Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Urologie > Prostaatkanker > Flashcards

Prostaatkanker Flashcards

1
Q

Incidentie prostaatkanker?

A

Na huidkanker (melanoma en non-melanoma) = meest voorkomende kanker in mannen

  • -> tegen 95 jarige leeftijd heeft 95 een prostaatkanker ontwikkeld
  • -> voornamelijk in Westerse landen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Mortaliteit prostaatkanker?

A

in 2020, 2e voornaamste oorzaak van kankerdoden in mannen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Risicofactoren prostaatkanker?

A
  • Hoge leeftijd > 50 jaar

- Familiale voorgeschiedenis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke factoren worden niet geassocieerd met prostaatkanker?

A
  • Seksuele activiteit

- Benigne prostaat hyperplasie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Symptomen prostaatkanker?

A
  • Meestal symptomatisch
  • Soms LUTS: urinaire retentie en hematurie
  • Zo uitgebreid: constitutionele symptomen + tekens van metastasen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Welke tekens van metastasen vinden we voornamelijk terug in prostaatkanker?

A
  • Botpijn (meestal in lumbosacrale ruggenwervels)

- Lymfoedeem door obstruerende meta’s in lyfmeklieren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

BO vermoeden prostaatkanker?

A
  • Rectaal onderzoek
  • PSA bepaling
  • Biopsie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Afwijkingen rectaal onderzoek bij prostaatkanker?

A
  • Gelokaliseerde geïnduceerde nodules
  • prostatomegalie, lobaire asymmetrie, obliteratie sulcus
  • Harde niet-pijnlijke nodules

! Kan normaal zijn in vroeg stadium
! Lage positief predicatieve waarde

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kan men PSA specifiek gebruiken voor het aantonen van prostaatkanker?

A

NEEN

- PSA is wel orgaanspecifiek –> alle prostaatcellen maken PSA aan, MAAR PSA is niet kankerspecifiek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is PSA?

A

Serine protease geproduceerd door prostaat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Normaalwaarden PSA?

A

0 - 4,0 mcg/L

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Indicaties PSA bepaling,?

A
  • Vermoeden van prostaatkanker

- Monitoring van behandeling prostaatkanker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wanneer is een verhoogde PSA zeer suggestief voor prostaatkanker?

A
  • PSA > 4,0 mcg/L

- Exponentiële stijging PSA waarde!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Andere oorzaken PSA stijging?

A
  • Benigne prostaat hyperplasie
  • UTI
  • Prostatitis
  • Prostaat trauma of manipulatie (bv. rectaal onderzoek)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Principes biopsie bij prostaatkanker?

A
  • Transrectaal vs. transperineaal
  • Meerdere biopsies nemen
  • Enkel lokale anesthesie
  • AB profylaxe: quinolones
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Complicaties biopsie prostaat?

A
  • Hematospermie
  • Hematurie
  • Rectale bloeding
  • prostatitis
  • Koorts > 38,5°C
  • Epididymitis
  • rectale bloeding
  • Urinaire retentie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Waarmee evalueren we het metastase potentiaal van adenocarcinomen prostaat?

A

Gleason score

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat is de gleason score?

A

Score systeem om adenocarcinomen prostaat te graderen op potentieel tot metastaseren op basis van klier-vormende differentiatie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

BO onderzoek voor stadiëring adenocarcinoom?

A
  • CT of MRI
  • PET CT
  • PSMA-scan
  • Botscan
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Waarvoor staat PSMA-scan?

A

Prostate-specific membrane antigen -based PET-CT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Meest voorkomende metastase van prostaatkanker?

A

Bot meta’s

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Meest voorkomende tumortype in prostaatkanker?

A

Adenocarcinoma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Behandeling prostaatkanker?

A
  • Active surveillance = observatie (actief)
  • Watchful waiting
  • Radicale prostatectomie
  • Externe straal radiotherapie
  • Brachytherapie
  • High intensity focused ultrasound (HIFU)
  • Hormoon therapie
24
Q

Principe active surveillance?

A
  • = Observatie
  • Behandeldoel = curatief
  • Follow-up = vooraf bepaald schema
  • Markers = rectaal onderzoek, PSA
  • Levensverwachting > 10 jaar
  • Laag risico patiënten

Doel = minimale behandeling gerelateerde toxiciteit ZONDER vermindering van overleving

25
Principes watchful waiting?
- Behandelingsdoel = palliatief - Follow-up = patiënt specifiek, zonder schema - Er worden geen specifieke markers gebruikt - Levensverwachting < 10 jaar - Voor patiënten uit alle stadia Doel = minimale behandeling gerelateerde toxiciteit
26
principes radicale prostatectomie?
Wegnemen van prostaat, kapsel en zaadblaasjes | +/- pelvische lymfeklierdissectie
27
Complicaties radicale prostatectomie?
- Continentieproblematiek | - Potentieproblemen
28
Complicaties radiotherapie prostaat?
- Radiocystitis: hematurie, polyurie | - Radiorectitis: RBPA
29
Principe brachytherapie in prostaatkanker?
Er worden radio-actieve zaadjes permanent ingeplant in de prostaat
30
Complicaties brachytherapie prostaat?
- Radiocystitis: hematurie, polyurie | - Radiorectitis: RBPA
31
Principe van hormoontherapie in prostaatkanker?
Drastisch verminderen van testosterongehalte om zo ontwikkeling prostaatkanker te remmen - Onderdrukken testiculaire androgeensecretie - Inhibitie van activatie van circulerende androgenen
32
Functies testosteron?
- Verhogen spiermassa en -kracht - Huid: haargroei en colelageenvorming - Behouden botdensiteit - Hersenen: sex drive, positief gemoed, versterken cognitie en geheugen - Geslachtsorganen: prostaatgroei en - functie, spermaproductie, erectiele functie - Beenmerg: productie RBC
33
Manieren om effecten testosteron te verlagen?
- Onderdrukken secretie testiculaire androgenen | - Inhibitie van de acties van circulerende androgenen
34
Manieren om effecten testosteron te verlagen?
- Onderdrukken secretie testiculaire androgenen | - Inhibitie van de acties van circulerende androgenen
35
Onderdrukken secretie testiculaire androgenen?
- Chirurgische castratie: bilaterale orchiectomie | - medische castratie: verminderen van stimulatie door hypofyse van androgeenproductie testes
36
Methoden van medische castratie?
- LHRH Agonisten --> LH en FSH secretie neemt af | - LHRH ANTAgonisten --> LH en FSH secretie neemt toe
37
Werking LHRH agonisten?
Overdreven stimulatie van hypofyse --> daling van LHRH receptoren --> daling LH en FSH secretie --> vermindering van testosteronproductie in testis
38
Voorbeelden van LHRH agonisten?
- Leuprolide | - Gosereline
39
Waar moeten we op letten bij opstart LHRH agonisten?
Initieel is er een piek in LH en FSH met testosteron productie --> botpijn, blaasobstructie, renaal falen, ruggenmerg compressie, cardiovasculair overlijden door hypercoagulatie In initiële fase altijd combineren met antiandrooenen
40
Werking LHRH antagonisten?
Blokkeren van LHRH receptoren op hypofyse --> verminderde secretie LH en FSH --> vermindering testosteron productie testes
41
Voorbeelden van LHRH antagonisten?
Degarelix
42
Hoe inhaleren we de acties van circulerende androgenen op receptor level?
- Centrale steroïde anti-androgenen: cyproterone acetaat | - Perifere steroïdale anti-androgenen: flutamide, bicalutamide,
43
Wanneer spreken we van gelokaliseerd laag risico prostaatkanker?
- PSA < 10 µg/l EN - Gleason < 7 EN - T1 – 2a
44
Wanneer spreken we van gelokaliseerd matig risico prostaatkanker?
- PSA 10 – 20 µg/l OF - Gleason 7 OF - T2b
45
Wanneer spreken we van gelokaliseerd hoog risico prostaatkanker?
- PSA > 20 µg/l OF - Gleason > 7 OF - T2c
46
Wanneer spreken we van lokaal geavanceerde prostaatkanker?
- T3 – T4
47
Behandelingsmogelijkheden gelokaliseerd laag risico prostaatkanker?
- Observatie - Radicale prostatectomie - Radiotherapie
48
Behandelingsmogelijkheden gelokaliseerd matig risico prostaatkanker?
- Observatie - Radicale prostatectomie - Radiotherapie + 6 maanden adjuvante therapie - Brachytherapie
49
Behandelingsmogelijkheden gelokaliseerd hoog risico prostaatkanker?
- Radicale prostatectomie - Radiotherapie + 24 – 36 maanden adjuvante therapie
50
Behandelingsmogelijkheden lokaal geavanceerde prostaatkanker?
- Radicale prostatectomie - Radiotherapie + 24 – 36 maanden adjuvante therapie
51
Mogelijkheden bij castratieresistente prostaatkanker?
- Androgeen receptor inhibitoren: enzalutamide | - Chemotherapie: docetaxel
52
Wat mogen we niet vergeten bij opstarten hormoontherapie?
Profylaxe van osteoporose! | - Bisfosfonaten + Ca2+ + Vitamine D3
53
Behandeling van pijnlijke botmetastasten?
- Radiotherapie - Analgetica - Rank ligand inhibitoren: Denosumab
54
Gevreesde complicaties bij prostaatkanker?
Ruggenmergcompressie door botmeta's
55
Behandeling van ruggenmergcompressie door botmeta's?
- hoge dosis corticosteroïden - Spinale operatie - Radiotherapie
56
Wat zijn de eerste tekens van ruggenmergcompressie door botmeta's?
- Uitval | - Onmogelijkheid tot defecatie of plassen

Urologie (18 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions