Uređivanje bujica po knjizi 75-155str

Question 1

1. Navedi 3 tipa mehanizama formiranja bujica?
2. Tipovi bujičnog toka uvažavajući fizičko-hemijske i strukturno-reološke činjenice?
3. Podjela oblika bujičnih tokova?
4. Opći zaključci vezani za učestalost bujica?

Answer 1

1. Prvi tip je transport ili odnošenje čvrstog materijala sa padina u korito bujičnog toka. Najčešći je oblik padinskog ili spirnjačkoga formiranja bujica. Njegov se mehanizam sastoji od hidrodinamičkog dejstva vode na erodirani materijal koji se nalazi na gornjim dijelovima padine.
   Drugi tip je Podlokavanje (odron) i spiranje čvrstog materijala koji se nalazi u koritima. Ovo je najrasprostranjeniji tip koritastog (podrivačkog) formiranja bujica. U idealnom slučaju, formiranje bujice se može desiti na račun podlokavanja dna pri nepodlokanim obalama, i obrnuto na račun podlokavanja obala pri nepodlokanom dnu.
   Treći tip je odron zemljišnih masa koje se nalaze na padinama zbog narušenih uslova ravnoteže vezanih za povećanu vlažnost. Mehanizam formiranja ovakve bujice se sastoji u povećanoj vlažnosti zemljišne mase i povećanju njenog unutrašnjeg naprezanja do vrijednosti koja je veća od vrijednosti graničnog napona klizanja.
2. Kohenizone ili povezane kod kojih se bujična masa sa vodom nalazi povezana tanko disperznom supstancom a transport se odvija gravitaciono, bez razdvojenih faza. I nekohezione ili nevezane, kod kojih je količina vode značajno veća od količine tanko disperznih zemljišnih čestica, gdje voda služi za transport čvrste faze bujice.
3. Oblici bujičnih tokova mogu biti Vodno-kameni, Vodno-pješčani, Blatni i Blatno-kameni.
4. U slivovima gdje je napajanje kišnom vodom i sezonsko topljenje snijega, gdje se nalaze stalne rezerve erodiranog materijala za formiranje bujica, učestalost pojeve je relativno česta. Čim su padine strmije u slivu, u takvim slivovima se češće formiraju bujice. U slivovima gdje su zalihe erodiranoga materijala male, učestalost bujica zavisi od vremena koje je neophodno da se sakupi takav materijal….

Question 2

5. Pojasni razliku između kretanja bujičnog toka i običnog vodnog toka?
6. Jednačina kontinuiteta iz hidrodinamike za vodni tok u različitim presjecima?
7. Jednačina za zapreminu tečnosti u jedinici vremena koja protječe kroz dati poprečni presjek?
8. Navedi vrste kretanja tečnosti?

Answer 2

5. Bitna razlika bujičnog od vodnog toka je u tome što postojanje značajne količine čvrstog materijala tj nanosa uslovljava potpuno drugačije ponašanje kod promjene obalnih uslova. Vodni tok se usmjerava čvrsto fiksiranim obalama, lagano i neravnomjerno podlokavajući i formirajući u svakoj krivini suženja i proširenja, budući da je sasvim tečljiv i malo muljevit. Bujični tok se usmjerava pravcem korita, budući da njegova čvrsta komponenta teži kretanju pravolinijski inercijalno, oštro reagujući na svaku izmjenu pozicije korita u situaciji i profilu. Suženje korita izaziva gomilanje i zastoj bujične mase, proširenje i time smanjenje brzine, izaziva taloženje najkrupnijeg nanosa.
6. Q1=Q2=Q3=const gdje je Q zapremina tečnosti u jedinici vremena koja protječe kroz dati poprečni presjek.
7. Papiri
8. Imamo laminarno i turbulentno tečenje koji su podjeljeni ovisno od brzine tečenja i viskoziteta tečnosti i od prečnika protočnog presjeka. Imamo i nestacionarno i stacionarno tečenje.

Question 3

9. Laminarn i turbulentno tečenje?
10. Nestacionarno i stacionarno tečenje?
11. Prema vrsti kretanja tečnosti razlikuju se?

Answer 3

9. Laminarno kod kojeg strujnice tečnosti imaju paralelan tok i ne miješaju se jedna sa drugom i turbulentno kod kojeg se strujnice tečnosti jako miješaju tj imaju turbulentan tok.
10. Kretanje bujice je po pravilu neustaljeno tj nestacionarno. Brzina i pritisak se u strujnom polju mijenjaju u funkciji vremena. Strujanje tečnosti pri kome brzine i pritisci ostaju u cijelom strujnom polju konstantni tokom vremena naziva se ustaljeno tj stacionarno kretanje.
11. Tečenje pod pritiskom (tečenje u vodovodnoj mreži npr) koje stoji pod uticajem razlike pijezometrijskih pritisaka u vodi i Tečenje sa slobodnim nivoom (vodnim ogledalom) (npr tečenje u rijekama, bujicama, kanalima) koje se formira pod uticajem Zemljine teže. Na slobodnoj vodnoj površini vlada atmosferski pritisak.

Question 3

13. Šta je to pijezometrijska linija i linija energije?
14. Šta je hidraulički pad?
15. Šta su i kakvo je tečenje u otvorenim tokovima?

Answer 3

13. Pijezometrijska linija predstavlja geometrijsko mjesto tačaka pijezometrijskih visina strujnog toka, izražavajući je u odnosu na neku proizvoljnu (horizontalnu) ravan. Linija energije predstavlja geometrijsko mjesto tačaka energije jedinice težine strujnog toka. Linija energije se nalazi iznad pijezometrijske linije za veličinu brzinske visine.
14. U slučaju jednolikog pada linije energije, gubitak energije (h1) izražen na jedinicu dužine strujnog toka nazivamo hidraulički pad (pad linije energije).
15. Otvorenim tokom smatra se korito u kome voda teče slobodnom vodnom površinom. Ovakvo tečenje je prisotno kod prirodnih vodotokova (rijeke, bujice) i vještačkih kanala. Na vodnoj površini vlada atmosferski pritisak tako da je linija slobodne vodne površine, utvari pijezometrijska linija.

Question 4

18. Koje su to značajne karakteristike bujičnog toka?
19. Šta se smatra bujičnim tokom?

Answer 4

18. Brzina kretanja tj tečenja, zasićenost čvrstom komponentom, količina i zapremina bujičnog nanosa, količina bujične vode, dubina bujičnog toka, trajanje bujice, minimalni padovi, maksimalne dimenzije vučenog nanosa, granični uslovi prelaza od nevezanih na vezane tipove bujica.
19. Bujičnim tokom smatra se onaj tok kod kojeg je čvrsta komponenta (faza) u granicama 100-150kg na 1m^3 vode.

Question 5

21. Brzina bujičnih tokova?
22. Dubina bujičnih tokova?
23. Širina toka bujice?
24. Maksimalni protok bujice?

Answer 5

21. Brzina bujičnih tokova u tranzitnim uslovima zavisi od dubine toka, pada korita i sastava bujične mase a vrijednost je 2-3 pa i do 7-8m/s a kod većih dimenzija toka te male hrapavosti i strmih padova i do 10-12 m/s. 1m/s =3.6km/h
22. Dubina bujičnog toka ne zavisi samo od veličine sliva bujičnog toka nego i od promjene širine toka, kao i stepena smetnji koje se nalaze na putu tečenja bujica. Ova vrijednost se kreće u relacijama 3-10m-
23. Širina toka bujice zavisi od širine korita. Kod čvrsto fiksiranih obala podudara se sa rastojanjem među obalama po dubini toka u datom presjeku, a kod odsustva fiksiranih obala zavisi od moćnosti, strukture i dubine toka. Kod većine planinskih slivova širina korita na tranzitnom dijelu se kreće od3-5m, pa ide sve do 50-100m.
24. Maksimalni protok koleba u širokim granicama, od nekoliko desetina pa do 1000-1500 m^3/s.

Question 6

26. Trajanje bujice?
27. Maksimalne dimenzije krupnih dijelova vučenog nanosa?
28. Minimalni padovi koji omogućuju tranzitno kretanje bujičnih tokova?

Answer 6

26. Kreće se kao po pravilu od 10ak minuta do nekoliko sati.
27. Ovise od njihovog geološkog porijekla i uslova transporta bujične mase. Dimenzije kamenih blokova mogu biti 3-4m+.
28. Kreću se u relacijama 3-8° nagiba terena, s tim da veća krupnoća transportnog materijala utiče na potrebovanje povećanja nagiba da bi se pokrenula bujica. 1m kamen zahtijeva minimalan nagib od 8-10° da bi se pokrenuo itd.

Question 7

29. Koje načine kretanja nanosa imamo?
30. Pojasni vučeni nanos?
31. Klasični oblik taloženja bujičnog nanosa nekohezionih bujica?

Answer 7

29. Imamo vučeni i lebdeći nanos. Vučeni se kreće na dnu kotrljanjem i skakutanjem dok se lebdeći nanos pronosi po cijelom presjeku u lebdećem ili suspendovanom stanju.
30. Vučeni se nanos počinje kretati kod određenih “kritičnih” uslova. Početak kretanja ili pokretanja nanosa definisan je kritičnom ili graničnom brzinom koja je data Thieryjevim izrazom.
31. Je konusni oblik.

Question 8

33. Metode istraživanja bujica?
34. Ekspediciona istraživanja bujica? Maršutno istraživanje? Stacionarno i polustacionarno istrživanje?

Answer 8

33. Imamo ekspedicione, terenskog karaktera, Primjenu aerofotogrametrije i Teoretske i eksperimentalne metode.
34. Dijele se na maršutno, polustacionarno i stacionarno.

Maršutno se sastoji u otkrivanju opasnosti od bujičnih pojava u nekom slivu. Tada se daje odjena općih karakteristika sliva, uslovi formiranja bujica, potencijalna selektivnost…

Stacionarno istraživanje provodi se radi detaljnog izučavanja procesa formiranja, kretanja i taloženja bujičnog materijala u datom slivu radi konkretnog projektovanja padinskih i obalnih protivbujičnih mjera.
Polustacionarno istraživanje ima za cilj dobijanje podataka o intenzietu i dinamici bujičnih pojava pa se prakticiraju poslije prestanka bujice.

Question 9

37. Šta je neophodno znati za izvršenje protivbujičnih radova?
38. Ocjena moguće maksimalne, srednje i minimalne brzine kretanja bujica neophodna je radi?
39. Formula Vanga?
40. Formula Sribnog?

Answer 9

37. Radi izvršenja protivbujičnih radova neophodno je poznavati vrijednosti osnovnih bujičnih parametara i njihove karakteristike koje utiču na formiranje bujičnih tokova, njihove osobine, kretanje, uzajamno dejstvo sa obalama i inženjerskim objektima. Posebno su važni: Zapreminska težina bujičnog fluida, Brzina kretanja bujice, Maksimalni protok i Zapremina bujičnog nanosa.
38. Oodređivanja protoka bujičnog toka, koji se koristi kod projektovanja I dimenzioniranja protivbujicnih objekata.
    Kod nekohezionih bujica se najcesce koriste formule ciju osnovu predstavlja formula Šezija. Kod toga su
    u primjeni formule Vanga, Sribnog, Thierya.
39. Papiri
40. Papiri?

Question 10

41. Formule brzine kretanja nekohezione bujice? Thiery tj?
42. Formula brzine kretanja kohezione bujice?
43. Zašto su nam važni maksimalni protjecaj i količina bujičnog nanosa?
44. Općenito o protjecaju?

Answer 10

41. Formula Thieryja papiri.n
42. Kohezione (kompaktne) bujice se računaju prema formuli Flejšmana: papiri.
43. Poznavati maksimalne protoke sa diferenciranjem njihove vodne i čvrste faze, a također i količinu mogućeg bujičnog nanosa neophodno je pri rješavanju inženjerskih zadataka vezanih za propuštanje bujičnot toka kroz protivbujične objekte, dimenzionirnje kapaciteta objekata itd.
44. Protjecaj ima izuzetno promjenljiv karakter, od velikh i naglih količina vode do perioda kada potpuno presuše. Što je rjeđa vjerovatnoća pojave tj duži povratni period bujice, to je veći protjecaj. Bujičarske pregrade dimenzioniraju se uglavnom na vjerovatnoću pojave P=1% (pojava 1 u 100 godina).

Question 11

45. Kako određujemo protjecaj?
46. Šta se podrazumjeva pod režimom nanosa?
47. Kako vršimo određivanje količine nanosa u bujičnim tokovima?
48. Proračun količine nanosa po potencijalu erozije?

Answer 11

45. Najvjerodostoniji način utvrđivanja protjecaja je neposredno određivanje (Qhmax) prema tragovima najviših nivoa (Hmax) na određenom bujičnom profilu, koji ima čvrsto fiksirane obale na tranzitnom dijelu bujičnog korita. Takvi tragovi ostaju poslije prolaska bujice. Formula obična i Ržiha + Gavrilovic - papiri
46. Pod režimom nanosa podrazumjeva se njegov granulometrijski sastav, protjecaj suspendovanog i vučenog nanosa kroz izabrane hidrometrijske profile, odnosno bilans na određenom potezu u određenom vremenskom periodu.
47. Vrši se putem mjerenja na terenu, uključivo i korištenje batometra, zatim korištenjem metode utvrđivanja sumarne zapremine akumuliranoga nanosa, traserne metode, korištenjem hidrauličkih formula i erozionističkih formula za proračun prenosa nanosa.
48. U našoj praksi se za ovaj način računanja ukupne količine nanosa koristi formula S. Gavrilovića- papir

Question 12

49. Čime se bavi hidrometrija?
50. Šta spada u sastav osnovnih hidrometrijskih radova?
51. Kako se vrši mjerenje nivoa vode?
52. Kako se vrši mjerenje brzine kretanja vode?

Answer 12

49. Hidrometrija se bavi mjerenjem hidroloških veličina, uključivo i bujičnih parametara kao što su promjene nivoa vode, brzina tečenja, protoke, otjecaj, nanos, temperatura vode, fizičke, hemijske i biološke osobine vode.
50. Osmatranje nivoa vode i njegovo kolebanje, radnje proučavanja dubine i reljefa dna vodnih objekata, osmatranje padova vodne površine, mjerenje brzine tečenja, utvrđivanje protjecaja vode i nanosa, osmatranje promjena temperature vode, debljine leda i pojave valova, mjerenje nivoa podzemnih voda, praćenje promjene kvaliteta vode itd.
51. Vrši se putem mjernih letvi (vodomjerne stanice) ili putem limnigrafa (uređaj regustruje automatski promjene nivoa vode). Vodomjerne stanice mjerenje nivoa vrše u 8 i 20 sati 2x dnevno. Osim ovih koriste se i akustični ili eho sonderi.
52. Na više načina: Plovak (prođe određenu dužinu vodnog toka i štopa se vrijeme, zatim formula), Hidrometrijsko krilo ( mali uređaj sa propelerom se kreće u strujnom toku vode, broj okretaja propelera srazmjeran je brzini vode)…

Question 13

53. Kako vršimo određivanje protoka?
54. Kako vršimo mjerenje suspendovanog nanosa?
55. Šta predstavlja formiranje pada izjednačenja?
56. Šta zaključujemo analizom forule pada izjednačenja?

Answer 13

53. Pomoću suda određene zapremine, Pomoću preliva, Pomoću mjerenja (posredno) nekih osobina vode u kretanju, Pomoću trasera (hemijskim putem).
54. Putem batometara (cilindričnog).
55. Kod uređivanja bujica iznalaze se ugledni potezi na kojima je prirodno uspostavljeno stanje, pri kojem ne dolazi ni do pojave erozije u koritu ni do taloženja nanosa. Tj radi se o formiranju pada izjednačenja, pri kome bujična voda pri doticaju ne vrši bitne promjene korita. Uzdužni profil sa tim padom je profil izjednačenja. Različit je kod svake bujice što ovisi o količini vode i nanosa, o obliku i stabilnosti korita itd.
56. Sljedeće: Sa povećanjem koeficijenta trenja povećava se pad izjednačenja, nanos sa većom masom pri istoj zapremini čini većim pad izjednačenja, sa povećanjem zapreminske mase vode smanjuje se pad izjednačenja, ukoliko je veća krupnoća nanosa, utoliko je veći pad izjednačenja.

Question 14

57. Kada dobijamo ravnotežni uzdužni profil, tj stanje hidrauličke ravnoteže?
58. Šta obuhvata pojam prognoziranja bujica?
59. Šta treba da sadrži karta erozije?
60. Koje su 2 osnovne vrste radova pri uređenju bujičnih tokova?

Answer 14

57. Kada se pad ravnoteže uspostavi na cijeloj dužini korita bujičnog toka, dobija se ravnotežni uzdužni profil bujičnog toka. Za takvo korito vodotoka kaže se da u njemu vlada hidraulička ravnoteža. Osnovni je zadatak uređenja bujičnog korita, uspostava hidrauličke ravnoteže jer pri prolasku malih, srednjih i velikih voda u uravnoteženom koritu ne dolazi do oštećenja.
58. Obuvata opću ocjenu opasnosti od bujica datog područja,
    Utvrđivanje granica područja ugroženih od bujica diferencijacijom izvorišta formiranja bujičnih pojava, zona tranzitnog kretanja bujica i dijelova akumulacije nanosa u području bujičnih slivova,
    Utvrđivanja stepena opasnosti od bujica datog sliva ili više slivova s kvalitativnom i kvantitativnom ocjenom uslova koji utiču na formiranje bujica i njihove potencijalne karakteristike,
    Određivanje vremena dotjecaja bujičnog toka do mjesta objekta (područja) koje treba zaštititi.
59. Treba je sastavljati na osnovu Karte vegetacionog pokrivača, Geološko-petrografske karte, Pedološke karte, Karte konfiguracije, Karte rasprostranjenja vidljivih procesa površinske i dubinske erozije, Karte vodopropusnosti podloge, Karte učestalosti bujičnih kiša.
60. Preventivni (biološki) i represivni (tehnički) radovi.

Question 15

61. Šta spada u preventivne a šta u represivne radove?

*62. Koja su 2 osnovna principa kod rješavanja problema bujica?

63. Koje sisteme uređivanja bujica imamo?
64. Karakteristike klasičnog evropskog sistema uređivnja bujica?

Answer 15

61. Preventivni radovi podrazumjevaju zabranu nekontrolisane sječe šuam i ispaša, odnosno redovnu obnovu biljnog pokrivača i pošumljavanje. Ovi radovi sprečavaju nastajanje bujica svojim protiverozionim svojstvima. Represivni radovi, tj odbrambene mjere kod bujica spirnjača se sastoje od šumsko-kulturnih radova, a kod bujica podrivača uglavnom se primjenjuju radovi građevinskog (hidrotehničkog) karaktera.
62. Smanjiti naglo dotjecaj vode a time i njegov oticaj i spriječiti formiranje nanosa, njegov transport i taloženje u donjem toku bujice.
63. Klasični evropski, francuski, njemački, sovjetski sistem, italijanski sistem, američki sistem.
64. Sastoji se u podizanju odgovarajućih poprečnih građevina (pregrada) od zidanog kamena u koritu bujičnog toka i po jarugama. Izvodi se i zaštitni vegetacioni porkivač na svim dijelovima bujičnog sliva gdje je nastupila jaka erozija. Određivanje pada izjednačenja je glavna odlika klasičnog evropskog sistema za borbu protiv erozije i bujičnih tokova. Kada se sračuna za pojedine dionice pad izjednačenja bujičnog korita, pristupa se izgradnji primarnih poprečnih objekata u bujičnom koritu.

Mana ovog sistema je zadržavanje krupnijeg nanosa na pregradama čime voda dobiva veću brzinu i erozionu snagu pa dolazi do potkopavanja dna korita i obala bujice. To zahtijeva intervenciju sekundarnim i/ili tercijarnim pregradama koje se grade dok se ne postigne pad ravnoteže.

Question 16

65. Karakteristike njemačkog sistema uređivanja bujica?
66. Karakteristike sovjetskog sistema uređivanja bujica?
67. Karakteristike italijanskog sistema uređivanja bujica?
68. Karakteristike američkog sistema uređivanja bujica?

Answer 16

65. Proizišao je iz klasičnog evropskog sistema, s tim što se kod njega primjenjuje izgradnja relativno viših pregrada. Koriste se i različite kombinacije niskih objekata (pregrade od kamena i drvenih šipova), a dosta se primjenjuju lučne pregrade i retencioni bazeni za bujični nanos.
66. Nazvan i sisstem organizacije teritorije. Nastao je u uslovima komunističke ekonomije, gdje je država vlasnik zemljišta. Planiranje i izvođenje svih radova vrši se pod direktnim učešćem i nadzorom države. Karakteristika ovog sistema je podjela slivne površine na 3 zone: Hidrografska, Dohidrografska i Vododjelnička.
    Hidrografska zona je pojas sliva neposredno uz bujična korita s jarugama i vododerima te pripadajućim padinama nagiba većeg od 15°, koje su zahvaćene erozionim procesima. U ovoj zoni izvode se građevinsko-tehnički radovi a od bioloških izvode se pleteri, sadi šumsko drveće i šiblje..
    Dohidrografsku zonu čini pojas sliva iznad hidrografske mreže glavnog bujičnog toka i njegovih pritoka a obuhvat apadine svih korita i jaruga nagiba ispod 15°, ako na njima postoje vidljivi znaci erozije. U ovoj zoni formiraju se pretežno travnate površine i zasadi višegodišnjih poljoprivrednih kultura.
    Vododjelnička zona je pojas sliva koji obuhvata sva zemljišta, šume, pašnjake, livade, oranice itd, gdje nema vidljivih tragova erozionih procesa. Ona se nalazi iznad dohidrografske zone i značajna je kao mjesto sakupljanja površinskog otjecaja i kasnijeg slijevanja u niže predjele.
    Osnovno obilježje sovjetskog sistema je široko plansko iskorištavanje svog raspoloživog zemljišta u bujičnom slivu, a tim i kompleksno upravljanje raspoloživim resursima.
67. Nazvan i sistem brdskih bonifikacija. Italijanski sistem ili sistem brdskih bonifikacija, podrazumjeva borbu protiv erozije pravilnom organizacijom stočarstva. Devastirana slivna područja, uz manje meliorativne zahvate treba osposobiti za proizvodnju trave i krmnog bilja, uz istovremeno držanje rasne stoke, ali u izričito ograđenim prostorima. Ovim postupkom stoka dobija na kvaliteti (posebno u težini) a livade i pašnjaci nisu utabani pa ni struktura zemljišta nije poremećena. Postupkom brdskih bonifikacija postiže se dupli efekat, eprečava erozija, a time i pojava bujica i postižu privredni efekti u racionalnom korištenju zemljišta, vode, šuma i stoke.

68.Nazvan i sistem integralnih melioracija. Američki sistem ili sistem integralnih melioracija podrazumjeva integraciju šireg spektra zadataka i zajedničkog rješavanja problema erozije, a time i bujičnih tokova, kroz racionalno korištenje i zaštitu vodnih resursa, uključivo i izgradnju vještačkih akumulacija i poduzimanje antierozionih radova tehničkog i biološkog karaktera.

Question 17

69. Uređenje bujica spirnjača?
70. Koji su to tehnički protiverozioni radovi?
71. Uređenje bujica podrivača?Objekti poprečni na smjer toka bujice?

*72. Obrazac za broj pregrada i njihovo međusobno rastojanje za određenu visinu pregrade?

*72. a.Obrazac za međusobno rastojanje između pregrada?

Answer 17

69. Kod bujica spirnjača, pretežan obim radova odnosi se na dio sliva van korita bujice, uglavnom u gornjem dijelu bujičnog perimetra. Ti radovi su biološkog karaktera a cilj im je da spriječe spiranje tla i regulišu režim otjecanja voda. Ako je teren ogolio i sa strmim padinama, biološkim radovima trebaju prethoditi odgovarajući tehnički radovi radi formiranja podloge šumskim i drugim nasadima.
70. Imamo razne oblike poput: Terasiranja padina pomoću zidića i nasipa, Stepenasta terasiranja padina, Terasiranja padine pomoću rovova (s ili bez bankina), Izrade popleta i građevina od fašinskog materijala, Izrade ograda (živica).
71. Pošto bujice podrivače najveći dio nanosa dobijaju iz svog bujičnog korita usljed linearne i transverzalne erozije, to se i većina radova kod njihovog uređenja poduzima u samom koritu. Objekti u koritu mogu biti prema položaju poprečni na smjer toka bujice, paralelni sa tokom bujice i kosi na smjer toka bujice.
    Najčešće se koriste objekti poprečni na smjer toka bujice i to kao pregrade, pragovi i kaskade.
72. papir
73. a papir

Question 18

73. Pregrade kao objekti poprečni na smjer toka bujice?

74, Zaustavne pregrade?

*75. Konsolidacione pregrade?

76. Izbor mjesta za pregrade?

Answer 18

73. Po svojoj funkciji mogu biti zaustavne i konsolidacione.
74. Zaustavne imaju preventivnu funkciju zadržavanjem nanosa, te time izbjegavajući taloženje u donjem toku bujice ili u njenom recipijentu. Lociraju se što bliže izlazu bijice iz klisure da bi uzvodno od zaustave bio što manji pad a širina korita što veća.
75. Konsolidacione pregrade (slapnjače) imaju svrhu smanjenja postojećeg relativnog pada na pad izjednačenja. Smanjenjem pada korita smanjuje se i dubina vode, a time i njena brzina. Formiranjem zaplava iza pregrade povećava se i protiveroziona otpornost korita tako da se ono štiti od potkopavanja.
76. Izbor mjesta za konsolidacione pregrade je složen zadatak. Najnizvodnija pregrada je i najviša i ide do visine 5-6m. Mjesto za sljedeću, uzvodnu pregradu uslovljeno je padom izjednačenja, postojećim padom korita bujice i samom visinom pregrade.

Question 19

77. Opći kriteriji za izbor mjesta pregrade?
78. Tipovi pregrada i njihov izbor?

*79. Dimenzije pregrada po tipovima?

80. Iz kojih se materijala izrađuju pregrade?
81. Osnovni dijelovi pregrade?

Answer 19

77. Treba birati uzak poprečni profil, posebno povoljna mjesta kanjonskog oblika koja se odmah uzvodno proširuju, čime se može ostvariti veće zadržavanje erozionog nanosa. Mjesta ispod ušća pritoka su pogodna jed djeluju na oba korita. Stjenovite dionice dna korita ne zahtijevaju pregrade, pošto su ta mjesta otporna na udare vode s nanosom, pa u obzir dolaze samo nizvodne lokacije od ovih dionica. Pregrade locirane na usamljenoj čvrstoj stijeni bezbjedne su od nizvodnog potkopavanja a time i od prevrtanja, tj rušenja.
78. Pregrade po svom obliku mogu biti različite:
    Ravne (pločaste i gravitacione) visine do 4m,
    Lučne, koje se mogu graditi veće, svijetle visine (zahtijevaju čvrste stjenovite obale), Polulučne i Izlomljene.papir.
79. Nearmirane pločaste pregrade rade se do max visine od 3.5-4m a širine od 5-5.5m.
    Armirane pločaste pregrade idu do visine 7m, a širine 11m.
    Lučne pregrade idu do visine 10m, a širine 20m.
    Pregrade u obliku potpornih zidova idu do visine 2m, a širine 15-20m.
80. Izrađuju se od betona, armiranog betona, prefabrikovnih betonskih elemenata, lomljenog kamena, drveta, metala (rešetke), gabioni…
81. Osnovni dijelovi pregrade su Kruna (K) pregrade, Slap (S) pregrade, Trup pregrade (Tr), Leđa pregrade (Lp) , Usta pregrade (Bs) , Krilo pregrade (Kr) , Slapište/podslaplje (S1), Zaplav (Zp) i Temelj (Tm). papir

Question 20

*82. Zatravljivanje kao protitveroziona mjera?

*83. ZADATAK koeficijent erozije u slivu

Answer 20

82. Podrazumjeva uzgoj travnatog pokrova na datom prostoru. Ovim se gole i nestabilne površine bolje vežu i štite, a osim toga, tlo se priprema za pošumljavanje. Travom se štite i mlade biljke. Travni se pokrov nejjednostavnije formira sijanjem trave. Sijanje se vrši nakon kiše u proljeće. Treba sijati trave koje brzo rastu, imaju gusti sastav, što dulje i što više razgranjeno korijenje, te koje uspijevaju i na slabijem tlu i lahko se prilagođavaju klimatu područja.
83. Papiri