W6 HC.2 Vorm en fuctie bovenste luchtwegen Flashcards
Waar bestaat de bovenste lucht- en voedselweg uit?
- luchtweg -> het traject tussen je neuspunt en het begin van de carina (het punt waar je longen beginnen)
- voedselweg -> het traject tussen je mond-keelholte en het begin van de slokdarm
Functie bovenste lucht- en voedselweg?
- voeding doorslikken
- zuurstof opnemen
- uitscheiding (door longen uitgewisselde stoffen)
- stemvorming
- zintuigelijke waarnemingen zoals reuk en smaak
- belangrijke rol voor afweer
- conditionering van ingeademde lucht
Hoe elimineer je een luchtwegobstructie?
intrathoracale druk tijdelijk verhogen:
- baby -> op zijn buik over de lengte van je arm leggen met hoofd richting de grond en op de rug slaan
- volwassene -> heimlich-greep
Functie strottenklepje?
scheiding lucht- en voedselweg. het strottenklepje zit in de overgang van de gemeenschappelijke buis naar de twee verschillende buizen (oesophagus en trachea).
Functie gehemelte?
scheiding tussen neusholte en mondholte. Bestaat uit een hard gedeelte en een zacht gedeelte (hier hangt de huig aan).
Functie van de drie neusschelpen (conchae)?
- onderste, middelste en bovenste neusschelp
- zorgen voor oppervlakte vergroting van slijmvliesoppervlak met als doel betere uitwisseling van vocht en warmte
- onderste neusschelp zie je heel duidelijk, middelste minder goed en bovenste niet te zien
Wat is nasendoscopie?
onderzoek van de binnenkant van de neus waarbij je o.a. de neusschelpen (conchae) en het tussenschot (septum) kan zien.
Waar bevinden zich de uitmondingen van de neus-bijholte en welke uitmondingen zijn dit?
tussen de middelste concha en de laterale neuswand
- sinus maxillaris
- sinus ethmoidalis
- sinus fronatalis
Belang van neus-bijholte?
wanneer deze uitmondingen geobstrueerd zijn, kan je hier ziekten van krijgen.
Wat is de buis van eustachius?
bevindt zich bij de neus-keelholte/amandelen en vormt een verbinding met de middenoorholte.
Waarom hebben kinderen met ontstoken amandelen ook vaak oorproblemen?
bij een ontstoken/vergrootte neusamandel verstopt de buis van eustachius waardoor een otitis media kan ontstaan (ontstoken middenoor).
Functies neus?
- ademhaling
- transport slijm
- verwarming en bevochtiging lucht
- filtering
- afweer (ring van Waldeyer: neus, keel en tongamandelen)
- reuk
- belangrijke bijdrage aan de smaak
Wat kan je mankeren aan je neus?
- vormafwijking
- neusverstopping
- loopneus/snot
- reukverlies
- smaakverlies
Wat is adenoidhypertrofie?
Ziekteverschijnsel waarbij de neusamandel erg verdikt is. De adenoid vormt een fysiologische barrière voor ziekteverwekkers. (kinderen komen veel in contact met nieuwe ziekteverwekkers, dus komt vaak voor)
Wat is choanale atresie?
- Choanen vormen de overgang van neus- naar keelholte
- Bij chaonale atresie is er geen verbinding tussen neus- en keelholte -> komt soms bij pasgeborene voor
- Er is een vliesje gevormd aan de uiteinde van de neusholte(n) waardoor de baby alleen goed door de mond kan ademnalen
Wat is macroglossie en wat kan je hier tegen doen?
- tongzwelling
- een probleem waarbij de tong van (vaak) een baby te groot is
- in acute gevallen kan een tracheotomie noodzakelijk zijn
Wat is Quicke-oedeem en hoe krijg je dit?
- oedeem in o.a. de lippen of de tong
- kan veroorzaakt worden door ACE-remmers (angiotensine remmer)
Wat kan de ziekte van Pfeiffer veroorzaken m.b.t. de luchtweg?
- Pfeiffer veroorzaakt ontstoken amandelen waardoor er een bovenste luchtweg obstructie ontstaat.
Functie larynx?
- respiratie
- scheiding lucht- en voedselweg
- stem
- slikken
- (hoesten)
Wat zijn arytenoiden?
gewrichtjes aan de stembanden die ervoor zorgen dat de stembanden kunnen bewegen.
Door welke zenuw worden alle spieren en bewegingen van de larynx geinnerveerd?
nervus vagus, doet zowel de motoriek als sensibiliteit.
Wat is een expiratoire stridor?
collaps/vernauwing van de luchtweg door intrathoracale processen.
Wat is een inspiratoire stridor?
- hoog-frequent geluid veroorzaakt door turbulentie: meestal veroorzaakt door processen in de larynx of het cervicale deel van de trachea
- bijvoorbeeld laryngitis subglottica (viraal)
- bijvoorbeeld supraglottitis/epiglottitis (bacterie) (nauwelijks bij kinderen)
Waarom zijn kinderen gevoeliger voor vernauwingen?
lumen van volwassenen is veel groter, waardoor vernauwing minder effect heeft dan bij kinderen.
Wat is laryngitis subglottica?
infectie door een virus die vaak voor komt.
- inspiratoire stridor
- blafhoest
- dyspnoe met intrekkingen
- heldere stem
- wordt behandeld met inhalatiesteroïden
Wat is supraglottitis/epiglottitis?
bacteriele infectie die zeldzaam is
- hebben moeite met zowel ademhalen als slikken
- overmatige slijmvorming
- kinderen zitten hierbij rechtop door verzwaarde strottenklep die anders luchtweg afsluit
Wat is laryngomalacie?
- Hierbij is het strottenhoofd slapper dan normaal, waardoor bij inademing het kraakbeen van de larynx collaboreert.
- Bij uitademing is geen probleem door lucht naar buiten duwen en dus het kraakbeen open wordt geduwd.
Wat is het cricoid?
- De nauwste plek van de luchtweg, welke net onder de stembanden en adamsappel zit. — - - Tussen de adamsappel en cricoïd kan je snijden om indien nodig een nieuwe luchtweg te creëren (obstructie zit namelijk meestal op stembandniveau).
Functie neusslijmvlies?
- Verhoogd de temperatuur
- Verbeterd de filtering
- Vergroot het vochtgehalte
Van de ingeademde lucht
Anatomie laynx en pharynx?
- (Pharynx) Neusholte -> nasopharynx -> orapharynx -> hypopharynx -> (larynx) supraglottis -> stembanden
Oorzaak afwijkingen neustussenschot?
- geboortetrauma -> scheve neus
- neustrauma -> gevecht/ongeluk
- neuspoliepen -> kan verstopt zitten onder de concha media maar kan ook prominent zijn
- adenoïd hypertrofie -> ook wel vergrootte neusamandelen, is een fysiologische barrière voor ziekteverwekkers bij kinderen
- choanaal atresie -> benauwdheid bij kinderen in rust door vernauwing ter hoogte van de choanen
Anatomie mond?
- Voorste deel van het verhemelte is hard en benig
- Achterste deel is musculeus en deels fibrineus
Oorzaken luchtwegobstructies in de mond?
- Macroglossie -> vergrote tong
- Ace-remmers -> kunnen zorgen voor Quincke’s oedeem in de tong en mondbodem
- Bij pfeiffer -> vergroot neus en keel amandelen
