Metabolizm Wapnia Flashcards

1
Q

Rodzaje witaminy D

A

D1 kalcyferol
D2 ergokalcyferol
D3 cholekalcyferol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Cholekalcyferol

A

Najczęściej suplementowany; podawany pacjentom bez niewydolności wątroby i nerek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kalcyfediol

A

Suplementacja witaminy D, podawany pacjentom z niewydolnością wątroby a sprawnymi nerkami; (hydroksylowany w pozycji 25)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Alfakalcydol (D3), dokserkalcyferol (D2)

A

Suplementacja witaminy D u osob z niewydolnością nerek a sprawna wątroba (hydroksylowany w pozycji 1); wygaszają czynność przytarczyc; kontrolować fosfor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kalcytriol

A

Suplementacja witaminy D u osob z niedoczynnością przytarczyc, osteodystrofia nerkowa, krzywica oporna na witaminę D i u dializowanych (hydroksylowany w pozycji 1 i 25 - gotowy); u dializ uwaga na hiperfosfatemie; szybkie działanie -> stosowany w tezyczce po usunięciu przytarczyc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Działanie kalcytriolu

A

Zwiększa wchłanianie wapnia w jelitach przez pompy, kalbindyny i ATP-zależnej pompy; zwiększa resorpcję wapnia i fosforu w nerkach; zwiększa liczbę i aktywność osteoklastow; hamuje produkcje parathormonu; hamuje czynność limfocytów T

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Działanie parathormonu

A

Zwiększa wchłanianie wapnia przez wit D; zwiększenie resorpcji wapnia a zmniejszenie potasu w nerkach; długotrwałe działanie na kości - utrata masy kostnej; krótkie działanie (2h) pobudza osteoblasty - kosciotworcze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Teryparatyd

A

Krótko dzialajacy analog parathormonu; działanie kosciotworcze; w osteoporozie u obu płci; nie stosować długo bo mięsaki u zwierząt!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

FGF-23

A

Hamuje resorpcję zwrotna fosforu w nerkach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kalcytonina łososiowa

A

Większe powinowactwo do receptora ludzkiego niz ludzka (xD)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kalcytonina

A

Zmniejsza stężenie wapnia we krwi i fosforu, hamuje osteoklasty; powoduje desensytyzacje receptorów po długim stosowaniu; ma właściwości analgetyczne; stosowany w chorobie Pageta, osteoporozie i hiperkalcemii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Glikokortyko

A

W wysokich dawkach bo immunosupresja i przeciwzapalne; hamują wchłanianie wapnia z jelitach oraz resorpcję w nerkach; hamują osteoblasty i powodują ich apoptoze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Nadczynność tarczycy skutki na kości

A

Aktywowana jest przebudowa kości, bardziej stymulowane sa osteoklasty -> utrata masy kostnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Estrogeny androgeny -> kości

A

Spowalniają przebudowę, zachowują prawidłowa masę kosci (po przekwicie zaburzenia mineralizacji bo niedobór hormonów);

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Leki na metabolizm wapnia

A

1) hamujące resorpcję

2) stymulujące powstawanie nowej tkanki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Dohydrotachysterol

A

Syntetyczny analog D2, nie wymaga hydroksylacji, dziala szybko i krótko; lepsza zdolność do mineralizacji kości

17
Q

Niepozadane preparatów witaminy D i wapnia

A

Powstawanie zwapnień pozaszkieletowych; liczyć indeks wapniowo-fosforanowy!

18
Q

Parykalcytol

A

Wiąże fosforany i kalcymimetyki; zmniejsza stężenie parathormonu o ponad polowe; stężenie wapnia po użyciu 10x mniejsze niz po kalcytriolu

19
Q

Węglan wapnia

A

Podawany z jedzeniem powoduje wytrącanie związków wapniowo-fosforowych;

20
Q

Chlorowodorek-sewelameru

A

Wytraca fosfor w pokarmowym, nie zawiera wapnia; wywołuje kwasicę i hiperkaliemia

21
Q

Węglan sewelameru/lantanu

A

Wytraca związki fosforu w pokarmowym, nie wywołuje kwasicy i hiperkaliemii

22
Q

Cynakalcet

A

Uwrażliwia receptor wapniowy w przytarczycach; -> zmniejszenie produkcji parathormonu

23
Q

Glukonian wapnia

A

Preparat wapnia, najczęściej stosowany, dożylnie; suplementacja wskazana po menopauzie

24
Q

Cytrynian wapnia

A

Preparat wapnia, największa biodostepnosc po doustnym podaniu

25
Q

Węglan wapnia

A

Najchętniej podawany doustnie bo tani i działanie alkalizujące

26
Q

Bifosfoniany

A

Analogi pirofosforanow, inhibitor mineralizacji, nie ulega hydrolizie przez fosfataza alkaliczna, wbudowuje sie do kosci hamują przyczepianie osteoklastow i zmniejszają rozpuszczalność hydroksyapatytu; na czczo bo pokarm osłabia; pol godziny w pozycji spionizowanej; obficie popić bo jak pozostanie w przełyku to groźne owrzodzenia; osteoporoza, choroba Pageta, osteolityczne przerzuty; efekty widoczne po 3-6 miesiącach

27
Q

Bifosfoniany leki

A

Kwas etydronowy (prekursor)
100x silniejsze: kwasy alendronowy, ryzedronowy, pamidronowy, taludronowy
1000x silniejsze: ibandronowy, zolendronowy

28
Q

Kwas alendronowy/ ryzendronowy

A

Bifosfoniany; raz w tygodniu; długie działanie

29
Q

Kwas ibandronowy

A

Bisfosfonian; długie działanie: raz w miesiącu

30
Q

Kwas pamidronowy, kwas zoledronowy

A

Bisfosfonian; Mozna podawać dożylnie; niweluje ryzyko ze strony pokarmowego

31
Q

Alendronowy, ryzendronowy, ibandronowy, tylundronowy

A

Osteoporoza

32
Q

Alendronowy, pamidronowy, ryzendronowy, tyludronowy

A

Choroba Pageta

33
Q

Pamidronowy i zoledronowy dożylnie

A

Najskuteczniejsze na przerzuty do kości

34
Q

Plikamycyna

A

Antybiotyk przeciwnowotworowy; hamuje aktywność parathormonu i osteoklastow; choroba Pageta i przerzuty osteolityczne; niepoz: mielosupresja, niedokrwistosc, zakażenia, krzepnięcie, pokarmowy

35
Q

Ranelinian strontu

A

Hamuje utratę masy kostnej, stymuluje tworzenie nowej tkanki kostnej, odkłada sie na kości i blokuje osteoklasty; pobudza tworzenie osteoblastow

36
Q

Denozumab

A

Humanizowane przeciwciało monoklonalne na RANKL; zmniejsza różnicowanie osteoklastow i resorpcję kości

37
Q

Asfotaza alfa

A

Rekombinowana glikoproteina; zawiera domenę alkalicznej fosfataza; podawana podłożenie by przywrócić funkcje enzymy przy niedoborze (powoduje hipofosfatazje, krzywicę, osteomalacje)

38
Q

Takalcytol, kalcypotriol

A

Mniejsze właściwości hiperkalcemicznd, pochodne witaminy D, leczenie łuszczycy