PR03 - Klinische Diagnostiek Vogel Flashcards
Hoe verloopt het onderzoek van het digestiestelsel van een vogel in grote lijnen?
- Aanvullende anamnese
- Onderzoek van de kop
- Onderzoek van de hals
- Onderzoek van het abdomen
- Onderzoek van de anus en het perineum
- Rectaal toucher
- Aanvullend onderzoek
Welke (aspecifieke) verschijnselen kunnen gezien worden bij vogels met maagdarmproblemen?
- Braken/regurgiteren
- Diarree
- Anorexie/verminderde eetlust
- Vermageren
- Dysfagie (problemen met slikken)
- Pica (eten van vreemde voorwerpen)
- Constipatie en/of tenesmus (vaak onnodig naar de wc moeten)
- Verschijnselen van algemeen ziek zijn (zoals lusteloosheid)
Waarom is het bij vogels lastig het verschil op te merken tussen braken en regurgiteren?
Omdat beide bij vogels een actief proces is
Wat is belangrijk om vast te stellen bij braken/regurgiteren?
- Onder welke omstandigheden het plaatsvindt
- Frequentie van het braken/regurgiteren
- De aard en hoeveelheid van het braaksel
- Andere ziekteverschijnselen
- Inleidende verschijnselen/tekenen van misselijkheid
Wat is de normale frequentie van defeceren van een parkiet?
25 a 50 hoopjes per 24 uur
War is de normale frequentie van defeceren van een postduif?
Top 25 hoopjes per 24 uur
Bij duiven die op eieren zitten is dit slechts max 10 hoopjes per dag
Waaruit bestaat de ontlasting van een vogel?
- Feces
- Urine
- Uraten (witte vlag)
Hoe kan het verschil tussen polyurie en diarree bij vogels duidelijk gemaakt worden?
Een toename van helder vocht rondom een normaal gevormd hoopje duidt op polyurie.
Een brijige of waterige, slecht gevormd hoopje duidt op diarree.
Welke aspecten van de ontlasting van een vogel worden beoordeeld?
- Kleur
- Geur
- Vertering
- Aanwezigheid van bijmenging (bloed, slijm, wormen)
Waar is de kleur van de ontlasting van een vogel van afhankelijk?
Van het type voer. Bepaalde kleurveranderingen kunnen echter duiden op specifieke problemen
Op wat voor probleem kan groene feces bij een vogel duiden?
Op anorexie
Op wat voor probleem kan zwarte feces bij een vogel duiden?
Bloedverlies hoog in het maagdarmkanaal (melena)
Op wat voor probleem kan lichter gekleurde/witte volumineuze ontlasting duiden?
Maldigestie in het kader van een exocriene pancreasinsufficiëntie (EPI)
Waar kunnen groene uraten een teken van zijn?
Een leveraantasting
Dit is vergelijkbaar met icterus bij zoogdieren
Hoe zijn de functies van de snijtanden en lippen, en van de kiezen overgenomen in de vogel?
De functie van de snijtanden en lippen wordt overgenomen door de snijdende rand van de snavel, terwijl bij zaadetende vogels de malende functie van de kiezen wordt overgenomen door de spiermaag
Wat is de ‘eitand’?
Een harde, scherpe uitstulping aan de rostrodorsale zijde van de bovensnavel, bij vogels die recent uit het ei zijn gekomen. Deze eitand helpt het kuiken om de eischaal open te breken
Hoe wordt de snavel gevormd?
De snavel wordt gevormd door bot uit de boven- en onderkaak, dat wordt bedekt door een hoornige epitheellaag
Wat is de groeisnelheid van een snavel?
Van een grasparkiet ongeveer 7,5 cm per jaar, maar bij sommige vogelsoorten het dubbele
Welk deel van de snavel wordt hier belicht?
De bedekkende hoornlaag
Welk deel van de snavel wordt hier belicht?
De druk opvangende hoornlaag
Waardoor worden de grote verschillen in snavelvorm bepaald?
Door de aard van het voedsel en de wijze van voedselopname
Hoe wordt de kop van een vogel gefixeerd voor inspectie?
Tussen duim en middelvinger. Hierbij wordt de duim ongeveer op de opening van de gehoorgang geplaatst en rust de kop op de wijsvinger.
Waar wordt op gelet bij inspectie van de snavel?
- Stand
- Vorm
- Lengte
- Kleur
- Aansluiting boven- en ondersnavel
- Laesies (bijv. fracturen)
- Onregelmatigheden
- Deformiteiten
Welke afwijkingen komen vaak voor bij snavels van vogels in gevangenschap?
- Onvoldoende slijtage bovensnavel
- Zachte snavels (rubber beak) door te weinig calcium in de voeding (vooral bij jonge vogels)
Hoe open je de bek van een vogel?
Waarop wordt het mondslijmvlies van de vogel beoordeeld?
- Kleur
- Geur
- Vochtigheid
- Deformiteiten
- Laesies
- Parasieten
Hoe hoort de choane van de vogel er uit te zien?
Die hoort open te zijn
Wat is hier aan de hand?
Je ziet hier beslag in de bek door een Trichomonas gallinae infectie.
Hoe wordt een keeluitstrijkje gemaakt om bijvoorbeeld te testen voor Trichomonas gallinae?
De aanwezigheid van wat in het preparaat is een aanwijzing dat het uitstrijkje op de juiste manier is gemaakt?
Epitheelcellen
Waaruit bestaat het onderzoek van de hals?
- Inspectie
- Palpatie
Er wordt gelet op deformiteiten, maar normaal hoor je de slokdarm niet te zien/voelen
Waarvan is de vorm van de krop afhankelijk
Van het dieet
Bij welke dieren horen deze kroppen?
- Watervogels (enkelvoudig en spoelvormig)
- Papegaai (zaad kan hier van tevoren zacht gemaakt worden)
- Duif (goed ontwikkeld en tweezaadlobbig voor het zacht maken van graan en de productie van kropmelk)
Waarop wordt de krop beoordeeld?
- Vullingsgraad (indicatie voedingstoestand korte termijn)
- Consistentie van de inhoud
- Dikte van de wand
- Spiertonus
- Aanwezigheid deformiteiten
Wat is kropmelk?
Bij de duif (zowel doffer als duivin) zien we gedurende de eerste dagen nadat de jongen uit het ei zijn gekropen vorming van de ‘kropmelk’.
Dit bestaat uit een brijachtige massa van losgeraakte, vervette epitheelcellen die dient om de jongen te voeden
Wat kun je ook nog doen bij onderzoek van de krop voor een beter beeld?
Door de veren in de regio van de krop te spreiden kan ook de huid beoordeeld worden op aanwezigheid van eventuele laesies, verkleuringen of necrose
Wat is de korte en lange termijn voedingstoestand van een vogel?
Kort: vulling van de krop
Lang: omvang pectoraal bespiering aan weerszijde van de carina
Waaruit bestaat het onderzoek van de buikholte?
Uit inspectie en palpatie van de buikholte op eventuele deformiteiten
Waarom is uitgebreide palpatie van de buikholte niet mogelijk bij vogels?
Door het grote sternum. Echter kan de afstand tussen de legbeentjes en het caudale einde van het sternum een aanwijzing geven voor ruimte-innemende processen in de buikholte. Normaal bedraagt deze afstand max 2 vingerbreedtes
Hoe worden de legbeentjes gecontroleerd?
Door er een vinger tussen te plaatsen. Dit hoort niet makkelijk te lukken
Wat kun je voelen bij de buikpalpatie van een vogel?
Meestal alleen de spiermaag (bij zaadetende vogels stevig, bij vleesetende vogels pasteus).
Bij grote vogelsoorten kan soms net de rand van de lever caudaal van het sternum worden gepalpeerd.
Ook eieren in het oviduct vlak voor het leggen kunnen worden gepalpeerd
Wat wordt hier aangegeven?
De proventriculus (kliermaag)
Wat wordt hier aangegeven?
De ventriculus (spiermaag)
Hoe kun je ascites bij de vogel ontdekken?
De buik van vogels is te klein om een undulatie op te wekken.
Bij een ascites is de buik echter bol en gespannen en voelt als een ballon die met water gevuld is
Benoem de onderdelen van de cloaca
Wat mondt er allemaal uit in de cloaca van een vogel?
Zowel de darm, ureteren als de de ductus deferens (zaadleider)
Wat is het coprodeum?
Het coprodeum mondt het rectum uit, en is een extensie van het colon. De geproduceerde urine wordt retrograad naar het coprodeum getransporteerd en daar geresorbeerd. Het coprodeum wordt door een plooi gescheiden van het urodeum.
Wat is het urodeum?
Hier monden de ureteren en de genitale afvoergangen in de dorsale wand uit. Bij mannelijke zangvogels verwijdt het distale uiteinde van de ductus deferens tijdens het kweekseizoen en dat zorgt er voor dat de cloaca uitpuilt
Wat is het proctodeum?
Laatste deel van de cloaca dat van het urodeum gescheiden wordt door een plooi. De bursa van Fabricius mondt uit in de dorsale wand van het proctodeum. In de bodem van het proctodeum bevindt zich de fallus van een aantal vogelsoorten.
Hoe kan de cloaca van een vogel worden onderzocht?
Door de staart naar dorsaal te duwen en de buikveren naar craniaal
Waar wordt op gelet bij inspectie van de cloaca?
- Of de veren in de omgeving niet bezoedeld zijn met feces of bloed
- Of de huid rond de cloaca geen ontstekingsverschijnselen of IHOSKA’s heeft
Hoe kun je bij de kanarie aan de hand van het uitwendige aspect van de cloaca het geslacht vaststellen?
Hoe verzamel je mest van een duif?
Een duif zal defeceren als hij/zij op tafel geplaatst wordt en een poging zal doen om weg te vliegen.
Welke aanvullende diagnostiek kun je nog uitvoeren bij een vogel om meer informatie te krijgen over het maagdarmkanaal?
Beiden
Anorexie heeft
Niet waar
De snavel kan niet meer terug groeien omdat een deel van het bot verdwenen is
De epiglottis
Allemaal
Waar
Het monster dient direct bekeken te worden onder de microscoop omdat de parasieten anders niet meer bewegen
Een wattenstaafje dat bevochtigd is met kraanwater
Het keeluitstrijkje dient met een zelfgemaakt wattenstaafje gemaakt te worden omdat het dan gemakkelijker is om een druppel materiaal te verkrijgen
Waar ligt de oesophagus t.o.v. de trachea bij een duif?
Rechts
Waar
Krop - korte termijn
Bespiering - lange termijn
Beiderzijds, bij de borstingang
Spiermaag
Een afstand tussen de legbeentjes van meer dan 1 cm
Hoe maak je een wattenstaafje voor het keeluitstrijkje van een vogel?
