SPP H4 Flashcards
Wat zijn de typen storend gedrag?
- dwars en opstandig
- prikkelbaar en driftig gedrag
- anderen ergeren
- antisociaal gedrag
- agressief gedrag
Wanneer spreken we van ernstige gedragsprobleme?
1 of meerdere typen storend gedrag
nadelige gevolgen voor kind/jongere/omgeving
gedrag minstens enkele maanden voorkomen
Hoe schat je de ernst van storend gedrag in?
hoe lang, hoe vaak, in hoeveel situaties, hoeveel typen, in hoeverre nadelige gevolgen
Wat is ODD?
Oppositioneel Opstandige Stoornis
-> dwars en opstandig gedrag, anderen ergeren, driftig, prikkelbaar, boos
Wat is CD?
Normoverschrijdende gedragsstoornis
-> agressief en antisociaal gedrag
Wat zijn verschillen tussen kinderen met - zonder gedragsstoornis?
- overtreden regels vaker en langer
- reageren te heftig en te impulsief
- schuld en schaamte minder ontwikkeld
- kunnen gedrag van anderen niet goed interpreteren door minder sterk ontwikkelde cognities
- kunnen zich slecht in anderen verplaatsen en niet goed onderhandelen door gebrekkige sociale cognities
- laten zich meer leiden door directe reacties op hun gedrag
Met wat zijn agressie- en gedragsproblemen comorbide?
- licht verstandelijke beperking, ADHD, ASS, specifieke leerstoornis, taalstoornis
- middelengerelateerde- en verslavingsstoornissen
- stemmingsstoornissen
- angststoornissen
- hechtingsproblemen en hechtingsstoornissen
- posttraumatische stressstoornis
Wat is de gender prevalentie van agressie- en gedragsstoornissen?
peuters: geen verschil
kleuters: jongens > meisjes
Wat is het genderparadox bij gedragsstoornissen (ODD/CD)?
- minder bij meisjes maar ernstiger
- -> samen voorkomen met depressie, middelenmisbruik en suïcidepoging
- geweld: v = 14jr, m = 16jr
- gebruiken vaker dan jongens geweld thuis
- vertonen op jonge leeftijd risicovol seksueel gedrag
Wat van cultuur/maatschappelijke invloeden hangt samen met gedragsstoornissen (OCC/CD)?
armoede, discriminatie, cultuur, onveilige opvoedingssituatie, onveilige buurt
Hoe begeleidt je iemand met andere cultuur met gedragsstoornissen (ODD/CD)?
- let op dat jeugd en ouders begrijpen wat je zegt
- wees op hoogte van cultuur, vraag normen/waarden
- heb aandacht voor mogelijke migratie-gebonden stress
Wat is de etiologie van gedragsstoornissen (ODD/CD)?
(Neuro)biologische factoren:
- temperament
- problemen met hormoonhuishouding
- hersenen functioneren niet optimaal
Psychologische factoren
- executieve disfuncties (mentale processen denken/doen/plannen en beperking in responsinhibitie)
- sociale informatieverwerking (interpreteren situatie als bedreigend)
Omgevingsfactoren
- beperkte ouderlijke sensitiviteit
- aan jeugdige gerelateerde risicokenmerken = opvoedingsbelasting voor ouders
- ouders met psychische problemen of relatieproblemen
- lid van deviante peergroup
- buurt met veel criminaliteit
Hoe leg je uit aan ouders hoe gedragsproblemen ontstaan?
- uitleg beïnvloeding risicofactoren
- eigenschappen kind in kaart die rol kunnen uitspelen in ontstaan/in stand houden
- laat ouders andere kant van verhaal zien
- besteed tijd en aandacht aan beschermende factoren die invloed op risicofactoren beperken
- ga na in welke situaties gedragsproblemen niet voorkomen
Wat zijn belangrijke beslissingsvragen die van invloed zijn voor keuze van interventie bij gedragsstoornissen?
- wat is aard en ernst problematiek
- is er sprake van een crisis
- is er sprake van gezinsproblemen die een belemmerende invloed hebben op inzet van hulp
- is er sprake van andere problemen bij jeugdige
- wat is de leeftijd van jeugdige
Wat zijn risico- en beschermende factoren die bijdragen aan het in stand houden van gedragsproblemen?
- negatief interactiepatroon ouders - kind
- problemen op gebied van boosheidscontrole
- gebrekkige sociale probleemoplossingsvaardigheden
- gebrekkige sociale vaardigheden
- negatieve gedachten over zichzelf, anderen en de wereld
- problemen op school en/of werk
- vrienden met negatief afwijkend gedrag/positieve identificatie met criminele wereld
- gebrekkige vrijetijdsbesteding
- crimineel gedrag van familie of buurtgenoten
Wat zijn de voorwaarden om te starten met interventies voor gedragsproblemen?
- geen sprake van crisis of gezinsproblemen die een belemmerende invloed op inzet van hulp
- andere problemen van jeugdige geen belemmering vormen voor opstarten van interventie
Wat zijn de kerninterventies voor gedragsproblemen per leeftijd?
-12jr: oudertraining gericht op opvoedingsvaardigheden + bij ernstige gedragsproblemen (8-12jr) cognitieve gedragstherapie
12+jr: gezinstherapie of multisysteeminterventie + cognitieve gedragstherapie
Wat is nog een andere behandelmogelijkheid bij gedragsproblemen?
Speltherapie
- wanneer cognitieve gedragstherapie niet past bij leeftijd of problematiek van kind
- Of wanneer cognitieve gedragstherapie niet de gewenste effecten heeft
Wat werkt niet als behandeling van gedragsproblemen?
- avontuurlijke programma’s en survivaltochten
- programma’s ter afschrikking
Wat zijn de stadia die mensen doorlopen tot een blijvende gedragsverandering?
- voorbeschouwing
- overpeinzing
- besluitvorming
- actie
- onderhoud
- terugval
Wat is de ambulante behandeling van agressie en gedragsproblemen?
Cognitieve gedragstherapie
- gedachten
- probleemoplossend denken
- woedethermometer
Wat is de schoolbrede aanpak en gelaagde programma’s voor agressie- en gedragsproblemen?
- interventies gericht op alle leerlingen
- interventies gericht op risicoleerlingen
- interventies voor leerlingen met problemen die meer zorg nodig hebben
Welke vormen van time-out bestaan er in het Vlaams onderwijs?
- binnen school met lid van schoolteam
- binnen school met medewerker van CLB
- binnen school met externe begeleider
- buiten school
Wat is het doel van herstelgerichte time-out?
- re-integratie van jongere in school van herkomst
- stimuleren van veranderingsprocessen
- moet een beschermende maatregel zijn, geen sanctie
