złośliwego)
• wynik pozytywny (z cechami nowotworowymi)
• atypowy
• niemożliwy do oceny (gdy nie zostaną pobrane wszystkie warstwy nabłonka)
biopsja szczoteczkowa jako badanie skriningowe jest przydatna w identyfikacji zmian potencjalnie złośliwych
16
Q
Cytodiagnostyka złuszczeniowa:
A
do badania wykorzystuje się zeskrobiny, wydzielinę, popłuczyny lub materiał uzyskany w wyniku bezpośredniego przytknięcia szkiełka podstawowego do powierzchni np. owrzodzenia
17
Q
Choroba Bowena - charakterystyka:
A
- rak przedinwazyjny (carcinoma in situ)
- najczęściej kobiety > 60 rż
- typowe miejsce występowania: skóra tułowia, kończyn i bł śluz narządów płciowych (rzadko umiejscawia się na skórze twarzy i bł śluz JU - dziąsła, kąty ust, język, wargi)
- czynniki patogenne: ekspozycja na promieniowanie UV, zatrucie arszenikiem, immunosupresja (po transplantacji, AIDS), zakażenie wirusem HPV16
- obraz kliniczny niecharakterystyczny: liczne czerwone plamy na bł śluz JU; na skórze występuje powoli powiększająca się, dobrze odgraniczona, płaska zmiana o zabarwieniu czerwonobrunatnym, o nierównej, czasem brodawkowatej powierzchni
- rozpoznanie: hist-pat wycinka
18
Q
Choroba Bowena - leczenie:
A
- chirurgiczne - wycięcie
- radioterapia - alternatywa dla leczenia chiru w przypadkach współistniejących chorób ogólnych, stosowania antykoagulantów, zaawansowanego wieku chorego
- krioterapia - zmiany małe, pojedyncze, w łatwo gojących się miejscach
- laseroterapia (argon; CO2 - preferowany; ND:YAG)
- terapia fotodynamiczna
- leczenie farmakologiczne - maści z zawartością fluorouracylu, diklofenaku, imikwimodu
19
Q
Terapia fotodynamiczna - co to?
A
wspódziałanie światła laserowego oraz fotouczulacza gromadzonego wybiórczo w tkance nowotworowej, wskutek czego następuje selektywne niszczenie tk nowotworowej
20
Q
Terapia fotodynamiczna - przebieg zabiegu:
A
- na zmienioną chorobowo tkankę nakłada się krem fotouczulający (3-4 h)
- za pomocą specjalnej lampy, która emituje czerwone światło, naświetla się zmianę przez kilka do kilkunastu minut
21
Q
Terapia fotodynamiczna - charakterystyka:
A
- w większości przypadków bezbolesna
- nie pozostawia blizn
- może być stosowana w trudno dostępnych miejscach
22
Q
Krioterapia - charakterystyka:
A
- bezpieczna
- nie wymaga przygotowania chorego
- bezbolesna
- bezkrwawa
- blizny są estetyczne
- niski odsetek powikłań
• brak możliwości oceny histologicznej zniszczonych tk
23
Q
Skóra pergaminowa (xeroderma pigmentosum) - charakterystyka:
A
- dziedziczona autosomalnie recesywnie
- u chorych zwiększone ryzyko czerniaka złośliwego skóry i innych nowotworów skóry przed 20 rż (średnio pierwszy nowotwór złośliwy skóry wykrywany jest < 10 rż)
- zwiększone ryzyko zachorowania na raka płaskonabłonkowego szczytu języka
24
Q
Skóra pergaminowa - objawy:
A
A. skóra
• reakcja oparzeniowa skóry na promienie słoneczne w pierwszych tygodniach życia (60%)
• 40% - zwiększona ilość znamion barwnikowych na skórze (głównie czoło, nos, okolica jarzmowa, kark)
• skóra staje się sucha, szorstka, atroficzna
B. narząd wzroku (powieki, rogówka, spojówki)
• światłowstręt
• przewlekłe zap spojówek
• zap rogówki
• zmętnienie i waskularyzacja rogówki
• nowotwory (rak płaskonabłonkowy, epithelioma, czerniak)
C. objawy neurologiczne (związane z postępującą degeneracją neuronów)
• upośledzenie umysłowe różnego stopnia (20-30%)
• głuchota
• ataksja
• arefleksja
• mikrocefalia
25
Skóra pergaminowa - leczenie:
choroba nieuleczalna - leczenie objawowe oraz profilaktyka:
• pełna ochrona przed UV podczas spacerów w świetle dziennym
• regularne kontrole dermatologiczne, okulistyczne i laryngologiczne
• suplementacja wit D
• unikanie palenia papierosów
• wsparcie psychologiczne (ze względu na izolację społeczną)
26
Rogowacenie starcze (keratosis senilis) - charakterystyka:
* nagromadzenie mas rogowych o suchej, szorstkiej powierzchni i bruntnożółtawym zabarwieniu, łatwo ulegające złuszczeniu
* na skórze dłoni, czoła, uszu, warg
* nieleczone może ulec transformacji w raka kolczystokomórkowego
27
Rogowacenie starcze (keratosis senilis) - leczenie:
* chirurgiczne
* krioterapia
* maści zawierające fluorouracyl, wit A
28
Róg skórny (cornu cutaneum) - charakterystyka:
* różnej wielkości masa rogowa powstająca w wyniku ograniczonego rogowacenia skóry
* często na podłożu rogowacenia starczego
* 40% - w podstawie zmiany PMD lub nowotwór złośliwy
* może występować u dzieci na podłożu stanu zapalnego lub długotrwałego drażnienia
* najczęściej: skóra warg, małżowiny usznej, nosa i powiek
29
Róg skórny (cornu cutaneum) - leczenie:
chirurgiczne
30
Znamiona barwnikowe (melanocytarne) - charakterystyka:
* niedziedziczne, barwnikowe wady rozwojowe, których istotą jest nagromadzenie w obrębie naskórka lub skóry właściwej znacznej liczby melanocytów
* zmiany dotyczą niektórych komórek, a ich budowa i funkcje pozostają niezmienione
* zmiany dysplastyczne lub atypowe = zmiany morfologiczne w obrębie znamion barwnikowych; mogą predysponować do rozwoju zmian złośliwych
31
Znamiona barwnikowe (melanocytarne) - leczenie
chirurgiczne wycięcie z marginesem tkanek makroskopowo niezmienionych
wskazania: znamię brzeżne; znamię olbrzymie; znamiona wykazujące zmianę barwy, kształtu, spoistości, wielkości, bolesność, obecność guzków satelitarnych, stan zapalny, krwawienie, swędzenie, pieczenie, utrata owłosienia; powiększenie regionalnych węzłów chłonnych
32
Które znamiona barwnikowe mogą ulegać transformacji nowotworowej?
* znamię łączące (brzeżne) - płaskie, gładkie, nieduże (1-2 cm średnicy), często na dłoniach i stopach
* znamię barwnikowe olbrzymie - brązowe lub czarne, owłosione, o nieregularnej guzkowatej powierzchni, zajmuje duży obszar skóry
* atypowe (dysplastyczne) znamię barwnikowe - asymetryczny kształt, wielkość > 6 mm, nieregularny brzeg, różnorodność kolorów → niskie ryzyko przemiany złośliwej
33
Popromienne zapalenie skóry - charakterystyka:
* jednostka chorobowa, która jest wynikiem zbyt dużej dawki promieniowania jonizującego (zarówno pojedynczej dawki, jak i niewielkich dawek powtarzanych wielokrotnie)
* objawy zależą od całkowitej dawki, liczby frakcji, czasu ekspozycji oraz objętości tk narażonych
34
Popromienne zapalenie skóry - podział:
* ostre - objawy bezpośrednio po narażeniu na promieniowanie, w ciągu godzin lub dni (do 90 dni); objawy (w zależności od dawki) - zaczerwienienie skóry, poszerzenie naczyń krwionośnych, pieczenie lub przybierają postać rozległych pęcherzy, głębokich owrzodzeń ze znacznie nasilonym bólem, w zależności od umiejscowienia mogą pojawiać się ogniska wyłysienia
* przewlekłe - objawy pojawiają się stopniowo w ciągu kilku lat po działaniu promieniowania; częściej pracownicy służby zdrowia poddawani wielokrotnie działaniu niewielkich dawek; objawy - zanik elementów skóry i jej przydatków, uszkodzenie w obrębie tk łącznej → ścieńczenie skóry i spadek jej elastyczności
35
Popromienne zapalenie skóry - stopnie:
I - brak zmian popromiennych
II - dawka promieniowania niewielka, krótkotrwała → charakterystyczne zaczerwienienie skóry, niekiedy widoczne są poszerzone naczynia krwionośne (teleangiektazje), sucha skóra, łuszcząca się; mogą pojawić się objawy bólowe oraz pieczenie
III - w obrębie zmian rumieniowych pojawiają się pęcherze z surowiczą wydzieliną, dochodzi do dalszego łuszczenia się naskórka, niekiedy z sączącą się wydzieliną (tzw. wilgotne łuszczenie); skóra bardzo delikatna, łatwo ulega uszkodzeniu z krwawieniem z powierzchni, mogą występować ogniska wyłysienia w zależności od lokalizacji zapalenia, dolegliwości bólowe i objawy pieczenia są bardziej nasilone
IV - duża, jednorazowa dawka promieniowania lub niewielkie, wielokrotnie powtarzane; zmiany rumieniowe i pęcherzowe, dodatkowo martwica skóry z owrzodzeniem, znaczne dolegliwości bólowe
V - kończy się zwykle zgonem w wyniku infekcji bakteryjnych (bakterie z łatwością wnikają przez uszkodzoną skórę) powikłanych wstrząsem septycznym oraz utratą znacznej ilości osocza z następowym wstrząsem hipowolemicznym
36
Popromienne zapalenie skóry - leczenie:
* farmakologiczne - glikokortykosteroidy, antybiotyki, sól srebrowa sulfatiazolu o działaniu przeciwbakteryjnym, prep wit (E, PP, C)
* chirurgiczne - usunięcie martwiczo zmienionych tkanek i pokrycie ubytku, np. przeszczepem pośredniej grubości; rzadko wykonywane, głównie przy III stopniu
37
Rogowacenie chemiczne - charakterystyka:
wywoływane przez związki arsenu, przetwory smoły pogazowej i nieoczyszczoną parafinę
38
Przewlekłe zatrucie arsenem - charakterystyka:
* arsen - jeden z najważniejszych karcinogenów środowiskowych i składnik wielu żrących środków chemicznych (pestycydy, środki do konserwacji drewna, fungicydy, półprzewodniki)
* zmiany skórne powstają w następstwie przewlekłej ekspozycji jako liczne ogniska raka podstawnokomórkowego, płaskonabłonkowego i choroby Bowena
* źródła przewlekłej ekspozycji: wysokie stężenie arsenu w wodzie pitnej > 10 μg/l i środki zawierające arsen w miejscu pracy
39
Przewlekłe zatrucie arsenem - leczenie:
* eliminacja ekspozycji na arsen
* farmakologiczne - chelaty metali ciężkich, retinoidy
* leczenie wspomagające - dieta wysokobiałkowa, zaprzestanie palenia tytoniu, częste kontrole dermatologiczne, eliminacja podejrzanych zmian skórnych
zmiany spowodowane zatruciem arsenem są nieodwracalne
40
Kryteria diagnostyczne zatrucia arsenem:
1. ekspozycja na arsen w stężeniu > 50 μg/l przez okres 6 msc i dłużej
2. zmiany skórne charakterystyczne dla zatrucia arsenem = rogowacenie arsenowe (głównie dotyczy skóry dloni i stóp - stają się szorstkie, twarde, następnie pojawiają się bolesne pęknięcia; hiperpigmentacja (brązowoczarne znamiona barwnikowe, które przy dalszej ekspozycji zaczynają się odbawiać - objaw kropel deszczu, leukomelanoza)
3. objawy ogólne - osłabienie, POChP, zwłóknienie wątroby, nauropatia obw, choroby naczyń obw, obrzęki rąk i stóp
4. zmiany nowotworowe: choroba Bowena, rak płaskonabłonkowy na odsłoniętych częściach skóry
5. poziom arsenu we włosach > 1 mg/kg i paznokciach > 1,08 mg/kg i/lub w moczu > 50 μg/l
41
Erytroplakia (eytroplazja) - charakterystyka:
* wykwit plamisty barwy czerwonej, niekiedy z nadżerkami
* poszerzone naczynia i obfity odczyn zapalny ze zmianami obrzękowymi → czerwony kolor
* rzadko
* po 60 rż
* najwyższy odsetek transformacji nowotworowej - w 90% występują zmiany dysplastyczne, komórki raka in situ lub raka płaskonabłonkowego
* najczęściej: przedsionek i dno JU oraz ustnej części gardła
* najczęściej: postać homogenna, erytroleukoplakia oraz erytroplakia cętkowana
* czynniki patogenne: żucie tytoniu, alko, papierosy
42
Erytroplakia - leczenie:
* chiru
* krioterapia
* chiru laserowa
* terapia fotodynamiczna
43
Leukoplakia - charakterystyka:
* biała płytka lub plama, której nie da się usunąć metodami nieinwazyjnymi
* mężczyźni > 50 rż
* czynniki predysponujące: głównie palenie
* zmiany mogą się lokalizować w całej JU ale szczególnie podatne na transformacje są te zlokalizowane w dnie JU, na dolnej i bocznej pow języka i warg
* ryzyko wznowy 20-30%
44
Leukoplakia - podział kliniczny (zalecany przez WHO):
* leukoplakia homogenna - jednorodna plama bez cech dysplazji
* leukoplakia niehomogenna - erytroleukoplakia, leukoplakia guzkowa, cętkowana, brodawczakowata
45
Leukoplakia - podział ze względu na etiologię:
* leukoplakia odczynowa - czynniki predysponujące: palenie, alkohol, niedobory żywieniowe i wit, prądy galwaniczne, choroby zakaźne (HIV) czy przewlekłe drażnienie
* leukoplakia samoistna (idiopatyczna) - u osób które nigdy nie paliły, częściej u kobiet (język i dno JU), ma gorsze rokowanie niż u palaczy
46
Klasyfikacja dysplazji nabłonka wg WHO:
1 - hiperplazja płaskonabłonkowa = struktura o regularnym uwarstwieniu bez cech atypii
2 - dysplazja małego stopnia = zaburzenia w strukturze 1/3 dolnej części nabłonka, atypia komórek
3 - dysplazja średniego stopnia = zaburzenia w strukturze 2/3 grubości nabłonka
4 - dysplazja dużego stopnia = zaburzenia w strukturze ponad 2/3 grubości nabłonka, umiarkowana i ciężka atypia komórek
5 - rak in situ = zaburzenia w całej strukturze nabłonka, wyraźna atypia komórek
używana jest klasyfikacja neoplazji nabłonka:
SIN 1 - dysplazja małego stopnia
SIN 2 - dysplazja średniego stopnia
SIN 3 - dysplazja dużego stopnia lub rak in situ
47
Czynniki zwiększonego ryzyka transformacji neo leukoplaki:
* u kobiet
* czas (im dłużej, tym większe ryzyko)
* leukoplakia idiopatyczna (u osób niepalących)
* dno JU i język
* u chorych wcześniej leczonych z powodu neo JU
* leukoplakia niehomogenna
* zakażenie HPV
* infekcja grzybicza (candida)
* wysoki stopień dysplazji nabłonka
48
Leukoplakia - leczenie:
* przyczynowe i farmakologiczne - zaprzestanie palenia, suplementacja wit, dieta wysokobiałkowa, miejscowe stosowanie wit A i D3, sanacja JU, wymiana protez
* chiru
* krioterapia
* chiru laserowa
* terapia fotodynamiczna
49
Liszaj płaski (lichen planus) - charakterystyka:
* przewlekła choroba skóry (kończyny po stronie zginaczy) i bł śluz JU o nieznanej etiologii (przyjmuje się tło autoimmunologiczne - wirusowe zap wątroby typu C, cukrzyca, toczeń rumieniowaty, łysienie plackowate, miastenia; infekcyjne; psychoneurogenne - depresja; metaboliczne - niedobory wit; genetyczne)
* kobiety 30-60 rż
* rzadko
* okresy zaostrzeń i remisji
* bł śluz policzków w okolicy kątów ust w postaci czerwonosinych grudek układających się w drzewkowate smug (siateczka Wickhama); na języku w postaci tarczek; na dziąsłach jako złuszczające zap dziąseł
50
Liszaj płaski - postać wykwitów:
* siateczkowa (najczęstsza)
* nadżerkowa - największe ryzyko transformacji
* zanikowa
* tarczkowata
51
Liszaj płaski - leczenie:
* likwidacja przyczyn psychoneurogennych
* eliminacja czynników drażniących (złogi nazębne, zęby z miazgą zgorzelinową, nieprawidłowo wykonane wypełnienia i uzupełnienia protetyczne)
* dieta (eliminacja kwaśnych, słonych i pikantnych potraw)
* higiena JU (płukanie preparatami NIEzawierającymi chlorheksydyny; preparaty ziołowe - siemie lniane, rumianek)
* farma - wit A, B1, B2, B6, PP; steroidoterapia; inh kalcyneuryny; małe dawki heparyny drobnocząsteczkowej
* fotochemioterapia
* terapia fotodynamiczna
* laseroterapia
52
Zespół Plummera-Vinsona (PV, dysfagia syderopeniczna, zespół Patersona-Browna-Kelly'ego) - charakterystyka:
* objawy: anemia z niedoboru Fe, dysfagia spowodowana skurczem przełyku w okolicy zapierściennej, zanik bł śluz, zap języka i kątów ust, powiększenie śledziony i gruczołu tarczowego (objaw dodatkowy)
* rokowanie bardzo dobre
* ryzyko raka górnego odcinka przełyku, żołądka lub części krtaniowej gardła (wtedy rokowanie drastycznie się pogarsza)
53
Zespół Plummera-Vinsona - leczenie:
wyrównanie niedokrwistości przez poprawę jakości spożywanych pokarmów, podawanie wit i prep Fe (po wyrównaniu ustępuje dysfagia)
54
Przewlekłe zwłóknienie JU - charakterystyka:
* przyczyny: przewlekłe żucie betelu, spożywanie chilli, niedobory Zn i Fe
* zwłónienie blaszki właściwej tk łącznej z równoczesnymi zmianami zanikowymi nabłonka → sztywność nabłonka
* procesy reparacyjne → zmiany bliznowate
* objawy: suchość i pieczenie w JU, zblednięcie JU, nawracające owrzodzenia, ścieńczenie i zesztywnienie warg, zwłóknienie i ograniczenie ruchomości języka oraz podniebienia miękkiego, zwłóknienie przełyku, trudności w mówieniu i połykaniu (nosowanie), szczękościsk, niedosłuch, z czasem głuchota (uszkodzenie trąbki słuchowej Eustachiusza)
55
Przewlekłe zwłóknienie JU - leczenie:
* przyczynowe - zaniechanie żucia betelu, spożywania ostrych przypraw
* farma - steroidoterapia; suplementacja wit (A, B complex, C, D, E), jonów Fe, Zn, Mg, Ca, Se, Cu, karotenoidów, interferonu gamma, inh agregacji płytek, zwiększających przepływy naczyniowe i antyoksydantów
* chiru → poprawa rozwarcia szczęk
56
Owrzodzenie (ulceratio) - charakterystyka:
ubytek skóry lub bł śluzowej, w obrębie którego dochodzi do dezintegracji tk i martwicy
57
Brodawczak (papilloma) i brodawczakowatość kwitnąca JU (papillomatosis) - charakterystyka:
* zakażenie HPV
* pojedyncze lub mnogie rozrosty brodawkowate lub polipowate bł śluz
* warga dolna
* rzadko ulegają zezłośliwieniu
58
Podział owrzodzeń ze względu na etiologię:
* urazowe - zróżnicowany wygląd w zależności od rodzaju czynn urazowego (mechaniczny, termiczny, chemiczny, elektryczny), po jego wyeliminowaniu goją się w ciągu 10-14 dni; zwykle owalne, endofityczne i bardzo bolesne
* pochodzenia ogólnoustrojowego - np. w białaczce, agranulocytozie, przewlekłej niewydolności krążenia;trudno się goją, pokryte martwiczym nalotem, ze skłonnościami do krwawień
* zakaźne - wywołane zak swoistymi lub nieswoistymi (gruźlica, kiła)
* polekowe - u leczonych immunosupresyjnie
59
Zapalenie warg gruczołowe (cheilitis glandularis) - charakterystyka:
* przemieszczenie gruczołów ślinowych do czerwieni warg (głównie dolnej)
* mogą mieć wpływ: palenie, zła higiena, długotrwałe narażenie na działanie czynników atmosferycznych i promieni słonecznych
* wyróżnia się: proste / ropne powierzchowne / ropne głębokie (obecnie uważa się, że są to 3 fazy tej samej choroby)
* objawy: symetryczny obrzęk, wywinięcia wargi dolnej, wydzielina śluzowo-ropna z ujść gruczołów
60
Zapalenie warg gruczolowe - leczenie:
* zachowawcze - maści zawierające takrolimus (makrolid działający immunosupresyjnie); steroidoterapia miejscowa
* chirurgiczne - vermillectomia = wycięcie czerwieni wargowej
61
Zapalenie (rogowacenie) słoneczne czerwieni i błony śluzowej warg (cheilitis actinica) - charakterystyka:
* 90% warga dolna
* przewlekła ekspozycja na słońce i palenie
* nieleczone w 17% ulega transformacji w raka płaskonabłonkowego
* objawy: zaczerwienienie i obrzęk przechodzące w nadmierne rogowacenie, zmiany zanikowe i owrzodzenia
62
Rogowacenie słoneczne warg - leczenie:
* zachowawcze - retinoidy, maści zawierające fluorouracyl, imikwimod
* chirurgiczne - vermillectomia
* kriochirurgia
* laseroterapia (CO2 lub erbowy)
* terapia fotodynamiczna
