Thema 3.2 (H3)

Question 1

Beschrijf tot slot de belangrijkste verschillen tussen deze experimenten en de naam die daaraan gekoppeld is.

Answer 1

Hoewel deze twee experimenten sterk op elkaar lijken, zijn er enkele fundamentele verschillen aan te wijzen.
Het krijgen van voedsel in de experimenten van Thorndike is afhankelijk van de activiteit van het dier, terwijl bij Pavlov het dier voedsel kreeg onafhankelijk van een activiteit.
Het dier leert in beide situaties dan ook fundamenteel andere dingen. Bij Thorndike leerde het dier de associatie tussen een handeling en een prikkel te leggen, terwijl bij Pavlov het dier leerde een associatie te leggen tussen twee prikkels.

Beide leerparadigma’s hebben dan ook een eigen naam gekregen: de procedure van Thorndike wordt instrumentele conditionering genoemd, de procedure van Pavlov klassieke conditionering.

Question 2

Wat is appetitieve conditionering? En kan appetitieve conditionering optreden bij klassieke en/of instrumentele conditionering?

Answer 2

Appetitieve conditionering is het proces waarbij prikkels aan de orde zijn die aangenaam zijn. Bij instrumentele conditionering treedt appetitieve conditionering op wanneer gedrag (R) bekrachtigd wordt doordat het opgevolgd wordt door een appetitieve, aangename prikkel (O). Appetitieve conditionering zal dus vooral optreden rondom zaken die we van nature al prettig vinden, zoals voedsel of seks, of andere stimulanten die ons een bevredigend gevoel geven.

Bij klassieke conditionering gaat het dan bijvoorbeeld om voedsel (OP) dat een speekselreflex opwekt (OR), waarna omgevingsfactoren die toevallig in de buurt waren (VP) diezelfde reflex gaan opwekken (VR) omdat zij de verwachting wekken dat de appetitieve, aangename prikkel (OP) ook weer zal verschijnen.

Question 3

In de tweefactorentheorie van Mowrer wordt vermijdingsgedrag opgevat als

A het gevolg van conditionering op een reeks stimuli (seriële vermijding).
B het vermijden van externe aversieve prikkels.
C ontsnappingsgedrag dat onder bewuste controle staat.
D het ontsnappen aan geconditioneerde angstreacties.

Answer 3

D

Question 4

Tandartsen laten kleine kinderen vaak eerst een paar keer meekomen met hun ouders, en eventueel even in de tandartsstoel zitten, zonder dat zij hen echt behandelen, om te voorkomen dat zij angst voor de tandarts ontwikkelen.
Van welk leerprincipe maken zij hier gebruik?

A het inflatie-effect
B latente inhibitie
C extinctie
D generalisatie

Answer 4

B

Question 5

Wet van effect
(thorndike)

Answer 5

Gedrag dat tot een aangename uitkomst leidt, zal in frequentie toenemen. Terwijl gedrag dat tot een onaangename uitkomst leidt in frequentie zal afnemen.

Question 6

Leren

Answer 6

Gedragsveranderingen van een organisme die het resultaat zijn van regelmatigheden in de omgeving van dat organisme.

Question 7

Stimulus respons leren

Answer 7

Klassieke conditionering.
Directe verbinding tussen VP en VR.

Question 8

stimulus-stimulus leren

Answer 8

De mentale representatie van de VP raakt onrechtstreeks verbonden via activatie van de representatie van de OP.
-> zoemer+ eten tegelijkertijd geeft een associatie.

Question 9

Uitkomstevaluatie procedure

Answer 9

Na de conditioneringsfase wordt de OP opnieuw aangeboden, maar in gewijzigde vorm. Daarin wordt de aantrekkelijke VP aangeboden.
S-S leren is dus beter: de juiste verklaring. Want als een verandering in de OP de respons op de VP verandert, dan moet de OP-representatie wel betrokken zijn bij het genereren van die respons.

Question 10

Ontogenetische adaptatie

Answer 10

Aanpassing van een soort aan de omgeving.

Question 11

Appetitieve conditionering

Answer 11

Wanneer een aangename OP wordt gebruikt.

Question 12

Benoem twee vormen van instrumenteel gedrag

Answer 12

1. Doelgericht gedrag
2. Gewoontegedrag.

Question 13

Pavloviaans-instrumentele transfer

Answer 13

Klassieke conditionering lokt instrumenteel gedrag uit, door positieve assiociaties.

Question 14

Aversieve conditionering

Answer 14

Acquisitie treedt op als een oorspronkelijk neutrale prikkel (VP) wordt gevolgd door een aversieve of onaangename OP.

Question 15

Generalisatie

Answer 15

Wanneer na een aversieve gebeurtenis de aangeleerde angst zich uitbreidt naar stimuli die voor de persoon met de stimuli zijn gerelateerd.

Question 15

Latente inhibitie

Answer 15

Conditionering verloopt trager indien de VP vooraf enkele keren zonder de OP aangeboden is.

-> goede of slechte ervaringen beïnvloeden het effect van de aversieve conditionering wanneer deze optreedt.

Question 16

Inflatie-effect

Answer 16

Door een nare eerdere ervaring te koppelen aan een neutrale stimulus, ontstaat er ook angst voor die stimulus.
De verwerking van de aversieve conditioneringervaring is dus van cruciaal belang.

Question 17

Tweefactor theorie van Mowrer

Answer 17

De eerste factor, klassieke conditionering, is verantwoordelijk voor het opwekken van angst.
De tweede factor, instrumentele conditionering, gaat een rol spelen wanneer het vermijdingsgedrag wordt getoond.
-> vermijdingsgedrag wordt bekrachtigd door de daling in angst.

Question 18

Verrassingshypothese

Answer 18

Conditionering zou afhankelijk zijn van een voorspellingsfout: conditionering zou alleen optreden wanneer het optreden van OP nier voorspeld en dus verrassend is.

Question 19

Blokkeringsfout

Answer 19

Wanneer er al een stimulus gekoppeld is aan een nare stimulus, wordt eenzelfde soort stimulus niet meer gekoppeld aan de nare stimulus.
-> waarschijnlijk zodat niet allerlei stimuli angst gaan oproepen.

Question 20

Contraconditionering

Answer 20

De VP wordt zonder de bijbehorende OP aangeboden, maar ook gekoppeld aan een nieuwe OP met een tegengestelde waarde in termen van positiviteit of negativiteit.
-> blijkt ,in tegenstelling tot extinctie, wel effectief om de valentie van een VP te wijzigen.

Question 21

Extinctieleren

Answer 21

Leren bij afwezigheid van een stimulus: verassingseffect en daarmee aanpassing van gedrag aan de nieuwe situatie.
-> gelijkenissen met exposure therapie.
-> vaak treedt er wel spontaan herstel op.