Uređivanje bujica parcijala - izdvojeno + pitanja koja možda ponavlja Flashcards
Lokalni erozioni bazis?
Učestalost bujica od čeg ovisi?
Šezijeva formula?
Formula za otjecaj?
Prirodni procesi koji utiču na formiranje bujica?
Šta je hidrolški ciklus?
- Lokalni erozioni bazis je kvantitativno djelovanje reljefa na eroziju se ocjenjuje pomoću njega. To je visinska razlika ismeđu najviše i najniže tačke određenog sliva.
- Količine dostupnog nestabilnog materijala, nagnutosti terena, dostupnosti vode…
- Sveska broj 1
- Sveska broj 2
- Hidrološki i geološki procesi
- Predstavlja kružno kretanje vodene mase u raznim oblicima uslijed dejstva Sunčeve energije i gravitacionih sila.
Od čega zavisi infilatracija?
Kroz koje grupe mjera se može formulisati strategija uređivanja bujica?
Pod dejstvom kojih sila se formira erozija na padinama u nagibu i pomoću koje formule se računa?
Šta je denudacija?
- Infiltracija zavisi od geološkog sastava terena, obraslosti vegetacijom, intenziteta padavina, vlažnosti vazduha, kvalitetu vode.
- Imamo
1. mjere vezane za administrativne aktivnosti koje obuhvataju ispunjenje podzakonskih oblasti šumarstva i vodoprivrede,
2. Mjere vezane za integralno uređenje i korištenje slivnih područja,
3. Tehničke mjere za zadržavanje i usporavanje površinskog oticaja na slivu, lokalizaciju i učvršćivanje pravaca razlijevanja oticaja,
4. Mjere ekonomskog karaktera u svrhu izbora što jeftinijih rješenja, dodatno zapošljavanje. - Pod dejstvom tangencijalnih sila (vučna sila toka) koje su definirane izrazom - sveska broj 3.1
- Denudacija predstavlja sveukupnost razaranja stijenske mase i premještanje u niže dijelove, pri čemu se kao rezultat javlja ravnanje reljefa i opće snižavanje zemljne površine. Intenzitet ovisi o klimatološkim uslovima, litološkim osobinama stijena, od reljefa, biljnog pokrivača, i antropogenih faktora.
Nacrtaj i objasni mehanizam razvoja jaružaste erozije i koje faze se mogu izdvojiti kod jaružaste erozije?
Koji obrazac se koristi za klasifikaciju prema intenzitetu i rasprostranjenosti erozionih procesa u slivu?
Šta je hidraulični pad i u čemu se izražava?
Šta se može zaključiti analizom pada izjednačenja?
Koji bujični parametri i njihove karakteristike su posebno značajne za izvršenje protivbujičnih radova?
- Mehanizam jaružaste erozije se odvija dvojako, jaružasta dubinska erozija potkopava i produbljuje korita u vertikalnom pravcu, a jaružasta bočna erozija potkopava obalu što utiče na širenje korita jaruge. Dubinska i bočna erozija su posljedica istog pravca pa se odvijaju zajedno i istovremeno. Faze su faza plitkih brazda, intenzivnog ukopavanja, ravnoteže i gašenja jaruge.
- Koristi se S. Gavrilović: Fsl=Hk-Ke-Z-Uk-Tr
- Hidraulični pad je odnos gubitka visine i dužine između dva presjeka a izražava se u promilima
- Može se zaključiti da
1. s povećanjem koeficijenta trenja povećava se pad izjednačenja,
2. nanos sa većom masom pri istoj zapremini čini većim pad izjednačenja,
3. sa povećanjem zapreminske mase vode smanjuje se pad izjednačenja,
4. ukoliko je veća krupnoća nanosa utoliko je veći pad izjednačenja. - Potrebno je poznavati vrijednosti osnovnih bujičnih parametara i njihove količinske karakteristike koje utiču na formiranje bujičnih tokova, njihove osobine, kretanje, uzajamno dejstvo sa obalama i inžinjerskim objektima. Osim ovoga treba poznavati i zapreminsku težinu bijičnog fluida, brzinu kretanja bujica, maximalni protok i zapreminu bujičnog nanosa.
Određivanje količine bujičnog nanosa?
Šta obuhvataju preventivne aktivnosti uređivanja bujica?
Kako se dijeli bujična erozija?
Razvoj erozionih procesa izazvanih vjetrom općenito je vezan za ?
- Opći intenzitet može se utvrditi it potjecaja nanosa kroz jedan ili više hidrometrijskih profila određenog toka i kroz određivanje zapremine zasipanja nanosom prirodnih ili vještačkih jezera.
- Zabranu nekontrolisane sječe šuma i ispaša, redovna obnova biljnog pokrivača i pošumljavanje, time sprječavamo formiranje bujica ako postoje znakovi da bi se one mogle formirati.
- Bujična erozija spirnjačkog oblika, podrivačkog oblika, mješovitog oblika, kraškog oblika.
- Uslove zemljišta, vegetacioni pokrivač, padavine.
Koji je najvjerodostojniji način utvrđivanja poticaja kod bujičnih tokova (Qmax)?
Do kojih visina se mogu graditi armirane, nearmirane i lučne pregrade i koji je razlog koji utiče na oblik i visinu pregrada?
Koje je najveće slivno područje BiH i kolika mu je površina?
Koja naučna oblast proučava podzemne vode?
Na osnovu čega se dobiva kriva proticaja, gdje se vrši mjerenje kako bi se dobio koliki je minimalni broj mjerenja?
Koji su osnovni elementi u vodnom bilansu, te koji su od njih rashodni a koji prihodni?
Šta u osnovi izazivaju egzogeni geološki procesi?
- Najvjerodostojniji način je neposredno određivanje prema tragovima najviših nivoa Hmax na određenom bujičnom profilu, koji ima čvrste fiiksirane obale na tranzitnom dijelu bujičnog korita. -sveska broj 5
- Nearmirane do visine 3.5-4 sa širinom 5-5.5m. Armirane do visine 7 i širine 11 m, lučne pregrade visina 10m, širina 20m. Pregrade u obliku potpornih zidova idu do visine 2m a širine 15-20m. Na oblik pregrade utiču geološko-mehanički uslovi fundiranja objekta.
- Neretva sa Trebišnjicom sa površinom od 11 535km^2 .
- Hidrologija, a posebna oblast hidrogeologija proučava podzemne vode i ona je posebna oblast geologije.
- Na temelju mjerenja na završnoj hidrološkoj stanici vrijednosti protoka Q za različite vodostaje H i to na minimalno tri vrijednosti.
- Atmosferske paravine su prihodni, a isparavanje i oticaj rashodni.
- Izazivaju pojave spiranja u usijecanja jaruga tj vodnu eroziju i bujice, karst i filtraciono razaranje stijena, eolsku eroziju i koroziju, zatrpavanje itd.
Šta je bujični tok?
Kako se manifestuje energija prirodnih voda?
Uređivanje spirnjača?
Na intenzitet isparavanja vode utiče?
Koji faktori su posebno značajni za pojavu klizišta?
- Bujični tok je tok koji se formira kao rezultanta uzajamnog dejstva vode i razaranje stijenske mase u planinskim područjima, a sastoji se od 2 faze vode i značajne količine tvrdog materijala.
- Mehanička energija pada, toplotna i hemijska energija.
- Kod bujica spirnjača pretežan obim radova odnosi se na dio sliva van korita bujice, uglavnom u gornjem dijelu bujičnog parametra, tj radovi su biološkog karaktera.
- Temperatura vazduha i vode, vlažnost, vjetar, insolacija, reljef i kvalitet vode.
- Dejstvo površinskih i podzemnih voda, geološko-hidrološki uslovi i antropogeni faktori.
Navedi nagibe brdskih padina pri kojima dolazi do erozije, od nagiba koji uzrokuju eroziju u tragovima, do nagiba koji uzrokuju jaku eroziju?
Kroz koje radnje se ogleda eroziona snaga djelovanja vode pri nastanku jaružaste erozije?
Za koje faktore je u osnovi vezano formiranje bujica?
Šta spada u osnov hidrometrijskih radova?
- Nagibi:
1. Nagibi padine ispod 1% daju eroziju u tragovima
2. Nagib padine 1,5-2% daje slabu eroziju,
3. Nagib padine 4-6% daje srednju eroziju
4. Nagib padine 5-8% daje jaku eroziju - imamo:
1. Mehaničko djelovanje na dno i obale jaruge, čime se ruši i podriva stijenska masa od koje nastaje nanos,
2. Transport mase po dnu jaruge - vučeni nanos
3. Transport nanosa u lebdećem stanju - suspenovani nanos
4. Savlađivanje sile trenja unutar tečnog fluida kao i između fluida i korita jaruge. - Vezano je za geološke, hidrometeorološke, geomorfološke, ponekad i botaničke, pedološke, hidrogeološke te antropogene.
- Osmatranje nivoa vode i njegovo kolebanje, radnje proučavanja dubine i reljefa dna vodnih objekata, osmatranje padova vodne površine, mjerenje brzine tečenja, utvrđivanje protjecaja vode i nanosa, osmatranje promjene temperature vode, debljine leda i pojave valova, mjerenje nivoa podzemnih voda.
Šta obuhvata program prognoziranja bujica?
Kako se računa prosječna visina padavina?
Kako dijelimo vodnu eroziju?
Šta su odroni i kroz koje se procese odvijaju?
Koje su generalne interventne mjere na klizištima?
- Obuhvata
1. Opću ocjenu opasnosti od bujica datog područja,
2. Utvrđivanje granica područja ugroženih od bujica diferencijacijom izvorišta formiranja bujičnih pojava, zona tranzitnog kretanja bujica i dijelova akumulacije nanosa u području bujičnih slivova.
3. Utvrđivanje stepena opasnosti od bujica datog sliva ili više slivova s kvalitativnom i kvantitativnom ocjenom uslova koji utiču na formiranje bujica. - Prosječna visina padavina računa se na nekom području kao aritmetička sredina zabilježenih visina padavina na svim stanicama tog područja.
- Na pluvijalnu (kiša), fluvijalnu (erozija tekućom vodom), glacijalnu (lavine i led), kraška (hemijskim radom vode).
- Odroni su kretanja mase zemljišta što i jeste glavni uzrok njihove pojave. Odvijaju se kroz procese rušenja stijenske mase, kretanje razrušenog stijenskog materijala i akumuliranja materija.
- Imamo izgradnju kanala, rađenje drenaže, sadnja drveća sa dubokim korjenjem koje sprječava pokretanje mase zemljišta, sprječavanje sječe rubova šume.
Šta su bujice?
Karakteristične etape prilikom formiranja bujica?
Podjela geoloških procesa?
Eološka erozija?
Bujična erozija može biti?
- Predstavljaju planinske tokove zasićene čvrstim materijalom, koji su u stvari kameno-blatni fluidi sa ogromnom rušilačkom snagom koja se prenosi niz padine sa udubljenja i jaruge do podnožja razlijevanja
- imamo
1. Više ili manje dugotrajna erozija i sakupljanje površinskog i jaružastog erodiranog materijala koji služi kao izvorište za formiranje bujičnih tokova, 2. brzo transportovanje erodiranog materijala vodom sa gornjih dijelova bujičnog sliva u niža područja putem formiranih jaruga u obliku bujičnih tokova.
3. Akumulacija bujičnog nanosa u nižim područjima, donjim dijelovima bujičnog sliva u obliku obalnih konusa ili drugih formi bujičnog proluvijalnog nanosa. - Imamo egzogene (spoljašnje) koji su posljedica dejstava atmosfere i hidrosfere na Zemljinu koru,
i endogene (unutrašnje) koji protiču u dubinu Zemlje u uslovima visokih temperatura i pritiska (seizmički, tektonski pokreti Zemljine kore, geotermske pojave). - Nastaje usljed prenosne moći vazduha koji je u pokretu. Pošto je gustina vazduha manja od gustine vode, to je i znatno manja prenosna snaga eolske erozije u odnosu na snagu koju ima vodna erozija. Imamo sljedeće oblike - slaba površinska, osrednja površinska, jaka površinska erozija i dubinska eolska erozija.
- Bujična erozija spirnjačkog, podrivačkog, mješovitog i kraškog oblika.
Razvoj erozionih procesa izazvanih vjetrom vezan je?
Linearna erozija?
Čemu je jednak protok vode?
Isparavanje?
Hidrogram oticaja?
Karakteristike složenih erozionih procesa?
Procentualno učešće čvrstog materijala kod stalnih i kod bujičnih tokova?
- Za uslove zemljišta, vegetacioni pokrivač, padavine.
- Dubinska ili linearna erozija (brazdasta, jaružasta, kombinovana, urvinska sa jakim pokretima zemljišta i jaka kraška erozija).
- Q=AxV(m3/s)
- Isparavanje je proces transformacije vode u atmosferu u obliku vodene pare s vodene površine, površine kopna, biljaka.. Imamo evaporaciju, transpiraciju i evapotranspiraciju.
- Za jedno slivno područje dobija se tako što se na ordinatu nanosi protjecaj (Q), a na apscisu trijeme (t).
- Klizišta, popuzine, odroni, soliflukcije, osuline, sipari, karsne pojave.
- Kod stalnih udio je oko 1% od ukupne zapremine protoka, kod bujica je 10-15 pa sve do 60-70% ukupne zapremine protoka.
U kom slivu ima najmanje vodotoka?
Faktori karakteristični za eroziju vjetrom?
Šta je razgradnja i podjela?
Broj registrovanih bujičnih tokova sa slivovima?
Na raspodjelu padavina ima bitan utjecaj?
Šta je infiltracija?
Vodni bilans?
Šta su geološki procesi?
- Sliv Cetine (3320km2)
- imamo
1. Fizičko-geografski (klima, vegetacija, reljef, fizičke osobine zemljišta)
2. Socio-ekonomski (uništavanje drvne vegetacije, odsustvo protiverozione agrotehnike) - Podrazumjeva proces razlaganja i izmjene stijenske mase pri kolebanju temperature vazduha, mrznjenja vode, dejstva padavina, vjetra vodene pare, ugljendioksida, kiseonika i drugih gasova. Može biti fizička, hemijska i organska.
- 938
- Reljef, obraslost, urbanizacija, fizičko-geografski uslovi, udaljenost od mora.
- Proces procurivanja atmosferske vode sa površine u hidrološku sredinu.
- Pod vodnim bilansom se podrazumjeva međusobni odnos količinskih karakteristika (prihoda, rashoda i akumulacije vode)
- Procesi koji mijenaju sastav, strukturu i položaj pojedinih dijelova kore i reljefa njene površine.
Čemu je jednaka snaga bujičnog fluida?
Šta je erozija zemljišta i koje pojave je prate?
Prirodni faktori koji utiču na eroziju?
Lokalni erozioni bazisi?
Za pojavu klizišta značajni su sljedeći prirodni i vještački faktori?
- Jednaka je N=pgQ*H (Kw)
p- gust vode, g gravitacija, Q protok bujice, H pad nivoa bujičnog toka. - Erozija je razaranje površinskog dijela terena zbog djelovanja atmosferskih padavina, leda, mraza, temperaturnih razlika, vjetra i tekućih voda te antropogenih faktora. Prate je dunadacija, ablacija, akumulacija, korozija i sufozija.
- Klimat, zemljište, vegetacioni pokrivač, reljef, geološki sastav terena
- Su tačke u koritu jaruge sa praktično nepromjenjivim kotama (nadmorskim visinama). To su
1. Nivo vodotoka u koji se ulijeva bujica
2. Stjenoviti prirodni pragovi u koritu jaruge
3. Trajne vještačke pregrade u koritu jaruge. - Dejstvo površinskih i podzemnih voda, geološko-hidrogeološki uslovi, antropogeni faktor. Svako klizište ima niz karakterističnih dijelova
1. Tijelo klizišta
2. Površina klizišta
3. Klizna ravan
Koja 3 uslova trebamo za formiranje bujica?
Koji faktor pored geoloških, hidrometeoroloških je ključan za formiranje bujica?
Kako bujica u formiranju može dobiti čvrstu komponentu?
Tečna komponenta bujica nastaje putem?
- Trebamo
1. Postojanje u gornjem planinskom slivu na padinama i u jarugama dovoljne količine produkata erodiranog materijala koji može prestavljati čvrstu fazu bujičnog toka
2. Mogućnost prisustva u svakom bujičnom slivu dovoljne količine vode koja može spirati erodirani materijal i transportovati ga kroz formirano korito u vidu bujičnog toka
3. Jako raščlanjen brdsko-planinski reljef sa postojanjem strmih padina, jaruga tj formi koje omogućavaju jednovremeno kretanje značajnih količina vodno-zemljišne mase velikim brzinama. - Geomorfološki faktori.
- Putem lednika, rastresiti materijal usljed erozionih procesa, poremećena ravnoteža i kretanje materijala zahvaljujući otežanom zasićenja vodom aluvijalno-deluvijalnih naslaga na padinskim dijelovima, podrivanje u koritima obala i transport materijala vodnim tokom, drveno-travnati materijal kojeg čupa i vuče bujični tok.
-Kiše i pljuskova, topljenjem snijega, topljenjem snijega, površinske i podzemne vode.
Hidrološki uslovi u bujičnom slivu?
Osnovna uloga hidroloških faktora?
Botanički faktori?
Bujični sliv?
Tri geomorfološke zone bujičnog sliva?
Topografska klasifikacija bujica?
- Imaju bitan uticaj na formiranje bujica. Struktura vodenih tokova sliva je važna.
- Sastoji se u formiranju plitkih klizišta, osulina i drugih rastresitih formi koje prekrivaju padine, čime se stvaraju uslovi napajanja bujičnih tokova čvrstim materijalom.
- Krošnje drveća vrše intercepciju, krošnje smanjuju oticaj, sprečavaju put siparu, kretanju pojedinih gromada kamena.
- Bujični sliv je područje sa kojeg nastaje bujična pojava. Linija razdvajanja dva sliva naziva se vododjelnica.
- Imamo
1. Zonu formiranja ili gornji tok (područje denudacije tj erozionih prcesa)
2. Zonu tranzita ili srednji tok (uska dolina koja čini korito bujice)
3. Zona raščlanjenja bujice ili donji tok (područje masovnog taloženja nanosa odnosno njegove akumulacije). - Na
1. Velike bujične slivove (stotine km2)
2. Srednje bujične tokove sa kratkom dolinom koja počinje od vrha padine erozionog dijela sa slivom koji je relativno mali
3. Mali bujični tokovi koji imaju korito ispod vrha padine sa velikom količinom nanosa i izazivaju velike štete.
Klasifikacija prema porijeklu bujične vode?
Za potpunu dijagnozu stanja u slivu važno je odrediti visinske parametre?
Tipovi bujičnih tokova u zavisnosti od odnosa količine vode i čvrstog materijala?
Oblici bujičnih tokova mogu biti?
- Imamo tokove koji ne presušuju (stalni izvori), tokove nastale od lednika (alspki region) i bujične tokove nastale od jakih padavina (najčešći)
- Srenju nadmorsku visinu sliva srednju visinsku razliku sliva, srednji pad sliva, relativni par toka, lokalni bazis erozije, par uravnoteženja toka, koeficijent erozione energije.
- Kohezioni ili povezani (kod kojih se bujična masa sa vodom nalazi povezana tanko disperznom supstancom a transport se odvija gravitaciono bez razdvojenih faza) i nekohezione ili nevezane (kod kojih je količina vode veća od količine tanko disperznih zemljišnih čestica, gdje voda služi za transport čvrste faze bujica).
- Bodno kameni, vodno- pješčani, blatni i blatno-kameni.
