VERWERVING VAN ZAKELIJKE RECHTEN Flashcards
het verschil tussen bezit en eigendom
▶ Eigendomsrecht = juridische toestand – eigenaar zijn van…
▶ Bezit = feitelijke toestand (waarneembare gedraging) van iemand die de indruk wekt eigenaar of zakelijke gebruiksgerechtigde te zijn - het recht koppelt daar gevolgen aan
Verschil tussen het bezitten en het feitelijk houden van een zaak onder zich (detentie)
▶ Titularis van een persoonlijk gebruiksrecht of recht met teruggaveverplichting heeft enkel de feitelijk macht over een goed, maar niet het bezit (detentie)
▶ Bezit veronderstelt wilselement en corporeel element
BEZIT - ANIMUS: Moreel of intentioneel element: animus domini/possessionis
= de overtuiging/de wil om zich als titularis van het recht te gedragen en om het goed of het recht
onder zich voor zichzelf te houden en te gebruiken als de persoon die het recht heeft om dat te doe
n verkregen
(te goeder trouw)
BEZIT CORPUS: Materieel element: corpus possessionis
▶ Corpus is niet voldoende om van bezit te spreken
▶ Houder/bewaarder: heeft het goed onder zich (corpus) maar weet dat hij die moet teruggeven (animus ontbreekt) geen juridisch bezit; enkel ‘detentie of houderschap
* bijv. garagist en auto klant
▶ Persoon die de corpus heeft, wordt wettelijk vermoed ook de animus te hebben en moet deze niet bewijzen (art. 3.18)
BEZIT - DEUGDELIJK: Wat betekent dit
- Bezit moet deugdelijk zijn: bezit slechts gevolgen indien het voortdurend, ongestoord, openbaar en ondubbelzinnig is. Die hoedanigheden worden vermoed aanwezig te zijn, behoudens tegenbewijs
Wat met gebrekkige bezit?
- Een gebrekkig bezit heeft pas gevolgen nadat het gebrek opgehouden heeft te bestaan Gebreken = indicaties van fraude
▶ Niet voortdurend: bezit is onderbroken door de bezitter; geen regelmaat in de gestelde handelingen m.b.t. het gebruik/genot
▶ Geweld door de bezitter: feitelijkheden of dreiging waardoor iemand kan vrezen dat hij of zijn vermogen aan een dadelijk kwaad wordt blootgesteld - Indien het bezit aanvankelijk is tot stand gekomen op gewelddadige wijze dan kan het bezit maar
deugdelijk worden indien alle stoornis en geweld werkelijk opgehouden zijn
▶ Niet-openbaar: actief optreden om bezit geheim te houden
▶ Dubbelzinnigheid
BEZIT - RECHTSBESCHERMING-Dubbelzinnigheid
feiten die aangehaald worden om bezit te bewijzen, wijzen niet met zekerheid op het bestaan van een exclusief eigendomsrecht
- daden van het bezit kunnen uiting zijn van juridisch bezit of contractuele grondslag
hebben (huurder; bewaarnemer), van exclusieve eigendom of mede-eigendom, van
eigendom of van erfdienstbaarheid
Bezit: Vermoeden van deugdelijkheid => weerlegbaar
▶ Gebrek moet aangetoond worden door degene die zich erop beroept
▶ Bijv.: door echte eigenaar die goed revindiceert tegen de bezitter bezitter moet dan het
bewijs van zijn beweerd eigendomsrecht leveren
Bezit ter goede trouw
▶ bezitter gaat er terecht van uit dat hij het zakelijk recht heeft verworven van iemand die
titularis was van het zakelijk recht;
▶ bezitter heeft het zakelijk recht verkregen van iemand waarvan hij niet wist/behoorde te
weten dat die persoon beschikkingsonbevoegd was
bezit ter kwade trouw
▶ bezitter wist/behoorde te weten dat de rechtsvoorganger een gebrekkige titel
had/onbevoegd was
▶ bezitter weet geen titularis van het zakelijk recht te zijn (dief)
BEZIT:Wat houdt in de Bewijsfunctie bij eigendomsvermoeden
- wie zich op een recht beroept, moet bewijs leveren dat hij titularis is van dat recht
- wie het eigendomsrecht inroept, zou dit moeten bewijzen
▶ Er bestaat echter een verzachting van deze regel bezit gekoppeld aan
eigendomsvermoeden omkering van de bewijslast - Bezitter kan zich in eerste instantie beperken tot het inroepen van het bezit (sit back & relax)
Bezit:Bewijsfunctie
- Degene die het recht/ feitelijke macht uitoefent, wordt vermoed de bezitter ervan te zijn (art 3.19 BW)
- Praktisch belang: houder wordt vermoed de juridische bezitter te zijn tot bewijs van het tegendeel (bijv. bewijs van het contract)
- Bezitter wordt vermoed over titel te beschikken (art 3.24 BW)
- Bezitter moet deugdelijkheid niet aantonen
▶ Tegenpartij wil bezit/eigendom betwisten => moet aantonen dat:
* de beweerde bezitter geen animus heeft (dus loutere detentor is), of
* het bezit niet deugdelijk en dus gebrekkig is
* de bezitter niet te goeder trouw is
Bezit:(1) Eigendomsvermoeden: speelt ook in de kaart van schuldeisers: Wat betekent dat
SE mag ervan uitgaan dat de zaken die de SA bezit zijn eigendom zijn => beslagbaar
Verkrijgende functie van het bezit
Principe: derde kan geen eigendom verwerven van iemand die geen eigenaar is maar omwille van de rechtszekerheid => wijkt men hiervan af
UITGANGSPUNT: Hij die onder bezwarende titel, te goeder trouw, een zakelijk recht verkrijgt op een roerend goed van een persoon die er niet over kon beschikken, wordt titularis van dat recht, van zodra hij het ongestoord en
ondubbelzinnig bezit
verkrijgt
BEZIT - ONROERENDE GOEDEREN
Bezit kan leiden tot verkrijgende verjaring van onroerend goed
▶ Vereiste: bezit animus en corpus (supra)
▶ Eenvoudig gedogen leidt niet tot bezit noch verjaring
▶ Verkrijgende verjaringstermijn:
▶ 10 jaar (GT) en 30 jaar (KT) – Wanneer?
