Nowotwory niezłośliwe i półzłośliwe

Question 1

Cechy nowotworów niezłośliwych:

Answer 1

• otoczenie zmiany torebką łącznotkankową i wyraźne odgraniczenie od otoczenia
• powolny i rozprężający wzrost bez naciekania sąsiednich tkanek
• w utkaniu naśladuje budowę tkanki macierzystej i zbudowany jest z komórek wysokozróżnicowanych
• nie daje przerzutów
• nie powoduje wyniszczenia nowotworowego
• możliwość nawrotów po nieradykalnym usunięciu i mnogiego występowania

Question 2

Z jakich tkanek mogą rozwijać się nowotwory niezłośliwe?

Answer 2

• tk nabłonkowej
• tk pochodzenia mezenchymalnego (tk łączna, tłuszczowa, kość)
• tk mięśniowej
• naczyń krwionośnych i chłonnych
• zwojów nerwowych, komórek i osłonek nerwowych

Question 3

Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe wywodzące się z tkanki nabłonkowej?

Answer 3

• brodawczak (papilloma)

* gruczolak (adenoma)

Question 4

Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe nienabłobkowe?

Answer 4

= z tk pochodzenia mezenchymalnego

• włókniak (fibroma); histocytoma; fibroxanthoma - z tk łącznej
• tłuszczak (lipoma) - z tk tłuszczowej
• kostniak (osteoma) - z tk kostnej

Question 5

Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe z tk mięśniowej?

Answer 5

mięśniak prążkowanokomórkowy (rhabdomyoma)

Question 6

Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe obwodowego UN?

Answer 6

• nerwiakowłókniak (neurofibroma)
• nerwiak splotowaty (neuroma plexiforme)
• nerwiak zwojowy (ganglioneuroma)
• nerwiak osłonkowy (neurilemmoma / schwannoma)
• guz Abrikossofa (myoblastoma granulocellulare)

Question 7

Nowotwory nz poch nabłonkowego - charakterystyka:

Answer 7

• ekto- i mezoderma

- zwarcie przylegające do siebie komórki z tkanka łączną pomiędzy

Question 8

Brodawczak:

Answer 8

• nablonek wielowarstwowy plaski jamy ustnej
• kalafiorowaty, połączony z błona śluzowa cienka szypuła lub szeroka podstawa
• miękki
• pojedynczy lub mnogi
• najczęściej: podniebienie, policzek, jezyk

Question 9

Włókniakobrodawczak:

Answer 9

nadmierny rozrost podscieliska lacznotkankowego w obrębie brodawczaka

Question 10

Brodawczakowatość (papillomatosis):

Answer 10

liczne brodawczaki na dużej powierzchni bl sluzowej

Question 11

Gruczolak:

Answer 11

• z nablonka gruczolowego
• posiada torebkę lacznotkankowa
• na podłożu malych lub dużych gruczolow slinowych
• głównie dużo gruczoły slinowe

gruczolak wielopostaciowy (tumor mixtus / adenoma plemorphicum) → guz mieszany - półzłośliwy

Question 12

Włókniakogruczolak:

Answer 12

nadmierny rozrost tkanki łącznej włóknistej wraz z rozrostem nabłonka gruczołowego

Question 13

Cystadenoma:

Answer 13

jesli wydzielanie plynu przez komórki nablonka gruczolowego → rozszerzenie światła gruczolow → torbiel

Question 14

Włókniak:

Answer 14

• jeden z najczestszych neo lagodnych w jamie ustnej
• lacznotkankowa torebka
• gładki, różowy, uszypulowany
• najczęściej: podniebienie, policzek
• symetryczne wlokniaki w okolicy guza szczeki → przeszkoda w protezowaniu
• umiejscowione w kości dają obraz na rtg jak torbiel
• do rzadziej występujących należy włókniak powieziowy / desmoid (fibroma desmoides)

Question 15

Włókniak - rodzaje pod względem budowy histologicznej:

Answer 15

• ubogokomorkowy (zawiera mało komórek) - włókniak twardy (fibroma durum)
• bogatokomorkowy - włókniak miękki (fibroma molle)

Question 16

Włókniakowatość dziąseł (fibromatosis gingivarum):

Answer 16

zmiana na całym utkaniu dziasla

czynniki sprzyjające: zaburzenia hormonalne, leki przeciwpadaczkowe, czynniki dziedzicznie

Question 17

Żółtak (xanthoma):

Answer 17

• włókniak na skórze szyi i powlok (często powiek)

- zbudowany z fibroblastów z duza ilością cholesterolu

Question 18

Nowotwory łącznotkankowe występujące na skórze - jakie i gdzie się lokalizują?

Answer 18

• histocytoma i fibroxanthoma

- błona śluzowa policzków, podniebienia i dziąseł

Question 19

Tłuszczak:

Answer 19

• moze sie rozwijać w miejscu fizjo braku tk tluszczowej
• zbudowany z dojrzalej tkanki umiejscawia się w skórze twarzy i glowy, w podsluzowkowej tkance łącznej dziasel, i błonie śluzowej jamy ustnej, sliniankach, czasem w jezyku
• miekki, żółtawy, dobrze odgraniczony

Question 20

Włókniakotłuszczak (fibrolipoma):

Answer 20

tłuszczak z większą zawartością tkanki łącznej

Question 21

Kostniak:

Answer 21

• najczęściej: kości szczeki, zuchwy, pokrywy czaszki, zatoki przynosowe (najczęściej zat czołowa); również - podniebienie twarde, wewnetrza powierzchnia trzonu zuchwy
• twarde, dobrze ograniczone, niewielkie
• mogą powodować asymertie twarzy
• mogą uciskać na nerwy → nerwobóle i parastezje

Question 22

Jakie wyróżniamy rodzaje kostniaków?

Answer 22

• kostaniak gabczasty (osteoma spongiosum) - z tk kostnej gąbczastej
• kostniak zbity (osteoma eburneum / osteoma durum) - z tkanki kostnej zbitej

Question 23

Mięśniak prążkowanokomórkowy:

Answer 23

• z mięśni prazkowanych (szkieletowych)
• rzadko na twarzy
• częściej spotykana jest postać zlosliwa- rhabdomyosarcoma

Question 24

Nerwiakowłókniak:

Answer 24

• pojedynczy lub mnogi (rozsiany- choroba Recklinghausena)
• z oslonek nerwowych
• mikroskopowo zbudowany z kom Schwanna i wlokienek nerwowych
• w tkance podskornej i wzdłuż przebiegu nerwów tworząc guzy wrzecionowatego kształtu
• skora ma barwę szarożółtą z brunatnymi guzkami, spoistosci wiotkiej
• często w okolicy powiek
• mogą dotyczyć podloza kostengo

Question 25

Choroba Recklinghausena:

Answer 25

rozsiany nerwiakowłókniak

Question 26

Nerwiak splotowaty:

Answer 26

• ze splatanych wysoko zróżnicowanych peczkow nerwow obwodowych
• może zajmowac nVII (twarzowy) → objawy porażenia

Question 27

Nerwiak zwojowy:

Answer 27

z komórek zwojow wspolczulnych

Question 28

Nerwiak osłonkowy:

Answer 28

• twardy, otorbiony, łagodny neo nerwow obwodowych

- spotykane postacie zlosliwe (schwannoma malignum) - naciekają

Question 29

Guz Abrikossofa:

Answer 29

• występuje rzadko
• najczęściej w języku, rzadziej wargi
• zbudowany z dużych wielobocznych komórek o silnie ziarnistej cytoplazmie
• nablonek pokrywajacy guz często ulega pogrubieniu i wpukla się w podscielisko → rozrosty rzekomorakowe

Question 30

Nowotwory niezłośliwe - diagno:

Answer 30

• badanie pod + przed + dodatkowe + specjalistyczne
• granice guza na podstawie badania rtg (przegladowe, warstowe, celowane, wewnatrzustne, kontrastowe, TK)
• USG - budowa, wielkość, spoistosc, typ wzrostu, położenie
• BAC (cytopunkcja) - pod kontrolą wzroku (obraz guza na ekranie) podczas USG
• roztrzygajace - badanie histo
• czesto wystarcza oligobiopsja

Question 31

Nowotwory niezłośliwe - leczenie:

Answer 31

• chiru usuniecie zmian w granicach niezmienionych makroskopowo w znieczuleniu miejsc lub ogólnym
• guzy małe, powierzchowne usuwamy w całości bez wzczesniejszego histo
• wyluszczenie (extripatio) wraz z torebka lub wyciecie (excisio)
• rzadziej elektrokoagulacja - gorsze gojenie i brak oceny histo
• uwaga na zeby w sąsiedztwie - jeśli konieczne - usunąć
• miejscowo złośliwe i polzlosliwe- margines!

Question 32

Nowotwory półzłośliwe - charakterystyka:

Answer 32

1. cienka torebka lub brak wyraznego ograniczenia lub guzki satelitarne
2. powolny wzrost przez naciekanie otoczenia
3. nie przechodzą poza dany narząd
4. częste nawroty po radykalnym wycieciu
5. zezlosliwienie

• zazwyczaj łagodne w budowie histo
• miescowa złośliwość (neoplasma semimalignum)

Question 33

Nowotwory półzłośliwe w kościach szczęk:

Answer 33

• śluzak (myxoma)
• chrzęstniak (chondroma)
• szkliwiak (adamantinoma)
• guz mieszany (tumor mixtus)

Question 34

Śluzak:

Answer 34

• rzadki
• miejscowe naciekanie ale bez przerzutów
• z tkanki mezenchymalnej
• komórki gwieździste i wrzecionowate fibroblasty
• może mieć duży rozmiar
• galaretowata spoistosc
• najczesciej- kości zuchwy, policzek, podniebienie
• w kości rozrasta się w formie platow scisle zrastajacych się z podlozem → trudno wyluszczyc
• polaczenie z innymi tkankami → wlokniakosluzak, chrzestniakosluzak, kostniakosluzak

Question 35

Chrzęstniak:

Answer 35

• rzadki
• duza sklonnosc do nawrotow i zezlosliwienia szczególnie u młodych
• posiada torebkę
• twarda spoistość, szarawy, może być duży, przypomina chrzastke szklista
• z tk kostna → kostaniakochrzestniak
• często ulega przemianie w chrzestniakomiesaka (neo złośliwy)
• chrzestnaikowatosc - szczegolna sklonnosc do metaplazji zlosliwej
• może ulec zwyrodnieniu sluzowemu lub zwapnieniu
• rtg - ubytek o zatokowym obrysie
• poza koscmi - malzowina uszna, nos, szyja, slinianka przyuszna,

Question 36

Śluzak - leczenie:

Answer 36

czesciowa resekcja szczeki lub zuchwy lub margines 1cm i usuniecie podloza kostnego

niedoszczetne usuniecie → zawsze nawrót

Question 37

Chrzęstniak - leczenie:

Answer 37

• wycięcie z szerokim marginesem tkanek niezmienonych

- uzupełnienie przeszczepem w żuchwie - częste kontrole (ze względu na możliwość złośliwej przemiany)

Question 38

Z czym należy różnicować chrzęstniaka?

Answer 38

• szkliwiakiem
• guzem olbrzymiokomorkowym
• torbielą
• zwyrodnieniem wloknistym kości
• zapaleniem kości