Rituelen Flashcards
Religie
religare- lat. her-binden, verbinden
Riten:
Ceremoniële, religieuze handelingen
Rituelen:
Reeks handelingen met een speciale, vaak religieuze betekenis; sociaal aspect van religie.
Rituelen creëren?
communitas, solidariteit en integratie
Rituelen bieden antwoorden op
Filosofische en ethische vragen die door een groep gedeeld worden
Rituelen ordenen
de leef- en denkwereld
Kenmerken van een ritueel
➢ Opeenvolgingen van vaste handelingen
➢ Gestandardiseerde gedragingen
➢ Gebruik van symbolen
➢ Duidelijk afwijkend van het alledaagse
➢ Vaste momenten (levenscyclus, kalender)
➢ Meestal publiek en collectief
➢ Raakt deelnemers cognitief, lichamelijk en emotioneel.
Worden riten en rituelen minder belangrijk door individualisering en secularisering?
Nee, want de religie is niet minder belangrijk geworden.
Ja, wanneer we ons vast blijven houden aan ‘traditionele’ interpretaties van riten en rituelen, aan communitas en gemeinschaft of als je je vast blijft houden aan een structureel-functionalistisch perspectief en geen oog hebt voor ‘nieuwe’ rituelen in een veranderende wereld.
Victor Turners’ Communitas
Separatie, liminale fase en reintegratie in een rite de passage dienen ter instandhouding van balans van een samenleving en creëert solidariteit, gemeenschap en identiteit. Het gaat uit van en structureel-functionalistisch perspectief, gaat uit van structuur en niet van agency.
Liminoid
Met ‘liminoid’ verschuift Turner zijn theoretische perspectief van structureel-functionalistisch naar comparatief symbolisch want:
➢ Samenlevingen zijn dynamischer, veranderlijker en complexer (meer onderdelen) geworden.
➢ Individualisme heeft idiosyncratische(individueel, eigen) rituele voortgebracht; grotere rol van individuele initiatieven
➢ Waaronder ook sociale kritiek en revolutionaire acties.
➢ En werktijd versus vrijetijd vergroot (Leisure, play)
➢ Agency
Hiërarchische verdeling vanuit een etnocentrisch denkbeeld.
Cultuur & Subcultuur
Neotribes
Maffesoli kwam met neo-tribes als nieuwe benaming voor een subcultuur, als flexibele en fluctuele groepen die opeens kunnen opduiken en ook plots weer weg kunnen zijn doordat ze zijn verdwenen of overgegaan in andere culturen of neo-tribes (Modetrends etc.). Hier zijn weinig machtstructuren.
6 categorieën van rituelen volgens Bell
➢ ‘Rites of passage’ or ‘life crisis rituals’
➢ Calendrical & commemorative rites
➢ Rites of exchange & communion (bijv. sinterklaas)
➢ Rites of afflicition
➢ Rites of feasting, fasting & festivals
➢ Political rituals