PZT Flashcards
- PZT - Patofizjo
Wytwarzanie nadmiernie lepkiego soku ->
czopy białkowe -> wapnienie -> włóknienie ->
zniszczenie części wewnątrzwydzielniczej -> cukrzyca
- PZT - Etiologia
i. Alkohol 60-80%
ii. Papierosy
iii. Dziedziczne zapalenie trzustki
iv. Nadczynność tarczycy
v. Mukowiscydoza
vi. Anomalie anatomiczne
- PZT- Objawy
i. Ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców - Zmniejsza się w pochyleniu, pozycji kolankowo-łokciowej, wygrzewaniu
ii. Spadek masy ciała
iii. Biegunki tłuszczowe
iv. Stolec
1. Większa objętość
2. Odbarwiony
3. Cuchnący
4. Utrzymuje się na powierzchni wody
v. Przejściowa lub nawracająca żółtaczka mechaniczna
vi. Zwężenie dwunastnicy
vii. Zakrzepica żyły śledzionowej - Splenomegalia, hipersplenizm
viii. Żylaki żołądka i przełyku
- PZT - diagno
i. Z wyboru TK
1. Rozproszone zwapnienia
2. Poszerzenie przewodu trzustkowego
3. Torbiele rzekome
ii. Ocena czynności wewnątrzwydzielniczej
1. Pomiar glukozy
2. Insulina niewykrywalna, jeśli zniszczone jest >90% miąższu
iii. Ocena czynności zewnątrzwydzielniczej
1. Pomiar elastazy w kale
- PZT - Leczenie zachowawcze
- Dieta, abstynencja alkoholowa
- Leczenie przeciwbólowe
- Leczenie cukrzycy
- Suplementacja enzymów trzustkowych
- PZT - Leczenie - endoskopowe
- Wskazania do stentów
a. Zwężenie przewodu głównego
b. Uszkodzenie przewodu prowadzące do torbieli rzekomej lub wodobrzusza trzustkowego - Papillotomia
- Usuniecie kamieni
- PZT - Leczenie - chirurgiczne
- Neuroliza splotu trzewnego
- Operacja sposobem Begera – resekcja trzustki z zaoszczędzeniem dwunastnicy
- Operacja Puestowa – drenaż przewodu Wirsunga
- Guzy pola trzustkowo-dwunastniczego:
a. rak głowy trzustki,
b. rak dystalnego odcinka przewodu żółciowego wspólnego,
c. rak brodawki Vatera
- Gruczolakorak trzustki - epi i czynniki ryzyka
a. Epi
i. Resekcyjne 15-20%
ii. 5-letnia przeżywalność 20%
b. Czynniki ryzyka
i. Szlugi, bycie czarnym
ii. Cukrzyca, przewlekle zapalenie trzustki, rodzinny rak trzustki
- Rodzaje gluczorakoraków
a. Rak gruczołowy z nabłonka przewodów trzustkowych ( rak przewodowy)
b. Wewnątrzprzewodowy śluzowy nowotwór brodawczakowaty (IPNM – Intraductal Papillary Mucinous Neoplasm)
c. Torbielowaty śluzowy nowotwór
d. Surowiczy torbielakogruczolak
e. Lity rzekomobrodawkowaty nowotwór trzustki (lity guz torbielowaty)
f. Rak z komórek zrazikowych
g. Nowotwory brodawki większej dwunastnicy
h. Rak nabłonka dróg żółciowych
Rak gruczołowy z nabłonka przewodów trzustkowych ( rak przewodowy)
i. 60% w głowie trzustki
ii. Nacieka i przerzutuje
iii. Przerzuty odległe do wątroby i płuc w 80% w momencie rozpoznania
Wewnątrzprzewodowy śluzowy nowotwór brodawczakowaty (IPNM – Intraductal Papillary Mucinous Neoplasm)
i. Typ przewodu głównego
i. Bezpośrednia komunikacja z przewodem Wirusnga
ii. Złośliwe
iii. Operacja
ii. Typ przewodów bocznych
i. Łagodne
ii. Wyczekiwanie
iii. 5-letnie: 80-90%
iv. W większości resekcyjne
Torbielowaty śluzowy nowotwór
i. W trzonie i ogonie u kobiet
ii. Zmienna złośliwość
Surowiczy torbielakogruczolak
i. Drobnotorbielowate
ii. Wielkotorbielowate - Zespól von Hippel-Lindau?
iii. Wykrywalne przypadkowo, uciskają
iv. Charakterystyczny obraz radio:
i. Zbity, położony centralnie zrąb przypominający plaster miodu zbudowany z włóknistych przegród, często z centralnie położona blizna.
v. Nie ma konieczności leczenia operacyjnego, bo nie zezłośliwiają się
Lity rzekomobrodawkowaty nowotwór trzustki (lity guz torbielowaty)
i. Kobiety 20-30 lat
ii. Łagodny, dobre rokowanie
rak z komórek zrazikowych
i. Może naśladować objawy OZT
Nowotwory brodawki większej dwunastnicy
i. Często pierwszy objaw to żółtaczka mechaniczna
Rak nabłonka dróg żółciowych
i. Drogi wewnątrzwątrobowe oraz bliższe i dalsze drogi zewnątrzwątrobowe
ii. Czynniki ryzyka - Nieswoiste choroby jelit, wrodzone zaburzenia dróg żółciowych, zakażenie motylica wątrobowa
ii. RZADKO resekcyjne
- Objawy nowotworowe - głowa
i. Objaw Courvoisiera – jest mało prawdopodobne, aby obecność niebolesnego palpacyjnie pęcherzyka żółciowego i bezbolesnej żółtaczki wywołane były konkrementami żółciowymi
ii. Spadek masy ciała, świąd, brak apetytu
Objawy nowotworowe - ogon i trzon
i. Objaw Trousseau – Wędrujące Zakrzepowe Zapalenie Żył występuje u chorego na raka trzustki, będąc przejawem choroby nowotworowej bez związku z przerzutami odległymi.
ii. Break apetytu, spadek masy ciała
iii. Bol promieniujący do pleców
iv. Cukrzyca
v. Nadkrzepliwość
Guzy - diagno
a. Przezskórne USG
i. Poszerzenia
ii. Wykluczenie kamicy
iii. Uwidocznić guz
b. ALP
c. MRI/MRCP - Lokalizacja, zaawansowanie,
d. USG endoskopowe - Miejscowe zaawansowanie, biopsja cienkoigłowa
e. Markery – badania kontrolne
- Leczenie z zamiarem wyleczenia
15-25% przypadków
a. Zabieg Whipple’a – pankreatoduodenektomia, wycięcie:
i. Glowy trzustki
ii. Obwodowej polowy żołądka
iii. Dwunastnicy
iv. Pęcherzyka żółciowego
v. Przewodu żółciowego wspólnego
vi. Kikut trzustki z jelitem czczym
vii. Jelito czcze z trzustka i reszta żołądka
b. Standardowa pankreatoduodenektomia z
adjuwantowa chemioterapia
c. 5-letnie: 20-40%
- Leczenie paliatywne
a. Jeśli nieoperacyjny – zespolenie omijające niedrożne drogi żółciowe i zespolenie żołądkowo-czcze
b. Chemioterapia paliatywna – po rozpoznaniu histologicznym
c. Suplementacja enzymów trzustkowych
d. Deksametazon
