Eigendom Flashcards
▶ Recht van gebruik (incl. recht om niet te gebruiken) Usus
▶ materiële handelingen die de waarde van het goed niet verminderen of rechtshandelingen die het zakenrechtelijk statuut van het
goed niet wijzigen
Recht van genot- Fructus
▶ recht op de vruchten (fruit, interest op geldsom)
▶ bevoegdheid om juridische handelingen te stellen die nodig zijn om tot vruchtafwerping te komen, te behouden en te verbeteren (bv. verhuren van huis)
Recht van beschikking- Abusus
▶ recht op juridische vervreemding van de zaak (bijv. verkoop/schenking)
▶ recht op stellen van materiële daden tot vernietiging van de zaak (bv. afbraak van een gebouw) of tot wijziging/aantasting van zijn essentiële kenmerken (bv. uitgraven van grond) (ius destruendi, ius modificandi)
OMVANG EIGENDOMSRECHT
▶eigendomsrecht op goed en goed zelf vallen samen
▶ als eigenaar eigendomsrecht op het goed afstaat, staat hij ook het goed zelf af.
▶exclusief recht
▶ Eeuwigdurend recht:
▶niet in tijd beperkt
▶gaat bij overlijden van rechtswege over op rechtsopvolgers
Beschermd recht:
▶ Art. 17 UVRM
▶ elke persoon heeft recht op eigendom, hetzij alleen, hetzij samen met anderen
▶ niemand mag op willekeurige wijze uit zijn eigendom worden ontzet
▶ Art. 1 eerste aanvullend protocol EVRM
▶ recht op ongestoord genot van eigendom
▶ ruime toepassing: elk vermogensvoordeel
* onlichamelijke zaken
* schuldvordering
* wettelijke aanspraak op sociale zekerheid
Art. 1 eerste aanvullend protocol EVRM:legaliteit: steunen op een wet
de Staat heeft aldus een algemene verplichting om te waken over het recht op ongestoord genot van eigendom voor natuurlijke en rechtspersonen
Art. 1 eerste aanvullend protocol EVRM:finaliteit: doelstelling van algemeen belang nastreven
- ; Een Staat heeft het recht om particuliere eigendom te onteigenen onder de voorwaarden van artikel 1, eerste lid, tweede zin van het aanvullend protocol; een billijke vergoeding moet worden toegekend opdat het evenredigheidscriterium zou worden nageleefd.
Art. 1 eerste aanvullend protocol EVRM:proportionaliteit: beperking moet in verhouding staan tot de nagestreefde
doelstelling
- de derde norm, in de tweede alinea van artikel 1, erkent het recht van de Staten om wettelijk het gebruik van eigendom te reglementeren, conform het algemeen belang of om de inning van belastingen, boetes of bijdragen te verzekeren. (2)
OMVANG EIGENDOMSRECHT
Onvervreemdbaarheid:
▶ Materiële beschikkingsbevoegdheid
▶ bevoegdheid om materiële handelingen te stellen waardoor het eigendomsrecht zonder
voorwerp wordt
* Bv. zaak vernietigen
▶ niet onbeperkt toegelaten soms onderworpen aan bijzondere voorschriften
* vergunning om onroerende goederen af te breken/te verbouwen, bomen kappen
* veiligheidsvoorschriften voor roerende goederen
EIGENDOM
OMVANG EIGENDOMSRECHT
Onvervreemdbaarheid
▶ Juridische beschikkingsbevoegdheid
▶ Bevoegdheid om handelingen te stellen waardoor het eigendomsrecht het
vermogen van de eigenaar verlaat
* vervreemding: verkoop, schenking
▶ onvervreemdbaarheid = beperking op juridische beschikkingsbevoegdheid
* Wettelijke onvervreemdbaarheid
* Gerechtelijke onvervreemdbaarheid
* Conventionele onvervreemdbaarheid
OMVANG EIGENDOMSRECHT
Gerechtelijke onvervreemdbaarheid
▶ uitgesproken door de rechter
▶ in de tijd beperkt / voorwaardelijk
▶ Voorbeelden:
* beslagrechter: beslag heeft onvervreemdbaarheid tot gevolg (art. 1413 e.v.
Ger.W.)
* In kader van dringende en voorlopige maatregelen
OMVANG EIGENDOMSRECHT
Conventionele onvervreemdbaarheid
▶ DIVERSE FINALITEITEN:
* goederen binnen de familie houden (onvervreemdbaarheid van aandelen door
ADH (goedkeuringsclausule of voorkooprecht))
* Schenking met VBH VG, toestemming om over BE te beschikken
* begunstigde beschermen tegen eigen onbezonnenheid
Omvang eigendomsrecht:Volheid van bevoegdheden
Niet zomaar beperken De eigenaar kan instemmen met een beperking van zijn
bevoegdheid om te beschikken over het goed onder de dwingende voorwaarden dat dit in
de tijd beperkt is en beantwoordt aan een rechtmatig belang voorheen als een beginsel
ontleend aan wetboek vennootschappen – thans ingeschreven in art. 3.53 BW
Wat zijn de voorwaarden voor geldigheid van de conventionele onvervreemdbaarheid:
▶ Geldigheid
▶ Voorwaarde 1°: ingegeven door rechtmatig belang
* niet verder gaan dan wat nodig is voor realisatie van het belang
* bv. schenking van aandelen aan minderjarige kinderen met
onvervreemdbaarheidclausule tot leeftijd 25 jaar: onbezonnen verkoop vermijden
▶ Voorwaarde 2°: in de tijd beperkt
* niet langer dan nodig voor de verwezenlijking van het rechtmatig belang
* in concreto te beoordelen
Conventionele onvervreemdbaarheid:Gevolgen
Goed blijft beslagbaar
Onvervreemdbaarheidclausule heeft enkel een verbintenisrechtelijke werking
Bij miskenning van de verbintenis:
Verkoper begaat een wanprestatie
Maar niet-tegenwerpelijk aan de koper die immers niet gebonden is door de onvervreemdbaarheidclausule
Nuancering
Onvervreemdbaarheid in de vorm van ontbindende voorwaarde van oorspronkelijke contract heeft retroactieve en zakelijke werking
Derdemedeplichtigheid aan andermans contractbreuk
