Pochodne węglowodorów Flashcards

1
Q

czym różni się pierścień fenolu od pierścienia alkoholu?

A

w fenolu grupa OH jest bezpośrednio przyłączona do pierścienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

od czego zależy rzędowość alkoholu?

A

od rzędowości węgla, z którym jest połączona grupa OH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wzór glicerolu

A

C3H5(OH)3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

wzór glikolu

A

C2H4(OH)2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

który węgiel ma pierwszeństwo w numeracji w alkoholach?

A

ten, przy którym znajduje się grupa OH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

co ma pierwszeństwo w numeracji - wiązanie wielokrotne czy węgiel, przy którym znajduje się grupa -OH?

A

OH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

z jakim katalizatorem przebiega kataliczne uwodnienie alkenów?

A

H3PO4 i SiO2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

w jakich warunkach przebiega otrzymywanie metanolu z gazu syntezowego?

A

P, T, kat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

co piszemy nad strzałką przy fermentacji alkoholowej?

A

drożdże (zymaza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

def. rektyfikacja

A

wielokrotna, staranna destylacja, umożliwiająca otrzymanie nawet 96% alkoholu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

jakim płomieniem palą się niższe alkohole?

A

bezbarwnym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

jakim płomieniem palą się wyższe alkohole?

A

kopcącym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

jakie właściwości wykazują alkohole monohydroksylowe?

jak możemy to potwierdzić?

A

bardzo słabe kwasowe

za pomocą hydrolizy: w reakcji z wodą zajdzie hydroliza anionowa (z OH-)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

jaki odczyn maja alkohole?

A

obojętny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

czy alkohole ulegają dysocjacji?

A

NIE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

def. asocjacja

A

cząsteczki polarne tworzą między swoimi cz. wiązania wodorowe, tworząc zespoły, tzw.: asocjaty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

czym skutkuje asocjacja?

A

podwyższeniem temp. wrzenia i topnienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

wraz ze zwiększeniem długości łańcucha węglowego alkoholi maleje (2)

A
  1. rozpuszczalność

2. gęstość

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

czy alkohole monohydroksylowe reagują z wodorotlenkami?

A

NIE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

czy fenole reagują z wodorotlenkami?

A

tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

co tworzą metanol i etanol w kontakcie z powietrzem?

A

mieszaninę wybuchową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

def. kontrakcja

A

zmniejszenie się objętości roztworu, spowodowane tworzeniem się wiązań wodorowych pomiędzy cz. H2O i alkoholu = zmniejszeniem odległości między tymi cząsteczkami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

co wyparuje szybciej: etanol i woda + czemu? wskazówka: jak szybko czuć zapach wódy po jej otworzeniu

A

etanol - ma większą lotność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

czy alkohole reagują z metalami aktywnymi?

A

tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

jakie pierwiastki/związki powodują wyparcie WODORU z grupy OH?

A

aktywne metale = Na i K oraz na gorąco: Mg i Ca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

czy alkoholany ulegają hydrolizie? czemu?

A

tak, gdyż mają charakter soli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

OGÓLNA ZASADA: jaka część związku ulega zawsze hydrolizie?

A

słaby jon - to, co pochodzi od czegoś słabego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

jakie pierwiastki/związki powodują wyparcie całej grupy OH z alkoholu?

A

fluorowcowodory: HI, HBr, HCl

uwaga - wyjątek: HF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

co jest katalizatorem eliminacji wody z cz. alkoholu?

A

Al2O3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

jak wykrywamy etanol?

A

probówkę z etanolem umieszczamy w gorącej wodzie, następnie dodajemy K2Cr2O7 oraz H2SO4
roztwór zmienia barwę z pomarańczowego na zielony (jony Cr3+)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

czy alkohole III-rz. ulegają utlenieniu?

A

nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

czym utleniamy alkohole? (3)

A
  1. CuO
  2. KMnO4 w środowisku kwasowym
  3. K2Cr2O7 w środowisku kwasowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

czym jest hydroliza zasadowa?

A

dodawaniem zasady w środowisku wodnym (H2O nad strzałką)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

utlenianie etylenu tlenem

  1. w jakich warunkach
  2. co powstaje
A
  1. Ag i T

2. tlenek etylenu = epoksytlenek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

właściwości: glicerol i glikol (6)

A
  • bezbarwne
  • ciecze
  • o słodkim smaku
  • lepkie
  • dobrze rozpuszczalne w wodzie
  • db rozm. w alkoholu etylowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

czym we właściwościach różnią się alkohole mono- od polihydroksylowych?

A

alkohole mono- nie reag. z wodorotlenkami a poli- TAK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

jak różnicujemy alkohole mono- i polihydroksylowe?

A
dodajemy Cu(OH)2 - niebieski, galaretowaty osad;
w probówce z alkoholem polihydroksylowym zajdzie reakcja: Cu(OH)2 roztworzy się, powstanie związek kompleksowy o barwie SZAFIROWEJ
w probówce z alkoholem monoh. brak widocznych zmian
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

jakim płomieniem pali się glicerol?

A

żółtym i kopcącym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

czemu alkohole polihydroksylowe są trudno lotne, lepkie?

A

bo ulegają asocjacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

jak nazywamy metylopochodne benzenu?

A

krezole

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

jaki stan skupienia mają fenole?

A

stały

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

jaką budowę mają fenole?

A

krystaliczną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

co dzieje się z fenolem na powietrzu?

A

różowieje a następnie brunatnieje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

czy fenol jest bezpieczny?

A

nie - jest żrący i ma trujące pary

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

z czym reagują fenole?

z czym nie reagują?

A

z wodorotlenkami oraz metalami aktywnymi

NIE reagują z fluorowcopochodnymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

czy a) alkohole b) fenole barwią papierek wsk?

A

a) nie

b) tak, na BLADORÓŻOWY kolor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

czy w równaniach reakcji dysocjujemy fenol? dlaczego?

A

nie, gdyż jest słabym kwasem, a takich związków w reakcji NIGDY nie dysocjujemy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

co stanie się po dodaniu NaOH do fenolu?

A

zajdzie reakcja zobojętniania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

dlaczego fenole są … kwasami od alkoholi?

A

mocniejszymi ; ponieważ mają pierścień aromatyczny, a zatem …

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

gdzie przyłączy się brom po dodaniu go do fenolu?

A

do 2, 4 i 6 węgla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

jak przebiega reakcja fenolu z HNO3 st. a jak z roz.?

A

ze stężonym: tak jak z bromem, czyli wyjątkowo - NO2 przyłącza się do 2,4,6 węgla
z rozcieńczonym: powstają dwa związki - w jednym NO2 przyłącza się do 2. węgla a w drugim do 4.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

jak wykrywamy fenol?

A

dodajemy go do FeCl3 - powstaje niebiesko-fioletowe zabarwienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

co pozwoli nam rozróżnić fenol od benzenu?

A

fenol odbarwia wskaźniki (np. Br2aq) a benzen nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

czym różnią się aldehydy o długich łańcuchach od tych o krótkich?

A

długie: mniej toksyczne i przyjemny zapach

krótkie: toksyczne i nieprzyjemny zapach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

stan skupienia metanalu

A

gaz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

stan skupienia etanalu i propanalu

A

lotne ciecze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

dlaczego aldehydy mają niższe temp. wrzenia i topnienia niż odpowiadające im alkohole?

A

nie ulegają asocjacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

do czego utleniają się aldehydy?

A

do kwasów karboksylowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

czym utleniamy aldehydy? (3)

A
  1. KMnO4
  2. CuO
  3. Ag2O
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

w jaki sposób z epoksytlenku możemy uzyskać etanol?

A

poddając go hydrolizie w środowisku kwasowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

jakiej barwy roztwór powstanie po dodaniu Cu(OH)2 do alkoholu polihydroksylowego?

A

szafirowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

jak przebiega reakcja polimeryzacji metanalu?

A

z wodą; powstają cząsteczki poliformaldehydu (białego osadu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

poliformaldehyd:

  • jak wygląda?
  • jak wygląda cząsteczka?
A
  • biały osad

- H-[-O-CH2-]-n -OH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

czym różni się polikondensacja od polimeryzacji?

A

w polikondensacji występuje produkt uboczny (np. woda), a polimeryzacji - nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

próba Tollensa

  • jakie właściwości aldehydów potwierdza?
  • jak wygląda?
  • obserwacje
A
  • redukujące
  • zlewka z gorącą wodą, w niej probówka z amoniakalnym roztworem Ag2O a do tego dodajemy roztwór HCHO
  • na ściankach probówki powstaje srebrny nalot
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

uproszczone równanie próby Tollensa z aldehydem mrówkowym

A

HCOH + Ag2O –> HCOOH + 2Ag

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

dlaczego w próbie Tollensa probówki umieszczamy w gorącej wodzie, a nie ogrzewamy nad palnikiem?

A

bo amoniak jest łatwo palny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

dlaczego w reakcjach NIE zapisujemy wodorotlenku srebra?

A

bo jest on bardzo słaby i rozpada się na Ag2O i H2O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

próba Trommera

  • jakie właściwości aldehydów potwierdza?
  • jak wygląda?
  • obserwacje
A
  • redukujące
  • do probówki z Cu(OH)2 dodajemy metanal i podgrzewamy
  • niebieski galaretowaty osad zmienia się w ceglasto-pomarańczowy osad
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

równanie próby Trommera z metanalem

A

HCOH + Cu(OH)2 –> Cu2O + HCOOH + 2H2O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

jaką reakcją jest reakcja Cannizzaro?

H3CCOH + H3CCOH –> H3COH + H3CCOOH

A

dysproporcjonowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

do czego redukują się

a) aldehydy
b) ketony?

A

a) do alkoholu I-rzędowego

b) II-rzędowego

73
Q

temp. wrzenia ketonów są … od temp. wrzenia odpowiedz. im alkoholi, gdyż …

A

niższe , nie ulegają asocjacji

74
Q

odczyn ketonów i czemu?

A

obojętny, bo nie ulegają dysocjacji

75
Q

jak rozróżnimy keton od aldehydu?

A

poddamy je próbie Trommera/Tollensa –> ketony, w przeciwieństwie do aldehydów, NIE mają właściwości redukujących, a więc nie dają pozytywnych wyników tych próbach

76
Q

co powstaje w wyniku utleniania ketonów silnymi utleniaczami?

A

mieszanina rożnych kwasów

77
Q

aceton - właściwości (3)

A
  • lotny
  • bezbarwny
  • świetny rozpuszczalnik organiczny
78
Q

próba jodoformowa

  • co wykrywa
  • co charakterystycznego powstaje
A
  • metyloketony (takie, w których do grupy karboksylowej przyłączona jest grupa metylowa)
  • CHI3 - jodoform = żółty osad
79
Q

właściwości kwasów do 10 at. w cząsteczce (C9H19COOH)

A
  • lepkie
  • ciecze
  • nierozpuszczalne w wodzie
80
Q

właściwości kw. powyżej 10 at. w cząsteczce

A
  • bezwonne
  • ciała stałe
  • nierozpuszczalne w wodzie
81
Q

kwasy mają temp. wrzenia i topnienia … niż odpowiadające im węglowodory, gdyż …

A

wyższe / powstają dimery - dwie cząsteczki łączą się za pomocą wiązań wodorowych

82
Q

odczyn kwasów

A

kwasowy

83
Q

moc kwasów karboksylowych

A

są baaardzo słabe

84
Q

co dzieje się z kwasem octowym w temp. … ?

A

16,6 stopni C / tworzą się kryształy podobne do lodu

85
Q

czy kwasy karboksylowe ulegają asocjacji?

A

tak

86
Q

ułóż w kolejności od najmocniejszego do najsłabszego:

fenol, kwas karboksylowy, kwas węglowy

A

kwas karboksylowy, węglowy, fenol

87
Q

by otrzymać kwas karboksylowy z alkoholu 1.-rzędowego należy…

A

utlenić go bardzo silnym utleniaczem: K2Cr2O7 lub KMnO4

88
Q

jak możemy otrzymać niższe kwasy karboksylowe?

A

reak. węglowodoru nienasyconego z tl. węgla (II) i wodą

89
Q

hydroliza trójfluorowcopochodnych prowadzi do powstania …

A

kwasu karboksylowego

90
Q

co powstaje w wyniku hydrolizy nitryli?

A

kwas karboksylowy, AMONIAK i woda

91
Q

co stanie się po dodaniu CuO do CH3COOH?

A

czarny osad roztworzy się, roztwór zmieni barwę na niebieską (Cu2+)

92
Q

NaHCO3 + CH3COOH –> CH3COONa + H2O + CO2

jakie wnioski możemy wyciągnąć?

A

kwas octowy jest mocniejszy od węglowego

93
Q

jakie związki reagują niezgodnie z regułą Markownikowa? + czyli jak?

A

kwasy karboksylowe nienasycone, w których grupa karboksylowa połączona jest bezpośrednio z atomem węgla wiązania nienasyconego
+ przyłączają fluorowcopochodne, wodę i kwasy tak że wodór łączy się z węgle o niższej rzędowości, a druga część cząsteczki - z węglem o wyższej rz.

94
Q

w wyniku reakcji dehydratacji niektórych kwasów karboksylowych/benzoesowego powstają

A

bezwodniki kwasowe

95
Q

wzór: kwas palmitynowy

A

C15H31COOH

96
Q

wzór: k. stearynowy

A

C17H35COOH

97
Q

wzór: k. oleinowy

a) sumaryczny b) półstrukturalny

A

a) C17H33COOH

b) CH3 (CH2)7 CH = CH (CH2)7 CH3

98
Q

wzór: k. linolowy + gdzie ma wiązania podwójne?

A

C17H31COOH

za 9. i 12. at. węgla

99
Q

wzór: k. linolenowy + gdzie ma wiązania podwójne?

A

C17H29COOH

za 9., 12. i 15. at. węgla

100
Q

jaki stan mają:

  1. kwas stearynowy i palmitynowy
  2. oleinowy?
A
  1. stały

2. ciekły

101
Q

jakim płomieniem spalają się wyższe kwasy karboksylowe?

A

żółtym

102
Q

co powstaje w wyniku uwodornienia kwasu oleinowego?

jakiego użyjemy katalizatora?

A

kw. stearynowy

nikiel, pallad lub platyna

103
Q

co powstanie po dodaniu kwasu stearynowego do NaOH?

A

mydło

104
Q

czemu po dodaniu mydła do wody żyletka tonie?

A

mydło obniża napięcie powierzchniowe wody

105
Q

co powstanie po dodaniu kwasu stearynowego do palmitynowego?

A

stearyna

106
Q

probówki: woda destylowana, wodociągowa, wapienna

gdzie mydło najbardziej się pieni?

A

tam, gdzie woda destylowana (bo nie ma żadnych innych jonów)

107
Q

gdy dodamy jon stearynianowy do jonu magnezu powstanie …

A

stearynian magnezu, czyli OSAD = mydło się NIE pieni

108
Q

jakie kwasy mogą brać udział w reakcjach estryfikacji?

A

zarówno organiczne (w tym fenole, który mają ch. kwasowy) jak i nieorganiczne

109
Q

jaką rolę pełni H2SO4 w reakcji estryfikacji?

A

pochłania powstałą wodę, zapobiegając zajściu reakcji odwrotnej - hydrolizie estru

110
Q

od czego zależy przebieg reakcji estryfikacji?

A

od rzędowości alkoholu

estry 1.-rz. alkoholi tworzą się łatwo i szybko, a 2.-rz. ze względu na przeszkody przestrzenne, tworzą się trudniej

111
Q

budowa tłuszczy

A

estry glicerolu i wyższych kwasów karboksylowych

112
Q

co dzieje się po dodaniu wody bromowej do oliwy?

A

ulega on addycji, pęka wiązanie podwójne, woda bromowa odbarwia się

113
Q

jak utwardza się tłuszcze?

A

dodaje się wodoru do tłuszczu roślinnego (nienasyconego), który ulega addycji, pęka wiązanie podwójne

114
Q

co umożliwia próba akroleinowa?

A

odróżnienie tłuszczu od subst. tłustej

115
Q

liczba kwasowa

A

ilość mg KOH potrzebna do zobojętnienia wolnych kw. tłuszczowych, zawartych w 1 gramie tłuszczu, jest miarą świeżości tłuszczów - wskazuje jaka część tłuszczu uległa enzymat. rozkładowi z wydzieleniem wolnych kw. tł.

116
Q

liczba zmydlania

A

ilość mg KOH potrzebna do zoboj. wolnych kw. tł., powstałych w wyniku hydrolizy 1 grama tłuszczu; na podstawie tej liczby można określić masę cząsteczkową tłuszczu (kw. o < m. cząsteczkowej ma > liczbę zmydlania)

117
Q

liczba jodowa

A

ilość mg jodu przyłączanych przez 100g tłuszczu, liczba ta określa zaw. nienasyconych kw. tłuszczowych ; im większa ilość w. podwójnych, tym > jest liczba jodowa

118
Q

od czego zależy rzędowość nitrozwiązków?

A

od rzędowości węgla z którym polączona jest gr. nitrowa

119
Q

czy nitrozwiązki są rozpuszczalne w wodzie? dlaczego?

A

nie, bo nie tworzą wiązań wodorowych

120
Q

skoro nitrozwiązki nie tworzą w. wodorowych to jakie mają temp. wrzenia?

A

WYJĄTEK: mają wysokie t. wrzenia

121
Q

co dzieje się po wprowadzeniu do cząsteczki 1 gr. nitrowej?

A

podwyższa to temperaturę wrzenia o ponad 100 stopni

122
Q

jak przebiega nitrowanie alkanów cyklicznych?

A

dodajemy HNO3, grupa nitrowa wypiera wodór z ciśnienia ; KATALIZATOR: H2SO4

123
Q

jak otrzymujemy nitrozwiązki aromatyczne?

A

w reak. nitrowania mieszaniną nitrującą; zachodzi substytucja elektrofilowa

124
Q

od czego zależy rzędowość amin?

A

od ilości wodorów w grupie nitrowej

  • 1.-rzędowe : NH2
  • 2.-rzędowe: NH
  • 3.-rz.: N
125
Q

jaki wzór ma metanoamina=metyloamina?

A

CH3-NH2

126
Q

jaki wzór ma anilina?

A

pierścień benzenowy z gr NH2

127
Q

jakie są temp. wrzenia amin?

A

stosunkowo niskie, gdyż tworzą jedynie czasami słabe wiązania wodorowe

128
Q

jak otrzymuje się aminy alifatyczne? jaka amina powstaje w wyniku tej reakcji?

A
  • fluorowcopochodne alkanów reag. z amoniakiem i powstaje produkt przejściowy np. CH3-NH3+Br- ; dodajemy mocną zasadę i powstaje amina
    1. rzędowa
129
Q

jak otrzymać aminy 2. i 3. - rzędowe?

A

po reak. otrzymywania aminy 1.-rzędowej poddajemy aminę działaniu nadmiaru fluorowcopochodnych alkanów - najpierw powstanie amina 2. - rzędowa, potem po dalszym działaniu fluorowcop. - 3.-rz.

130
Q

jak otrzymujemy anilinę?

A
  1. do nitrobenzenu dodajemy wodór pod wpływem K, P i T

2. nitrobenzen poddajemy działaniu mieszaniny redukującej ( Zn/ Fe/ Sn + HCl)

131
Q

metyloamina

  • stan skupienia
  • zapach
  • odczyn i czemu taki?
A
  • gaz
  • psujących się ryb
  • zasadowy, bo wolna para elektronowa na at. azotu
132
Q

jak w aminach rosną ich właściwości zasadowe?

A

wraz ze zwiększeniem wielkości podstawnika alkilowego

133
Q

anilina - właściwości (5) !

A
  • ciecz
  • bezbarwna
  • oleista
  • odczyn: obojętny
  • brunatnieje na powietrzu
134
Q

jak potwierdzimy zasadowy charakter amin?

A

dodajemy kwasu - reakcje w zeszycie !

135
Q

co stanie się po dodaniu do kationu anilinowego mocnej zasady?

A

powstaje anilina - na powierzchni powstają drobne kropelki ( bo jest oleista )

136
Q

co stanie się po dodaniu kw. azotowego (III) do aminy 1.-rzędowej?

A

powstanie azot

137
Q

od czego zależy rzędowość amidów?

A

od ilości wodorów w grupie

138
Q

grupa amidowa 1-rz.

A
  • C =O -NH2
139
Q

jak nazwiemy amid kwasu mrówkowego?

A

metanoamid=formamid

140
Q

jak otrzymujemy amidy 1.-rzędowe?

A

ogrzewamy sole amonowe kwasów karboksylowych

141
Q

jak otrzymujemy amidy 2.-rzędowe?

A

ogrzewamy kwasy karboksylowe z aminami 1.-rzędowymi

analogicznie: ostrym. amin 3.-rz.

142
Q

jak amidy rozpuszczają się w wodzie i jakie mają temp. wrzenia? jakie są tego przyczyny? (3)

A
  • bardzo dobrze i bardzo wysokie

- 1) polarne 2) mogą tworzyć silne wiązania wodorowe 3) ulegają asocjacji

143
Q

jak przebiega zasadowa hydroliza amidów?

A
  1. dodajemy mocną zasadę, nad strzałką woda
  2. NH2 zostaje wyparte z grupy amidowej, łączy się z wodorem z zasady, tworząc amoniak
  3. reszta zasady np. ONa wchodzi w miejsce NH2 w amidzie
144
Q

jak przebiega kwasowa hydroliza amidów?

A
  1. dodajemy kwas i wodę
  2. NH2 zostaje wyparte, łączy się z kwasem, tworząc (wraz z jednym H z wody) np. NH4HSO4
  3. w miejsce NH2 wchodzi grupa OH z wody
145
Q

co powstaje w wyniku redukcji amidów?

A

aminy

146
Q

amidy 2.- i 3.- rzędowe hydrolizują, tworząc

A
  • kwasy karboksylowe

- odpowiednio aminy 1.- lub 2.- rzędowe

147
Q

gdy ogrzewamy amidy kwasów dikarboksylowych powstają

A

IMIDY (zamknięty pierścień) i amoniak

148
Q

do czego podobną budowę ma mocznik?

A

do kwasu węglowego

149
Q

co powstaje w wyniku hydrolizy zasadowej mocznika?

np. po dodaniu NaOH

A

Na2CO3 i NH3

150
Q

co powstanie w hydrolizie kwasowej mocznika?

A

CO2

151
Q

co powstaje w wyniku kondensacji mocznika i co charakterystycznego zawiera?

A

biuret ( i amoniak ) - wiązanie peptydowe

152
Q

do czego służy reakcja biuretowa i jak przebiega?

A
  • do wykrywania w. peptydowych

- dodajemy niebieski Cu(OH)2, tworzy się związek kompleksowy o różowo-fioletowej barwie

153
Q

jaki charakter mają aminokwasy i czemu?

A

amfoteryczny, ponieważ zawierają grupę COOH (wł. kwasowe) i NH2 (zasadowe)

154
Q

jak nazywamy charakterystyczny jon aminokwasów i czemu tak?

A

jon obojnaczy - minus od COO i + od NH3

155
Q

czym jest pI?

A

punkt izoelektryczny = izojonowy

wartość pH, przy którym aminokwas występuje w postaci jonów obojnaczych

156
Q

jak wygląda wiązanie peptydowe?

A

O=C-N-H

157
Q

jak nazwiemy peptyd z dwóch glicyn?

A

glicyloglicyna

158
Q

jak tworzą się laktamy?

A

od NH2 odłącza się wodór a od COOH grupa OH - powstaje woda a w związku wiązanie peptydowe

159
Q

kiedy aminokwas jest alfa, beta a kiedy gamma?

A

alfa - gdy grupa NH2 jest przyłączona do węgla, który jest bezpośrednio obok grupy COOH
beta - gdy grupa NH2 jest przy drugim węglu od COOH

160
Q

czym różni się denaturacja od wysalania?

A

wysalanie jest odwracalne (dodajemy wody), a denaturacja nie

161
Q

jak wykryje wiązania peptydowe w białku?

A

dodamy Cu(OH)2 –> różowo-fioletowy kolor (reakcja biuretowa)

162
Q

co dzieje się po dodaniu do białka
a) HNO3 st
b) HNO3 st z NaOH
+ wniosek + nazwa reakcji

A
białko ścina się i przyjmuje barwę
a) żółtą
b) pomarańczową
w białku obecne są pierścienie aromatyczne
ksantoproteinowa
163
Q

jakie grupy zawierają hydroksykwasy?

A

min. 1 COOH i min. 1 OH

164
Q

kwas glikolowy

A

OH-CH2-COOH

165
Q

dlaczego hydroksykwasy dikarboksylowe mają wysoką temp. wrzenia i dobrze rozpuszczają się w wodzie?

A

bo obecność w cząsteczce 2 lub więcej gr. OH ( również tych w gr. COOH) jest przyczyną tworzenia się silnych wiązań wodorowych między cząsteczkami hydroksykwasów lub z wodą

166
Q

hydroksykwasy dikarboksylowe - właściwości

A

krystaliczne ciała stałe

rozpuszczają się lepiej niż odpowiadające im kwasy karboksylowe

167
Q

co otrzymamy w wyniku utleniania kwasów aromatycznych? np. kw. benzoesowego

A

hydroksykwas np. salicylowy

168
Q

kiedy reakcja przebiega niezgodnie z regułą Markownikowa?

A

jeśli mamy nienasycony kwas karboksylowy o wiązaniu podwójnym przy atomie węgla połączonym z gr. karboksylową

169
Q

gdzie przyłączy się w hydroksykwasie Na w reakcji z

1) NaOH
2) Na

A

1) tylko przy gr. karboksylowej

2) przy karboksyl. i hydroksyl.

170
Q

jak powstają laktony?

A

w wyniku dehydratacji 4- lub 5- hydroksykwasów

171
Q

kwas salicylowy - właściwości

A
  • bezbarwny
  • krystaliczny
  • subs. stała
  • trudno rozp. się w zimnej H2O a dobrze w gorącej
172
Q

kwas salicylowy reag. z solami żelaza na +III i daje fioletowo-niebieskie zabarwienie - co to oznacza?

A

zawiera grupę fenolową

173
Q

jaki ma odczyn kw. salicylowy?

A

kwasowy

174
Q

co jest mocniejsze: kwas węglowy czy salicylowy?

A

salicylowy

175
Q

co powstanie w wyniku dekarboksylacji kw. salicylowego?

A

fenol

176
Q

ilu-rzędowe alkohole najaktywniej reagują z

a) metalami
b) kwasami beztlenowymi

A

a) 1.

b) 3.

177
Q

otrzymywanie alkoholu a fenolu

A

całe schematy - inne działanie zasady

178
Q

dlaczego T wrzenia

1) alkanów są niższe niż aldehydów?
2) aldehydów są niższe niż alkoholi?
3) eterów są niższe niż alkoholi?

A

zeszyt