Tekst 6

Question 1

JA obejmuje:

Answer 1

1. własne ciało (oraz jego obraz i ocenę)
2. wiedza o sobie (struktura ja)
3. tożsamość (nadaje poczucie ciągłości w czasie i zmieniających się sytuacjach oraz odróżnia nas od innych)
4. zdolność i skłonność do dokonywania wyborów oraz do działań celowych i samoregulacji
5. zawiera także, wiele elementów, które są „cudze” – bliscy nam ludzie, odgrywane role i wartości, normy (które są zawarte w wielu innych ludziach).

Question 2

ogólna definicja Ja

Answer 2

JA jest LUŹNĄ STRUKTURĄ różnych ról i tożsamości społecznych, przekonań na własny temat i samoocen oraz wartości i celów uznawanych za własne.

Question 3

AUTOSCHEMAT:

Answer 3

Obszar ja, w zakresie którego człowiek ma dobrze sprecyzowane poglądy i bogatą wiedzę o sobie

• wykształca się w dziedzinach, które są dla nas ważne, ponieważ odróżniają nas od innych ludzi, definiują naszą wartość i dotyczą podejmowanych przez nas aktywności
• autoschemat kobiecości (jeżeli definiujemy świat przez pryzmat płci), autoschemat osoby pomocnej itd.
• wskaźnikiem wykształcenia autoschematu jest krańcowość sądów o sobie w danej dziedzinie i uważanie tej dziedziny za ważną

Question 4

TWORZENIE JA ROBOCZEGO

Answer 4

Zaktywizowanie konkretnych autoschematów

Question 5

JA realne

Answer 5

obszary ja dotyczące rzeczywistych informacji na własny temat

Question 6

JA idealne

Answer 6

oznacza to jaki człowiek chciałby być, a więc formułowane pod własnym adresem pragnienia, nadzieje i aspiracje

Question 7

JA powinnościowe

Answer 7

to jaki człowiek swoim zdaniem powinien być, czyli przekonania o własnych obowiązkach, powinnościach i obligacjach.

Question 8

Złudzenie introspekcji

Answer 8

Wnioskując o sobie, bardziej opieramy się na własnych stanach wewnętrznych niż na obserwowalnych zachowaniach, natomiast wnioskując o innych postępujemy odwrotnie

Question 9

TEORIA AUTOPERCEPCJI Daryla Bema

Answer 9

ludzie formułują sądy na własny temat podobnie jak na temat innych – na podstawie swojego zachowania i warunków, w jakich ono przebiega. Szczególnie wtedy kiedy do danego wybory dochodzi w warunkach swobody, bez nacisków zewnętrznych.
Teoria ta zakłada, że wnioski z własnego zachowania wymagają świadomych przemyśleń, wiele danych dowodzi jednak, że w istocie mają one często charakter automatyczny i nieświadomy. (jak „prowokujesz uśmiech”-ołówek w zęby, to lepiej oceniasz śmieszny obrazek).

Question 10

Klasyczna teoria porównań społecznych Festingera

Answer 10

ludzie mogą zorientować się jacy są albo na podstawie dowodów obiektywnych, albo przez porównywanie z innymi.
Festinger zakłada, że ludzie z reguły porównują się do ludzi porównywalnych np. studenci do studentów itp.

Question 11

JA niezależne

Answer 11

typowe dla indywidualistycznego i oznacza definiowanie siebie poprzez to, co odróżnia nas od innych, a więc w kategoriach niezależnych od kontekstu społecznego indywidualnych cech, zdolności, doświadczeń i emocji; głównym celem jest ekspresja własnej niepowtarzalności, realizacja swoich celów i maksymalizacja interesów, podstawa samooceny i szczęścia

Question 12

JA współzależne

Answer 12

typowe dla kolektywistycznych, definiowanie siebie w kategoriach kontekstowo zmiennych relacji z innymi i odgrywanych ról społecznych; główne zadanie życiowe to przynależność do społeczności i znalezienie w niej swojego miejsca, realizacja celów grupy, dopasowanie się do innych, harmonijne relacje z innymi itp.

Question 13

Aktywizacja JA niezależnego:

Answer 13

• rośnie ważność wartości indywidualnych (sukces życiowy, szczęście, ambicje, wiedza, władza)spada kolektywistycznych
• dobrostan psychiczny uzależniony od osobistego szczęści, samospełnienia itp.
• rośnie rola treści sprawczych i indywidualistycznych w strukturze ja, maleje rola treści wspólnotowych i kolektywistycznych, społecznych
• ludzie myślą o sobie w kategoriach indywidualnych cech niż w kategoriach relacji, odgrywanych ról czy przynależności do grupy społecznych
• przetwarzanie informacji pomija kontekst, staje się analityczne, kontrastujące, różnicujące (nacisk na różnice)

Question 14

Aktywizacja ja współzależnego:

Answer 14

• zmniejsza się ważność wartości indywidualistycznych, rośnie preferencja wartości kolektywistycznych (uczynność, uczciwość, odpowiedzialność).
• dobrostan psychiczny uzależniony od wypełniania zobowiązań wobec grupy
• rośnie rola treści wspólnotowych i kolektywistycznych w myśleniu o sobie, maleje rola obligacji społecznych i treści sprawczych., ludzie myślą o sobie w kategoriach relacji, odgrywanych ról oraz przynależności do grup społecznych, ludzie myślą też bardziej o sobie kategoriach publicznych niż prywatnych.
• przetwarzania informacji uwzględnia kontekst, staje się holistyczne i asymilatywne (nacisk na podobieństwa)

Question 15

TEORIA AUTOKATEGORYZACJI

Answer 15

stworzona przez Johna Turnera, wyrosła z teorii tożsamości społecznej i wyjaśnia jak to w ogóle jest możliwe, że grupy są w stanie funkcjonować jako oddzielne byty, choć przecież siłą rzeczy składają się z pojedynczych osób, które same są samodzielnymi bytami-> ludzie myślą o sobie nie tylko jako o jednostkach, ale tez jako o członkach grupy

Question 16

PROJEKCJA SPOŁECZNA

Answer 16

skłonność do zakładania, że inni ludzie są podobni do nas, że mają podobne poglądy i cechy do naszych i że w różnych sytuacjach będą podejmować decyzje do tych, jakie my podejmujemy

Question 17

Samokontrola

Answer 17

• to zamierzona i dowolna zmiana własnych reakcji
• dzięki niej opieramy się impulsom, pragnieniom itp.
• większa samokontrola = lepiej, słaba samokontrola= źle (załamanie samokontroli leży u podłoża większości przypadków ciężkiej agresji, prowadzi do uzależnień)

Question 18

paradoksalny efekt kontroli umysłowej

Answer 18

próby zahamowania myśli na jakiś temat skutkuje hiperdostępnością, czyli wzrostem częstości pojawiania się ich pozbyć.
Model wyjaśniający to zjawisko zakłada, że na mechanizmy kontroli umysłowej składają się dwa procesy:
1) Proces automatycznego monitorowania własnych myśl w poszukiwaniu niepożądanych treści bądź treści blisko z nią skojarzone
2) Kontrolowana interwencja czyli modyfikowanie myśli polegające na aktywnym i świadomym zastępowaniu niepożądanych treści innymi myślami (próba zaprzestania owocuje jeszcze większym)

Question 19

teoria przedmiotowej samoświadomości

Answer 19

uwaga człowieka może być w dowolnym momencie skoncentrowana albo na jakimś fragmencie świata zewnętrznego, albo na samym sobie

Question 20

samoświadomość prywatna

Answer 20

nawykowa skłonność do skupienia uwagi na swoich myślach i odczuciach

Question 21

samoświadomość publiczna

Answer 21

nawykowa skłonność do myślenia o sobie jako o obiekcie społecznym, czyli o tym jak się jest widzianym przez innych

Question 22

W jakich warunkach jesteśmy bardziej motywowani do autoprezentacji (Leary i Szmajke)

Answer 22

1) skłonność do autoprezentacji jest tym wyższa im mocniej wierzymy, że sposób postrzegania nas przez innych ludzi decyduje o osiągnięciu naszych celów (np. wtedy gdy cel ma charakter publiczny)
2) ..tym większa im bardziej zależy nam na celu kontrolowanym przez innych ludzi
3) ..tym większa im bardziej zależy nam na aprobacie innych
4) .. tym większa im większa jest rozbieżność między pożądanym a rzeczywistym obrazem naszej osoby, jaki maja inni ludzi
5) skłonność jest nasilona u osób o dużej skłonności do obserwacyjnej samokontroli zachowania i samoświadomości publicznej, czyli nawykowej skłonności do myślenia, co myślą o nas inni.

Question 23

Taktyki autoprezentacji (rodzaje)

Answer 23

• obronne

- asertywno-zdobywcze

Question 24

Obronne taktyki autoprezentacji

Answer 24

zachowanie ukierunkowane na ochronę, utrzymanie lub obronę zaatakowanej bądź zagrożonej tożsamości i wartości naszej osoby. Zachowanie to jest motywowane pragnieniem uniknięcia porażki, charakterystyczne dla osób o niskiej samoocenie. Należą do nich: samo utrudnienie, wymówki, suplikacja, usprawiedliwiania, przeprosiny.

Question 25

Asertywno-zdobywcze taktyki autoprezentacji

Answer 25

zachowanie ukierunkowane na zbudowanie, pozyskanie i utrwalenie jakiejś nowej tożsamości naszej osoby. Motywowane osiągnięciem sukcesu autoprezentacji, charakterystyczne dla wysokiej samooceny. Należą do nich: ingracjacja, zastraszanie, autopromocja, autopromocja przez skojarzenia oraz świecenie przykładem.

Question 26

Suplikacja

Answer 26

prezentowanie własnej bezradności, w nadziei uzyskania pomocy od innych dzięki odwołaniu się do normy odpowiedzialności społecznej nakazującej pomagać tym, których losy od nas zależą. (udawanie głupka!)

Question 27

Wymówki

Answer 27

zaprzeczanie intencji wyrządzenia szkody i/lub przekonywanie że nie miało się kontroli nad przebiegiem szkodliwego zachowania, co ma na celu pomniejszenie osobistej za niego odpowiedzialności.

Question 28

Usprawiedliwienia

Answer 28

akceptowanie własnej odpowiedzialności przy jednoczesnych próbach redefinicji czynu jako mało szkodliwego lub dotyczącego w istocie czegoś innego niż szkoda. Cztery możliwe taktyki:

	- zaprzeczanie szkodliwości czynu
	- zaprzeczenie krzywdzie ofiary lub przekonywanie, że zasłużyła sobie ona na swój los
	- odwoływanie się do powszechności postępku i usprawiedliwień porównawczych
	- redefinicja czynu jako dotyczącego nie tyle szkód, ile spełniania rozkazów

Question 29

Przeprosiny

Answer 29

akceptowanie własnej odpowiedzialności za szkodę i okazanie żalu osobie, której się ją wyrządziło. Często są wymuszone normami społecznymi, jednak zawsze prowadzą do odbudowania pozytywnego wizerunku sprawcy, przynajmniej w oczach odbiorcy.

Question 30

Ingracjacja

Answer 30

wkradanie się w cudze łaski czy też pozyskiwanie sympatii poprzez:

1) prezentowanie swoich cech wzbudzających sympatię
2) schlebianie innym
3) konformizm
4) wyświadczanie przysług

Question 31

Autopromocja

Answer 31

przedstawienie siebie jako osoby kompetentnej, podkreślenie, że nasze dokonania są większe niż się wydaje

Question 32

Dylemat skromności

Answer 32

Więcej sympatii w cudzych oczach przydaje raczej pomniejszenie znaczenia własnych sukcesów niż chwalenie się nimi: z drugiej strony ludzie mogą potraktować skromną autoprezentacje dosłownie np. ze mamy niską samoocenę.

Leary wskazuje: skromność jest skuteczniejsze po fakcie niż przed faktem, umiera kowana skłonność bardziej pożądana od krańcowej, skromność jest skuteczna wtedy kiedy audytorium wie że dobrze wypadliśmy, pomniejszenie sukcesu może często zostać odebrana zupełnie odwrotnie

Question 33

Dylemat autentyczności

Answer 33

im bardziej pożądany jest w oczach innych obraz naszej osoby, tym bardziej odbiera on od przekonań, jakie mamy na swój temat. 3 sposóby rozwiązania:

1) przedstawienie siebie w sposób autentyczny
2) przedstawienie siebie omijając niebezpieczne tematu
3) przedstawienie siebie w sposób kłamliwy, zgodny z pożądanym.

Question 34

Autopromocja przez skojarzenie

Answer 34

kojarzenie własnej osoby z pozytywnymi zdarzeniami lub osobami.

Question 35

Świecenie przykładem

Answer 35

przedstawienie siebie jako osoby moralnej.

Question 36

Zastraszanie

Answer 36

przedstawienie siebie jako „twardego faceta”, osoby agresywne itp. osoby która może narobić kłopotów i od której niczego nie można uzyskać.

Question 37

Skutki autoprezentacji:

Answer 37

• pomagają wykształcać taki wizerunek na którym nam zależy
• wzrost lubienia prowadzi do większej skuteczności prób wpływu społecznego
• autoprezentacja to bardziej mina niż maska – Szmajke; bo robimy minę z własnej twarzy – prezentacja wyselekcjonowanego fragmentu ja, ale rzeczywistego
• zmiana treści własnego ja-> większość aktów autoprezentacji podnosi samoocenę sprawcy; człowiek też może stać się takim jakim przedstawia się innym