Tarczyca Teoria

Question 1

Tetrac

Answer 1

1. Deaminowana pochodna T4

2. Nadzieja, że w przyszłości okaże się lekiem przeciwnowotworowym pozbawionym klasycznego działania hormonalnego

Question 2

rT3

Answer 2

1. reverse T3
   - > powstaje gdy T4 na obwodzie ulegnie dejodynacji w pierścieniu wewnętrznym zamiast zewnętrznym
2. Nie przekracza 1% wszystkich hormonów tarczycy
3. Nieaktywna biologicznie

Question 3

Mechanizmy molekularne działania hormonów tarczycy

Answer 3

A) Klasyczny

1. Wniknięcie T4 do cytoplazmy i dejodynacja do T3
2. T3 łączy się z receptorami cytoplazmatycznymi (T4 też może ale słabsze działanie)
3. Kompleks T3-receptor zostaje translokowany do jądra komórkowego
4. Tam uczestniczy w zahamowaniu /pobudzeniu ekspresji genów

B) Receptor błonowy -> niedawno odkryty

1. Jest to integryna αVβ3, znana także jako receptor witronektynowy (CD51/61)
2. Jej pobudzenie skutkuje stymulacją angiogenezy i proliferacji komórek nowotworowych

Question 4

Klasyczne, genomowe efekty hormonów tarczycy

Answer 4

1. ↑ BMR
2. Przyspieszenie przemiany białkowej, węglowodanowej i tłuszczowej
3. Wpływ na wzrost, dojrzewanie i czynność serca i CNS

Question 5

Niedoczynność tarczycy leczenie

Answer 5

1. Doustnie, przez całe życie syntetycznymi hormonami tarczycy
2. Preparaty zwierzęce T4 nie są już stosowane
3. Nie wykazano żeby Liotroks miał jakąkolwiek przewagę nad Lewotyroksyną -> jego stosowanie nie jest popularne
4. Najczęściej stosowana: Lewotyroksyna
   - >długi t1/2=ok. 7 dni -> pozwala na uzyskanie stabilnego stężenia leku przy stosowaniu raz/dobę

Question 6

Liotyronina

Answer 6

1. Ma silniejsze działanie i lepszą biodostępność niż Lewotyroksyna
2. Jest stosowana rzadko -> krótki, jednodniowy czas półtrwania -> trzeba podawać kilka razy dziennie

Question 7

Lewotyroksyna zastosowanie

Answer 7

1. Niedoczynność tarczycy
2. Terapia supresyjna -> do zahamowania TSH, który przestaje stymulować nieprawidłową tkankę tarczycową w:
   1) Obecności guzków tarczycy
   2) Wolu rozlanym
   3) Raku tarczycy

Question 8

Śpiączka hipometaboliczna

Answer 8

1. = Myxoedema coma, śpiączka z obrzękiem śluzowatym
2. Jest to najcięższa postać niedoczynności tarczycy
3. Wysoka śmiertelność, głęboka hipotermia i niewydolność oddechowa
4. Leczenie: jak najszybsze podanie dożylne hormonów tarczycy i GKS

Question 9

Tarczyca-> reakcje tworzenia hormonów tarczycy i ich inhibitory

Answer 9

1. Transport anionów I- -> ClO4-, tiocyjanian (TCN)
2. Przyłączanie jodu do reszt tyrozynowych przez peroksydazę -> Propyltiouracyl (PTU), Metylomerkaptoimidazol (MMI) -> którego preparatem jest Tiamazol
3. Sprzężenie cząsteczek mono- i dijodowanej tyrozyny na tyreoglobulinie przez mostek tlenowy przez peroksydazę -> PTU, MMI
4. Resorpcja koloidu -> Kolchicyna, kationy Li+, aniony I-
5. Dejodynacja DIT i MIT (niesprzężonej jodynowanej Tyr) -> Nitrotyrozyna
6. Dejodynacja T4 -> PTU

Question 10

Rola preparatów jodu w chorobach tarczycy

Answer 10

1. Gdy niedobór jodu

2. Jako tyreostatyki

Question 11

Preparaty jodu w niedoborze jodu

Answer 11

• > rzadko w krajach rozwiniętych bo jodowana sól kuchenna
  1) ciąża
  2) leczenie wola z niedoboru jodu
  3) zapobieganie nawrotom wola po zabiegach chirugicznych

Question 12

Preparaty jodu jako tyreostatyki

Answer 12

1. Dużo większe dawki niż w profilaktyce
2. Hamują peroksydazę tarczycową (= ↓ wbudowania jodu do tyreoglobuliny i ↓ sprzęgania reszt Tyr)
3. Niemal natychmiast ↓ uwalniania hormonów tarczycy z tyreoglobuliny
4. Szybka, krótkotrwała poprawa -> szybkie mechanizmy kompensacyjne -> które zapewniają powrót syntezy i uwalniania hormonów tarczycy do normy
5. Dlatego nie nadają się do długiego stosowania
6. Niektóre związki cieniujące w radiologii również mogą działać jak tyreostatyki -> mogą wywoływać przejściową niedoczynność tarczycy

Question 13

Zastosowanie związków jodu

Answer 13

1. Gdy wskazane jest szybkie zahamowanie wychwytu jodu ze środowiska np. po awarii reaktora atomowego
2. Po podaniu jodu radioaktywnego -> żeby ↓ uwalnianie radioaktywnych hormonów tarczycy
3. W zaawansowanej nadczynności tarczycy ->szybka poprawa kliniczna-> zanim inne tyreostatyki zaczną działać (ich początek działania obserwowany jest po kilku tygodniach po podaniu)
4. Przed operacją usunięcia tarczycy (zmniejsza rozmiar gruczołu i jego ukrwienie)

Question 14

Działania niepożądane związków jodu

Answer 14

1. Objawy alergiczne -> głównie skórne
2. Bolesny obrzęk ślinianek (bo jest tam w pewnym stopniu gromadzony)
3. Zaburzenia smaku
4. Podrażnienie pp
5. Przejściowa niedoczynność tarczycy

Question 15

Jod radioaktywny (I 131) -> ogólnie

Answer 15

1. T1/2=8 dni
2. Ulega szybkiemu wbudowaniu w tarczycę i niszczy otaczającą tkankę za pomocą promieniowania β
3. Dodatkowe związki z nią stosowane -> umożliwiają zmniejszenie dawki I 131:
   1) TSH -> przed-> do zwiększenia wychwytu radioaktywnego jodu
   2) Wysokie dawki związków jodu -> po kilku dniach terapii-> do zatrzymania przez dłuższy czas radioaktywnego jodu

Question 16

Jod radioaktywny zastosowanie

Answer 16

1. Leczenie raka tarczycy -> alternatywa dla zabiegu chirurgicznego
2. Nadczynność tarczycy -> alternatywa dla tyreoidektomii i długotrwałej farmakoterapii tyreostatykami
   - > bo pierwotne objawy o wzrost częstości wtórnych nowotworów w wyniku podawania izotopu okazały się niezasadne

Question 17

Problemy z terapią radioaktywnym jodem

Answer 17

1. Trudności z doborem właściwej dawki
2. U części pacjentów terapia nieskuteczna
3. U części pacjentów pojawia się niedoczynność tarczycy wymagająca suplementacją hormonami tarczycy -> czasem po kilku latach
4. Stosowanie innych tyreostatyków przed terapią I 131 zmniejsza szanse na uzyskanie trwałego wyleczenia -> kilka dni przed radioterapią wskazane jest odstawienie tych leków i zaleca się kontrolę objawów nadczynności tarczycy za pomocą B-blokerów

Question 18

Nadchlorany jako tyreostatyki

Answer 18

1. Hamują wychwyt jodu w sposób kompetycyjny (jako aniony)
2. Stopniowo zmniejsza to ilość syntetyzowanych hormonów tarczycy -> ale spory zapas jodowanej tyreoglobuliny w tarczycy-> na efekt terapeutyczny trzeba czekać kilka tygodni
3. Nie są popularnymi tyreostatykami bo ich skuteczność jest mniejsza niż innych grup leków
4. Ryzyko wywołania agranulocytozy

Question 19

Działanie pochodnych tioamidowych

Answer 19

1. Hamują peroksydazę tarczycową -> zmniejszają przemianę I- w I2 lub kationy z IO…
   - > blokują w ten sposób wbudowywanie jodu w cząsteczki tyreoglobuliny
2. Blokują także sprzeganie ze sobą jodynowanych pochodnych Tyr
3. Propyltiouracyl dodatkowo hamuje obwodową dejodynację T4 do T3 -> ale nie ma dowodów, aby to przekładało się na wiekszą kliniczną skuteczność tego leku
4. Leki te hamują powstawanie hormonów tarczycy, ale nie wpływają na ich uwalnianie -> ze względu na zapas jodowanej tyreoglobuliny mija ok. tygodnia zanim można dostrzec pierwsze rezultaty tych leków, a klika tygodni zanim osiągnie się pełny efekt terapeutyczny

Question 20

Budowa chemiczna pochodnych tioamidowych

Answer 20

1. Tiamazol -> pochodna tioimidazolowa

2. Propyltiouracyl -> pochodna tiouracylowa

Question 21

Działania niepożądane tyreostatyków tioamidowych

Answer 21

1. Skórne reakcje nadwrażliwości
2. Bóle stawowe
3. Podrażnienie pp
4. Polekowe zapalenie wątroby
5. Leukopenia
   1) u części pacjentów, zwykle nwlk stopnia i przemijająca
   2) U nielicznych -> agranulocytoza
   3) chorzy powinni się skontaktować z lekarzem, jeśli pojawią się grypodobne wczesne objawy zakażenia np. gorączka, bóle mięśni, czy gardła
   4) zwykle rozwija się w pierwszych kilku miesiącach terapii -> w tym okresie pacjenci powinni być szczególnie monitorowani
6. Powiększenie się wola tarczycy -> zanik wskutek leczenia długiej pętli sprzężenia zwrotnego i odhamowanie wydzielania TSH

Question 22

Leczenie nadczynności tarczycy uwagi kliniczne

Answer 22

1. U większości pacjentów dochodzi do remisji choroby -> po ok. roku stosowania tyreostatyków można stopniowo zmniejszać ich dawkę -> kontrolując stężenie TSH we krwi -> aż do całkowitego wycofania tych leków
2. U około połowy remisja ma charakter trwały -> ale u pozostałych następuje wznowa (czasem po kilku latach)
   - > wymaga to ponownego użycia tyreostatyków, lub rozważenie interwencji chirurgicznej lub podania radioaktywnego jodu

Question 23

Leczenie raka tarczycy

Answer 23

1. Interwencja chirurgiczna
2. Coraz częściej stosowany jod radioaktywny
3. Po obu terapiach zwykle jatrogenna niedoczynność tarczycy i konieczność suplementacji hormonami tarczycy

Question 24

Pomocnicze leki w nadczynności tarczycy

Answer 24

1. B-blokery (zwłaszcza Propranolol, czy Metoprolol)
2. Usłabiają synergistyczne działanie hormonów tarczycy i katecholamin na układ sercowo-naczyniowy -> zmniejszają objawy sercowo-naczyniowe nadczynności tarczycy
3. Przydatne też we wszystkich stanach nagłych związanych z nadczynnością tarczycy