Nowotwory niezłośliwe i półzłośliwe Flashcards
Cechy nowotworów niezłośliwych:
- otoczenie zmiany torebką łącznotkankową i wyraźne odgraniczenie od otoczenia
- powolny i rozprężający wzrost bez naciekania sąsiednich tkanek
- w utkaniu naśladuje budowę tkanki macierzystej i zbudowany jest z komórek wysokozróżnicowanych
- nie daje przerzutów
- nie powoduje wyniszczenia nowotworowego
- możliwość nawrotów po nieradykalnym usunięciu i mnogiego występowania
Z jakich tkanek mogą rozwijać się nowotwory niezłośliwe?
- tk nabłonkowej
- tk pochodzenia mezenchymalnego (tk łączna, tłuszczowa, kość)
- tk mięśniowej
- naczyń krwionośnych i chłonnych
- zwojów nerwowych, komórek i osłonek nerwowych
Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe wywodzące się z tkanki nabłonkowej?
- brodawczak (papilloma)
* gruczolak (adenoma)
Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe nienabłobkowe?
= z tk pochodzenia mezenchymalnego
- włókniak (fibroma); histocytoma; fibroxanthoma - z tk łącznej
- tłuszczak (lipoma) - z tk tłuszczowej
- kostniak (osteoma) - z tk kostnej
Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe z tk mięśniowej?
mięśniak prążkowanokomórkowy (rhabdomyoma)
Jakie wyróżniamy nowotwory niezłośliwe obwodowego UN?
- nerwiakowłókniak (neurofibroma)
- nerwiak splotowaty (neuroma plexiforme)
- nerwiak zwojowy (ganglioneuroma)
- nerwiak osłonkowy (neurilemmoma / schwannoma)
- guz Abrikossofa (myoblastoma granulocellulare)
Nowotwory nz poch nabłonkowego - charakterystyka:
- ekto- i mezoderma
- zwarcie przylegające do siebie komórki z tkanka łączną pomiędzy
Brodawczak:
- nablonek wielowarstwowy plaski jamy ustnej
- kalafiorowaty, połączony z błona śluzowa cienka szypuła lub szeroka podstawa
- miękki
- pojedynczy lub mnogi
- najczęściej: podniebienie, policzek, jezyk
Włókniakobrodawczak:
nadmierny rozrost podscieliska lacznotkankowego w obrębie brodawczaka
Brodawczakowatość (papillomatosis):
liczne brodawczaki na dużej powierzchni bl sluzowej
Gruczolak:
- z nablonka gruczolowego
- posiada torebkę lacznotkankowa
- na podłożu malych lub dużych gruczolow slinowych
- głównie dużo gruczoły slinowe
gruczolak wielopostaciowy (tumor mixtus / adenoma plemorphicum) → guz mieszany - półzłośliwy
Włókniakogruczolak:
nadmierny rozrost tkanki łącznej włóknistej wraz z rozrostem nabłonka gruczołowego
Cystadenoma:
jesli wydzielanie plynu przez komórki nablonka gruczolowego → rozszerzenie światła gruczolow → torbiel
Włókniak:
- jeden z najczestszych neo lagodnych w jamie ustnej
- lacznotkankowa torebka
- gładki, różowy, uszypulowany
- najczęściej: podniebienie, policzek
- symetryczne wlokniaki w okolicy guza szczeki → przeszkoda w protezowaniu
- umiejscowione w kości dają obraz na rtg jak torbiel
- do rzadziej występujących należy włókniak powieziowy / desmoid (fibroma desmoides)
Włókniak - rodzaje pod względem budowy histologicznej:
- ubogokomorkowy (zawiera mało komórek) - włókniak twardy (fibroma durum)
- bogatokomorkowy - włókniak miękki (fibroma molle)
Włókniakowatość dziąseł (fibromatosis gingivarum):
zmiana na całym utkaniu dziasla
czynniki sprzyjające: zaburzenia hormonalne, leki przeciwpadaczkowe, czynniki dziedzicznie
Żółtak (xanthoma):
- włókniak na skórze szyi i powlok (często powiek)
- zbudowany z fibroblastów z duza ilością cholesterolu
Nowotwory łącznotkankowe występujące na skórze - jakie i gdzie się lokalizują?
- histocytoma i fibroxanthoma
- błona śluzowa policzków, podniebienia i dziąseł
Tłuszczak:
- moze sie rozwijać w miejscu fizjo braku tk tluszczowej
- zbudowany z dojrzalej tkanki umiejscawia się w skórze twarzy i glowy, w podsluzowkowej tkance łącznej dziasel, i błonie śluzowej jamy ustnej, sliniankach, czasem w jezyku
- miekki, żółtawy, dobrze odgraniczony
Włókniakotłuszczak (fibrolipoma):
tłuszczak z większą zawartością tkanki łącznej
Kostniak:
- najczęściej: kości szczeki, zuchwy, pokrywy czaszki, zatoki przynosowe (najczęściej zat czołowa); również - podniebienie twarde, wewnetrza powierzchnia trzonu zuchwy
- twarde, dobrze ograniczone, niewielkie
- mogą powodować asymertie twarzy
- mogą uciskać na nerwy → nerwobóle i parastezje
Jakie wyróżniamy rodzaje kostniaków?
- kostaniak gabczasty (osteoma spongiosum) - z tk kostnej gąbczastej
- kostniak zbity (osteoma eburneum / osteoma durum) - z tkanki kostnej zbitej
Mięśniak prążkowanokomórkowy:
- z mięśni prazkowanych (szkieletowych)
- rzadko na twarzy
- częściej spotykana jest postać zlosliwa- rhabdomyosarcoma
Nerwiakowłókniak:
- pojedynczy lub mnogi (rozsiany- choroba Recklinghausena)
- z oslonek nerwowych
- mikroskopowo zbudowany z kom Schwanna i wlokienek nerwowych
- w tkance podskornej i wzdłuż przebiegu nerwów tworząc guzy wrzecionowatego kształtu
- skora ma barwę szarożółtą z brunatnymi guzkami, spoistosci wiotkiej
- często w okolicy powiek
- mogą dotyczyć podloza kostengo
