OZT Flashcards
- Anatomia chirurgiczna trzustki - spływ chłonki i położenie otrzewnowe
Zaotrzewnowa
i. Węzły chłonne trzustkowo-śledzionowe
ii. Węzły chłonne trzustkowe górne i dolne
iii. Potem oba do węzłów chłonnych trzewnych
Zawiązek brzuszny
i. Rozwija się łącznie z drogami żółciowymi
ii. Łączy się z przewodem żółciowym wspólnym przed ujściem do XII
iii. Obraca się do tyłu od dwunastnicy w 4 tyg.
iv. Część Przewodu trzustkowego głównego (przewód Wirsunga)
Zawiązek grzbietowy
i. Przewód trzustkowy dodatkowy (przewód Santorininego) - Uchodzi 2,5 cm powyżej przewodu głównego
Anatomia chirurgiczna trzustki - Glowa trzustki
i. Otoczona pętla dwunastnicy
ii. do tyłu od trzustki - Pień trzewny i tętnica krezkowa górna
iii. do przodu od trzustki - Tętnica żołądkowo-dwunastnicza / tętnica trzustkowo-dwunastnicza górna / dolna (łuk trzustkowo – dwunastniczy przedni i tylni)
iv. żyła krezkowa górna i żyła śledzionowa
Anatomia chirurgiczna trzustki - Trzon i ogon trzustki
i. Ułożone Brzusznie od żyły śledzionowej
ii. Tętnica i żyła śledzionowa
Warianty anatomiczne
g. Trzustka obrączkowata - Nieprawidłowy zwrot
h. Trzustka dwudzielna - 5% populacji, Przewody zawiązków nie łączą się
- Fizjologia części zewnątrzwydzielniczej trzustki
a. Objętość soku – 1-2l
b. Trypsynogen, chymotrypsyna, elastaza amylaza, lipaza, fosfolipaza
d. Na 140, K 5, Cl 80, HCO3 60
c. Pobudzenie wydzielania przez
i. Nerwy błędne
ii. Tłuszcz, produkty trawienia białek
1. Cholecystokinina
- OZT - a. Czynniki etiologiczne
i. żółciopochodne zapalenia trzustki
viii. Metaboliczne
ii. Alkoholowe OZT (40-60%)
iii. Jatrogenne po ERCP
vii. Polekowe
v. Rodzinne OZT
vi. Trzustka dwudzielna
x. Crohn
xi. Toczeń trzewny
xii. Zapalenie naczyń
ix. Guzkowe zapalenie tętnic
xiii. Autoimmunologiczne
xiv. U dzieci - świnka, Coxsackie. Różyczka, Odra, cytomegalia
- OZT - żółciopochodne zapalenia trzustki
- 40-90%
2. Migracja kamienie przez brodawkę Vatera -> zwiększenie ciśnienia soku trzustkowego
ii. Alkoholowe OZT (40-60%)
- Zwiększenie wydzielania trzustkowego
- Skurcz zwieracza Oddiego
- Zwiększona przepuszczalność przewodu trzustkowego
- Autoaktywacja enzymów
- OZT - metaboliczne
- Nadczynność przytarczyc, bo hiperkalcemia
2. Rodzinna hipertryglicerydemia
- OZT - objawy
- Ciągły, bardzo mocny ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców, Może być podżebrowy
- Wywiad alkoholowy lub kolki żółciowej
- Nudności, wymioty, utrata apetytu
- Obrona mięśniowa, objawy otrzewnowe
- Badalony opor w nadbrzuszu
- Hipowolemia, tachykardia, tachypnoe
- Krwawienia zaotrzewnowe
a. Objaw gray-turnera
b. Objaw cullena
OZT - rozpoznanie
2 z 3
- ból w nadbrzuszu o ostrym początku, często promieniujący do pleców
- Amylaza i lipazy w osoczu
a. 3x górna granica
b. ZLOTY STANDARD
c. Nie ma powiazania ze stopniem ciężkości OZT - Obrazowe - USG, TK (3 doba), Z kontrastem
ii. Wykluczenie niedokrwienia naczyń krezkowych lub perforacji pp
c. MRI
d. RTG przeglądowe - „pętla wartownicza)
Różnicowanie zolciopochodnego OZT od alkoholowego OZT
- Poszukiwanie konkrementów
a. USG
b. Podwyższone ALT (2x gorna granica)
c. Endoskopowa USG
OZT - postacie kliniczne
- Śródmiąższowe obrzękowe zapalenie trzustki
2. Martwicze zapalenie trzustki
OZT Śródmiąższowe obrzękowe zapalenie trzustki
a. 80-90% przypadków
g. ustępuje w ciągu 48-72h
b. Nie ulega zakażeniu
c. Brak martwicy w badaniach
d. Rozlanie powiększenie trzustki spowodowane obrzękiem
e. Może być płyn okołotrzustkowy
f. zatarcie struktury i granic miąższu trzustki i tkanek okołotrzustkowych
OZT Martwicze zapalenie trzustki
a. 20%
b. obejmuje zarówno miąższ trzustki, jak i tkanki okołotrzustkowe
c. zakażone lub jałowe
OZT Martwicze zapalenie trzustki - zakażone DIagnostyka
i. rozpoznawane na podstawie objawów sepsy i/lub kombinacji objawów klinicznych
ii. w TK często gaz poza światłem jelita
iii. biopsja cienkoigłowa
OZT Skale oceny ciężkości
i. Klasyfikacja z Atlanty
ii. Skala Glasgow
OZT Klasyfikacja z Atlanty
- łagodne - bez niewydolności narządowej i powikłań miejscowych/ ogólnoustrojowych
- umiarkowane
a. przemijająca niewydolność narządowa (ustępująca w ciągu 48 h) i/lub
b. powikłania miejscowe bądź ogólnoustrojowe
c. ryzyko zgonu <8% - ciężkie - przetrwała niewydolność narządowa dotycząca 1 lub wielu układów (>48 h); ryzyko zgonu 36-50%
Skala Glasgow
- Co najmniej 3 z: daje Ciężkie zapalenie
nie moge tu dodac zdj wiec nie ma:)
Fazy OZT
i. Wczesna – 1. tydzień
1. SIRS
2. CARS (compensatory anti-inlammatory syndrome)
ii. Późna
1. Tygodnie lub miesiące
2. Powikłania miejscowe, ogólnoustrojowe
3. Utrzymujące się zapalenie
4. Niewydolność narządowa
OZT - Leczenie Zachowawcze
- Leczenie przeciwbólowe – opioidy można
- Resuscytacja płynowa
- Żywienie przez zgłębnik nosowo-jelitowy
a. U chorych z ciężką postacią
b. W ciągu 48-72h
c. tylko gdy występują wymioty - Hamowanie wydzielania trzustkowego
a. W PREZCE TAK, W KSIAZCE NIE
b. PPI, somatostatyna - Antybiotyki - jak są wskazania
OZT - Leczenie Antybiotyki kiedy?
przy
a. martwicy zakażonej
b. podejrzenie zapalenia dróg żółciowych + żółciopochodne zapalenie trzustki (żółtaczka + SIRS)