Taakgerichte vaardigheden en moeilijke cliëntsituaties Flashcards
1
Q
Taakgerichte vaardigheden
A
- Vaardigheden die volledig vanuit referentiekader van therapeut komen (sturen) met als doel structuur te brengen/behouden in gesprek en coachende rol op te nemen/vaardigheden aan te leren
- Belangrijk nadien te checken of cliënt mee is en begrijpt
- Vaardigheden: terugkoppelen van afspraken en afronden van gesprekken
2
Q
Terugkoppelen van afspraken
A
- Tijdens gesprekken onduidelijkheden, moeilijkheden of misverstanden over doelstelling gesprekken, methode of manier van werken en structuur (tijdsduur, aantal gesprekken)
- Hierbij belangrijk: op tijd opmerken, correct inschatten en deze ter sprake te brengen via meta-gesprek
3
Q
Meta-gesprek
A
- “Gesprek over gesprek”
- Parafrase/gevoelsreflectie, misverstand benoemen, informatie geven, reactie van cliënt opvangen, afspraak, originele gespreksonderwerp eventueel terug oppakken
4
Q
Afronden van gesprekken
A
- Therapeutische gesprekken beperkt in tijd: veiligheid, mogelijkheid concentratie hulpverlener, economisch, kan symbool staan voor eindigheid
- Aflsuiten verantwoordelijkheid van hulpverlener: geef beschikbare tijd aan bij begin, begin op tijd af te ronden (geen nieuwe onderwerpen etc in laatste 10 minuten), cultiveer afronding als apart moment (inhoudelijke reflectieve vragen op sessie, interpersoonlijke reflectie vragen, samenvatten, hulpverlener kan aangeven wat belangrijk of anders was)
- Hand aan de deurknop fenomeen: cliënt brengt belangrijkste bij afronding
- ->Vaak teken van gebrek aan veiligheid: situatie verduidelijken en begin volgende sessie exploreren
5
Q
Problem group members (Yalom)
A
- De monopolist
- De stille cliënt
- De hulpverwerpend-klagende cliënt
6
Q
De monopolist
A
- Eigenschappen: voortdurend praten, vult alle stiltes in, inhoudelijk vaak weinig interessant, gedetailleerd, over anderen, drama
- Problematiek: angst voor stilte, nood aan controleren anderen of zichzelf, vaak weinig bewust van effect op anderen (weinig empathie), vaak povere relaties met anderen
- In groepstherapie: aanvankelijk verwelkomend (onwennigheid), slaat om naar frustratie en kwaadheid, bespreek als probleem hele groep
- Individuele gesprekken: loopt over interventies hulpverlener, cliënt kan gevoel hebben te kunnen ventileren maar gesprek verdiept niet en probleem verandert niet, belang van metagesprek (directheid)
7
Q
De stille cliënt
A
- Aanhouden van stilte in interpersoonlijk gedrag, mogelijke oorzaken: angst voor zelfonthulling, perfectionisme, macht (controle door stilte), zich bedreigd voelen door groepslid
- In groepstherapie: haalt doorgaans weinig uit groepstherapie, lopen voortdurend achter op groepsproces, kan leiden tot frustratie anderen en opgeven cliënt, proberen te betrekken (opmerken non-verbaal gedrag, expliciet vragen rond veiligheid)
8
Q
De hulpverwerpend-klagende patiënt
A
- Eigenschappen: impliciet/expliciet vragen om hulp bij probleem en vervolgens alles verwerpen, presenteert vaak “onoplosbare” problemen, op zichzelf gericht en enkel spreken over eigen problemen, problemen anderen nooit zo erg als eigen problemen
- Mogelijke oorzaken: afhankelijk voor hulp en hulpeloos voelen, iedereen wantrouwen die wil helpen en zeer ambivalent tegenover gezagsfiguren (reflecteren over onderliggend probleem/metagesprek)
- In groepstherapie: frustratie, verwarring en irritatie van groepsleden, energie leegzuigend, ervaren wanhoop en twijfel aan mogelijkheden groepstherapie, feedback groepsleden stimuleren (beeld persoonlijke impact van gedrag)
