Persoonlijkheidsstoornissen Flashcards
Persoonlijkheidsstoornissen
Een blijvend, rigide patroon van innerlijke belevingen en uiterlijke gedrag dat hun zelfgevoel, emotionele ervaringen, doelen, empathievermogen en/of vermogen aantast voor intimiteit beïnvloedt –> extreme karaktertrekken die leider tot significante problemen en psychologisch lijden
Clusters van persoonlijkheidsstoornissen
Cluster A: vreemd / excentriek
- Paranoïde
- Shizoïde
- Shizotypisch
Cluster B: Dramatisch / emotioneel / impulsief
- Antisociaal
- Borderline
- Histrionisch
- Narcistisch
Cluster C: Angstig / gespannen / grote mate van controle
-Vermijdend
-Afhankelijk
-Obsessief-compulsief (dwangmatig)
Dimensionele aanpak
Elk kenmerk ligt op een continue spectrum
Categorische aanpak
Je hebt een kenmerk wel of je hebt het niet
Checklist voor persoonlijkheidsstoornissen
- Persoon toont een lange termijn, rigide, en wide-ranging patroon van innerlijke ervaringen en gedrag dat leidt tot dysfunctie in ten minste 2 van de volgende aspecten
- Cognitie
- Emotie
- Sociale interacties
- Impulsiviteit - Persoonlijk patroon is significant verschillend van de patronen die normaal zijn in de cultuur
- Persoon ervaart significante distress of impairment
Cluster A
- Paranoïde persoonlijkheidsstoornis
Patroon van wantrouwen en achterdocht waardoor de motieven van anderen als kwaadaardig worden geïnterpreteerd
- Weinig contact met mensen, omdat er geen vertrouwen is
- Herkennen hun eigen fouten niet, slecht met kritiek
- 4.4% van de volwassenen (meer mannen dan vrouwen)
Oorzaak paranoïde persoonlijkheidsstoornis
Psychodynamisch
- Vroege interacties met veelvragende ouders verwaarlozing en weinig liefde
- Afstandelijke vaders en overcontrolerende, afwijzende moeders
- Zien omgeving als gevaarlijk en vertrouwen niemand
Cognitief
- Maladaptieve aanname: ‘people are evil’ en ‘people will attack you if given the chance’
Biologisch
- Genetische oorzaak –> tweelingstudie
Behandeling paranoïde persoonlijkheidsstoornis
- Weinig in behandeling, aangezien zij zelf niet vinden dat ze hulp nodig hebben
- Zien zichzelf als onderdanig in behandeling vertrouwen therapeut niet
- Cognitieve gedragstherapieën helpen
- Gedrag: angst reductie en interpersoonlijke probleemoplossing
- Cognitief: realistischere verwachtingen
- Anti psychotische medicatie helpt niet veel
Cluster A
- Schizoïde persoonlijkheidsstoornis
Patroon van afstandelijkheid in sociale relaties en een beperkt scala van emotionele expressie
- Weinig contact met mensen, omdat ze graag alleen willen zijn
- Weinig tonen van emoties
- 3.1% van de populatie
Cluster A
- Schizoïde persoonlijkheidsstoornis
Patroon van afstandelijkheid in sociale relaties en een beperkt scala van emotionele expressie
- Weinig contact met mensen, omdat ze graag alleen willen zijn
- Weinig tonen van emoties
- 3.1% van de populatie
Oorzaak Schizoïde persoonlijkheidsstoornis
Psychodynamisch
- Onbevredigde behoeft voor menselijk contact
- Onaccepterende/ mishandelende ouders
Cognitief
- Afwijking in denkgedrag
- Vage, lege gedachtes
- Moeite met non verbaal gedrag en emoties van anderen
Behandeling schizoïde persoonlijkheidsstoornis
- Weinig behandeling, door vermijden van menselijk contact
- Emotioneel onbereikbaar in behandeling
- Cognitieve gedragstherapie helpt soms
- Cognitief: nadenken over emoties en herinneringen eraan linken
- Gedrag: sociale skills aanleren
- Medicatie helpt bijna niet
Cluster A
- Schizotypische persoonlijkheidsstoornis
Patroon van ongemak en angst in intieme relaties, cognitieve of perceptuele vervormingen, en vreemd en eigenaardig van gedrag
- Ongemakkelijk in sociale situaties, teruggetrokken
- Hebben vreemde ideeën
- Achterdochtig
- Ideas of reference: beliefs that unrelated events pertain to them in some important way
- Bodily illusions: denken dat er andere aanwezigheden zijn
- 3.9% van de volwassenen (net meer mannen dan vrouwen)
Oorzaak Schizotypische persoonlijkheidsstoornis
Grotendeels hetzelfde als Schizofrenie
- Familie conflicten en ouders met psychologische stoornissen
- Problemen met aandacht en kortetermijngeheugen
- Hoge activiteit in dopamine
- Grotere ventrikels en kleinere temporale kwabben, minder grijze stof (genetisch?)
Meeste hebben ook depressie etc.
Behandeling schizotypsiche persoonlijkheidsstoornis
Moeilijk te behandelen net als Schizoïde en paranoïde
- Doelen stellen
- Meer sociale contacten
- Persoonlijke gevoelens
- Cognitieve interventies: leren gedachten te evalueren
- Spraakvaardigheden