Stemmingsstoornissen Flashcards
1
Q
Depressie
A
Een negatieve gemoedsstatus gekenmerkt door een hoge mate van verdrietigheid, verminderde energie, verminderde zelfwaarde, schuldgevoelens of gerelateerde symptomen
2
Q
Manie
A
Een gemoedstoestand van extreme euforie of activiteit waarbij mensen geloven dat de wereld aan hun voeten ligt
3
Q
Depressieve stoornissen
A
Een groep stoornissen gekenmerkt door unipolaire depressie
4
Q
Unipolaire depressie
A
Depressie zonder een (geschiedenis van) manie
5
Q
Bipolaire stoornissen
A
Een stoornis gekenmerkt door afwisselende of gemengde periodes van manie en depressie
6
Q
Prevalentie unipolaire depressie
A
- 8% per jaar + 5% milde vorm
- 20% lifetime prevalentie
- gemiddel vanaf 19 jaar
- vaker bij een lager inkomen
7
Q
Symptomen unipolaire depressie
A
- emotionele symptomen: miserabele, lege of vernederende gevoelens / gebrek aan plezier en positiviteit
- motivationele symptomen: gebrek aan drive / initiatief / spontaniteit
- gedragssymptomen: minder actief en productief
- cognitieve symptomen: negatieve zelfperceptie / zelfkritisch / pessimistisch
- fysieke symptomen: hoofdpijn / duizelijkheid en/of pijn
8
Q
DSM-5 Categorieën van depressie
A
- major depressive disorder
- persisitent depressive disorder
- permenstrual dysphoric disorder
9
Q
Major depressive episode
A
- gedurende minstens 2 weken: depressieve gemoedstoestand voor het merendeel van de dag en/of vermindering van plezier of interesses in de meeste activiteiten voor het grootste deel van de dagen
- binnen dezelfde 2 weken, ten minderen 3/4 van de volgende symptomen: verandering in gewicht en trek / slaapproblemen / geagiteerdheid of verminderde activiteit / vermoeidheid of lethargie / gevoelens van waardeloosheid of schuld / verminderde concentratie / herhaalde suïcide gedachten
- significante last of interferentie met het dagelijkse leven
10
Q
Major depressive disorder classificatie
A
- aanwezigheid van een major depressive episode
- geen patroon van manie of hypomanie –> bipolair
11
Q
Persistent depressive disorder classificatie
A
- persoon heeft last van symptomen van ernstige of milde depressie > 2 jaar
- gedurende deze 2 jaar zijn de symptomen niet afwezig voor meer dan 2 maanden
- geen geschiedenis van manie/ hypomanie
- significante last of interferentie met het dagelijkse leven
12
Q
Genetische factoren unipolaire depressie
A
- familie studies
- tweelingstudies
- genetische studies
13
Q
Biochemische factoren unipolaire depressie
A
- verlaagde activiteit van twee neurotransmitters: serotonine en norepinfrine
- hormonen en de HPA-as: stress-as overgeactiveerd
14
Q
Hersencircuits bij unipolaire depressie
A
- disfunctie in bepaalde circuits
- beeldvormingstudie
- subgenual cingulate heeft een specifieke bijdrage
- abnormale activatie en bloeddoorstroming in een aantal hersengebieden
- structurele problemen interconnectiviteit
- abnormale neurotransmitters activiteit
15
Q
Immuun systeem bij unipolaire depressie
A
- bij extreme stress treedt er disregulatie op van het immuunsysteem en dit draagt bij aan de ontwikkeling van depressie –> meer CRP en ontstekingsreacties
- verhoogde incidentie van migraine, prikkelbare darm syndroom chronische vermoeidheid, artritis en adnere problemen veroorzaakt door CRP priductie en ontstekingsreactie
16
Q
Antidepressiva
A
Rond de jaren 1950 werden twee verschillende types medicatie ontdekt die symptomen van depressie vermindern
- monoamine oxidase (MAO) inhibitors
- tricyclics
- tweede generatie tricyclics
17
Q
MAO inhibitors
A
- biochemische werkingsmechanisme verloopt via het verminderen van de productie van MAO
- MAO breekt normaal gezien serotonie en norepinefrine af
- kan verhoogde bloeddruk veroorzaken wanneer gecombineerd met bepaald typische voedingsmiddelen
- ongeveer de helft van de patiënten die heirvan gebruik maakt ervaart een verbetering van hun symptomen
18
Q
Tricyclics
A
- werkt via neurotransmitter reuptake mechanismes
- blokeert de heropname van serotonine en norepinefrine en verhoogt daarmee de concentratie van deze NT
- kan neveneffecten voorzaken; terugval kan voorkomen wanneer antidepressiva te snel gestopt wordt na herstel
19
Q
Tweede generatie tricyclics
A
- SSRI’s: Selective Serotonine Reuptake Inhibitors
- verhoogt alleen serotonine zonder andere NT’s te storen
- minder bijwerkingen
20
Q
Hersenstimulatie bij unipolaire depressie
A
- electroconculsion therapy
- vagus nerve stimulation
- transcraniële magnetic stimulation
- deep brain stimulation
21
Q
Gedragsdimensie bij unipolaire depressie
A
- aantal beloningen tijdens het leven relateren aan de aanwezigheid of afwezigheid van depressie
- sterke vermindering van positieve beloningen tijdens het leven kunnen zorgen voor steeds minder positieve gedragingen, wat weer leidt tot nog minder positieve beloningen en resulteert uiteindelijk eventueel in depressie
- sociale beloningen zijn belangrijk in de neerwaartse spiraal
22
Q
Negatieve gedachten
A
- Beck: unipolaire depressie is het product van een combinatie van maladaptieve attitudes, cognitieve triad (negatieve visie op ervaringen), illogisch denken en automatische gedachten
- Seligman learned helplessness theorie: depressie komt voor wanneer mensen geloven dat ze de controle hebben verloren over bekrachtigers in het leven en heirvan de verantwoordelijkheid aan zichzelf attribueren
23
Q
Cognitieve gedragstherapie
A
- gedragsactivatie: herintroduceren van aangename evenementen en activiteiten / belonen van niet-depressieve gedragingen / helpen bij het verbeteren van social skills
- de cognitieve therapie van Beck: begeleiden naar herkenning en verandering van negatieve cognitieve processen
- New-wave cognitieve-gedragstherapeuten –> mindfulness
24
Q
Familiaal-sociaal perspectief
- depressie
A
een vermindering in sociale beloningen veroorzaakt depressie
- mensen met depressie hebben vaak verminderde sociale capaciteiten die vermijding door andere teweeg kan brengen, en daardoor hun sociale contacten verminderd
- depressie is gelinkt aan zwakke of onbeschikbare social support, isolatie en gebrek aan intimiteit
25
Familiaal-sociale behandelingen
- depressie
- interpersonal psychotherapue (IPT)
- koppel/relatie therapie
26
Multicultureel perspectief
-depressie
- er bestaat een sterke link tussen gender en depressie
* artifact theorie: mannen zijn geslotener
* hormonale theorie
* life stess theorie
* body dissatisfaction theorie
* lack-of-control theorie
* ruminatie theorie
27
Diagnose van bipolaire stoornissen
- twee verschillende types bipolaire stoornissen
* Bipolaire I stoornis
* Bipolaire II stoornis
28
Manische episode
- voor 1 week of meer vertoont een persoon continu een abnormaal, overdreven, ongeremd, of geïrriteerd gemoed en een verhoogde energie of activiteit gedurende het grootste deel van de dag
- de persoon heeft ook last van ten minste 3 van de volgende symptomen: grandioosheid / vermidnerde nood en slaap / snel veranderende ideeën / aandacht wordt getrokken in verschillende richtingen / verhoogde activiteit of geïrriteerde bewegingen / overdreven engagement in risicovolle of potentiële gevaarlijke activiteit
- significante last of interferentie met het dagelijkse leven
29
Bipolaire I stoornis
- aanwezigheid van een manische episode
- hypomanische of majeure depressieve episodes gaan vooraf aan of volgen op de manische episode
--> dus heel manisch
30
Bipolaire II stoornis
- aanwezigheid of geschiedenis van majeure depressieve episodes
- aanwezigheid of geschiedenis van hypomanische episodes
- geen geschiedenis van een manische episode
--> vooral depressief
31
Cyclothymische stoornis
- verschillende periodes van hypomanische en depressieve symptomen
- symptomen blijven bestaan voor minstens 2 jaar, met periodes van normaal gemoed van enkele dagen of weken
- geen geslachtsverschillen
- kan evolueren in bipolaire I of bipolaire II stoornis
32
Oorzaak bipolaire stoornis
- neurotransmitter activiteit: verhoogde norepinefrine en verlaagde serotonine
- ion activiteit: verstoord transport
- breinstructuren: basale ganglia en cerebellum
- genetische factoren
33
Behandeling
- bipolair
- 1970 lithium: heel effectief maar teveel zorgt voor vergifitiging
- mood-stabilizers
34
Effectiviteit mood-stabilizers
- 60% verbeterd
- minder nieuwe episodes
- helpt tegen uitontwikkelen symptomen
--> vooral bij manie
35
Adjunctieve psychotherapie bipolaire stoornis
- psychotherapue alleen is vaak niet behulpzaam voor mensen met een bipolaire stoornis
- psychotherapie wordt vaak complementair gebruikt bij lithium of andere medicatie
- adjunctieve therapue in combinatie met medicatie lijkt patiënten wel te helepen
36
Overzicht unipolaire depressie
- biologische abnormaliteiten
- verminderde positieve bekrachtiging
- negatieve denkpatronen
- perceptie van hulpeloosheid
- stressoren
- socioculturele factoren
