Week 11 - Burgerlijke ongehoorzaamheid Flashcards
Wat houdt burgerlijke ongehoorzaamheid in?
Het overtreden van de wet uit principe, omdat je het niet eens bent met de wet.
Welke twee vormen van burgerlijke ongehoorzaamheid kennen we en wat houden deze in?
- Directe burgerlijke ongehoorzaamheid. De wet waar je het niet mee eens bent, overtreedt je.
- Indirecte burgerlijke ongehoorzaamheid. Een andere wet dan waar je het niet mee eens bent overtreedt je.
Welke voorwaarden verbindt John Rawls aan burgerlijke ongehoorzaamheid? Dit wordt ook wel de standaardtheorie genoemd.
- Gewetensvol. Overtuiging om de samenleving beter te maken.
- Publieke daad. Openlijk en zonder de overheid op voorhand op de hoogte te stellen.
- Politiek gemotiveerd.
- Geweldloos. Geen geweld tegen personen of vernieling van goederen.
- Overtreding van de wet.
- Met als doel de wet te veranderen.
- Beroep doen op gerechtvaardigde principes.
- Bereidheid om juridische gevolgen te aanvaarden. Niet vluchten.
Volgens Rawls dient burgerlijke ongehoorzaamheid een beroep te doen op gedeelde rechtvaardigingsprincipes. Wat houdt dit in?
Gedeelde rechtvaardigingsprincipes zijn een pakket aan basisvrijheden die iedereen heeft. Burgerlijke ongehoorzaamheid moet gaan over het feit dat het gelijke pakket basisvrijheden niet aan één van de leden van de samenleving is toegekend. Voorbeelden zijn vrijheid van persoon, vrijheid van geweten en vrijheid van meningsuiting.
In welke categorieën kunnen de vereisten van burgerlijke ongehoorzaamheid volgens Rawls onderverdeeld worden?
Burgerlijke ongehoorzaamheid is:
1. politiek
2. communicatief
3. trouw aan de wet
Wanneer is burgerlijke ongehoorzaamheid geoorloofd volgens Rawls?
- Het moet gaan om een duidelijke schending van rechtvaardigheidsbeginsel.
- Burgerlijke ongehoorzaamheid moet het laatste redmiddel zijn.
- Zelfbeheersing: de samenleving mag niet volledig ontwricht worden.
Waarom vinden sommige critici dat burgerlijke ongehoorzaamheid in geen enkel geval geoorloofd is?
- Het ondermijn de legitimiteit van de wet. Het veroorzaakt chaos.
- Het gaat in tegen de morele verplichting om de wet te gehoorzamen.
- Het is een gebrek aan respect voor democratische processen.
Hoe reageren mensen die wel geloven in de geoorloofdheid van burgerlijke ongehoorzaamheid op de critici?
- Ze stellen dat mensen in staat stelt om kritiek te uiten binnen bepaalde grenzen.
- Ze stellen dat de morele verplichting om de wet te gehoorzamen intact blijft. Het is een correctie op uitzonderlijke situaties.
- Ze stellen dat het een correctie is voor specifieke onwenselijke uitkomsten binnen de democratie.
Wat is een kritiek op de standaardtheorie van burgerlijke ongehoorzaamheid?
De standaardtheorie gaat uit van een status quo. Ze rechtvaardigt burgerlijke ongehoorzaamheid, maar beperkt deze ook. Het gaat uit van het in het uitzonderlijke gevallen herstellen van de status quo in een nearly just society. Dit veronderstelt dat enkel een uitzonderlijke correctie van de meerderheid nodig is. Echter, de benadering negeert de mogelijkheid dat de meerderheid zelf het probleem kan zijn. In dat geval is het voor minderheden niet toegestaan om de wet te overtreden, maar kunnen hun acties nog steeds aangemerkt worden als burgerlijke ongehoorzaamheid.
Er was kritiek op de standaardtheorie van Rawls. Deze zou niet breed genoegd zijn. Welke definitie kende Martin Luther King toe aan het begrip burgerlijke ongehoorzaamheid?
Burgerlijke ongehoorzaamheid is nog steeds communicatief, politiek en trouw aan de wet. Hij voegde hier enkele accenten aan toe:
1. Geweldloos geen vereiste. Burgerlijke ongehoorzaamheid hoeft niet aangenaam te zijn. Het is het bewust creëeren van spanning. Hij benadrukt het geweld dat toegepast wordt om de status quo te verdedigen en het feit dat een onrechtvaardige status quo ook beschouwd kan worden als geweld.
2. Het gaat niet alleen om het aanvechten van specifieke wetten, maar om het streven naar een meer rechtvaardige samenleving. De meerderheid erkende vaak niet dat er sprake was van onrechtvaardigheid en toonde geen bereidheid om veranderingen aan te brengen.
3. Burgerlijke ongehoorzaamheid kan gerechtvaardigd worden door het natuurrecht. Volgens King zijn er twee soorten wetten: rechtvaardige en onrechtvaardige. Een onrechtvaardige wet was geen wet volgens hem. Het natuurrecht is de wet die gerespecteerd moet worden.
Wat is het onderscheid tussen John Rawls en Martin Luther King op het gebied van rechtvaardiging van burgerlijke ongehoorzaamheid?
Volgens Rawls dient burgerlijke ongehoorzaamheid alleen gedaan te worden als laatste redmiddel. King gebruikte het juist om bepaalde kwesties op te politieke agenda te zetten. Volgens hem hoefde niet gewacht te worden tot alle andere middelen gebruikt waren.
