Tuberculosis Flashcards
در برگه درخواست آزمایش نمونه خلط در سل چگونه نوشته میشود؟
BK (باسیل کخ)
عامل بیماری سل؟
مایکوباکتریوم توبرکلوزیس کمپلکس تشکیل شده از 8 ساب گروپ
9 ویژگی مایکوباکتریوم؟
- باسیل
- خمیده (curved rod bacill)
- ارغوانی
- گرم منفی
- هوازی
- تکثیر کند (هر 20 ساعت یکبار)
- طول 2-5 میکرون
- اسید فست
- مقاومت در برابر نور آفتاب 5min
توبرکلوزیس در کدام کشورها بیشتر است؟
- تمدن قدیمی مثل هند، چین، خاورمیانه و مصر
2. آمریکای لاتین به دلیل عوامل اقتصادی، تغذیه ای و ازدحام جمعیت
نحوه شناسایی بیماران آلوده به باسیل سل؟
Tuberculin skin test (TST)
با محلول PPD
دو نوع سل مقاوم به درمان؟
- MDR-TB
2. XDR-TB
MDR-TB?
باسیل های مقاوم به حداقل دو داروی ایزونیازید و ریفامپین (خط اول)
XDR-TB?
مقاوم به فلوروکینولون ها و حداقل یکی از سه داروی تزریقی آمیکاسین، کانامایسین و کاپرئومایسین (خط دوم)
راه انتقال؟
Airborne:
تنفس ذرات معلق در هوا و ورود مستقیم به آلوئول ها
عطسه، سرفه و صحبت کردن بیمار (10min صحبت کافی)
عطسه انتقال تعداد بیشتری باسیل نسبت به سرفه
*عدم انتقال خوراکی و تماسی
تعداد باسیل مورد نیاز برای ایجاد بیماری؟
از نظر تئوری حتی 1 باسیل اما در عمل 50-200 باسیل
فرق انتقال droplet و airborne در رسیدن به آلوئول؟
در انتقال airborne از طریق جریان هوا مستقیما به آلوئول میرسد
اما در انتقال droplet قطرات بزرگتر و سنگین تر در گلو گیر میکنند و کلونیزه میشوند و از راه میکروآسپیریشن به آلوئول میرسند
9 عامل موثر در انتقال TB؟
- محل عفونت: انتقال سل ریوی و حنجره راحت تر
- سرفه بیشتر، انتقال بیماری بیشتر
- لود باسیل
- درمان: تا 2 هفته بعد از شروع درمان دیگر منتقل نمیشود
- عدم تهویه ریسک انتقال را افزایش
- نور زیاد و فضای بزرگ ریسک انتقال را کاهش
- متفاوت بودن سیستم ایمنی افراد
- مدت تماس
- تماس نزدیک (close contact)
سل تا 2 هفته پس از درمان منتقل نمیشود استثنا؟
افراد HIV+ و دارای کویته در ریه تا 1 ماه
Close contact در توبرکلوزیس?
4 ساعت در شبانه روز تماس نزدیک با فرد مبتلا
دو دسته سل؟
ریوی و خارج ریوی
دو دسته سل ریوی؟
Primary & postprimary
تماس با باسیل در چند درصد افراد منحر به بیماری میشود؟
30%
پاتوژنز توبرکلوزیس؟
رسیدن باسیل به آلوئول
بلعیدن توسط ماکروفاژ
به دلیل لایه لیپیدی اطراف باسیل عدم توانایی هضم توسط ماکروفاژ
درنتیجه ترشح سایتوکاین
فراخواندن CD4, CD8, Bcell, foam macrophage
95% موارد تشکیل گرانولوم و باسیل وارد حالت latent
5% موارد تکثیر باسیل در ماکروفاژ، پخش شدن و ایجاد سل primary
فعال شدن باسیل latent چگونه؟
شکسته شدن گرانولوم در شرایطی که سیستم ایمنی ضعیف شود مثل مصرف کورتون
نام فرآیند فعال شدن باسیل latent؟ 4 تا
Reactivation
Postprimary
Secondary
Adult type
سل postprimary بیشتر کجا را درگیر میکند؟ چرا؟
سگمان اپیکال و خلفی لوب فوقانی ریه (به دلیل اکسیژن بیشتر و خون و سلول ایمنی خون کمتر)
2 عارضه سل postprimary؟
- ایجاد cavity
2. ایجاد سل منتشر یا miliary
چند درصد موارد latent به postprimary تبدیل میشوند؟
10%
بیشترین زمان تبدیل latent به postprimary؟
1.5 سال اول مواجهه
احتمال reactivation در کدام سن بیشتر؟
15-25 سال
ریسک فاکتورهای ایجاد سل postprimary؟ 5تا
- عفونت اخیر (کمتر از 1 سال)
- ضایعات فیبروتیک (بهبود خودبخودی)
- کوموربیدیتی ها و علل ایاتروژنیک
- کشیدن تنباکو
- سوتغذیه و کمبود وزن شدید
10 کوموربیدیتی و علل ایاتروژنیک که ریسک فاکتور ایجاد سل postprimary هستند؟
- ایدز
- سیلیکوزیس
- نارسایی مزمن کلیوی/ همودیالیز
- دیابت
- اعتیاد تزریقی
- درمان ایمونوساپرسیو
- مهار کننده TNFa (انفلیکسیمب، اتانرسپت)
- گاسترکتومی
- ژژونوایلئال بای پس
- دوران پس از پیوند (کلیه، قلب)
حالت primary TB بیشتر در چه کسانی دیده میشود؟
- کودکان
- افراد سالمند
- افراد مبتلا به HIV و نقص ایمنی
سل primary بیشتر کجا را درگیر میکند؟
قسمت میانی و تحتانی ریه راست
Ghon focus?
ضایعه primary TB بعد از عفونت اولیه که معمولا با لنفادنوپاتی گذرای پاراتراکئال یا ناف ریه همراه است
Ghon complex?
به کانون گان همراه یا بدون واکنش پلور، با ضخیم شدگی و لنفادنوپاتی ناحیه ای، کمپلکس گان گفته میشود
یا:
Ghon focus + calcification
سل منتشر در چه صورتی ایجاد میشود؟
در صورتی که primary TB یا reactivation شدید باشد
یافته های بالینی سل ریوی؟
- تب
- تعریق
- کاهش وزن
- کاهش اشتها
- بیحالی و خستگی
- سرفه
- هموپتیزی (20-30%)
- درد پلورتیک
- تنگی نفس
سل خارج ریوی چگونه ایجاد میشود؟
ماکروفاژی که باسیل را بلعیده از ریه وارد لنف و سپس خون و سپس ارگان های مختلف و تشکیل گرانولوم
شکستن گرانولوم در ارگان ها، تکثیر و ایجاد سل خارج ریوی
8 تا از شایع ترین محل های ایجاد سل خارج ریوی به ترتیب؟
- غدد لنفاوی 40%
- پلور 20%
- دستگاه ادراری تناسلی 10-15%
- استخوان و مفاصل 10%
- مننژ و CNS حدود 5%
- دستگاه گوارش 2.5%
- پریکارد نادر
- حنجره
لنفادنیت سلی بیشتر کدام غدد لنفاوی را درگیر میکند؟
سروگردن به خصوص posterior cervical و supraclavicular سمت راست
2 ویژگی غدد لنفاوی در لنفادنیت سلی؟
متورم و بدون درد