Naczyniaki Flashcards

1
Q

x

A

x

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Naczyniaki w zakresie GiSu:

A
  • charakteryzują się odrębną symptomatologią i patomechanizmem
  • powodują zaburzenia estetyczne i czynnościowe wielonarządowe
  • w postaci zaawansowanej powodują znaczne zniekształcenia
  • mogą doprowadzać do zaburzeń widzenia, mowy, połykania i oddychania
  • w sąsiedztwie kości lub śródkostnie zniekształcają szkielet kostny twarzy
  • doprowadzają do zaburzeń w wyrzynaniu się zębów lub ich znacznych przemieszczeń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Naczyniaki w jamie ustnej:

A
  • narażone są na stały uraz podczas żucia i przyjmowania pokarmów
  • zakażone środowisko - prowadzi to do rozpadu tkanek i owrzodzeń powierzchni guza i przyczyna stanów zapalnych w obrębie guzów 🡪 zagrożenie krwotokiem (może być groźny dla życia )
  • bogate ukrwienie okolicy 🡪 szybki wzrost naczyniaków oraz stosunkowo duże zagrożenie krwawieniem i krwotokami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Teorie etiopatogenezy naczyniaków:

A
  1. teoria wad wrodzonych
  2. teoria urazowa
  3. teoria nowotworowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje naczyniaków?

A
  • krwionośne (haemangioma)
  • limfatyczne (lymphangioma)
  • mieszany = limfatyzcnokrwionośny (lymphohaemangioma)
  • naczyniak złośliwy (angiosarcoma) krwionośny lub chłonny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje naczyniaków krwionośnych?

A
  • naczyniak krwionośny włośniczkowy / prosty (haemangioma capillare / simplex)
  • znamię / naczyniak truskawkowy
  • naczyniak krwionośny jamisty (haemangima cavernosum)
  • naczyniak krwionośny groniasty (haemangioma racemosum)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Naczyniak krwionośny włośniczkowy:

A
  • najcześciej jako znamię płonące lub czerwonego wina
  • zwykle umiejscowiony na twarzy (obszar zaopatrywany przez I i II g n. trójdzielnego)
  • nie ma skłonności do samoistnego cofania się
  • zbudowany z poszerzonych naczyń włosowatych wypełnionych krwią
  • umiejscowiony powierzchownie
  • postać czerwonej plamy lub płaskiego wygórowania
  • z czasem ciemnieje i na jego powierzchni pojawiają się brodawkowate guzki
  • może występować w zespole Sturge’a a-Webera lub Klippela-Trenaunaya
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Znamię truskawkowe:

A

= naczyniak truskawkowy (krwionośny)

  • jasnoczerwona, wyniosła zmiana
  • szybko się powiększa
  • od urodzenia albo rozwija się w ciągu dwóch pierwszych tygodni zycia
  • rośnie do 6-8 miesięcy, potem ma charakter stacjonarny
  • niekiedy występuje w zespole Kasabacha-Merrita, Klippela-Lindaua lub Maffuciego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Naczyniak krwionośny jamisty:

A
  • zbudowany z jamistych przestrzeni elementów żylnych, wysłanych jedną warstwą płaskich kom śródbłonka
  • nie posiada torebki
  • często umiejscawia się na wargach, policzkach i wewnątrz JU
  • może osiągać bardzo duże rozmiary i powodować masywne krwotoki
  • ma barwę sinawą
  • nierówna i guzowata powierzchnia
  • w jego wnętrzu moga tworzyć się kamienie zylne imitujące kamicę ślinową
  • umiejscowiony w kości; na RTG ma postać wielokomorowego ubytku
  • może być przyczyną groźnych krwotoków po usunięciu zęba
  • częste powikłania zapalne i zakrzepowe, oraz masywne krwotoki, nawet groźne dla zycia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Naczyniak krwionośny jamisty - różnicowanie:

A

a. naczyniak w obrębie kości
- torbielą
- szkliwiakiem
- ziarniniakiem naprawczym lub guzem olbrzymiokomórkowym

b. w obrębie powiek i oczodołów
- meningeoma
- rhabdomyosarcoma
- fibrosarcoma
- przepukliną mózgową
- przetoką tętniczo-żylną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Naczyniak krwionośny groniasty:

A
  • rzadki
  • zbudowany z poszerzonych naczyn żylnych
  • może dochodzić do znacznych rozmiarów
  • najcześciej na szyi, w kontakcie z dużymi naczyniami krwionośnymi, a także w okolicy policzkowej i skroniowej
  • niekiedy samoistnie zanika około 7 rż
  • naczyniak wysokoprzepływowy 🡪 wykazuje objaw „kociego mruku” (przy osłuchiwaniu, spowodowany utrudnionym przepływem krwi tętniczej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Co daje objaw kociego mruku?

A

naczyniak krwionośny groniasty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jakie wyróżniamy naczyniaki limfatyczne?

A
  • naczyniak limfatyczny zwykły (lymphangioma siplex)
  • naczyniak limfatyczny jamisty (lymphangioma cavernosum)
  • naczyniak limfatyczny torbielowaty (lympangioma cysticum)
  • torbiel chłonna (hygroma cysticum)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Naczyniak limfatyczny zwykły:

A
  • najcześciej policzek lub warga, powodując jej znaczny przerost
  • powierzchnia bywa sinawa i brodawkowata
  • spoistośc guza elastyczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Naczyniak limfatyczny jamisty:

A
  • zbudowany z przestrzeni jamistych wysłanych śródbłonkiem i wypełnionych chłonką
  • może osiagać duże rozmiary
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Naczyniak limfatyczny torbielowaty:

A
  • rzadki
  • umiejscowienie - język
  • wypełnia się chłonką podczas krzyku lub przy pochyleniu głowy
  • często bywa powikłany procesem zapalnym, co zmienia obraz kliniczny i nastręcza trudności diagno i leczeniczych
  • mogą wystąpić objawy niedrożności górnych dróg oddechowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Torbiel chłonna:

A
  • szczególna postać naczyniaka limfatycznego
  • dorośli i dzieci
  • szyja
  • może osiągnąć znaczne rozmiary
  • rozsrastając się w kierunku śródpiersia i dołu pachowego daje groźne dla życia objawy związane z uciskiem na okoliczne narządy i twory anatomiczne
  • różnicowanie z naczyniakami mieszanymi za pomocą scyntygrafii przepływowej z zastosowaniem izotopu techentu 99m
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Naczyniaki limfatyczne:

A
  • postać ograniczona lub rozlana
  • powodują zaburzenia symetrii twarzy
  • w JU najczęściej w języku 🡪 trudności w mowie, przyjmowaniu pokarmów i oddychaniu; rzadziej policzek i wargi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Cele diagno naczyniaków:

A
  1. ustalenie rodzaju naczyniaka (badanie histologiczne punktatu lub wycinka)
  2. ustalenie położenia i rozległosci w tk miękkich i kości
  3. ustalenie przebiegu i umiejscowienia naczyń krwionośnych (głównie tętniczych) wraz z ich anatomicznymi i patologicznymi połączeniami
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Badanie kliniczne naczyniaków:

A

jest punktem wyjścia do zaplanowania badań pomocniczych

zwracamy uwagę na:

  • zabarwienie
  • spoistość
  • ew zmianę jego objętości przy pochyleniu głowy
  • szmery przy osłuchiwaniu
  • czasem wykonuje się nakłucie zwiadowcze 🡪 obecność krwi tętniczej, żylnej lub chłonki jest potwierdzeniem wstępnego rozpoznania klinicznego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Badanie laboratoryjne - naczyniaki:

A
  • morfologia krwi obwodowej, w tym płytek krwi oraz układu krzepnięcia i fibrynolizy
  • grupa krwi
22
Q

Badanie radiologiczne - naczyniaki:

A

informacje dotyczące rodzaju, położenia, wielkości i unaczynienia badanych guzów

  • zdjęcia RTG przeglądowe (wew- i zewnątrzusnte ) oraz konwencjonalne zdj warstwowe 🡪 umożliwiają wykrycie naczyniaków w kościach szczękowych i ocenę ich położenia, rozmiarów oraz stosunku do sąsiadujących tworów anatomicznych
  • badania kontrastowe (arteriografia, flebografia, liimfografia, a także czasem bezpośrednie wstrzyknięcie do guza środka kontrastującego) 🡪 rodzaj, umiejscowienie, wielkość, stosunek do innych narządów i struktur anatomicznych oraz unaczynienie guza (zasadnicze dla sposobu leczenia)
  • TK (możliwość uwidocznienia tk miękkich ma w diagno naczyniaków ogromne znaczenie) - najlepiej z kontrastem, szczególnie ważne przy wyborze metody leczenia i konieczne przy planowaniu zabiegu operacyjnego 🡪 ocena położenia, zasięgu i rozmiarów nowotworu oraz topografia w stosunku do tworów anato
23
Q

Rezonans nukleomagnetyczny - naczyniaki:

A

metoda z wyboru w diagno guzów naczyniowych

24
Q

Scyntygrafia - naczyniaki:

A

scyntygrafia przepływowa z zastosowaniem radioaktywnego izotopu, np. technetu 99m pomaga różnicować naczyniaki z innymi guzami obszaru GiSu 🡪 nowotwory ślinianek i tarczycy

25
Q

USG - naczyniaki:

A

może być przydatna w :

  • ocenie lokalizacji
  • wielkości
  • spoistości (lity czy torbielowaty)
  • może być wykorzystywane tylko w początkowym etapie diagnostyki a także do różnicowania z innymi guzami nowotworowymi tego obszaru
  • techniki dopplerowskie moga dać info o morfologii i syntopii naczyń krwionosnych zaopatrujących naczyniak
26
Q

Hist-pat - naczyniaki:

A
  • po chirurgicznym usunięciu guza

- ma znaczenie w guzach złośliwych (występują rzadko)

27
Q

Przepływomierz Dopplera - naczyniaki:

A

wyznacza sie naczynia tętnicze doprowadzające krew do guza naczyniowego przed planowanym podwiązaniem lub embolizacją, które są wstępem do radykalnego leczenia operacyjnego

28
Q

Badania specjalistyczne - naczyniaki:

A

w zależności od umiejscowienia naczyniaka i objawów jakie wywołuje 🡪 np. badanie okulistyczne, neurochirurgiczne, laryngologiczne itp

29
Q

Metody leczenia naczyniaków:

A
  1. zachowawcze
  2. destrukcyjne
  3. chirurgiczne
  4. skojarzone
30
Q

Od czego zależy wybór metody leczenia naczyniaków?

A

zależy od: postaci, umiejscowienia, rozmiarów naczyniaka, objawów, wieku i stanu ogólnego chorego

31
Q

Radykalne leczenie naczyniaków:

A

doszczętne wycięcie lub zniszczenie naczyniaka metodami destrukcyjnymi lub skojarzonymi

32
Q

Paliatywne leczenie naczyniaków:

A

łagodzące, ma na celu zmniejszenie masy guza 🡪 np. śródguzowa sterydoterapia, podkłucia czy obliteracja

33
Q

Objawowe leczenie naczyniaków:

A

przeciwdziałanie nawracającym krwotokom poprzez podwiązanie tętnic doprowadzających krew do guza lub ich embolizację

34
Q

Metody zachowawczego leczenia naczyniaków:

A
  • ucisk
  • leczenie farmakologiczne
  • embolizacja selektywna
35
Q

Naczyniaki - leczenie przez ucisk:

A

ucisk na guz, stosowany szczegolnie u dzieci może doprowadzić do inwolucji guza

36
Q

Naczyniaki - leczenie farmakologiczne:

A

śródguzowe podawanie hormonów sterydowych; zwykle po wielokrotnych iniekcjach leku, guz ulega inwolucji (najprawdopodobniej na sutek działania antyanabolicznego na niedojrzalą tkankę naczyniaka oraz zwężającego na drobne tętniczki)

37
Q

Naczyniaki - embolizacja selektywna:

A
  • polega na zaczopowaniu naczyń zaopatrujących naczyniak „perełkami” szklanymi, fragmentami spongostanu, mięśni lub powięzi chorego
  • nie powinno być to metodą samodzielną, powinno poprzedzać (tak jak i podwiązanie naczyń) zabieg wycięcia naczyniaka dla zmniejszenia utraty krwi podczas zabiegu operacyjnego
38
Q

Leczenie destrukcyjne naczyniaków - na czym polega?

A

wykorzystuje się środki fizyczne lub chemiczne do zniszczenia tkanek, z których zbudowane są naczyniaki

39
Q

Leczenie destrukcyjne naczyniaków - metody:

A
  • obliteracja
  • elektrodysykacja
  • krioterapia
  • laseroterapia
  • rentgenoterapia
40
Q

Obliteracja naczyniaków:

A
  • polega na wstrzykiwaniu do naczyniaka takich środków jak: Varicocid, 40 lub 60% rr glukozy czy wrzątek soli fizjo
  • po wielokrotnym powtarzaniu wstrzyknięć dochodzi do zarastania przestrzeni naczyniowych w guzie (sklerotyzacja), zmniejszenia jego masy; również przez zmiany martwicze 🡪 doprowadza do inwolucji naczyniaka
  • jeśli nie uda się doprowadzić do inwolucji to może być to traktowane jako metoda przygotowawcza do dalszego radykalnego zabiegu chiru
41
Q

Elektrodysykacja naczyniaków:

A
  • elektrokoagulacja prądem diatermicznym stosowanym na powierzchnię lub w głębi guza naczyniowego (igła)
  • ma zastosowanie głównie w małych naczyniakach jamistych
  • można powtarzać wielokrotnie
42
Q

Krioterapia naczyniaków:

A
  • metoda w wyboru w leczeniu niewielkich, położonych powierzchownie naczyniaków krwionośnych twarzy i jamy ustnej
  • może być stosowana samodzielnie, a także w leczeniu skojarzonym przed lub po operacji
  • ciekły azot (-196°C)
  • w zależności od umiejscowienia, wielkości i rodzaju: odpowiedni czas (30-60 s), liczba krioaplikacji i technika (napylanie azotu na powierzchnię zmiany / przyłorzenie odpowiedniej kriody lub wprowadzenie w głąb guza)
  • zabieg zwykle niebolesny a blizny elastyczne
43
Q

Laseroterapia naczyniaków:

A
  • minimalne krwawienie podczas zabiegu
  • pozostawia estetyczne blizny
  • jeśli uda się właściwie dobrac parametry to istnieje możliwości całkowitego zniszczenia naczyniaka bez uszkodzenia tkanek otaczających

🡪 naczyniaki włosowate - laser FLPPD lub argonowy
🡪 naczyniaki krwionośne jamiste lub chłonne - laser Co2 lub ND:YAG

44
Q

Rentgenoterapia (radioterapia) naczyniaków:

A
  • kiedyś u dzieci, OBECNIE NIE JEST POLECANA ze względu na złe wyniki oraz dodatkowo uszkodzenie popromienne tkanek i narządów okolicznych
  • tylko sporadycznie w leczeniu niektórych nowotworów naczyniowych złośliwych, zwykle jako uzupełnienie nieradykalnego wycięcia
45
Q

Od czego zależy skuteczność działania laserów?

A

od długości fal przez nie wytwarzanych

46
Q

Naczyniaki - rodzaje leczenia chirurgicznego:

A
  • śródguzowe podkłucie
  • wycięcie
  • podwiązanie tętnic
47
Q

Naczyniaki - śródguzowe podkłucie:

A
  • najmniej obciążający i skuteczny sposób
  • przez mechaniczne zamknięcie dopływu krwi do guza i przestrzeni naczyniowych powoduje jego inwolucje
  • można powtarzać kilkakrotnie
  • gdy nie dojdzie do całkowitego cofnięcia 🡪 wycięcie, ale z mniejszym ubytkiem tkanek gdyż mniejsze jego rozmiary
48
Q

Naczyniaki - wycięcie:

A

przy niewielkich naczyniakach może być jednoetapowe, przy dużych konieczna wieloetapowość (prowadzone niekiedy kilka lat)

49
Q

Naczyniaki - podwiązanie tętnic:

A
  • podwiązanie tętnic doprowadzających krew do naczyniaków o dużych rozmiarach jest wykonywane na krótko przez właściwym zabiegiem doszczętnego wycięcia guza
  • podwiązanie bez radykalnego wycięcia = błąd! 🡪 wytwarza się krążenie oboczne które uniemożliwia w przyszłości opanowanie krwawienia
  • nie stanowi samodzielnej metody leczenia naczyniaków
50
Q

Usuwanie rozległych naczyniaków:

A

wymaga specjalnych warunków (zabieg obciążony dużą utratą krwi):

  • obniżone ciśnienie (hipotensja)
  • obniżenie temperatury ciała chorego (hipotermia)
  • zabezpieczenie w odpowiednią ilość krwi
51
Q

Naczyniaki umiejscowione w kości - usuwanie:

A

konieczność resekcji odcinkowej zmienionego chorobowo odcinka kości

52
Q

Naczyniaki umiejscowione w tkankach miękkich - usuwanie:

A

zaopatrzenie ubytków tkanek miękkich 🡪 płaty z sąsiedztwa, wolne przeszczepy skóry, czasem płaty cylindryczne wcześniej przygotowane, wolne płaty złożone przeszczepione techniką mikrochirurgiczną lub płaty z sąsiedztwa wytworzone za pomocą ekspanderów