Week 2, HC.2 Het autonome zenuwstelsel Flashcards
Waarom wordt autonome zs ook autonoom genoemd
omdat deze grotendeels buiten invloed van de wil functioneert.
waarom wordt autonome zs ookwel vegatief zs genoemd
omdat het vegatieve anabole functies en katabole functies ondersteunt.
Wat zijn anabole functies
bv. Groei en herstel van weefsels
Wat zijn katabole functies
bv. de fight-or-flight response
Het autonome ZS is onder te verdelen in 3 subgroepen
- parasympatisch
- (ortho)sympatisch
- plexus entericus
wat is plexus entericus
zs van darmen
De afferente info gaat via de … naar de … en wordt vanaf daar verdeeld naar onder andere de hypothalmus
9e en 10e hersenzenuw, naar de nucleus tractus solitarii
Reflexen werken via 3 stappen
- input (sensorische prikkel)
- verwerking (integratie)
- output (spieractiviteit, secretie)
Sympatische systeem werkt volgens principe van …, deze bestuurt de .. functies
fight-or-flight, katabole
Parasympatische systeem werkt volgens principe van …, deze bestuurt de .. functies
rest and digest, anabole
Sympatische neuronen komen vooral uit de .. wervels
Thoracale en hoge lumbale wervels
Het preganglionaire neuron is .. en schakelt .. over op het postganglionaire neuron, deze zijn ..
Kort , snel, lang
schakelen van sympatische neuronen vaak via .. of nabij ..
de grensstreng of nabij het ruggenmerg gelegen ganglia
De parasympatische neuronen komen met name uit..
de hersenstam en de sacrale wervels
Het preganglionaire neuron is … , het ganglion bevindt zich dichtbij …, postganglionaire neuron dus ..
lang, het te innerveren orgaan, kort
welke neurotransmitter die het parasympatische zs gebruikt is het belangrijkste
acetylcholine
Acetylcholine wordt gemaakt uit..
choline
Hoe wordt acetylcholine gemaakt uit choline
Choline wordt o.i.v. acetyl CoA door choline acetyltransferase omgezet in acetylcholine.
Acetylcholine kan binden aan … en .. receptoren
Nicotine en muscarine
Preganglionaire vezels gebruiken acetylcholine als neurotransmitter wat bindt aan de … receptor
Nicotine
Postganglionaire vezels gebruiken acetylcholine als neurotransmitter wat bindt aan de … receptor
Muscarine
Hoe wordt acetylcholine afgebroken naar choline in de synapssplet
Door acetylcholinesterase
Het sympatische systeen gebruikt ook …, maar alleen de … doen dit
Acetylcholine, preganglionaire neuronen
Acetylcholine bindt in het ganglion aan de … receptor
nicotine
De postganglionaire neuronen bij sympatische systeem gebruiken voornamelijk … (neurotransmitter)
(nor)adrenaline
Welke uitzondering is er bij gebruik van noradrenaline bij postganglionaire neuronen bij sympatische systeem
Bij zweetklieren en sommige vaten die dwarsgestreepte spierweefsel innerveren die gebruiken wel acetylcholine
Aan welke receptoren bindt (nor)adrenaline
alfa-receptor en betta-receptor
Hoe wordt adrenaline aangemaakt
door chromaffiene cellen in de bijnier en wordt afgegeven aan bloed
Hoe wordt noradrenaline gevormd
Tyrosine –> Dopa en dopamine –> omgezet dmv dopamine betta-hydroxylaase –> noradrenaline
Wat zijn varicositeiten
Zenuwuiteinden van sympatische zenuwen, hebben axonale verdikking
Nicotine receptoren zijn … met als belangrijskte agonisten .. en ..
Ligang gestuurde ionkanalen, nicotine en acetylcholine
Wat gebeurd er bij activatie van nicotine receptor
Ionkanaal gaat open en er stroomt natrium naar binnen en de cel depolariseert
Muscarinereceptoren zijn … met als belangrijkste agonisten .. en ..
G-eiwit gekoppelde receptoren, muscarine en acetylcholine
Een bekende antagonist van muscarine receptor is
Atropine
Hoe werken de muscarine receptoren
Middels een second messengers, die vervolgens kalium ionkanalen kunnen activeren en hyperpolarisatie in gang kunnen zetten
Het parasympatische pupilreflex
- miose (pupilvernauwing)
- accomodatie (goed zich voor dichtbij)
- convergentie (ogen dichter naar elkaar toe brengen)
Het sympatische pupilreflex
- mydriase (pupilverwijding)
Wat kan sympatische systeem op inspelen
- bijniermerg , waar adrenaline wordt aangemaakt
- zweetklieren activeren
- vasoconstrictie
- verhogen hartfrequentie en contractiekracht
Wat kan parasympatische systeem op inspelen
- vasodilatatie
- verlaging hartfrequentie en contractiekracht
Wat is co-transmissie
Wanneer een vesicles meerdere neurotransmitters/stoffen in zich heeft.
Voorbeeld samenstelling co-transmissie in het sympatische systeem, door verschillen in snelheid onstaat er langer durderende respons
- noradrenaline
- ATP
- neuropeptide Y
Functie ATP
atp kan binden aan purine receptor wat kan leiden tot snelle depolarisatie door natrium en calcium en de opening van calciumkanalen aansturen
Functie noradrenaline
noradrenaline bindt aan noradrenergre receptor die second messenger vrijmaakt, die activeeert de receptor op ER die extra calcium vrijmaakt.
Functie neutropeptide Y
Y kan binden aan G-eiwit gekoppelde receptor wat leidt tot verhoging calcium concentratie
Co transmissie in parasympatische systeem door bijvoorbeeld
- Acetylcholine
- NO
- VIP
De parasympatische innervatie gaat via … en activeert de .. en ..
Nervus vagus, SA- en AV-knoop
De sympatische innervatie gaat via … en activeert de .. en ..
Ruggenmerg,grensstreng , pacemakers en de hartspiercellen
De activatie van de pacemakercellen verloopt in 3 fases
- depolarisatie door opening Ca-kanalen
- repolarisatie door K-kanalen
- diastolische depolarisatiefase door o.a funny current
De parasympaticus zorgt voor een verlaging van de hartfrequentie door:
- remming ca-kanalen (drempelwaarde halen duurt langer)
- activering K-kanalen (hyperpolarisatie)
- remming funny current (depolarisatie duurt langer)
De sympaticus zorgt voor een verhoging van de hartfrequentie door:
- stimulatie ca-kanalen (snellere depolarisatie)
- stimulatie funny current (sneller behalen drempelwaarde)
wat gebeurdt er als calcium bindt aan de ryanodine receptor (RYR)
Er onstaat dan een calcium induced calcium release: er wordt calcium vrijgegeven uit het SPR
Tot wanneer duurt de contractie
totdat calcium uit het cytosol weg is gepompt door NCX, Ca/H-pomp
Effect van sympaticus op contractiliteit
De betta-receptor stimuleert de cAMP productie via het G-eitwit Gs. De Ca concentratie wordt verhoogd waardoor de contractiekracht wordt verhoogd.
Sensoren in het cardiovasculaire systeem zijn:
- baroreceptoren en volumereceptoren
Waar zitten baroreceptoren
in a. carotis interna en de aorta
wat is werking baroreceptoren
deze vrije zenuw uiteindigingen hebben een snelle invloed op de hartslag en vaatweerstand
Kenmerken baroreceptoren (4)
- vezels van glomus caroticum lopen mee met 9e hz
- vezels van glomus aorticum lopen mee met de 10e hz
- werken middels fasiche en tonische respons
- bij activatie ontstaat er negatieve respons: vasodilatatie
Waar zitten volumereceptoren
In de atria en vena cava
Wat is de werking van volumereceptoren
Lange termijn invloed op circulerend volume
Er zijn 2 typen vezels:
Atype vezels en B-type vezels
Waar zit en hoe werkt A-type vezel
In rechter atrium, activeren bij atriale contractie tijdens P-top
Waar zit en hoe werkt B-type vezel
In vena cava, raken steeds meer geactiveerd tijdens vullen atria
Wat is dysautonomie
Ziekte die wordenveroorzaakt door aandoeningen aan autonome zs
symptomen dysautonomie
incontinentie, orthostatische hypotensie, impotentie, verlies transpiratie vermogen, bewegingsstoornsisen
Hoe worden symptomen veroorzaakt (dysautonomie)
Door de stapeling van eiwitten die aggregaten vormen die onoplosbaar zijn en de gliacellen kapot maken
Voorbeelden dysautonomie
- MSA
- diabetes mellitus
- MS
Vergiftinging met cholinesteraseremmers, de symptomen
DUMBELS d- diaphoresis (zweten) en diarree u- urineren m- Miosis b- bronchorroe e- emesis (braken) l- lacrimatie (veel tranen) s-- salvation en secretie
