Week 5 - De sociaalwetenschappelijke hoofdkleur v/d rechtsstaat Flashcards
De macrobenaderingen kennen enkele problemen. Welke problemen zijn dit?
- Er is een beperkte verklaring voor variëteit in gedrag. De macroverklaringen kunnen niet uitleggen waarom mensen verschillend omgaan met dezelfde structuren.
- Het naleven van een wet wordt niet automatisch overgenomen door volgende generaties. De macrotheorieën zeggen niets over hoe gedragsnormen worden doorgegeven.
- Macrotheorieën kunnen geen verandering verklaren. Het kan bijvoorbeeld niet verklaren waarom een samenleving is veranderd.
Macroverklaringen zijn op zichzelf niet voldoende om de rechtsstaat in sociologische zin te begrijpen. Hierom zijn aanvullende verklaringen nodig. Welke soorten verklaringen zijn nodig?
- Microverklaringen
- Mesoverbanden
Uit de microverklaring volgt dat de rechtsstaat uiteindelijk gemaakt wordt door individuen en hun gedrag. Hierom is het rechtsbewustzijn op individueel niveau van groot belang. Welke drie vormen van rechtsbewustzijn worden onderscheiden door Ewick en Silbey?
- Before the law. Dit type rechtsbewustzijn ziet de wet als een formeel systeem dat los staat van het dagelijkse leven.
- With the law. Dit type rechtsbewustzijn ziet de wet als een spel, waarin regels worden gebruikt om persoonlijke belangen te dienen.
- Against the law. Dit type rechtsbewustzijn voelt zich gevangen door de wet en probeert het te omzeilen. Dit wordt ook wel rechtsvervreemding genoemd.
Welke vormen van rechtsvervreemding worden door Hertog onderscheiden?
- Juridische machteloosheid. Men heeft get gevoel dat het geen invloed uit kan oefenen op het recht.
- Juridische onoverzichtelijkheid. Onvermogen om door de complexiteit van de wet te navigeren.
- Juridische anomie. Gevoel dat er geen voorspelbaarheid zit in het recht.
- Juridisch waardeconflict. Spanning tussen persoonlijke waarden en waarden die door het recht worden vertegenwoordigd.
Wat zijn morele intuïties?
Morele intuïties gaat over wat een individu als rechtvaardig en als onrechtvaardig ziet. Morele intuïties verschillen per individu en cultuur.
Haidt heeft onderzoek gedaan naar morele intuïties. Hierbij heeft hij vijf morele intuïties geïdentificeerd. Welke zijn dit?
- Zorgzaamheid/schade. Richt zich op het beschermen van anderen.
- Eerlijkheid/bedrog. Richt zicht op rechtvaardigheid en het veroordelen van oneerlijk gedrag.
- Loyaliteit/verraad. Richt zich op groepsbinding en het afkeuren van verraad aan de groep.
- Autoriteit/subversie. Richt zich op belang van en respect voor hiërarchie.
- Heiligheid/ontaarding. Houdt zich bezig met reinheid en het vermijden van onreinheid.
Waar kunnen de vijf morele intuïties van Haidt voor gebruikt worden?
Deze kunnen gebruikt worden om te verklaren waarom in bepaalde gemeenschappen algemeenheid en voorspelbaarheid als gedrag ontstaat en daarmee een rechtsstaat in de sociaalwetenschappelijke kleur in stand houdt.
Welke psychologische mechanismen zijn van belang bij het verklaren van waarom er patronen zijn?
- Conformisme. Dit is de neiging van individuen om zich aan te passen aan de normen van de groep waartoe zij behoren.
- Deviantie. Dit is het concept waarbij individuen afwijken van de norm.
Hoe zijn de micro- en macrotheorieën over de sociaalwetenschappelijke hoofdkleur van de rechtsstaat met elkaar verbonden?
Deze zijn met elkaar verbonden door middel van mesoverbanden.
Galligan introduceert het concept van social spheres. Wat houdt dit in?
Het verwijst naar groepen mensen die een gedeelde definitie van een situatie hebben, wat leidt tot een gemeenschappelijke interpretatie van de rechtsstaat. Door middel van de social spheres kan zo verklaard worden waarom individuen in bepaalde situaties op elkaar lijken.
Wat zijn volgens Galligan de belangrijkste sociale sferen met betrekking tot de rechtsstaat?
- De sfeer waarin officials het recht creëren en toepassen.
- De sfeer waarin groepen en individuen hun activiteiten onder de wet uitvoeren.
Ook Tamanaha zegt iets over de mesoverbanden. Leg uit hoe Tamana de sociaalwetenschappelijke hoofdkleur van de rechtsstaat probeert te begrijpen via mesoverbanden.
Volgens Tamanah is de rechtsstaat een macrostructuur die wordt gevormd door individueel gedrag. Deze structuur is volgens hem echter enkel zichtbaar binnen sociale arena’s.
Wat is een sociale arena?
Dit is een ruimte waarin een substantiële coördinatie van gedrag plaatsvindt.
Hoe benadert Granovetter het mesoniveau?
Granovetter focust zich op sociale netwerken. Dit zijn de verbindingen die individuen met anderen hebben. Binnen deze netwerken ontstaan volgens hem gedragingen.
L. Bernstein
“Opting out of the legal system: extralegal contractual relations in the diamond industry.”
Binnen de diamantindustrie sluiten partijen buitengerechtelijke contracten. Waarom sluiten mensen in deze industrie volgens Bernstein vaak dit soort contracten?
Normale juridische middelen zijn vaak kostbaar en ingewikkeld in de diamantindustrie. Hierdoor vertrouwen mensen meer op informele contracten. Ook het feit dat de juridische weg tijdrovend is en financieel belastend heeft hier invloed op.
L. Bernstein
“Opting out of the legal system: extralegal contractual relations in the diamond industry.”
De informele contracten worden deels ondersteund door reputatie- en sociale verbonden te gebruiken. Welke soorten sociale verbonden kennen we?
- Primaire sociale verbonden. Deze hebben een marktwaarde.
- Secundaire sociale verbonden. Deze hebben persoonlijke waarden.
T. de Villiers-Botha
“Haidt et al.’s case for moral pluralism revisited.”
De auteur gaat in op de theorie van moreel pluralisme zoals vormgegeven door Haidt. Welke kritiek heeft de auteur op de theorie van Haidt?
De auteur stelt dat de empirische basis van het onderzoek van Haidt gebrekkig is. Door termen als ‘schade’ niet te definiëren, kan dit er toe leiden dat verschillen in morele oordelen tussen groepen niet noodzakelijk wijzen op verschillende morele fundamenten, maar eerder op verschillende opvattingen over wat het begrip ‘schade’ inhoudt.
T. de Villiers-Botha
“Haidt et al.’s case for moral pluralism revisited.”
Welke voorstellen doet De Villiers-Botha met betrekking tot de verbetering van de uitkomsten van toekomstige onderzoeken welke de theorie van Haidt gebruiken?
- Vaststellen van duidelijke definities.
- Zorgen dat proefpersonen de concepten van de onderzoekers begrijpen.
- Rekening houden met mogelijke verschillende aannames tussen de onderzoekers en de proefpersonen.
