Kryzys RP XVII wiek

Question 1

Następca Stefana Batorego + kiedy elekcja

Answer 1

Zygmunt III Waza 1586

Question 2

Bitwa pod Kircholmem - kto, kiedy, dowódca

Answer 2

1605
RP vs. Szwecja
RP wygrywa
Jan Karol Chodkiewicz - dowódca

Question 3

Rokosz Zebrzydowskiego - data, jaki władca panuje, przebieg

Answer 3

1606 
Mikołaj Zebrzydowski
Zygmunt III Waza
Rokoszanie nie chcą wprowadzenia reform rozszerzających uprawnienia króla
1607 bitwa pod Guzowem (ZIIIW wygrywa)

Question 4

Wielka smuta

Answer 4

1598-1613
Od wymarcia Rurykowiczów do przejęcia rządów przez Michała Romanowa
Anarchia, walki o władzę, bunty

Question 5

Dymitriady

Answer 5

Wyprawy Dymitrów na Rosję z pomocą RP, w celu objęcia władzy

1604-1605 + 1607

Question 6

Bitwa pod Kłuszynem - kto, kiedy, dowódca

Answer 6

1610
RP vs. Rosja
RP wygrywa
Stanisław Żółkiewski

Question 7

Wojna smoleńska - kiedy, kto, przebieg, kto wygrał, pokój

Answer 7

1632-1634
RP vs. Rosja
RP wygrywa
RP oblega Smoleński, okrąża armię rosyjską i wgrywa
Pokój w Polanowie - WIVW zrzeka się praw do tronu, potwierdzenie układu w Dywilnie (sierwierskie, smoleńskie i czernihowskie do RP)

Question 8

Następca Zygmunta III Wazy + kiedy objął panowanie

Answer 8

Władysław IV Waza

1633 (w trakcie wojny smoleńskiej)

Question 9

Kto wyprawia się na Mołdawię ?

Answer 9

Jan Zamoyski

Question 10

Ataman

Answer 10

dowódca jednostki kozackiej

Question 11

Sicz

Answer 11

Warowny obóz kozaków

Question 12

Tabor

Answer 12

Przenośne obozowiska kozaków, które przemieszczają się razem z nimi (jest w nich jedzenie i zaopatrzenie)

Question 13

Chadzki

Answer 13

Wyprawy kozaków na posiadłości tureckie nad Morzem Czarnym

Question 14

Rejestr

Answer 14

Oddziały wojskowe kozaków pozostających na żołdzie RP

Question 15

Piotr Konaszewicz-Sahajdczny

Answer 15

Heroiczna doba kozaczyzny
Początek XVII wieku
Dowódca kozaków

Question 16

Bitwa pod Cecorą - kto, kiedy, dowódca

Answer 16

1620
RP vs. Turcja
Turcja wygrywa
Stanisław Żółkiewski dowodzi (i ginie)

Question 17

I Bitwa pod Chocimiem - kto, kiedy, dowódca

Answer 17

1621
RP vs. Turcja
RP wygrywa
Jan Karol Chodkiewicz dowódcą ( i ginie)

Question 18

Czambuł

Answer 18

Oddział tatarski, odwraca uwagę wroga od głównych oddziałów, zachodzi ich od tyłu

Question 19

Ugoda Kurkowska

Answer 19

Kozacy mają pilnować pograniczne tereny

Nadanie kozakom 6 królewszczyzn (posiadali tam prawa)

Question 20

Twierdza Kudak

Answer 20

Zbudowana, żeby nie było chadzek na Turcję i kontaktu z Moskwą
Kozacy ją zburzyli

Question 21

Szyk kozaków

Answer 21

ława (jedna zaokrąglona lekko linia)

Question 22

Potop szwedzki - data, ważne bitwy, dowódcy

Answer 22

Szwedzi wchodzą od Ujścia (Pomorze) i Litwy
1655 oblężenie Jasnej Góry (RP wygrywa, Matka Boska pomaga)
Jan Kazimierz władcą
Stefan Czarniecki - dowodzi wojskiem

Question 23

Traktat w Radnot - kto, kiedy, co to

Answer 23

1655
Traktat rozbiorowy RP
Szwecja, Brandenburgia, Siedmiogród, Kozacy
Jerzy III Rakoczy (Siedmiogród) ma być nowym królem

Question 24

Pokój w Oliwie - kto, kiedy, okoliczności, postanowienia

Answer 24

1660
Koniec potopu szwedzkiego
RP + Szwecja

Szwecja ma zwrócić dzieła sztuki
Wolny handel na Bałtyku
RP zrzeka się roszczeń do Inflant
Wazowie mają przestać nosić tytuł króla Szwecji, oprócz Jana Kazimierza

Question 25

Pierwsze zastosowanie liberum veto - kiedy, kto

Answer 25

1652 | Władysław Siciński

Question 26

Rokosz Lubomirskiego - kiedy, jaki władca panuje, przyczyna, przebieg, stronnictwa

Answer 26

1665-1666 Jerzy Sebastian Lubomirski Przyczyna: niechęć wobec propozycjom reform Jana Kazimierza i elekcji vivente rege FR Związek Święcony (rokoszanie) vs. Związek Pobożny (regaliści) Bitwa pod Mątwami - rokoszanie wygrywają i mordują żołnierzy

Question 27

W jakim roku Jan Kazimierz Waza abdykował ? + jego następca

Answer 27

1668 | Michał Korybut Wiśniowiecki

Question 28

Infamia

Answer 28

Utrata czci, zakaz sprawowania funkcji urzędnika zaufania publicznego oraz częściowe wyjęcie spod prawa

Question 29

"Obranie cudem, królestwo kłopotem,. Szkodą złe rady, szelągi złotem,. Sejmy niezgodą, żona urąganiem,. Dwór nieporządkiem, słudzy oszukaniem" - o kim to ?

Answer 29

Michał Korybut Wiśniowiecki

Question 30

Malkontenci + przedstawiciel, stronnictwo

Answer 30

Republikanci Przeciwnicy Michała Korybuta Wiśniowieckiego Stronnictwo profrancuskie Jan Sobieski

Question 31

Pokój w Buczaczu - kiedy, kto, postanowienia

Answer 31

1672 RP + Turcja RP oddaje Turcji: Podole, bracławszczyznę i kijowszczyznę + musi płacić haracz

Question 32

Kto był następcą Michała Korybuta Wiśniowieckiego ? W którym roku ?

Answer 32

Jan III Sobieski | 1674

Question 33

II bitwa pod Chocimiem - kto, kiedy, dowódca

Answer 33

1673 Jan III Sobieski dowódcą RP wygrywa

Question 34

"Lew Lechistanu" - kto to ?

Answer 34

Jan III Sobieski

Question 35

Odsiecz wiedeńska - kiedy, kto, przebieg

Answer 35

``` 1983 Jan III Sobieski dowódcą RP na pomoc Habsburgom Przeciw Turkom (Kara Mustafa) RP wygrywa Karol Lotaryński dowodzi wojskami habsburskimi ```

Question 36

Klientelizm

Answer 36

Niższa szlachta na usługach magnatów

Question 37

Rządy sejmikowe - wyjaśnij, kiedy

Answer 37

2 połowa XVII wieku | Sejmy były zrywane, więc głównie bazowano na władzy lokalnej - sejmikach

Question 38

Oligarchia magnacka - kiedy

Answer 38

2 połowa XVII wiek + XVIII wiek

Question 39

Charakterystyka sarmatyzmu

Answer 39

``` Silva rerum Dworki szlacheckie Portrety trumienne Złota wolność szlachecka Szlachetne pochodzenie ```

Question 40

Powstanie kozaków - kiedy, jaki dowódca, bitwy

Answer 40

``` 1648-1654 Żółte Wody (Kozacy wygrywają) Korsuń (Kozacy wygrywają) Obrona Zbaraża (RP wygrywa) 1651 Beresteczko (RP wygrywa) 1652 Batoh (Kozacy wygrywają) ```

Question 41

Ugoda w Perejasławiu - data, treść

Answer 41

1654 | Ukraina wchodzi w skład państwa moskiewskiego

Question 42

Unia w Hadziaczu

Answer 42

1658 Powrót Kozaków pod władzę króla polskiego RP Trojga Narodów Ukraina jako księstwo ruskie

Question 43

Rozejm w Andruszowie

Answer 43

1667 Podział Ukrainy na polską i moskiewską część Moskwa odzyskuje ziemię smoleńską, siewierską i czernichowską