Ürtiker ve anjiyoödem Flashcards
Ürtiker nedir
Etrafı eritemle çevrili keskin sınırlı kabarıklık(üst dermis)
Yuvarlak veya düzensiz sınırlı
Derinin vasküler reaksiyonu
Etrafındaki eritem basınçla solar
***Kaşıntılı
İz bırakmadan solar
*Batıp çıkan özellikte aynı yerde kalma süresi 1-24 saat
Akut kronik ürtiker nedir
<6hf akut
>6hafta,haftada en az 2 gün kronik ürtiker
Çoğunluğu akuttur
**İyileşir
Ürtiker mikroskop bulguları nedir
Dermal ödem
Dilate kan damarları ve perivasküler inf hücreler
Normal epidermis
Ürtiker patogenezi nedir
Mast hücre ve bazofil degranülasyonu kabarıklık ve kızarıklıktan sorumlu
*Alerjenle indüklendiğinde klasik Tip1 IgE aarcılı aşırı duyarlılık reaksiyonu oluşturur
Histamin ve diğer vazoaktif medyatör salınımı,artmış kan akımı vasküler geçirgenlik ve VD
Farklı uyaranlar ve nonimmünolojik mekanizmalar da aynı durumla sonuçlanabilir
Endotelyal ödem çok azdır ve lökositoklazi görülmez
Anjiyoödem nedir
**Temel bulgu:Şişlik
**Derin dermis ve subkütan doku
Sıklıkla yüz ve ekstremite kısmı tutulur
İç organlar da etkilenebilir
***Kaşıntı nadir
Ağrı ve yanma hissi ön planda
Günler sürebilir
Ürtiker ve/veya anjiyoödem anaflaksinin ilk bulgularından olabilir
D
Anjiyoödem patogenezi nedir
Ürtikerle aynıdır
Mast hücre ve bazofil degranülasyonu kabarıklık ve kızarıklıktan sorumlu
*Alerjenle indüklendiğinde klasik Tip1 IgE aarcılı aşırı duyarlılık reaksiyonu oluşturur
Histamin ve diğer vazoaktif medyatör salınımı,artmış kan akımı vasküler geçirgenlik ve VD
Farklı uyaranlar ve nonimmünolojik mekanizmalar da aynı durumla sonuçlanabilir
Endotelyal ödem çok azdır ve lökositoklazi görülmez
Ürtiker/anjiyoödem patogenezinde etkili mekanizmalar nelerdir
1-İmmün ilişkili(IgE)–antijenler
2-Kompleman ilişkili(anafilotoksinikolajen vasküler hastalıklar)
3-Oto-immün
4-Bilinmeyen
5-Non immün ilişkili(kolinerjik ajan,fiziksel uyaran,B-adrenerjikler,nonimmün histamin salınımı yapanlar)
Ürtiker tipleri nelerdir
1-Spontan ürtiker
Akut spontan
Kronik spontan
2-Fiziksel ürtiker
Soğuk ürtiker
Geç basınç ürtiker
Lokalize sıcak ürtiker
Solar ürtiker
Vibratuar ürtiker
3-Diğer indüklenebilen ürtiker
Akuajenik ürtiker
Kolinerjik ürtiker
Kontakt ürtiker
Egzersiz ilişkili ürtiker
Akut ürtiker etkenler nelerdir
Enfeksiyonlar%48
Besinler %23 (İnek sütü,yumurta,buğday,yer fıstığı,ağaç yemişleri,soya,karides)
İlaçlar(NSAİİ,penisilin ve diğer abler,ACE inhibitörleri)
Böcek ısırması(arı,ateş karıncası)
İnhaler alerjenler
İdiyopatik
Akut ürtikerde tanısal yaklaşım ve tedavi nedir
Öykü
FM
Genelde komplikasyonsuz iyileşirler
Alerjik olanlarda eliminasyon ve antihistaminiğe yanıt en iyidir
**Anaflaksiyi gözden kaçırma
Dermografik ürtiker nedir
Basıya bağlı hızlı gelişen yüzeysel kabarıklık ve yoğun kaşıntı
En sık fiziksel ürtiker tipidir
Genç erişkinlerde sıktır 6-7 yıl devam edebilir
Fiziksel ürtiker tipleri nelerdir
Dermografik ürtiker
Geç basınç ürtikeri
Soğuk ürtikeri
Solar ürtiker
Geç basınç ürtikeri nedir
Vertikal,statik basıncı takiben 4-8 saat sonra gelişen ve 8-48 saat devam eden derin ve ağrılı şişlik
Avuç,taban,kalça ve sırtta
Soğuk ürtikeri nedir
Buz küp testi ile görülür
Sıklıkla idiyopatik