Tekst 2

Question 1

Instynkty

Answer 1

wrodzone wszystkim ludziom tendencje do różnych zachowań wzbudzanych pojawieniem pewnych bodźców „wyzwalających” te tendencje

Question 2

Motywy

Answer 2

świadomy lub automatyczny proces nadający ludzkiemu działaniu energię i kierunek

Question 3

Dlaczego podstawowe motywy są tak ważne?

Answer 3

1. powszechność występowania wśród jednostek, społeczeństw i kultur
2. siła- są realizowane pomimo przeszkód, mają zdolność do wyłączania innych motywów i włączania automatycznego, bez świadomego zamiaru
3. realizacja tych motywów przynosi masywne korzyści jednostce, poprawiając jej funkcjonowanie psychiczne i zdrowotne
4. trwała deprywacja tych motywów ma dla człowieka szkodliwe skutki

Question 4

Motyw przynależności

Answer 4

• silny i uniwersalny motyw- wyjaśnienie ewolucyjne
• ludzie z dużą łatwością tworzą bezinteresowne więzy społeczne- nawet w niesprzyjających warunkach (dlatego nie można tego tłumaczyć za pomocą warunkowania)
• ludzie wkładają wiele wysiłku w relacje społeczne, pomimo że nie przynoszą one często żadnych korzyści
• ludzie źle znoszą zerwanie więzi nawet wtedy, gdy były one nie do końca zadowalające
• więzi wpływają na nasze życie emocjonalne, umysłowe (przekonania) i na zachowanie
• po aktywizacji samotności (np. film) ludzie przywołują cechy zwierzaka sprzyjające kontaktom społecznym oraz zwiększa się wiara w czynniki nadprzyrodzone

Question 5

Wsparcie społeczne

Answer 5

zasoby psychiczne lub materialne, jakich inni udzielają nam, aby zwiększyć naszą zdolność radzenia sobie ze stresem.

Question 6

Rodzaje wsparcia społecznego

Answer 6

• emocjonalne- okazywanie troski i zrozumienia dla naszych emocji, podtrzymywanie wiary w wartość naszej osoby
• informacyjne- doradzanie, pomaganie w zrozumieniu problemu oraz jego przyczyn, a także w znajdywaniu środków zaradczych
• praktyczne (instrumentalne)- pomaganie w wykonywaniu konkretnych działań, służenie pomocą fizyczną i materialną

Question 7

Zalety wsparcia społecznego

Answer 7

 wsparcie społeczne ogranicza stres i hamuje pojawienie się zespołu stresu pourazowego- wsparcie ma silniejszy pozytywny wpływ niż negatywny inne czynniki

 liczba więzi- zwiększa odporność

 wsparcie społeczne dawane ważniejsze niż otrzymywane

 wsparcie uzyskiwane od partnera wpływa również na mniejszą zapadalność na depresję

 integracja społeczna- faktyczne uczestnictwo w szerszej sieci kontaktów społecznych, jak poczucie wspólnoty i identyfikowanie się z odgrywanymi rolami społecznymi

 uczestnictwo w gęstej sieci kontaktów sprzyja poddaniu się kontroli społecznej i uleganiu normom

Question 8

Wykluczenie społeczne

Answer 8

niesie negatywne konsekwencje (problemy psychiczne, zdrowotne, ryzyko depresji i samobójstwa, zagrożenie chorobą Alzheimera, spada zdolność poznawcza)

 subiektywna samotność obniża poczucie bezpieczeństwa, prowadzi nieświadomej wrażliwości na dalsze niebezpieczeństwo wykluczenia, co prowadzi do deformacji w postrzeganiu świata społecznego- bardziej negatywny, bardziej negatywne oczekiwania pod adresem innych działają jak samospełniające się przepowiednie)

Question 9

Rodzaje wykluczenia społecznego

Answer 9

 ostracyzm (najbardziej dotkliwy)- grupa ignoruje jednostkę i wyklucza ze swoich działań- pomija ją. W badaniu to np. trzy osoby rzucające piłką i jedna z nich jest ignorowana, podania tylko między dwoma osobami. Te akty manipulacji odrzucenia nie są nazwane w ten sposób

 nazwane odrzucenie przez innych- 5- osobowa grupa. Potem wskazują z kim chcieliby pracować w 3- os grupie i w warunkach odrzucenia są informowani, że nikt ich nie wybrał, a w warunkach akceptacji- że wszyscy

 ponowne przeżycie lub prymowanie wykluczenia- badani przypominają sobie sytuację, w której zostali wykluczeni przez grupę. Inna wersja to wyświetlanie podprogowe słów związanych z wykluczeniem

 życie w samotności- osoby badane wypełniają kwestionariusz, jak myślą, że będzie wyglądało ich przyszłe życie. W warunkach wykluczenia dostają info, że przeżyją je w samotności, w warunkach kontrolnych brak takiej info, albo równie negatywna info, ale niezwiązana z wykluczeniem (np. chorowanie)

Question 10

KONSEKWENCJE ODRZUCENIA SPOŁECZNEGO:

Answer 10

 odrętwienie emocjonalne- ( też: wzrost progu odczuwania bólu, zwiększenie tolerancji na ból), zmniejszenie empatycznych reakcji na cierpienie innych

 odrzucenie aktywizuje te same regiony mózgu, co odczuwanie bólu fizycznego

 automatyczną i nieświadomą reakcją na odrzucenie jest (po początkowym odrętwieniu) nastawienie się na odczuwanie pożądanych, pozytywnych emocji

 spadek sprawności logicznego myślenia, rozumowania, formułowania wniosków, choć nie osłabia automatycznych, prostych umiejętności umysłowych (np. zapamiętywanie słów)

 spadek samokontroli- skłonność do dowolnej zmiany swoich impulsywnych reakcji (a raczej brak motywacji do sprawowania samokontroli)

 odrzucenie prowadzi do agresji

Question 11

Złudzenie kontroli

Answer 11

przecenianie swojego wpływu na zdarzenia, do jego faktycznej siły (nawet przy losowych zdarzeniach)

Question 12

Kompensacyjna kontrola

Answer 12

ludzie na tyle pragną wiary w porządek świata, że kiedy spada ich poczucie osobistej kontroli nad biegiem zdarzeń, kompensują to sobie wzrostem wiary, że źródło porządku tkwi gdzieś na zewnątrz (świat, rząd, a nawet niebo)

Question 13

 zwiększenie poczucia kontroli powoduje:

Answer 13

 wzrost wewn. motywacji do działania i zainteresowania tym, co się robi
 wzrost twórczości i plastyczności myślenia lub działania
 wzrost zgodności zachowania w wyznawanymi wartościami
 wzrost wytrwałości w działaniu
 wzrost pozytywnych emocji i samooceny
 polepszenie samopoczucia psychicznego i obiektywnego stanu zdrowia
 spadek skłonności do depresji, poczucia beznadziejności

Question 14

Wewnętrzne poczucie kontroli

Answer 14

jest się kowalem własnego losu. Osoby maja większa skłonność do uczenia się na podstawie własnych zysków i strat, a zadania traktują jako sprawnościowe, a nie losowe.

Question 15

Zewnętrzne poczucie kontroli

Answer 15

to, co nas spotyka, zależy od przypadku, losu, bogów, innych osób, nie od nas samych

Question 16

teoria reaktancji

Answer 16

wyjaśnia gniew wywołany krótkotrwałym i niespodziewanym pozbawieniem kontroli. Odebrana możliwość staje się bardziej pociągająca, próbujemy ją zdobyć oraz odzyskać kontrolę

Question 17

stan wyuczonej bezradności

Answer 17

brak kontroli jest oczekiwany i się przedłuża. Zanik zdolności do kontrolowania nowych sytuacji wskutek uprzedniego treningu bezradności. Wyuczona bezradność jest syndromem trzech deficytów:

1. motywacyjnego- spadek motywacji do przejawiania nowych reakcji dowolnych
2. poznawczego- spadek zdolności do spostrzegania związku między własnymi działaniami a ich konsekwencjami
3. emocjonalnego- pojawienie się początkowego lęku, a potem depresji

Question 18

informacyjny model bezradności

Answer 18

bezpośrednim powodem deficytów bezradności (spadku poziomy wykonania i negatywnych emocji) jest stan wyczerpania poznawczego, w jaki człowiek popada wskutek wielokrotnych prób poradzenia sobie z nierozwiązalnymi zadania w fazie treningowej

Question 19

stan wyczerpania poznawczego

Answer 19

spowodowane tworzeniem różnych hipotez, z których każda jest fałszywa, gdyż jest czysto losowa. Poczucie, że nie rozumiemy i nigdy nie zrozumiemy, co się dzieje. Przestajemy formułować i sprawdzać hipotezy, niechęć do jakiegokolwiek wysiłku myślowego.

Question 20

syndrom bezradności intelektualnej

Answer 20

intensywne wysiłki mające na celu zrozumienie czegoś, nie przynoszą rezultatów. Są na nią narażeni szczególnie uczniowie silnie, a nie słabo motywowani!

Question 21

Koło zachowań społecznych

Answer 21

osie wspólnotowości i sprawczości

Question 22

Wymiana zachowań wzdłuż osi wspólnotowości

Answer 22

reguła podobieństwa

Question 23

Wymiana zachowań wzdłuż osi sprawczości

Answer 23

reguła komplementarności

Question 24

Motyw poznania

Answer 24

osoby o silnej potrzebie poznania zapamiętują więcej przetworzonych info, co świadczy o głębszym ich przemyśleniu- bardziej podatne na silne niż słabe argumenty (nie ma tej prawidłowości u osób o słabiej potrzebie poznania). Są skłonne podejmować zadania wymagające dużego wysiłku myślowego bez korzyści zewnętrznych. Dbają o obiektywizm i poprawność wniosków. Posiadają szerszą wiedzę niż osoby o słabej potrzebie poznania.

Question 25

Potrzeba domknięcia poznawczego

Answer 25

 bieżąca potrzeba domknięcia poznawczego- zapotrzebowanie na wiedzę, aby móc wydać jakiś sąd

 silny motyw domknięcia poznawczego- pragnienie, aby jak najszybciej mieć za sobą przetwarzanie info i dojść nawet do pochopnych wniosków, których człowiek jest gotów się potem kurczowo trzymać

Question 26

Konsekwencje domknięcia poznawczego

Answer 26

1. pospieszne chwytanie informacji – opieranie sądów i decyzji na podstawie wcześnie pojawiających się danych kosztem tych napływających później
2. zamrożenie przekonań- podtrzymywanie raz uzyskanego domknięcia. Przyjmowanie także przekonań podzielanych przez większość => poglądy rzadziej atakowane w przyszłości
    ujmowanie sytuacji w kategoriach raczej abstrakcyjnych niż konkretnych- subiektywnie większy stopień pewności, trudniej zmienić abstrakcyjne przekonanie (że ktoś jest agresywny) niż konkretne (czyli że ktoś po prostu sobie krzyczał)

Question 27

Efekt pierwszeństwa

Answer 27

jeśli pierwsze dane są pozytywne, a następne negatywne, to ogólny osąd będzie bardziej pozytywny i na odwrót- częściej u osób o silnej niż słabej motywacji domknięcia poznawczego

Question 28

Efekt asymilacji

Answer 28

podciąganie przetwarzanych danych do jakiejś już zaktywizowanej info

Question 29

pdst błąd atrybucji

Answer 29

przecenianie wewnętrznych, a niedocenianie zewnętrznych czynników

Question 30

Sposoby radzenia sobie z anomalią

Answer 30

 akomodacja- zmiana struktury wiedzy tak, aby dopasować ją do nowej info- pochłania czas i zasoby umysłowe

 asymilacja- podciągnięcie info sprzecznej z oczekiwaniami do tych oczekiwań- niekompletna i niewystarczająca

Question 31

Płynna kompensacja

Answer 31

bezwiedne i natychmiastowe poczucie sensu w innej dziedzinie

Question 32

Zastępowalność motywów

Answer 32

 stała sekwencja dla większości motywów: włączenie- realizacja- wyłączenie (deprywacja motywu prowadzi do pobudzenia, zagrożenia i poczucia bezsensu, nasycenie zaś powoduje pozytywny stan emocjonalny i poczucie sensu) → kiedy np. motyw samooceny zostanie wzbudzony przez np. nieodwracalną porażkę, to możemy się uciec do jakiegoś innego motywu odbudowując dobry nastrój przez jego realizację

Question 33

Strategie wyboru celów

Answer 33

 strategia punktowa- już na wstępie odrzucamy liczne możliwości i budujemy wąską kategorię celów. Niechęć do zastępowania wybranego celu innym, silna frustracja w przypadku zablokowania możliwości realizacji celu, dokładne planowanie i przywiązywanie uwagi do szczegółów uważanych za ważne. Skuteczne w środowiskach obfitych w zasoby w dobrze znanych miejscach (współczesna Polska)

 strategia przedziałowa- na wstępie akceptujemy szeroki zakres możliwości, spośród których ostatecznie wybieramy cel. Skuteczne w środowiskach ubogich w trudne do znalezienia zasoby (Polska socjalistyczna)