Przeciwwirusowe Flashcards
Acyklowir
Niecykliczny Analog guanozyny, hamuje syntezę DNA w komorkach, fosforylacja acyklowiru zachodzi w 3 etapach; aktywacja tylko w kom zakażonych; spektrum: HSV1 i 2, słabiej na EBV CMV i HHV-6, oporność: delecja kinazy tymidynowej (HSV i VZV), miejscowo, doustnie, dożylnie, penetruje OUN; opryszczka wargowa i narządów płciowych, ospa; półpasiec; profilaktyka reaktywacji HSV; zapalenie mózgu HSV, niepoz: pokarm, uszkodzenie nerek, zaburzenia neuro,
Walacyklowir
Ester L-walylowy acyklowiru, szybki metabolizm w jelitach i wątrobie so acyklowiru, lepszy doustnie; opryszczka narządów plc i wargi; półpasiec, zapobieganie CMV po transplant; niepoz: jak acyklo, częściej neuro, i uszkodzenie wątroby, u AIDS częste pokarmowe i zakrzepowe
Famcyklowir
Ester, po doustnym metabolizowany w wątrobie do pencyklowiru, hamuje syntezę DNA, inaczej niz acyklowir; dłużej utrzymuje sie wewnątrz kom ale słabiej działa niz acyklo; doustnie w opryszczce narządów plc, półpaśca, wargowej; niepoz: bole głowy, pokarm,
Pencyklowir
Aktywny metabolit famcyklowiru, miejscowo w postaci kremu na opryszczkę wargowa, miejscowo nie wywołuje niepoz!
Brywudyna i sorywudyna
Analogi nukleozydu tymidylowego; hamują polimeraz DNA HSV i VZV, podobne działanie do acyklowiru; sorywudyna mniej niepoz - leczenie VZV u dzieci; nasila mielotoksycznosc fluorouracylu;
Eperwudyna
Podobny mechanizm do sorywudyna, miejscowo w leczeniu opryszczki wargowej i narządów płciowych
Ibacytabina
Analog nukleozydowy; hamuje polimeraz DNa HSV; miejscowo na opryszczkę wargowa
Denotywir (Vratizolin)
Pochodna izotiazolowa; przeciwwirusowy HSV i VZV, i słaby przeciwbakteryjny (gram+ i aureus) i przeciwzapalny; miejscowo na opryszczkę wargowa
Tromantadyna
Pochodna adamantanu, zapobiega wnikaniu wirusów do komórek; miejscowe leczenie opryszczki wargowej
Moroksydyna
Heterocykliczny biguanid; słabe właściwości przeciw HSV i VZV oraz wirusów grypy A; rzadko w leczeniu HSV VZV i profilaktyce grypy; niepoz: cholinolityczne (suchość w ustach, zaburzenia akomodacji, zaparcia)
Dokozanol
Nasycony 22 węglowy alkohol alifatyczny; hamuje łączenie wirusów HSV z błona komórki; w postaci 10% kremu na opryszczkę wargowa (skuteczny jeśli użyty do 12h od objawów); nie ma niepoz
Tryflurydyna
Fluorowana pirymidyna; hamuje wirusowa polimeraz DNA, aktywna wobec HSV1 i 2, wirusa ospy krowiej, niektórych adenowirusow; działa i w zakażonych i zdrowych kom; zbyt toksyczny; używany w postaci 1% roztworu do zapalenia rogówki HSV 1 i 2
Idoksurydyna
Jodowany Analog deoksyurydyny, wbudowuje sie w nic DNA i hamuje polimeraz DNA HAV1 2 i VZV, zbyt toksyczny, miejscowo w zakażeniu rogówki HSV1 i 2
Widarabina
Analog nukleozydu zawierający D arabinoze; inhibitor polimeraz DNA HSV1 2 VZV i polimeraz Hepadnaviridiae, Poxviridiae, Rhabdoviridiae; hamuje replikacje HIV1. Wykazuje aktywność wobec opornych na Idoksurydyna; miejscowo w leczeniu zapalenia rogówki HSV; rzadziej pozajelitowo w terapii półpaśca u AIDS, niepoz: miejscowo brak, ogolnie pokarm i uszkodzenie szpiku
Gancyklowir
Acykliczny Analog guanozyny, hamuje syntezę DNa i powoduje przedwczesne zakończenie syntezy (jak acyklo), spektrum: CMV, HSV1 i 2, VZV, EBV, HHV6 KSHV. Oporność: delecja kinazy aktywujące lek; doustnie, dożylnie, implanty do oka; penetruje do OUN; leczenie zakażeń CMV (razem z Foskarnet); zmniejsza ryzyko miesaka Kaposiego u AIDS, leczenie retinitis od CMV, niepoz: po podaniu dożylnym mielosupresja, pokarm, neuropatia obwodowa, zaburzenia neuro, uszkodzenie wątroby, odklejenie siatkówki,
Walgancyklowir
Ester L-Walylowy gancyklowiru; szybko metabolizm w jelicie i wątrobie do gancy; zażywany z jedzeniem; leczenie retinitis od CMV u AIDS; profilaktyka CMV po transplant; niepoz: jak gancyklowir
Cydofowir
Analog nukleotydu cytydylowego; przedwczesne zakończenie syntezy dna i hamowanie syntezy dna; spektrum: CMV, HSV 1 i 2, VZV, EBV, HHV6, KSHV, oraz Poxviridiae, Polyomavirus, Papillomavirus; słaba opornosc; słabo penetruje Oun, wydzielanie przez cewki nerkowe (nie w niewydo); dożylnie z probenecydem który hamuje wydalanie; retinitis CMV, niepoz: nefrotoks, uveitis,spadek cisnienia w oku, neutropenia,
Foskarnet
Nieorganiczny kwas fosfonomrowkowy; hamuje polimeraz DNa i RNA wirusów (CMV HSV1 i 2, VZV, EBV, HHV6, KSHV) i odwrotna transkrypt HIV1; oporność: mutacje; dożylnie; penetruje OuN, deponuje sie w kościach na miesiące; wydalany przez nerki; retinitis, colitis, esophagitis od CMV, leczenie HSV i VZV opornych na acyklowir; zapobiega Kaposhiego w AIDS; niepoz: nefrotoks, zaburzeni elektro, owrzodzenie żołędzi, pokarm, niedokrwistosc, zaburzenia neuro,
Fomiwirsen
Antysensowny oligonukleotyd wiążący sie z mRNA CMV, hamuje translacje i mnożenie wirusa; wstrzyknięcia do ciała
Szklistego w retinitis CMV; niepoz: zaburzenia widzenia, zapalenie przedniej komory oka, obrzęk siatkówki odklejenie, pokarm, bole, zapalenie zatok płuc
Enfuwirtyd
Inhibitor wejścia HIV Syntetyczny peptyd, łączy sie z gp41 otoczki HIV, wstrzyknięcia podskórne w leczeniu zaawansowanej postaci HIV; niepoz: ból, obrzęk, neuropatia obwodowa, zaburzeni snu, depresja, eozynofilia, zapełni płuc,
Marawirok
Hamuje wejście HIV so komorki, Antagonista receptora CCR5, łączy sie z gp120, inny kek to wikriwirok, oporność: przestawienie na inny typ
Receptora, niepoz: pokarm, zawroty, bole głowy, parestezje, drgawki, niedokrwienie serca,
Pleryksafor
Inhibitor wejścia HIV; Odwracany antagonista CXCR4, nie sprawdził sie w leczeniu HIV (ale uwalnia komorki ze szpiku do krwi wiec mozna zrobić autoprzeszczep u chłoniaków i szpiczakow)
Ibalizumab
Inhibitor wejścia hiv; Przeciwciało monoklonalne CD4 nieuposledzajace odporności, blokuje gp120,
Zydowudyna
Analog deoksytymidyny, inhibitor odwrotnej transkryptazy, zalecany u kobiet w ciąży i noworodków, w celu zmniejszenia ryzyka zakażenia od
Chorej matki, dobrze wchłania sie z pokarm, penetruje do oun, oporność:mutacje, przerwa w stosowaniu moze spowodować zanik oporności, niepoz: mielosupresja, niedokrwistosc makrocytowa, pokarm, przebarwienia paznokci, zaburzenia neuro; nie stosujemy z stawudyna bo ja hamuje!!!
Stawudyna (D4T)
Analog tymidyny, inhibitor zwrotnej transkryptazy, opornosc: mutacje; długi czas działania, wchłania sie z pokarm, penetruje oun, niepoz: obwodowa neuropatia czuciowa (wzrasta jeśli z zalcytabina lub dydanozyna), paraliż mięśni, toksyczność mitochondrialna
Lamiwudyna (3TC)
Analog cytozyny, hamuje odwrotna transkryptaza, zwalcza HIv1 oporne na zydowudyne, hamuje polimeraz DNa HBV; opornosc mutacje; wchłania sie z pokarm, penetruje OUN, wchłanianie wzrasta pod wpływem ko-trymoksazolu; niepoz: bole głowy, zmęczenie, ogranicza działanie zalcytabiny; lek dobrze tolerowany
Dydanozyna (DDL)
Hamuje odwrotna transkryptaza, Analog deoksyadenozyny, wchłania sie doustnie, penetruje OUN, opornosc mutacje; opornosc krzyżowa z abakawirem, zalcytabina, lamiwudyna; niepoz: zapalenie trzustki, neuropatia obwodowa, pokarmowe, kadiomiopatia, napady dny, zmiany w siatkówce; nie podawać z tetracyklina i fluorochinolony
Zalcytabina (DDC)
Analog cytozyny, hamuje odwrotna transkryptaza, dobre wchłanianie doustnie, długi czas działania wewnątrzkomórkowe, penetruje CSN, opornosc mutacje; niepoz: obwodowa neuropatia, owrzodzenia jamy ustnej j przełyku, zapalenie trzustki, bole stawów głowy, kardiomiopatia, nie stosować z lamiwudyna
Abakawir
Analog guanozyny, inhibitor odwrotnej transkryptazy, dobre wchłanianie pokarm, długi czas wewnątrzkomórkowe, penetruje oun, opornosc mutacje; opornosc krzyżowa z lamiwudyna, tenofowir, emtrycytabina; niepoz: uczulenie, zapalenie trzuski, zwiększenie aktywnosci aminotransferaz i kinazy kreatynowej
Tenofowir
Inhibitor odwrotnej transkryptazy, Acykliczny nukleotyd adenozylowy, 35% po doustnym; rośnie z tłustym posiłkiem; aktywność wobec HBV; opornosc mutacja; niepoz: pokarmowe; bole głowy, zmęczenie, uszkodzenie cewek (z Fanconiego), osłabia działanie dydanozyny
Emtrycytabina (FTC)
Flurowana pochodna lamiwudyna, inhibitor odwrotnej transkryptazy, długo wewnątrzkomórkowe, słabo do Oun, aktywność wobec HBv, opornosc mutacje; krzyżowo z lamiwudyna, niepoz: pokarmowe, bole głowy, przebarwienia skory, przeciwwskazany w ciąży i u małych dzieci i u pacjentów stosujących disulfiram
Delawirdyna
Dobrze wchłania sie z pokarm; nienuklezydowy inhib odwrotnej transkryptazy; słabo penetruje do csn; silnie wiąże sie z białkami osocza; niepoz: zaczerwienie skory, bole głowy, nudnośc, hamuje metabolizm leków
Przez CYP3A4
Efawirenz
Nienukleozydowy inhib odwrotnej transkryptazy; wchłania sie w 45% z pokarmem, na pusty żołądek bo inaczej zatrucie!; wiąże sie z białkami krwi; słabo do oun; niepoz: zaburzenia neuro, zmiany skórne, pokarmowe, zwiększenie aminotransferaz i cholesterolu, jest teratogenne, indykator i inhib CYP3A4
Newirapina
Nienukleozydowy inhib odwrotnej transkryptazy; dobrze wchłania sie z pokarmu; penetruje OUN; podanie matce na początku porodu zmniejsza szanse na HIV u dziecka, niepoz: zmiany skórne, rumień wielopostaciowy, steven-Johnson, uszkodzenie wątroby, induktor CYP3A4
Etrawiryna
Nienukleozydowy inhib odwrotnej transkryptazy; nowy; u opornych na efawirenz i newirapine, rzadsza opornosc; niepoz: zmiany skórne, neuropatia obwodowa, pokarmowe, dyslipidemia, uszkodzenie wątroby, nerek
Amprenawir
Inhibitor proteazy; dobrze wchłania sie z pokarm; rzadsza opornosc HIV; induktor i inhib CYP3A4; niepoz: pokarmowe, parestezje okolicy ust, depresja, zaczerwienie skory, nie u kobiet w ciąży, dzieci, z disulfiramem, nadwrażliwość; ma budowę sulfonamidu
Fosamprenawir
Inhib proteazy; Przekształcany przez enzymy Rabka szczoteczkowego do amprenawiru, mniejsza dawka dobowo; podawany zamiast amprenawiru; niepoz: jak amprenawir
Indynawir
Inhibitor proteazy, wchłania sie z pokarmowego; jedzenie osłabia to; penetruje oun; opornosc często i krzyżowo z rytonawirem; hamuje CYP3A4; niepoz: hiperbilirubinemia, kamica moczowa, maloplytkowosc, zwiększenie aminotransferaz, insulinooporosc
Sakwinawir
W postaci kapsułek z twardym żelem (Sakwinawir H), inhibitor proteazy, słabo wchłania z pokarmowego, razem z rytonawirem
Lepiej sie wchłania; tłuszcz zwiększa działanie; induktor i inhib CYP3A4, niepoz: pokarm, zaczerwienie skory, nieżyt nosa
Atazanawir
Nowszy inhib proteazy; dobrze wchłania sie z pokarm; przy wyższym pH słabiej (nie stos inhib pompy protonowej); penetruje oun, razem z rytonawirem często; opornosc mutacja; inhib CYP3A4 i CYP2C9; niepoz: pokarm, neuropatia obwodowa, zaczerwienienie, żółtaczka, wydłużenie QTc i PR
Lopinawir/rytonawir (Kaletra)
Inhibitor proteazy, kombinacja dwóch leków w tabletce, stosowany z rytonawirem zwiększa działanie lopinawiru; niepoz: pokarmowego, zmęczenie
Nelfinawir
Pokarm silnie wzmacnia wchłanianie, inhibitor proteazy, hamuje CYP3A4, rzadko niepozadane, preferowany w ciąży
Typranawir
Nowszy inhibitor proteazy; słabo wchlania sie z pokarmem, z tłuszczem lepiej; stosowany z rytonawirem. Induktor i hamuje CYP3A4. Niepoz: pokarmowe, zaczerwienie skory, krwawienie śródczaszkowe, nadwrażliwość (bo budowa sulfonamidu)
Darunawir
Nowy inhibitor proteazy; dobrze wchłania sie z pokarmowego, jedzenie nasila, często z rytonawirem, hamuje CYP3A4, niepoz: pokarmowe, zaczerwienie skory, osutka, budowa sulfonamidu wiec nadwrażliwość
Raltegrawir, elwiregrawir
Inhibitory integrazy, hamuje wbudowanie DNA do genomu gospodarza; zapobiega namnażaniu hiv1 i hiv2; opornosc mutacja; niepoz: pokarmowe, świąd, bole, moze byc stosowany z inhibitorami enzymów wątrobowych np
Rytonawirem w celu zwiększenie działania
Interferon alfa
Interferony alfa2a i 2b wstrzykiwane podskórnie i domiesniowo w leczeniu przewlekłych zapaleń wątroby B i C, liczne działania niepozadane, podobne preparaty Albuferon, Lokteron, Interferon omega
Lamiwudyna
Analog cytozyny, hamuje odwrotna transkryptaza HIV i polimeraz dna HBV, w wirusowym zapaleniu wątroby B, opornosc mutacje; ppornosc krzyżowa z entakawirem, emtrycytabina; u 44% leczy HBV
Adefowir
Acykliczny analog nukleozydu adeninowego; hamuje polimeraz DNa HBv oraz odwrotna transkryptaza HIV; niektóre HBv oporne; nie ma
Oporności krzyżowej z lamiwudyna; leczenie HBV, podawanie przez 48 tygodni leczy HBV u 48-72%, niepoz: uszkodzenie nerek, pokarm; kwasica mleczanowa, stłuszczenie wątroby, zaburzenie funkcji mitochondriów
Entekawir
Analog nikleozydu guaninowego hamujący wszystkie polimerazy DNa HBV, nie rośnie opornosc; doustnie na pusty żołądek; w leczeniu przewlekłego zapalenia wątroby B, bardziej efektywny niz lamiwudyna, niepoz: pokarmowe, bole zawroty głowy,
Tenofowir, emtrycytabina
Analogi nukleozydow stosowane głownie w AIdS, skuteczne w terapii HBV,
Rybawiryna
Analog guanozyny, zmniejsza komórkowa syntezę AGP, hamuje dehydrogenaze monofosforanu inozyny; działana na wirus grypy A, B, paragrypy, RSV, HCV, HIV-1, EBV, wirus gorączki Lassa; nasila odpowiedz komórek na interferon; doustnie w leczeniu wirusowego wątroby typu C, gorzej odpowiadają pacjenci HIV, niepoz: niedokrwistosc hemolityczna, depresja, świąd, teratogenne
Amantadyna i rymantadyna
Pochodne adamantanu, cykliczne aminy; hamują białko M2 otoczki wirusa grupy A, opornosc szybko: mutacja białka M2; mogą byc używane w profilaktyce grypy i leczeniu; w parkinsonie (nasilenie dopaminy); Amantadyna wydalana przez nerki niemetabol; rymantadyna metabolizowana w wątrobie, ma większa aktywować in vitro; niepoz: pokarm, zaburzenia neuro, obrzęki, teratogenne, rymantadyna mniej z neuro
Tromantadyna
Pochodna adamantanu używana w miejscowym leczeniu zakażeń HSV
Zanamiwir i oseltamiwir
Analogi kwasu sjalowego, Inhibitory neuraminidazy, hamują uwalnianie wirusa z komórek, aktywność wobec wirusów grupy A i B; opornosc mutacja neuraminidazy; zanamiwir wziewnie, oseltamiwir doustnie; profilaktyka i leczenie grypy; zanamiwir powyżej 7 roku życia, oseltamiwir od 1; niepoz: kaszel, skurcz oskrzeli, pokarmowe, zmiany skórne,
Peramiwir
Nowy inhibitor neuraminidazy; w fazie testów na szczepy oporne grypy A
Rybawiryna
Podawana wziewnie w nebulizacji, w zapaleniu oskrzelików i płuc RSV, ( tez grypa A i B), niepoz: podrażnienie dróg i spojówek, ogolnie dobrze tolerowana
Paliwizumab
Humanizowane białko monoklonalne przeciw białku F RSV, stosowane w comiesięcznych 5 wstrzyknieciach domiesniowo; podawany w profilaktyce zakażeń RSV u wcześniaków i dzieci z wadami serca; nie ma niepożądanych; podobny i wdrażany nowy Motawizumab
Plekonaryl
Łączy sie z hydrofobowa kieszenią białka kapsydu wirusów Picorna ck hamuje pozbywanie sie płaszcza; blokuje wczesny cykl wirusa, leczenie choroby przeziębieniowej i zapobieganie, aerozol; nie ma
Niepożądanych
Imikwimod
Immunomodulator w leczeniu kłykcin konczystych od zakażenia HPV (5% krem), aktywuje odporność pierwotna, nasila wytwarzanie interferonu; niepoz: przebarwienia; podobny jest rezykwimod!!!
