rozumienie emocji Flashcards
rozumienie emocji - gdzie się plasuje w teoriach emocji
model IE - Mayera, Saloveya i Caruso: 3. POZIOM: ROZUMIENIE EMOCJI:
- nazywanie emocji
- interpretacja znaczenia emocji
- rozumienie uczuć złożonych
- przewidywanie zmian stanów emocjonalnych
(?? koncepcja C.Saarni -> 5 poziom - zdolność do rozumienia możliwości ukrywania prawdziwych uczuć; )
rozumienie emocji -3 poziomy
- umiejętność rozpoznania, nazwania stanu, zrozumienie kompatybilności z zachowaniem
- wiedza deklaratywna i proceduralna - wiedza O emocjach
- reprezentacja emocji
“Sposób, w jaki dzieci rozumieją naturę, przyczyny i konsekwencje emocji, wraz ze sposobami wykorzystania tej wiedzy do regulacji ich własnych emocji oraz emocji innych ludzi” - Pons
(występuje tu tzw. aspekt APLIKACYJNY - wykorzystanie wiedzy)
Badanie rozumienia emocji
- Affective Knowledge Test - naklejanie buziek na pacynkę przeżywającą daną emocję
- Test of Emotion Comprehension - dopasowywanie miny pasującej do danej sytuacji –> jak reaguje chłopiec po dostaniu prezentu? + wyjaśnienie dlaczego
Rozumienie emocji - Matczak
<> Zdolność do nabywania wiedzy emocjonalnej oraz jej aktualizowania i wykorzystywania przy interpretowaniu różnych sytuacji i przewidywaniu dalszego ich przebiegu.
<> Dotyczy ona przejawów emocji, ich źródeł i dynamiki przebiegu, ich funkcji regulacyjnych, reguł ujawniania emocji oraz sposobów i technik kontrolowania i regulowania emocji.
- musimy PŁYWAĆ W ŻYCIU EMOCJONALNYM - swoim i innych osób -> KONTAKTY SPOŁECZNE –> sam rozwój nie jest nigdy wyabstrachowany
- dotyczy też przejawów, ich źródeł , DYNAMIKI przebiegu, ich funkcji regulacyjnych, reguł ujawniania emocji i sposobów i technik kontrolowania i regulowania emocji
- nabywanie
- aktualizacja i wykorzystanie
- pojęciowość - nazwanie …
Badanie rozumienia emocji
•Test Rozumienia Emocji (Matczak & Piekarska, 2011) •Podtest SKŁADNIKI EMOCJI ZŁOŻONYCH •DUMA ▫Pogarda ▫Politowanie ▫Zadowolenie z siebie ▫Odraza
•MSCEIT (Mayer, Salovey & Caruso, 2002) •Podtest ZMIANY: •Tom był zaniepokojony i martwił się, gdy myślał o tym, jak wiele ma pracy do wykonania; gdy jego kierownik przyniósł mu kolejny projekt, Tom poczuł się: ▫Przytłoczony ▫Przygnębiony ▫Zawstydzony ▫Samoświadomy ▫Roztrzęsiony --> NAZWANIE EMOCJI
Reprezentacja emocji
> uwewnętrzniona i zgeneralizowana wiedza na temat doświadczeń emocjonalnych własnych i innych ludzi
Zróżnicowanie i złożoność zawartej w reprezentacjach emocji wpływa na sposób, w jaki jednostka spostrzega, analizuje, interpretuje i reguluje emocje
Reprezentacja emocji (Maruszewski & Ścigała, 1998)
mamy reprezentację emocji w 3 blokach
- KOD OBRAZOWY - widzimy jakieś pobudzenie lub brak –> są pewne przepisy, skrypty identyfikowane z nazwaniem emocji
- KOD WERBALNY -nazywanie; schematy
- KOD ABSTRAKCYJNY - pojęcia - nadawanie znaczeń pewnym obrazom
przejścia:
1 .SYMBOLIZACJA - obrazowy - abstrakcyjny
2. DESYMBOLIZACJA - abstrakcyjny - obrazowy
3. SEMANTYZACJA - werbalny - abstrakcyjny
4. DESEMANTYZACJA abstrakcyjny - werbalny
5. WIZUALIZACJA - werbalny - obrazowy
6. WERBALIZACJA - obrazowy - werbalny
Świadomość emocji
poznawczo-rozwojowa teoria poziomów świadomości emocji Lane’a i Schwartza
5 poziomów świadomości:
1) wrażeń płynących z ciała,
2) świadomość tendencji do działania,
3) pojedynczych emocji,
4) kilku różnych uczuć,
5) złożonych kombinacji wielu różnych uczuć.
Rozumienie emocji w dzieciństwie: zmiany rozwojowe
- Podstawowe rozumienie emocji
I - identyfikacja
II - rozumienie
III - łączenie z kontekstem sytuacyjnym
•Pierwsze przejawy rozumienia emocji (wyrażone w języku): 2-3 rż -> formy osobowe
•W 3 rż rozwija się umiejętność przyjmowania afektywnej perspektywy - mimo to, że dziecko boi się psa, jest w stanie to odseparować od laleczki, która cieszy się na jego widok - Mentalistyczne rozumienie emocji - połączenie z pragnieniami i czyjąś reprezentacją świata
- rozumienie powodów zachowań
- różny stosunek
* 4-latki - sytuacyjne
* 5-latki - mentalistyczne
* 6-latki - mentalistyczne
- -> to pokazuje rozwój dziecka
- -> umiejętność przyjmowania perspektywy
- -> myślenie o myśleniu drugiego człowieka - Rozumienie emocji w praktyce
- wprowadzenie różnych zasad przez rodziców
(opanuj się, uspokój się, nie ściskaj babci tak mocno, bo ją udusisz, stajemy się odpowiedzialni za swoje emocje)
> modelowanie poziomu natężenia emocji
> antycypowanie relacji międzyludzkich
Rozumienie emocji w dzieciostwie: zmiany rozwojowe - TEC
- zewnętrzny - 3-5 lat
- mentalny - 5-7 lat
- reprezentacja pewnych sytuacji i możliwość przyjęcia, że pewna sytuacja może wywoływać pewne emocje - refleksyjny - 9 + lat
- pewne specyfiki osobowościowe
Rozumienie emocji w dzieciństwie: uniwersalność kulturowa - TAK/NIE?
TAK:
- Hierarchiczna struktura rozumienia emocji - niezależność i samodzielność regulowania emocji
- Rozwojowy trend w rozumieniu emocji
NIE:
- Kolejność opanowywania poszczególnych komponentów rozumienia emocji
- dzieci chińskie lepiej sobie radziły w opanowywaniu emocji od dzieci brytyjskich
Rozumienie emocji w dzieciństwie: trendy rozwojowe
Górecka-Mostowicz, 2005
Stępień-Nycz, 2015
- Refleksyjny/praktyczny
- Mentalistyczny
- Podstawowy/zewnętrzny
(od 3 do 1)
- Zróżnicowanie kodów reprezentacji emocji
- Wzrost złożoności i świadomości emocji - moderowanie natężenia, zmiana znaku
Rozumienie emocji w adolescencji i dorosłości
2 raporty
<>MSCEIT-YV
•Różnice między 10-11 a 12-13 rż
•Dodatnia korelacja z wiekiem (10-18 rż)
<>MEIS/MSCEIT
•Brak różnic między młodszymi (20-40) a starszymi (60-80) dorosłymi - ale u starszych - problem z rozpoznawaniem mimiki i pantomimiki –> skala SPOSTRZEGANIA EMOCJI jest gorsza
•Pozytywna korelacja między wynikami MSCEIT oraz wiekiem (16-58 lat)
rozumienie emocji w adolescencji i dorosłości - analiza wykresów EI
wykresy EI:
- 17 + lat -> występuje tendencja spadkowa
- total EI score - ok 47 rż
- im teraz jesteśmy bardziej aktywni, większa rezerwa poznawcza ( powoduje przesunięcie się choroby Alzheimera)
+ jesteśmy bardziej sprawni przez wystawianie się na sytuacje emocjonalne
+ kąpiel emocjonalna
rola języka w uwarunkowaniu rozumienia emocji
•Dostępność kategorii językowych wpływa na szybkość i dokładność przetwarzania mimicznych ekspresji emocjonalnych
- rozpoznawanie ekspresji mimicznej:
> nasycenie emocji przez 20-krotne wypowiedzenie słowa ZŁOŚĆ
> Badani dłużej podejmują decyzję o nazwaniu emocji, popełnianie większej ilości błędów
•Opanowanie języka pozwala na spostrzeganie odrębnych kategorii emocji
> język pozwala spostrzegać odrębne kategorie
> problem ze zdziwieniem i strachem
•Słowa mogą wpływać na formowanie doświadczenia emocjonalnego
