Sociaal-medische wetenschappen week 1 Flashcards
1
Q
biomedisch model
A
- Ziekte =
o Storing van een normaal functionerend organisme
o Verstoorde biologische/lichamelijke processen als oorzaak - Gezondheid= Afwezigheid van ziekte
- Focus:
o Behandeling van het lichaam door arts
o Preventie door wegnemen van oorzaken
2
Q
Biopsychosociaal model
A
- Ziet menselijk lichaam als onderdeel van sociaal systeem
- Benadrukt relaties tussen mens en omgeving en tussen lichaam en geest
- Heelheid (holisme): allesomvattende benadering van mensen, ziekte en gezondheid
- Gezondheid omvat meer de afwezigheid van lichamelijk lijden: algeheel welzijn en zelf regievoering over leven (gezondheid voelen terwijl je wel aandoening hebt of andersom)
- Ziekte en gezondheid = Continuüm
Focus - samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren bij ontstaan en beloop van ziekte en gezondheid
- verschillende aangrijpingspunten voor ziektepreventie en gezondheidsbevordering
3
Q
disease
A
- medisch-professioneel perspectief
- objectieve biologische afwijkingen
4
Q
illness
A
- ik-perspectief
- subjectieve ziekte-ervaring, lijden, zich ziek voelen (beleving)
-> iemand is ziek als hij zich ziek voelt en zelf zegt dat hij zich ziek voelt, doelen niet kan bereiken, leven niet leven zoals hij gewend is, perceptie van 1 persoon
5
Q
sickness
A
- sociaal/maatschappelijk perspectief (wat denken wij als maatschappij/groep)
- ziekterol, rechten, sociale normen, stigmatisering (afspraken voort uit normen en afspraken over rechten (doorbetaald als je ziek bent))
-> verandert door de tijd (homoseksualiteit)
6
Q
determinanten van gezondheid
A
- persoonsgebonden factoren
- omgeving
- gedrag
7
Q
Definitie van gezondheid van de WHO, 1948
A
“Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal/maatschappelijk welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of gebrek.”
8
Q
kritiek definitie WHO
A
Problematisch door ‘volledig’, want zo kan niemand gezond zijn (bril), zo worden veel problemen in het medische domein getrokken.
9
Q
Definitie van gezondheid van Huber et al, 2011
A
“Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, mentale en fysieke uitdagingen van het leven.”
10
Q
kritiek definitie Huber et al
A
- beschrijving is van gedrag (omgaan met) ipv gezondheid, vermogen is vaardigheid. Dus gezondheid is gedrag en vaardigheid -> kan niet.
- mensen die tot einde regie in handen hebben en bewust besluiten nemen zijn volgens deze definitie gezond (euthanasie).
11
Q
6 dimensies/indicatoren van positieve gezondheid
A
- Lichaamsfuncties (ik voel me fit)
- Mentaal welbevinden (ik voel me vrolijk)
- Zingeving (ik heb vertrouwen in mijn toekomst)
- Kwaliteit van leven (ik geniet van mijn leven)
- Sociaal maatschappelijk participeren/meedoen (ik heb goed contact met anderen)
- Dagelijks functioneren (ik kan goed voor mezelf zorgen)
