Week 2, HC.4 Neurotransmitters van het autonome zenuwstelsel Flashcards
Het ZS is onder te verdelen in .. cz en het cz
Perifeer en centraal zs
Het perifeer zs is onder te verdelen in
Afferent en efferent gedeelte
het efferente deel is op te delen in:
autonoom en somatisch zs
farmaca zijn op te delen op basis van hun informatie:
- parasympathicomimetica
- parasympathicolytica
- sympathicomimetica
- sympathicolytica
parasympathicomimetica zijn stoffen die
de werking van de parasympaticus nabootsen/achtiveren
parasympathicolytica zijn stoffen die
de werking van parasympathicus remmen
Je kunt stoffen ook indelen naar soort chemische stof:
- cholinerge stoffen
- adrenerge stoffen
- dopaminerge stoffen
- purinerge stoffen
Waar lijken cholinerge stoffen op
Die lijken op acetylcholine
Waar lijken adrenerge stoffen op
Die lijken op (nor) adrenaline
Parasympatisch hebben responsen in het:
Hart, glad spierweefsel, exocriene klieren en synapsen
Wat is het sympatisch cholinerge systeem
Op de zweetklieren werkt een acetylcholine respons eerst op nicotine receptor en later op muscarinereceptoren
Er is ook nog het sympatische adrenerge systeem, hier is vaak … die werkt
(nor)adrenaline
Dan is er ook nog sympatische dopamine systeem, hier zitten .. receptoren in renale bloedvaten
dopamine receptoren
In het somatische zs (zonder ganglion) wordt .. als neurotransmitter gebruikt en dit werkt op … receptoren in de …
acetylcholine, nicotinearme, skeletspieren
Synthese acetylcholine in de synaps stappenplan:
- choline opgenomen en samen met Acetyl-CoA omezet door ChAT in acetylcholine.
- acetylcholine zit in blaasjes in het zenuwuiteinde en kan worden vrijgemaakt al neuron actief is
- acetylcholine werkt dan op acetylcholine receptoren
Hoe wordt acetylcholine opgeruimt in synapsspleet
Door acetylcholinesterase
Ingrijpen op systeem acethylcholine
- Hemicholinium
- Triethylcholine
- Tetrodoxine
- Botulinetoxine
- Cholinesteraseremmers
- Hemicholinium werking
zorgt ervoor dat choline niet meer wordt opgenomen in het neuron
- Triethylcholine
lijkt heel erg op choline en wordt soort vals substraat, het wordt aangezien voor choline en er kan uiteindelijk geen acetylcholine gevormd worden, hierdoor neuron niet kunnen laten depolariseren
- Tetrodoxine
Remt de natriumkanalen die Na opnemen, neuron zal niet depolariseren en acetylcholine zal niet worden afgegeven
- Botulinetoxine
Acetylcholine kan niet uit de blaasjes worden afgegeven
- Cholinesteraseremmers
Er blijft hierdoor netto meer acetylcholine in de spleet, hierdoor grotere respons als het neuron vuurt.
2 soorten cholinerge receptoren
Nictoine en muscarine receptoren
Muscarine heeft .. affininteit aan muscarine receptor dus .. pE50 en … E50
hoge, hoge ,lage
Affiniteit van acetylcholine voor nicotine en muscarine receptor
nicotine: middelmatige affiniteit
muscarine: lage affiniteit
Nicotinereceptor plaats, geef effect = ganglia
Transmitter afgifte
Nicotinereceptor plaats, geef effect = bijniermerg
Adrenaline en noradrenaline
Nicotinereceptor plaats, geef effect =presynaptisch
Transmitter afgifte
Nicotinereceptor plaats, geef effect = skeletspier
Contractie
Muscarinereceptor type, geef locatie = M1
CZS (brein), perifere zenuwen
Muscarinereceptor type, geef locatie = M2
Hart en zenuwen
Muscarinereceptor type, geef locatie = M3
Exocriene klieren, gladde spieren
Muscarinereceptor type, geef locatie = M4
CZS (locomotie)
Muscarinereceptor type, geef locatie = M5
CZS
Muscarinereceptor plaats, geef effect = hart
Verlaging hart Freq., inotropic en verlaging HMV en bloeddruk
Muscarinereceptor plaats, geef effect = arterien
Verwijding
Muscarinereceptor plaats, geef effect = presynaptisch
Verlaging van transmitter afgifte
Muscarinereceptor plaats, geef effect = gladde spieren
Contractie oog, bronchien, maagdarmkanaal en urineblaas
Muscarinereceptor plaats, geef effect = exocriene klieren
Traan-, speeksel-, bronchiale- en zweetsecretie
Therapeutisch gebruik: aandoening, geef medicijn = glaucoom
pilocarpine, om oogdruk naar beneden te halen
Therapeutisch gebruik: aandoening, geef medicijn = urineretentie
Bethanechol, om op te heffen en doet dit door de blaas samen te laten trekken
Therapeutisch gebruik: aandoening, geef medicijn = Herstel spierverslapping
Neostigmine, verhoogt hoeveelheid acetylcholine
Therapeutisch gebruik: aandoening, geef medicijn = Myasthenia gravis
Neostigmine, acetylcholinesterase remmer
Therapeutisch gebruik: aandoening, geef medicijn = Alzheimer
Rivastigmine, werkt in op muscarinereceptor in het CZS is ook acetylcholinesterase remmer
Hoe krijg je vergroten van pupil voor elkaar
met atropine
Bijwerkingen van muscarine agonisten
- diarree
- zweten
- miosis (pupilvernauwing)
- misselijkheid
- urinelozig
Wat doet Botulinetoxine A
Het bindt met het presynaptisch membraan en zorgt ervoor dat acethycholine niet mere kan worden afgegeven. Het blokkeert de acetylcholine afgifte en verlamt op die manier de cholinerge zenuwen
Botulinetoxine A is bruikbaar bij:
- Blefarospasme
- Hemifacialisspasme
- torticollis spasmodica
- strabimus
- hyperhydrose
- chronische migraine
- face-lift
Wat is - Blefarospasme
Spasme van het ooglid
Wat is - Hemifacialisspasme
een spasme in de helft van de gezichtspieren
Wat is torticollis spasmodica
aandoening aan nekspieren
Wat is strabimus
Scheelzien door spasme
Wat is - hyperhydrose
Uitscheiden overmatig zweet
Wat is facelift
Rimpels vaak gevolg van aanspannen rimpels in aangezicht, als deze verlamt worden dan worden rimpels en mimiek minder.
Hoeveel vaker komt migraine voor bij vrouwen dan bij mannen
2 tot 3x zoveel
