Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

History > Starożytny Rzym > Flashcards

Starożytny Rzym Flashcards

1
Q

Data założenia Rzymu

A

753 rok p.n.e.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Cechy kultury Etrusków

A 
Politeizm
Wróżbiarstwo (auspicja - z lotu ptaka; haruspicja - z wątroby)
Miasta - państwa
Mosty i łuki
Zgromadzenia
Królowie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Ostatni 3 królowie Etruscy

A

Tarkwiniusz Stary
Serwiusz Tuliusz
Tarkwiniusz Pyszny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Legenda powstania Rzymu

A

Romulus zabija Remusa
Nazwa miasta po Romulusie
Rzymianie potomkami Eneasza
Wilczyca kapitolińska

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

W jakich latach w Rzymie panowała monarchia ?

A

753 -509 p.n.e.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

W jakich latach w Rzymie panowała republika ?

A

509 - 31/27 p.n.e.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Rozwinięcie i tłumaczenie skrótu SPQR

A

Senatus Populusque Romanus - Senat i lud rzymski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Główne 2 zasady republiki

A

Kolegialność - conajmniej 2 osoby sprawują urząd

Jednooczność - tylko 1 rok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Urzędnicy Republiki Rzymskiej + charakterystyka

A

Dyktator (1) - obejmuje władzę w czasie zagrożenia na 6 miesięcy; Sulla - najbrutalniejszy, nie chciał oddać władzy, krwawo prześladował opozycję
Konsulowie (2) - stoją na czele wojska (mają wierne legiony, wynagradzają legionistów łupami, Cezar zrobił zamach stanu), mieli veto względem swoich decyzji
Pretorzy (8) - administrowali rzymskie prawo, mogli zostać zarządcami prowincji, zastępcy konsulów
Cenzor (6) - wybierani co 5 lat na 1,5 roku, spisywali liczbę ludności, ilość majątku, listy senatorów, mają prawo skreślić senatora z listy
Edylowie (16) - zaopatrzenie miasta, organizacja imprez religijnych, budowa dróg
Kwestorzy (20) - finanse, zbieranie podatków
Trybuni (10) - reprezentują plebejuszy, pojawiają się w V w.p.n.e., mają prawo veta wobec ustaw senatu, mają nietykalność osobistą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Liktorzy

A

Mają rózgi (fasces)

chodzili po mieście (rózga - praworządność)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Nazwa gwardii cesarskiej

A

Pretorianie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Podział społeczny za czasów Republiki Rzymskiej

A

Patrycjusze - bogaci, mają prawa
Plebejusze - biedni, nie mają praw, mają prawa polityczne w V w.p.n.e.
Wolni
Niewolnicy - z podbojów i za długi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Prawo XII tablic - kiedy, gdzie, co to

A

449 p.n.e.
Rzym
Prawo spisane i wywieszone w miejscach publicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Nobilitas

A

IV/III wiek p.n.e.
Nowa warstwa społeczna
Patrycjusze + plebejusze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Vea victis - kto to powiedział, kiedy

A

Biada zwyciężonym
390 p.n.e.
Galowie wkraczając do Rzymu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

.

A

.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Koniec podboju Półwyspu Apenińskiego przez Rzym - kiedy, jak

A

264 p.n.e.

Rzym podbija Tarent (ostatnią grecką kolonię)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Auxilia

A

Nazwa wojsk sprzymierzonych Rzymowi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Nazwa formacji zbrojnej i taktyki Rzymu

A

Legion

Taktyka żółwia (bronią się od góry i przodu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

I wojna punicka - przyczyna, kiedy, kto, przebieg

A

Przyczyna:
Rzym chce podbić Sycylię, która jest własnością Kartaginy

Kartagina vs. Rzym
264-241 p.n.e.
260 p.n.e. bitwa pod Mylae (morsko-lądowa)

Skutek:
Rzym zdobywa Sycylię i hegemonię nad Morzem Śródziemnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

II wojna punicka - kiedy, kto, przebieg

A

218-201 p.n.e.
Kartagina+Galia vs. Rzym

216 p.n.e. bitwa pod Kannami (Kartagina wygrywa)
Hannibal dowodzi
210 p.n.e. Scypion przypływa na statkach do Kartaginy (Wojsk nie ma bo są w Afryce Północnej)
202 p.n.e. bitwa pod Zamą (Rzym wygrywa)

Skutek:
Kartagina traci kolonie, prestiż

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

III wojna punicka - kiedy, kto, przebieg

A

149-146 p.n.e.
Rzym wygrywa
Skutek: kompletne zniszczenie Kartaginy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Kto rządzi w prowincjach rzymskich ?

A

Namiestnicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Przyczyny upadku republiki

A

Decentralizacja władzy - bo Rzym ma prowincje, coraz większa władza namiestników, uniezależnienie od władzy w Rzymie (np. Triumwirat)
Namiestnicy dają pieniądze legionom -> namiestnicy gwarantem bogactwa dla legionów
Popularzy a Optymaci (utrzymanie władzy arystokracji a reformy gospodarcze)
Napływ niewolników -> z wojen i za długi
Chłop jak staje się niewolnikiem to nie ma obowiązku BYĆ W WOJSKU
Jedynym ośrodkiem władzy miał zostać Rzym, ale niemożliwe, bo państwo się za bardzo rozrasta
Trudność komunikacyjna
Powstanie Spartakusa -> słabość armii + za dużo niewolników (zdyscyplinowani i lepiej wyszkoleni)
Kryzys gospodarczy wpływa na kryzys polityczny (sprowadzanie do Rzymu produktów z prowincji)
Hipokryzja zasad republiki
Nadużycie uprawnień dyktatora - Sulla (I w.p.n.e.)
Niższe warstwy społeczne nie czują związku z republiką (nie widzą w tym korzyści dla siebie)
Nie przeprowadzenie reformy rolnej
Republika w praktyce okazała się oligarchią
Walka na różnych frontach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Nazwa biedoty miejskiej w Rzymie
Proletariusze
26
Ekwici
Bogaci obywatele dzięki wojnie lub handlowi
27
Optymaci a Popularzy
Optymaci (Pompejusz) - popierają senat Popularzy (Cezar) - chcą reform
28
Próby reform braci Grakchów
133p.n.e. i 123p.n.e. Cel: zmniejszenie ilości buntów społecznych i zwiększenie wojska Reforma agrarna 250ha max majątku arystokracji, a resztę dać małorolnym chłopom i niewolnikom Jak mają ziemię muszą walczyć w wojsku Tyberiusz zabity Gajusz próbował i też umarł
29
Reforma wojskowa Gajusza Mariusza
Reforma wojskowa Wojsko zawodowe Utrzymywane przez republikę Skutek: legiony są bardziej lojalne namiestnikom i konsulom niż republice; konsulowie chcą zostać dyktatorami
30
Powstani Spartakusa
73-71 p.n.e. Powstanie gladiatorów Marek Krassus pokonuje powstańców Powstańcy ukrzyżowani żywcem na drodze via Appia
31
Pierwszy triumvirat
60 p.n.e. Gajusz Juliusz Cezar Gnejusz Pompejusz Marek Krassus
32
Bitwa pod Alezją - kto, kiedy
52 p.n.e. Rzym + Galia Finalne podbicie Galii
33
"Vendi, vidi, vici" - kto i kiedy to powiedział ?
52 p.n.e. | Juliusz Cezar jak podbił Galię
34
"Alea iacta est" - kto i kiedy to powiedział ?
``` 49 p.n.e. Juliusz Cezar Przechodząc przez Rubikon Bitwa pod Rubikonem Pompejusz+Senat vs. Cezar ```
35
Bitwa pod Farsalos - kiedy, kto
48 p.n.e. Cezar vs. Pompejusz Cezar wygrywa
36
Kiedy Cezar umiera
44 p.n.e. Idy Marcowe Brutus i Kasjusz
37
Imię dziecka Kleopatry i Cezara
Cezarion
38
Drugi triumwirat
43 p.n.e. Marek Antoniusz Oktawian August Marek Lepidus
39
Bitwa pod Filippi - kiedy, kto
42 p.n.e. | Triumwirat pokonuje Brutusa i Kasjusza
40
Bitwa pod Akcjum - kiedy, kto
31 p.n.e. | Marek Antoniusz + Kleopatra vs. Octavian August + Senat
41
Komedia republiki
Utrzymanie urzędów republikańskich, a tak na prawdę cała władza w rękach Oktawiana Augusta
42
Primus inter pares - kto, jaki ustrój
Oktawian August | Pryncypat
43
Uprawnienia Oktawiana Augusta
- uprawnienia cenzorskie - sprawował nadzór nad armią i prowincjam (ograniczenie władzy namiestników i lojalność legionów) - przejęcie uprawnie trybuna ludowego (immunitet i veto) - jako pontifex maximus sprawował nadzór nad kultami - miał prawo zwoływania posiedza senatu
44
Reformy Oktawiana Augusta
Podział prowincji na senatorskie i cesarskie Powołanie gwardii pretorianów Kohort miejskie - policja Likwidacja kultów związanych z magią i atrologią Kult cesarza Pax Romana (Klaudiusz i OA łamią go)
45
Władcy dynastii Julijsko-Klaudyjskiej po kolei + opis
Oktawian August Tyberiusz - adoptowany syn OA, spokojna polityka zewnętrzna, rozwój wewnętrzny Kaligula - szalony, zabity przez pretorianów Klaudiusz - podbił Brytanię (43n.e.), Mauretanię i Trację Naron - spalił Rzym i obwinił chrześcijan
46
Tytuły Oktawiana Augusta
Pontifex maximus - najwyższy kapłan Octavian August Divi filius - syn boskiego (OA synem Cezara) Pater patriae - ojciec ojczyzny (podkreślenie pozycji w państwie)
47
Rok czterech cesarzy - co to, kiedy
69 n.e. | Walki wojskowych o władzę wygrane przez Wespazjana
48
Dynastia Flawiuszy - kto, kiedy, opis
69-96 n.e. Wespazjan - opodatkował toalety Tytus - stłumił bunt w Judei (70) i zdobył Jerozolimę (ostateczne zburzenie świątyni Jerozolimskiej); łuk Tytusa Domicjan - wojny z Dakami (dowódca: Decebal); przegrana Rzymu (89)
49
Dynastia Antoninów - kto, opis
96-192 "5 dobrych cesarzy" Nerwa Trajan - wojny z Dakami (wygrana Rzymu -> Dacja prowincją) i Partami (nowe prowincje: Armenia, Mezopotamia i Asyria) , optimus princeps Hadrian - wycofał się z Partii, limesy, wał Hadriana, broda, reforma podatkowa Antoniusz Pius Marek Aureliusz -prześladowania chrześcijan, klęski żywiołowe, najazdy Partów i Germanów Kommodus
50
Odenatus - kto to, co zrobił
Król Palmyry Uratował Rzymian przed Persami Jego żona to Septimia Zinobia Chciała, żeby ich syn był władcą Rzymu
51
Kiedy i przez kogo został zniszczona Palmyra ?
272 | przez Aureliana
52
Kto i kiedy dał obywatelstwo wszystkim wolnym mieszkańcom Imperium Rzymskiego ?
212 | Karakalla
53
Dominat - kto, kiedy, na czym polega
``` III wiek Dioklecjan Mała rola senatu Pan i władca Cesarz panem absolutnym Władca ma dużą władzę Tetrarchia Centralizacja i absolutyzacja rządów ```
54
Tetrarchia
Podział imperium na 2 części August - wyższy Cezar - niższy Po 20 latach August przekazuje władzę Cezarowi
55
Wergiliusz
"Eneida"
56
"O wojnie domowej" | "O wojnie galijskiej"
Cezar
57
Tacyt
"Roczniki"
58
Cesarz-filozof - kto to
Marek Aureliusz
59
Rzymska architektura - przykłady, cechy
Łuki, kopuły, sklepienia | Koloseum, Panteon, Forum Romanum, Śwątynia Westy, Akwedukty
60
Trójca kapitolińska
Jowisz (Zeus) , Junona (Atena), Minerwa (Hera)
61
Westalki i Westa
Westa - bogini ogniska domowego | Westalki - Rzymskie kapłanki
62
Kiedy urodził się i umarł Jezus ?
7-6 p.n.e. | 30 n.e.
63
św. Paweł
Upowszechnił chrześcijaństwo wśród innych ludów
64
Gnostycyzm
Połączenie chrześcijaństwa z elementami religii i filozofii greckiej
65
Apokryfy
Księgi nieuznane za autentyczne i święte
66
Dlaczego chrześcijanie byli prześladowani w Rzymie ?
Mieli swojego jednego boga, inną hierarchię i prawa | Wzrasta popularność
67
Pożar Rzymu - kiedy, kto, na kogo zrzucono winę
64 Neron Za winnych uznani chrześcijanie
68
Edykt Mediolański - kiedy, kto, treść
313 Konstantyn Wielki Chrześcijaństwo religią tolerowaną
69
Sobór nicejski - kiedy, co to
325 n.e. przyjęcie głównych zasad chrześcijaństwa jednolitość religijna chrześcijan
70
Kiedy i przez kogo chrześcijaństwo zostało uznane za religię panującą ?
392 | Teodozjusz Wielki
71
Symbole pierwszych chrześcijan
Chrystogram | Ryba
72
Wewnętrzne przyczyny upadku Imperium Rzymskiego
Napływ niewolników (niewola za długi i wojenni) Pogorszenie warunków wolnych chłopów (nie mogą na niej pracować, bo biorą udział w wojnach, odsprzedają majątki arystokraci, stają się służbą arystokracji) Ruina gospodarcza: legiony niszczą zboże, pola po walce są zdewastowane Wysokie podatki na armię Przywiązanie chłopów do ziemi i zakaz przemieszczania się (unikanie płacenia podatków) Częste zmiany władców, decentralizacja władzy, rosnąca rola pretorianów, słabość władzy cesarskiej, brak kontroli nad legionami, BRAK REFORMY GOSPODARCZEJ
73
Kolon
Wolny chłop pracujący w latyfundiach
74
Willa a latyfundium
Latyfundium - wielki majątek ziemski, niewolnicy i kolonowie uprawiali tam ziemię Willa - mniejsza od latyfundium
75
Podział miejski w Rzymie
Honestiores - warstwa wyższa, urzędnicy i bogatsi | Humiliores - biedni, nie mają władzy politycznej
76
Kto i kiedy podzielił Cesarstwo Rzymskie ?
395 | Teodozjusz Wielki
77
Zewnętrzne przyczyny upadku Imperium Rzymskiego
Problemy: Persowie - Wschód; Germanowie - Zachód -> większe podatki Nie ma systemu stanowego na wschodzie w średniowieczu WIELKA WĘDRÓWKA LUDÓW -> upadek zachodniej części Wizygoci (Bałkany -> Hiszpania) 378 A.D. - bitwa pod Adrianopolem (Rzym przegrywa) -> Wizygoci osiedlają się w granicach Imperium 410 A.D. - Wizygoci złupili Rzym The Vandals ( Europa Centralna -> Północna Afryka (stara Kartagina)) Attyla - władca Hunów - Bicz Boży (Bóg chce ukarać Rzymian za bycie kiedyś politeistami) 451 A.D. - bitwa na Polach Katalaunijskich 455 A.D. - Wandalowie łupią Italię V w.n.e. ludy germańskie osiedlają się w granicach Imperium Rzymskiego
78
Upadek zachodniej części Imperium Rzymskiego - kiedy, kto, przebieg
476 | Romulus Augustulus zdetronizowany przez Odoakera, który odsyła insygnia do Konstantynopola

History (22 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions