Week 6 Flashcards
Wat waren de doelstelling van het aansprakelijkheidsrecht en welke remedie zijn daarvoor?
- Compensatie (juridisch-financieel) = schadevergoeding
- Genoegdoening (psychologisch-moreel) = verklaring voor recht
- Preventie = rechterlijk verbod of gebod.
Wat zijn de beginselen van het schadevergoedingsrecht?
1) Het beginsel van volledige vergoeding. Dit is het enige beginsel wat door Hartlief wordt genoemd. Het beginsel van volledige schadevergoeding is ook terug te vinden in art. 6:97 BW. Dit geldt echter alleen bij vermogensschade en niet bij immateriële schadevergoeding, omdat immateriële schade vergoedt wordt naar billijkheid art. 6:106 lid 1 BW.
–> uitzonderingen op het toekennen van een volledige schadevergoeding zijn: causaliteit (art. 6:98 BW), voordeel toerekening (art. 6:100 BW), eigen schuld (art. 6:101 BW), matiging (art. 6:109 BW) en limitering (art. 6:110 BW).
2) Voorkomen is beter dan genezen. In de fase die voorafgaat aan de gebeurtenis bestaan verplichtingen om de schade te voorkomen.
- -> Je hebt dus een schadevoorkomingsplicht (zie Urgenda-zaak). Dit is ook terug te vinden in art. 6:2 BW (redelijkheid en billijkheid ook bij een beroep op verjaring van de vordering kan dit gelden).
- -> Ook heb je een schadebeperkingsplicht (denk aan een dader die na een verkrachting verplicht een HIV-test moet afleggen om eventuele schade verder te beperken).
3) Herstellen is beter dan betalen. In het aansprakelijkheidsrecht staat de hoofdregel dat schadevergoeding in geld moet (art. 6:103 BW), maar wat is nu belangrijker? Herstel of financiële vergoeding? In de jurisprudentie heeft de HR wel aanknopingspunten gegeven voor het aannemen van een algemene verplichting tot herstel (iemand die bijvoorbeeld een fout maakt in het Kadaster waardoor erfdienstbaarheden komen te vervallen, heeft meer aan herstel dan vergoeding). Dit kan dus toekenning in ander ‘een andere vorm’ zijn zoals in art. 6:103 BW is bepaald.
Wat is in het Rijnstate Reuvers arrest bepaald?
HR in Rijnstate/Reuvers: Met deze uitspraak wordt door de HR bevestigd dat er een mogelijkheid is voor naasten, die een verlies van tijd hebben, om abstracte schadevergoeding te krijgen bij huishoudelijke hulp besteed namens het slachtoffer.
–> Je moet dus kijken naar hoe de toestand zou zijn zonder de gepleegde OD (dus een hypothetische situatie voorstellen). Het is wel cruciaal om dit te beoordelen want anders weet je niet tot welke omvang en in welke vorm de schadevergoeding moet worden toegekend.
Wat is schade?
Schade is niet gedefinieerd in de wet, maar wordt in de literatuur aangeduid als ‘nadeel als gevolg van een fout’ of als ‘vermindering in een object’.
Waar is vermogensschade geregeld en wat houdt dit in?
Vermogensschade is schade die je lijdt in je vermogen (gederfde winst als geleden verlies). Dit is geregeld in art. 6:96 BW en dit wordt vergoed o.g.v. art. 6:95 BW.
Wat is ‘ander nadeel’ en waar wordt dit geregeld?
Ander nadeel wordt ook wel immateriële schade genoemd en houdt meer pijn, verdriet en smartengeld in. = dit voel je niet in je vermogen! Dit is geregeld in art. 6:106 BW en toekenning daarvan staat in art. 6:95 BW.
Wanneer heb je recht op smartengeld?
Smartengeld maakt een uitzondering op het beginsel vergoeding van de volledige schade. Smartengeld moet namelijk naar billijkheid worden vastgesteld o.g.v. art. 6:106 BW.
In art. 6:106 a en b BW staat wanneer je recht hebt op schadevergoeding:
A. Wanneer de aansprakelijke persoon het oogmerk had zodanig nadeel toe te brengen; –> zie HR Oogmerk waarin een man het gezamenlijke kind van het leven heeft berooft – en daar strafrechtelijk voor veroordeeld is – en de vrouw vraagt om immateriële schadevergoeding o.g.v. art. 6:106 BW. Ze is niet het directe slachtoffer, dus valt ze onder dit oogmerk? Volgens de HR wel omdat de man het oogmerk had om de vrouw leed toe te brengen. Degene die de immateriële schade claimt, was niet de directe benadeelde.
B. Wanneer de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast; –> op andere wijze ziet op het feit dat ofwel de benadeelde geestelijk letsel heeft overgehouden of dat benadeelde in zijn fundamentele rechten is aangetast.
De doctrine maakt onderscheid in: personenschade, zaakschade en zuivere vermogensschade. Wat houden deze vormen in?
- Personenschade is letselschade en overlijdensschade.
- Zaakschade is schade door beschadiging of vernietiging van een zaak
- Zuivere vermogensschade is vermogensschade, materiële schade, die ontstaat zonder dat er sprake is van beschadigingen of letsel. Bijvoorbeeld wanneer door een stroomstoring in een fabriek de fabricage niet meer door kan gaan.
Waar bestaat vermogensschade uit volgens art. 6:96 lid 1 jo. 2 BW?
Geleden schade en gederfde winst (buitencontractueel) + negatief en positief contractsbelang (contractueel). Bij negatief gaat het om de situatie dat geen ovk zou zijn gesloten (wilsgebreken) en bij positief gaat het om de situatie dat de ovk wel gesloten zou zijn waardoor wanprestatie gevorderd kan worden.
Positief en negatief kan nooit tegelijk vergoed worden!
Vervolgens worden in lid 2 nog enkele vormen van schade onder het mom van vermogensschade vergoedt: bereddingskosten (kosten die de benadeelde maakt ter voorkoming of beperking van de schade), administratie- en expertisekosten (kosten ter vaststelling van de schade), buitengerechtelijke incassokosten (de kosten die de benadeelde heeft moeten maken om schadevergoeding te krijgen). Deze worden allemaal getoetst aan de dubbele redelijkheidstoets; ze komen alleen voor vergoeding in aanmerking als zowel het maken van de kosten als de hoogte niet onredelijk zijn.
Wat werd in het arrest Johanna Kruidhof bepaald?
Meisje loopt op school brandwonden op. In de eerste plaats vragen ze een vergoeding van de tijd die ze aan de verpleging hebben besteed van johanna, aangezien ze haar thuis hebben verzorgd terwijl ze in bed lag en ze zijn daar dagen en nachten mee bezig geweest. In de tweede plaats vroegen zij ook een vergoeding van de vakantiedagen die ze hadden verloren, omdat ze hun dochter in het ziekenhuis gingen opzoeken. 74 vakantiedagen hebben ze eraan gespendeerd.
Het ging hier om verplaatste schade, want de ouders hadden de schade geleden en niet Johanna zelf.
–> De vergoeding van de kosten voor verpleging en verzorging komen wel voor vergoeding in aanmerking omdat: dit de kosten zijn die Johanna zou hebben gemaakt als zij professionele hulp zou hebben gebruikt. In dit geval hebben de ouders de zorg op hun genomen en niet een professional, maar de rechter mag hier dus abstraheren! Het gaat hier dan om verplaatste kosten. De hoogte van de vergoeding is dan gelegen in de hoogte van het bedrag van een professionele verpleegster.
–> De vergoeding voor de 74 gederfde vakantiedagen worden niet vergoedt. Dat is geen schade die Johanna zelf zou hebben geleden, want ze zou geen professional hebben ingehuurd om haar te bezoeken in het ziekenhuis en dus is het geen verplaatste schade. Dit vloeit gewoon voort uit de relatie ouder-kind. Dit is bepaald onder oud recht en nu hebben we art. 6:107 BW (waardoor bezoekkosten – en waarschijnlijk ook de gederfde vakantiedagen – kunnen worden vergoed). Er is dus nu een nieuw artikel, waarin een eigen recht op vergoeding van schade voor die derde is gevestigd.
Valt gederfd woongenot of gederfd genot onder materiele schade?
Volgens de HR is dit wel het geval. Zie bijvoorbeeld HR Pollen/Linssen Yachts waarbij iemand zijn Yacht voor een groot deel van de tijd niet kon gebruiken of bij Groningse huizenbewoners. De HR zei: “de waarde van gemist onstoffelijk voordeel (beperkt gebruik van een jacht) bestaat in de voor het verkrijgen daarvan gemaakte kosten die hun doel hebben gemist”. Dit lijkt een beetje op verlies van een kans situatie, omdat je de vergeefs gemaakte kosten niet geheel vergoedt krijgt, omdat niet kan worden gezegd dat het voordeel je geheel is ontgaan.
Kan gederfd woongenot ook onder immateriële schade vallen?
Ja dit kan o.g.v. art. 6:106 lid 1 sub b laatste zin BW. Daarin staat namelijk “op andere wijze in persoon aangetast”. Hier is volgens rechtspraak sprake van als er ofwel geestelijk letsel is (psychiatrisch ziektebeeld want je moet kunnen objectiveren), of van een schending van fundamentele persoonlijkheidsrechten sprake is. Volgens de rechter in de zaak Groningse huizen gaat het om het laatste (schending van fundamentele persoonlijkheidsrechten). De aardbevingen zijn zo ernstig, zij veroorzaken meer dan alleen hinder en overlast.
Hoe wordt de schade begroot?
Je hebt concrete en abstracte schadevergoeding en winstafdracht.
Wat is concrete schadebegroting?
Art. 6:97 BW: Het uitgangspunt is concrete schadebegroting (dat wil zeggen met inachtneming van alle omstandigheden van het geval en dat zijn alle omstandigheden die relevant zijn voor zover ze zich vóór en ná het ongeval hebben afgespeeld).
Wat is abstracte schadebegroting?
Art. 6:97 BW: bij de abstracte schadebegroting wordt juist geen rekening gehouden me alle omstandigheden van het geval, maar wordt juist van 1 of meer geabstraheerd.
–> Een goed voorbeeld van abstracte berekening is de waardevermindering van Groningse huizen (deze waren niet beschadigd want bij beschadigde huizen is het vrij duidelijk wat de schade is = namelijk herstel). In dit geval oordeelde het hof dat: de schade abstract mag worden berekend. Dat wil zeggen met voorbijgaan aan de verkoop van de woning (dus zoals de woning daar staat). De woning is minder waard geworden in jouw vermogen en dat komt voor vergoeding in aanmerking. Dat is op basis van wat we dan noemen abstracte schadebegroting, omdat je voorbijgaat aan de individuele omstandigheid dat die woning niet eens verkocht is.
Het uitgangspunt is altijd concrete schadebegroting, tenzij abstracte schadebegroting wordt gekozen. Dit kan:
- als het expliciet in de wet is geregeld (art. 7:36 lid 1, 6:199, 6:96 lid 4 BW). en;
- Bij wrongfull Birth vorderingen (Baby Kelly).
