Week 7

Question 1

Verschillende organen binnen de BV/NV

Answer 1

· Algemene vergadering -> het hoogste orgaan van de BV/NV

· Bestuur -> orgaan dat de strategie bepaalt, ook het orgaan dat de vennootschap vertegenwoordigt
· Raad van Commissarissen -> niet verplicht voor elke vennootschap; belast met het toezicht op het bestuur

· Ondernemingsraad (?) -> bij sommige vennootschappen; vraag of de ondernemingsraad kwalificeert als orgaan

Question 2

Het bestuur (4)

Answer 2

· Eerste bestuurders: benoemd bij de akte van oprichting

· Latere bestuurders:
- Bestuurders die rechtsgeldig zijn benoemd door de AV of bij de BV indien statutair bepaald: de vergadering van aandeelhouders van een bepaalde soort of aanduiding

· Bestuurders kunnen zijn natuurlijke personen en rechtspersonen

· Kwaliteitseisen in de statuten

Question 3

Taken van het bestuur (art. 2:129/239 BW): 5

Answer 3

• Besturen
• Collegialiteit
• Bestuursautonomie
• Vennootschappelijk belang
• Tegenstrijdig belang

Question 4

Bestuursautonomie ABN AMRO (herhaals en bevestigd in ASMI)

Answer 4

r.o. 4.3:

“De Ondernemingskamer heeft (…) terecht (…) vooropgesteld, [dat]:
(…) het bepalen van de strategie van een vennootschap en de daaraan verbonden onderneming in beginsel een aangelegenheid is van het bestuur van de vennootschap

(…) de raad van commissarissen daarop toezicht houdt en

(…) de algemene vergadering van aandeelhouders haar opvattingen terzake tot uitdrukking kan brengen door uitoefening van de haar in wet en statuten toegekende rechten.

In deze zaak wilde de algemene vergadering eigenlijk al dat het bestuur die algemene vergadering eerder in de besluitvorming zou betrekken, de algemene vergadering wilde veel meer invloed uitoefenen op de strategie dan dat het bestuur wilde. De HR bepaalt hier, door eerst heel netjes op te sommen hoe de bevoegdheidsverdeling eruitziet, en verduidelijkt dat in het algemeen dat derde punt uit 4.3 dat het bestuur uit een vennootschap aan dfe algemene vergadering verantwoording af moet leggen, maar niet verplicht is om de algemene vergadering vooraf in z’n besluitvorming te betrekken voor zover het gaat om handelen waar het bestuur tot bevoegd is. Tenzij er een bepaalde regeling staat in de statuten die regelet dat de algemene vergadering goedkeuring of machtiging moet geven voor een bepaald besluit, is het alleen maar het idee dat het bestuur achteraf verantwoording aflegt.

Question 5

Inperking bestuursautonomie (5)

Answer 5

Bestuursbevoegdheid en bestuursautonomie (art. 2:239 lid 1 BW)

Ingeperkt door:
1. Vennootschappelijk belang (lid 5)
2. Instructies van ander orgaan (lid 4)
3. Tegenstrijdig belang (lid 6)
4. Statutaire beperkingen (lid 1)
5. Besluit is onderworpen aan de goedkeuring van ander orgaan (lid 3)

Question 6

Instructies

Answer 6

Art. 2:239 lid 4 BW
· Statuten kunnen een instructierecht geven aan een ander orgaan van de vennootschap
· Bestuur moet opvolgen, tenzij
· Strijd met belang vennootschap en haar onderneming.

Art. 2:129 lid 4 BW
“De statuten kunnen bepalen dat het bestuur zich dient te gedragen naar de aanwijzingen van een orgaan van de vennootschap die de algemene lijnen van het te voeren beleid op nader in de statuten aangegeven terreinen betreffen.”

NV (129) is beperkter dan BV (239) voor instructierecht, want je moet in de statuten van de NV aangeven dat er een instructierecht is, maar ook op welke terreinen de algemene vergadering dat instructierecht mag inzetten, en het mag ook nog is alleen maar gaan over instructies over de algemene lijnen van het beleid, niet over hele specifieke lijnen

Question 7

Raad van Commissarissen bevoegdheden (5)

Answer 7

Art. 2:140/250 BW: toezicht en advies

Bevoegdheden
· Bevoegdheid om het bestuur te schorsen (art. 2:147/257 BW)

· Bij BV mogelijke bevoegdheid tot het ontslaan van bestuurders (art. 2:244 BW)

· Indien alle bestuurders vanwege ontstentenis of belet niet in staat zijn de bestuurstaak uit te oefenen kan de RvC belast worden met het bestuur

· Vaststellen beloning bestuurders indien in statuten opgenomen

· Bijeenroepen van een AVA (art. 2:109/219 BW)

Question 8

Aandeelhouders: twee soorten rechten

Answer 8

Stemrechten
· NV: aandelen met stemrecht
· BV: aandelen met en zonder stemrecht

Vermogensrechten
· Recht op dividend
· Recht op liquidatiesaldo

Question 9

De algemene vergadering: Kernbevoegdheden (8)

Answer 9

· Benoeming, schorsing, ontslag bestuurders en commissarissen (ten minste 2/3). BV: ontslag kan ook aan ander orgaan zijn toegekend

· Wijzigen van de statuten

· Vaststelling van de jaarrekening

· Emissie, intrekking, inkoop en verkoop van aandelen

· Omzetting, fusie, splitsing en ontbinding van de vennootschap

· NV: goedkeuring van wijzigingen in de identiteit of het karakter van de vennootschap of de onderneming (art. 2:107a BW)

· Eventueel: goedkeuring bestuursbesluiten

· Algemene richtlijnen voor beleid (NV) en instructie (BV)

Question 10

Informatieverplichtingen

Answer 10

Bestuur -> RvC:
Verschaffen van noodzakelijke gegevens (art. 2:141/251 lid 1 BW), Verantwoording in het kader van gefundeerde besluitvorming en standpuntbepaling

Bestuur -> Algemene Vergadering:
Vragen in de AV beantwoorden (ook als onderwerpen niet geagendeerd zijn), in beginsel niet buiten de AV

Bestuur & RvC -> Algemene Vergadering:
Verschaffen van door de AV verlangde inlichtingen tenzij een zwaarwichtig belang van de vennootschap zich daartegen verzet (art. 2:107/217 lid 2 BW)

Question 11

Artikel 2:8 BW: aanvullende en beperkende werking redelijkheid en billijkheid

Answer 11

lid 1: aanvullende werking eisen R&B
een rechtspersoon en degenen die bij zijn organisatie zijn betrokken, moeten zich als zodanig jegens elkander gedragen naar hetgeen door redelijkheid en billijkheid wordt gevorderd

lid 2: beperkende werking eisen R&B
een tussen hen geldende regel is niet van toepassing voor zover dit in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn

Question 12

Geldigheid van besluiten (-> dit ziet op de besluitvorming, is een besluit geldig ja of nee, heeft geen invloed op de vraag of er rechtsgeldig vertegenwoordigd is): 3 mogelijke uitkomsten

Answer 12

1. Geldig besluit
2. Nietig besluit
3. Vernietigbaar besluit

Question 13

Wanneer is een besluit nietig? (art. 2:14 BW) (5)

Answer 13

Besluit in strijd met de wet of de statuten, tenzij iets anders uit de wet volgt
1. In strijd met openbare orde /goede zeden: bv besluit om geen belasting te betalen (art. 3:40 BW)

2. Strijd met inhoudelijke regels van het rechtspersonenrecht:
   * Rechtspersoon benoemen tot commissaris
   * Niet bevoegde orgaan neemt besluit (strijd met bevoegdheidsverdeling)
3. Strijd met de inhoudelijke regels opgenomen in de statuten
   * Niet bevoegde orgaan neemt besluit

> 4 en 5 zijn eigenlijk procedurele eisen, dus ook vernietigbaar
4. Ontbreken van een door de wet of de statuten voorgeschreven voorafgaande handeling van of mededeling aan een ander orgaan dat het besluit heeft genomen (art. 2:15 lid 2 jo. 14 lid 2 BW)
* Bindende voordracht / horen van de AV over ontslag bestuurder bij structuurregime / aanbevelingsrecht
* Wettelijke of statutaire voorafgaande goedkeuring door een ander orgaan (let op: vooraf, niet achteraf nl dan krachteloos besluit)

5. Strijd met andere fundamentele totstandkomingsvoorschriften: materiële eisen
   * Niet voldoen aan meerderheidseis
   * Ontbreken quorum

Question 14

Wanneer is een besluit vernietigbaar? (art. 2:15 BW) (4)

Answer 14

1. Wegens strijd met de wettelijke of statutaire bepalingen die de totstandkoming van besluiten regelen
   * Mogelijkheid tot deelneming aan de vergadering
   * Oproeping van vergaderingen van het orgaan
   * Agendering
   * Toezending en inzage stukken
   * Raadgevende stem van het bestuur / RvC (art. 2:117 lid 4, 2:227 lid 7 en 2:238 lid 2 BW)
   * Voorschriften voor besluitvorming bij tegenstrijdig belang indien bestuur nog bevoegd is het besluit te nemen
2. Wegens strijd met de redelijkheid en billijkheid die door art. 2:8 BW wordt geëist
   * Bij een wilsgebrek van een stemgerechtigde: besluit vernietigbaar wegens strijd met r+b (art. 2:8 BW)
   * Kon het orgaan in redelijkheid tot zijn beslissing komen?
3. Wegens strijd met een reglement
4. Wegens een wilsgebrek of een benadeling
   * Art. 3:44 jo. 59 BW: bedreiging, bedrog, misbruik van omstandighede

Question 15

Wat betekent nietigheid en is het gevolg?

Answer 15

· Ab initio: er is nooit een geldig besluit geweest

> Gevolg: Besluit wordt geacht nooit tot stand te zijn gekomen.

> Let op! Slechts interne werking – geen gevolgen voor de rechtshandeling ten opzichte van derden

Question 16

Wat betekent vernietigbaarheid en is het gevolg?

Answer 16

· Vernietiging heeft terugwerkende kracht (ex tunc): situatie alsof er nooit een geldig besluit is geweest

> Gevolg: in beginsel een geldig besluit, totdat de rechter heeft geoordeeld dat het besluit vernietigd dient te worden. Dan (met terugwerkende kracht) wordt geacht dat het besluit nooit heeft bestaan.

> Let op! Slechts interne werking – geen gevolgen voor de rechtshandeling ten opzichte van derden

Question 17

Vernietigbaarheid wordt gezien als iets minder erg. Een vernietigbaar besluit is geldig tot het moment dat het wordt vernietigd, dus dat iemand zich hierop beroept, terwijl een nietig besluit juridisch gezien nooit geldig is geweest

Question 18

Bekrachtiging

Answer 18

· Bekrachtiging van bepaalde nietige besluiten op grond van art. 3:58 BW mogelijk

· Bekrachtiging van nietige besluiten op grond van art. 2:14 lid 2 BW: door het orgaan dat voorafgaande aan het nemen van het besluit een handeling had dienen te verrichten of aan welke een mededeling had moeten worden gedaan (bij mededeling: bekrachtiging door instemming met het besluit)

Question 19

Bevestiging

Answer 19

· Bevestiging van bepaalde vernietigbare besluiten op grond van art. 3:55 BW bv bij een wilsgebrek

· Aparte regeling voor art. 2:15 lid 1 sub a BW gevallen: totstandkoming van besluiten: de besluiten kunnen worden bevestigd door een daartoe strekkend besluit. Bevestiging werkt niet zolang ingestelde vordering tot vernietiging aanhangig is (lid 6)

· Bevestiging heeft terugwerkende kracht

Question 20

Restaria Lunchroom De Katterug

Answer 20

In dit arrest verduidelijkt de Hoge Raad de sanctie op het overtreden van het beheersverbod voor commanditaire vennoten zoals opgenomen in art. 20 en 21 Wetboek van Koophandel (WvK). Volgens de wet worden commanditaire vennoten volledig aansprakelijk voor alle schulden van de vennootschap als zij het beheersverbod overtreden. Deze strenge sanctie dient echter in lijn te zijn met de strekking ervan en mag alleen worden toegepast indien gerechtvaardigd door de ernst en aard van de schending. De sanctie van volledige aansprakelijkheid voor commanditaire vennoten bij schending van het beheersverbod (art. 20 WvK) is alleen gerechtvaardigd voor zover die sanctie in overeenstemming is met de bedoeling van de wet. Dit betekent dat de rechter kan oordelen dat de sanctie beperkt moet blijven tot bepaalde verplichtingen of zelfs geheel achterwege dient te blijven indien de schending niet ernstig genoeg is. Het doel van de sanctie is enerzijds te voorkomen dat commanditaire vennoten handelen alsof zij beherende vennoten zijn en misbruik maken van hun beperkte aansprakelijkheid, en anderzijds duidelijkheid te scheppen voor derden over met wie zij zakendoen. Met dit oordeel nuanceert de Hoge Raad de strikte toepassing van het beheersverbod en biedt ruimte voor een beoordeling van de proportionaliteit van de sanctie, afhankelijk van de specifieke omstandigheden van de schending.

Question 21

Cruijff

Answer 21

Dit gaat om een juridische strijd tussen Ajax en Cruijff, waarbij Ajax het niet eens is met een eerdere uitspraak en Cruijff juist de uitspraak wil bevestigen, maar met een gewijzigde eis. Dit gaat om een conflict binnen Ajax over de benoeming van nieuwe directieleden, waarbij Cruijff zich niet helemaal achter de besluiten kon scharen, en er zorgen waren over de leiding en de organisatie van het bedrijf. De Raad van Commissarissen heeft belangrijke besluiten genomen, maar er was onenigheid over de manier waarop deze werden genomen en over de communicatie. Samengevat gaat het hier om de tijdelijke benoemingen van Sturkenboom en Blind als directeurs, en de toekomstige benoeming van Van Gaal als directeur. De RvC en de OR moeten nog verder goedkeuren, maar de benoemingen zijn al goedgekeurd voor de interim-periodes. De besluiten die op 16 november 2011 zijn genomen, worden door het hof als niet rechtsgeldig beschouwd, en het lijkt waarschijnlijk dat ze in een rechtszaak zouden worden vernietigd. Het hof erkent dat de besluiten van groot belang zijn voor Cruijff, die mogelijk invloed wil uitoefenen op de toekomst van Ajax, en dat hij het recht heeft om deze besluiten aan te vechten. Kortom, de rechter vond dat de benoemingen van Van Gaal en Sturkenboom niet op de juiste manier tot stand zijn gekomen, en het hof zou waarschijnlijk beslissen om deze besluiten te vernietigen in een bodemprocedure. Het Hof vernietigt de besluiten van de RvC tot de benoeming van Van Gaal en Sturkenboom als directeuren van Ajax, omdat Cruijff onterecht werd buitengesloten van de besluitvorming. Er wordt een verbod opgelegd om deze besluiten verder uit te voeren. Wanneer een besluit van een Raad van Commissarissen (RvC) wordt genomen zonder dat alle bevoegde organen of betrokkenen (zoals een raadslid of een directeur) op een eerlijke en transparante manier worden betrokken in de besluitvorming, kan dat besluit nietig worden verklaard. Dit geldt ook wanneer het besluit op een later tijdstip wordt bevestigd of voortgezet zonder dat het nog mogelijk is om terug te komen op het besluit. Daarnaast kan het nietig verklaarde besluit niet alsnog rechtsgeldig worden genomen zonder een geldige en open besluitvormingsprocedure.

Question 22

Is het mogelijk dat een persoon een BV opricht waarin zij zowel enig aandeelhouder als enig bestuurder is? In een BV

Answer 22

Art. 2:175: BV wordt opgericht door een of meer personen, dus een persoon kan de BV alleen oprichten en zelf alle aandelen houden

Art. 2:242 etc. -> art. 242: in de oprichtingsakte wordt de bestuurder aangewezen -> in die akte zal ze als aandeelhouder de eerste bestuurder aanwijzen, maar in dit geval is ze dat zelf

Dus ja

Question 23

Wat moet je doen als je als enig bestuur van je rol af wil en iemand anders enig bestuurder wil maken? In een BV (2 mogelijkheden)

Answer 23

Zij wil dus van het bestuur af en hem als enig bestuurder maken
Wie kan de bestuurder ontslaan en benoemen? Het bestuur -> art. 2:242

> Zal zichzelf moeten ontslaan als bestuurder en Delano nieuw bestuurder maken, in hoedanigheid van aandeelhouder want het is de algemene vergadering die de bestuurders benoemt en ontslaat (bij structuur BV zal dit de raad van commissarissen zijn)

> Ze zal de algemene vergadering bijeen moeten roepen, hem aanwijzen en zelf ontslag nemen

Mogelijkheid 1: Algemene vergadering vindt fysiek plaats, moet worden opgeroepen door het bestuur (art. 2:219), aandeelhouders nemen besluiten, aandeelhouder is Winalda

Mogelijkheid 2: besluit buiten vergadering, geen formele oproepingsvereiste, art. 2:238 -> groot voordeel is dat je maar een aandeelhouder hebt en het dus heel makkelijk is om Delano gewoon aan te wijzen zonder alle formaliteiten -> dus voornamelijk praktisch bij weinig aandeelhouders -> extra voordeel: soms moet je als bedrijf snel handelen, en als je dan eerst moet oproepen tegen je 8e dag is je zakelijke kans misschien voorbij

Question 24

Op welke manieren kan iemand toezicht op het bestuur juridisch mogelijk maken? Wat is daarvoor nodig? In een BV

Answer 24

Mogelijkheid 1: instellen van een raad van commissarissen waarbij zij zou optreden als commissaris
> Dualistisch stelsel waarbij je een ander orgaan hebt voor toezicht

Mogelijkheid 2: niet-uitvoerende bestuurders benoemen -> art. 2:239a -> komt niet zo vaak voor
> Monistisch

Ze zou de algemene vergadering bijeen moeten noemen, besluiten tot statuutwijziging (art. 2:231), notariële akte plaatsvinden om statuten te wijzigen (2:234 lid 1), wordt ingeschreven in het handelsregister en dan is de raad van commissarissen of niet-uitvoerende bestuurders een feit

Question 25

Monistisch bestuursmodel

Answer 25

Algemene vergadering en bestuur

Question 26

Dualistisch bestuursmodel

Answer 26

Algemene Vergadering, Bestuur en Raad van Commissarissen

Question 27

Is het bestuur verplicht de opdracht die de AV aan hem geeft op te volgen in een BV?

Answer 27

Nee, niet in beginsel maar als de staturen daar wel een bepaling over bevatten (art. 239 lid 4) zal hij zich wel moeten gedragen naar de aanwijzingen van de betreffende aandeelhouder

Question 28

Is het bestuur verplicht de opdracht die de AV aan hem geeft op te volgen in een NV?

Answer 28

Art. 129 lid 4: bepaald dat het bestuur zich dient te gedragen naar aanwijzingingen van het orgaan van het vennootschap dat , bestuur als in de statuten iets vermeld staat moet het bestuur zich daar in algemene lijnen naar gaan richten