pierwiastki Flashcards

1
Q

identyfikacja wodoru

A

spala się z charakterystycznym hukiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

charakterystyczny tlenek, jon tlenu, st. utlenienia tlenu

a) sodu
b) potasu

A

a) nadtlenek (Na2O2) jon: O2 2- (-I)

b) ponadtlenek potasu (KO2) jon: O2 - (-1/2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

charakter chemiczny berylu, jego związków

A

amfoteryczny (ale po podgrzaniu Be przereaguje z wodą!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

jak otrzymamy wodorotlenek berylu/magnezu?

A

Be/Mg + 2H2O – TEMPERATURA –> Be/Mg(OH)2 + H2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

barwy płomieni (podczas spalania)

a) magnezu
b) wapnia
c) baru
d) sodu
e) potasu

A

a) brak - jasny, oślepiający
b) ceglasto-pomarańczowy
c) zielony
d) żółty
e) różowo-fioletowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

schemat reakcji od marmuru do wody wapiennej

A

CaCO3 – temperatura –> CaO wapno palone
CaO – woda –> Ca(OH)2 wapno gaszone
Ca(OH)2 – rozcieńczamy –> mleko wapienne – rozcieńczamy –> woda wapienna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

na czym polega reakcja wietrzenia wapiennego?

A

roztwarza się wapień: CaCO3 reaguje z nadmiarem kwasu węglowego, powstaje rozpuszczalna forma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

wzór gipsu + entalpia reakcji jego tężenia

A

CaSO4 x 2H2O

<0 (reakcja egzo)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

dlaczego możemy używać foli aluminiowej do pakowania jedzenia itd.?

A

glin, będący jej składnikiem, ulega pasywacji, czyli cienką warstewką tlenku glinu, która chroni metal przed dalszymi reakcjami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

jak ind/gal będą reagować z H2SO4 st. a jak z rozcieńczonym?

A

Traktujemy je analogicznie jak glin, czyli:
reakcja ze stęż. nie zachodzi (pasywacja)
z rozcieńczonym przebiega normalnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

PbO,
PbO2,
SiO,
SiO2 - charakter?

A

amf.
amf.
obojętny
kwasowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

skład chemiczny grafitu, diamentu

A

C

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

dlaczego diament jest izolatorem a grafit przewodzi prąd?

A

Grafit posiada wiązanie pi, które jest zdelokalizowane (sp2), zatem elektrony je tworzące przewodzą prąd. Diament natomiast posiada węgle o 4 wiązania kowalencyjnych, a więc brak wolnych, zdelokalizowanych elektronów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

odmiany alotropowe węgla + hybrydyzacja

A
  • diament sp3
  • grafit sp2
  • fulereny sp2 (kształt piłki)
  • nanorurki sp2
  • grafen sp2 (płaskie struktury)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

czym jest suchy lód?

A

zestalonym CO2 (-80 stopni)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

HCN

właściwości: działanie, zapach

A
silna trucizna (blokuje zachodzenie oddychania tlenowego)
zapach gorzkich migdałów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

C + H2SO4st. –>

A

CO2 + 2SO2 + H2O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

krzem - w jakiej formie występuje w przyrodzie?

A

głównie SiO2 (krzemionka)

kwarc to najbardziej czysta postać tego związku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

gdzie znajdziemy niemetale w układzie okresowym?

A

od boru schodkami w dół

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

NH3 - właściwości

A
  • charakterystyczny duszący zapach
  • gęstość mniejsza od gęstości powietrza
  • bezbarwny
  • słabo rozp. w H2O
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ogrzewamy NH4Cl,
mamy dwa papierki uniwersalne - jeden umieszczamy niżej, a drugi wyżej
na jaki kolor się zabarwią? jakie produkty są tego przyczyną?

A

na dole: czerwony (HCl)

na górze: niebieski (NH3)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

dwie otwarte zlewki - jedna z HCl, druga z NH3

obserwacje?

A

nad zlewkami powstają białe dymy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

autodysocjacja ciekłego amoniaku

A

NH3 + H2O –> NH2- + NH4+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

dlaczego NO jest bardzo aktywny chemicznie? + barwa

co powoduje, że w stanie ciekłym “uspokaja” się?

A

1) bo posiada rodnik (ma charakter rodnikowy) + bezbarwny

2) tworzy dimery N2O2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

co dzieje się z NO w kontakcie z powietrzem?

A

reaguje z tlenem i bezbarwny gaz zamienia się w brunatny (NO2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

NO2 - właściwości

A
  • brunatny
  • trujący
  • kwasowy
  • charak., duszący zapach
  • rodnik
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

co dzieje się w wyniku oziębiania NO2 i czemu?

a co potem w wyniku ogrzewania?

A

tworzą się dimery - bezbarwny kwasowy N2O4,
ponieważ NO2 ma charakter rodnikowy
po ogrzewaniu ponownie powstaje brunatny gaz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

NO2 + H2O –>

A

HNO2 + HNO3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

NO2 + KOH –>

A

KNO2 + KNO3 + H2O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

N2O3 - właściwości + kwas, którego jest bezwodnikiem

A
  • kwasowy
  • niebieski
    + bezwodnik HNO2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

HNO3 pod wpływem światła

A

–> 4NO2 + O2 + 2H2O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

HNO3st. + Al, Cr, Fe –>

A

x (pasywacja)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Cu + HNO3st. –>

obserwacje?

A

Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O

wydziela się brunatny gaz o charakterystycznym duszącym zapachu, roztwór przyjmuje niebieskie zabarwienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Cu + HNO3 roz. –>

obserwacje?

A

3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O

wydzielają się pęcherzyki bezbarwnego, bezwonnego gazu, roztwór przyjmuje niebieskie zabarwienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

HNO3 st. + C / S –>

obserwacje i wniosek dot. kwasu?

A

–> CO2 / SO2 + 4NO2 + 2H2O
węgiel/siarka zapalają się, unoszą się brunatne dymy
stężony kwas HNO3 to silny utleniacz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

fosfor biały

a) budowa i hybrydyzacja, kształt cz.
b) właściwości

A

a) P4, sp3 i tetraedr
b) - aktywny chemicznie
- biały
- ciało stałe
- nierozpuszczalny w wodzie
- trujący

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

fosfor czerwony - właściwości

A
  • czerwono-różowy proszek
  • nierozp. w wodzie/rozp. org.
  • mniej aktywny chemicznie od fosforu białego
  • bezpostaciowy (P)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

dlaczego fosfor biały przechowywany jest pod wodą?

A

bo jest aktywny chemicznie i w temp. 40 stopni Celsjusza ulega SAMOZAPALENIU

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

SiO2 - w jakiej formie występuje?

A

W formie kryształów kowalencyjny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

do czego używany jest bezwodnik białego kwasu ortofosforowego (v)?

A

Do usuwania wilgoci w aparaturze chemicznej.
Reakcje P4O10 z wodą zachodzą bardzo gwałtownie, P4O10 jest suszący.
H3PO4 ma właściwości higroskopijne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

kwas

a) difosforowy (V)
b) ortofosforowy (III)

A

a) H4P2O7

b) H3PO3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

jak zmienia się charakter kwasowy tlenków tlenowców wraz ze zwiększeniem ich liczby atomowej?

A

maleje - bo większy promień, a właściwości kwasowe polegają na zdolności do przyciągania elektronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

jak odróżnimy wodór od tlenu?

A

wodór: palny, spala się z charakterystycznym hukiem

tlen: nie jest palny, ale podtrzymuje spalanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

ozon - wzór i właściwości

A

O3

  • bakteriobójczy itp.
  • specyficzny ostry zapach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

dlaczego cząsteczka tlenu jest aktywna chemicznie?

A

bo ma dwa elektrony niesparowane

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

reakcja otrzymywania tlenu z manganinu (VII) potasu + aparatura

A

2KMnO4 –T–> O2 + K2MnO4 + MnO2
w probówce z ZATYCZKĄ umieszczam KMnO4, który podgrzewam, wydzielający gaz zbieram rurką w zlewce z wodą, w probówce odwróconej do góry nogami (bo tlen nierozpuszczalny w wodzie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

otrzymywanie tlenu z H2O2

A

2H2O2 –MnO2–> 2H2O + O2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

siarka - odmiany alotropowe, ich właściwości

która z nich występuje w warunkach standardowych?

A

siarka rombowa i jednoskośna
obie S8, ale w warunkach standardowych: rombowa
pod wpływem temperatury rombowa przechodzi w jednoskośną
- żółte kryształy
- nierozpuszczalna w wodzie
- trudno rozpuszczalna w benzynie, alkoholu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

siarkowodór - właściwości

A
  • zapach zgniłych jaj
  • gaz
  • trujący
  • rozpuszczalny w wodzie ==> kwas
50
Q

siarka (siarkowodór) spala się do

jakim płomieniem?

A

SO2 ( i wody )

niebieskim

51
Q

SO2 - właściwości

+ hybrydyzacja i kształt

A
  • trujący
  • bezbarwny
  • o duszącym zapachu
  • rozpuszczalny w wodzie
    + sp2, płaska kątowa
52
Q

otrzymywanie SO3 z SO2

A

SO2 + 1/2O2 –V2O5–> SO3

53
Q

SO3 - właściwości

A
  • lotna ciecz
  • silny utleniacz
  • gwałtownie reaguje z wodą (reakcja egzo), powstaje H2SO4
54
Q

H2SO4 - właściwości

A
  • bezbarwny
  • gęsty
  • higroskopijny
  • oleista ciecz
  • zwęgla substancje organiczne np. C6H12O6 -kw.-> C + 6H2O
55
Q

Cu/Ag + H2SO4 rozcieńczony –>

A

X (Cu/Ag reagują tylko z kwasami utleniającymi, utleniający jest jedynie stężony H2SO4)

56
Q

jakie pierwiastki ulegają pasywacji i pod wpływem jakich kwasów?

A

pod wpływem kwasów utleniających

chrom, żelazo, glin

57
Q

dlaczego wlewamy kwas do wody a nie na odwrót?

A

na odwrót woda rozpryskuje się i kwas również

58
Q

C + –>
S + –>
Zn + H2SO4 ST. –>

A

CO2 + SO2 + H2O
SO3 + SO2 + H2O
ZnSO4 + SO2 + H2O

59
Q

fluor - właściwości

A
  • barwa żółto-zielona

- ostry zapach

60
Q

brom - właściwości

A
  • CIECZ (drugi po rtęci pierwiastek w stanie ciekłym)

- brunatno-czerwony

61
Q

jod - właściwości

A
  • ciemnoszary
  • fioletowe pary
  • ciało stałe
62
Q

czy brom, chlor możemy zbierać pod wodą?

A

nie - (słabo, ale) rozpuszczają się w wodzie, tworząc wodę bromową/chlorową

63
Q

chlor - właściwości

A
  • żółto-zielony
  • toksyczny
  • ostry zapach
64
Q

Cl2 + H2O –>

Cl2 + 2KOH –>

A

HCl + HClO

KCl + KClO + H2O

65
Q

dlaczego H2SO4 wypiera Cl z jego soli, mimo że HCl to mocny kwas?

A

bo jest gęsty

66
Q

skąd właściwości odkażające chloru?

A

po powstaniu HClO rozkłada się on na HCl i O –> O warunkuje te właściwości

67
Q

jak otrzymamy chlor z MnO2?

A

MnO2 + 4HCl st. –> MnCl2 + Cl2 + 2H2O

68
Q

dlaczego fluorowce słabo rozpuszczają się w wodzie?

A

Ponieważ tworzą cząsteczki X2, czyli o momencie dipolowym równym zero

69
Q

który fluorowiec jest najbardziej aktywny i czemu?

co wzrasta wraz z aktywnością?

A

fluor - duża elektroujemność, mały promień

właściwości utleniające

70
Q

jak porównamy aktywność Br2, I2, Cl2?

A

probówka z solą danego niemetalu oraz warstwa rozpuszczalnika nieorg.
np. do probówki z KCl i warstwą toluenu dodaję I2, warstwa organiczna barwi się na różowo, bo reakcja nie zachodzi
F2 > Cl2 > Br2 > I2

71
Q

jak otrzymujemy HCl?

A

H2 + Cl2 –światło–> 2HCl

72
Q

jak zmienia się moc kwasów

a) beztlenowych
b) tlenowych pierwiastków z tej samej gr.
b) tlenowych tego samego pierwiastka

A

a) wraz ze wzrostem liczby atomowej (większy promień, łatwiej odszczepić wodór)
b) wraz ze wzrostem elektroujemności
c) wraz ze wzrostem st. utlenienia, bo więcej tlenów, mocniej ściągane elektrony, osłabienie wiązania

73
Q

dlaczego u chromu dochodzi do promocji elektronu?

A

ponieważ zgodnie z regułą Hunda uzyskują w ten sposób trwalszą strukturę + jest to korzystniejsze energetycznie

74
Q

Cr + H2SO4 st. –>

A

pasywacja

75
Q

Cr + H2SO4 roz. –>

A

CrSO4 + H2

76
Q

jak chrom reaguje z kwasem solnym w warunkach
a) beztlenowych?
b) tlenowych?
+ barwy roztworów

A

a) Cr + 2HCl –> CrCl2 + H2
b) 4Cr + 3O2 + 12HCl –> 4CrCl3 + H2 + 6H2O
niebieski (Cr2+)
zielony (Cr3+)

77
Q

jak otrzymamy czysty chrom?

A

w jednym z etapów aluminotermii

Cr2O3 + 2Al –> Al2O3 + 2Cr

78
Q

czym jest pasywacja?

jakie metale jej ulegają (najważniejsze) i pod wpływem czego?

A

to pokrywanie się metalu cienką i szczelną warstewką jego tlenku
Al, Cr, Fe pod wpływa czynników utleniających

79
Q

CrO

  • charakter
  • wygląd
A
  • zasadowy

- czarny proszek

80
Q

Cr(OH)2

  • charakter
  • wygląd
A
  • zasadowy

- ciemnobrunatny osad

81
Q

Cr2O3

  • charakter
  • wygląd
A
  • amfoteryczny

- zielony proszek

82
Q

Cr(OH)3

  • charakter
  • wygląd
A
  • amfoteryczny

- (szaro-)zielony osad

83
Q

co dzieje się z jonami Cr3+ w środowisku zasadowym? jaki inny warunek musi być spełniony, by reakcja zaszła?

A

przechodzą w jony chromianowe VI (zielony –> żółty)

obecny musi być UTLENIACZ

84
Q

CrO3

  • charakter
  • wygląd
  • właściwości
A
  • kwasowy
  • czerwony proszek, kryształy
  • silny utleniacz, dobrze rozpuszcza się w wodzie dając żółty H2CrO4
85
Q

chromiany a dichromiany (VI) - w jakich środowiskach są trwałe?

A

chromiany (VI) w zasadowym

gdy zmienimy środowisko na kwasowe powstają dichromiany (VI)

86
Q

jak zmienimy jony dichromianowe (VI) w jony Cr3+?

A

ponieważ jest to silny utleniacz dodamy reduktor + środowisko kwasowe

87
Q

CrO3

  • charakter
  • wygląd
  • właściwości
A
  • kwasowy
  • czerwony proszek, kryształy
  • silny utleniacz, dobrze rozpuszcza się w wodzie dając żółty H2CrO4
88
Q
MnO4-  jakie jony powstają i o jakim kolorze w środowisku:
a) zasadowym
b) obojętnym
c) kwasowym
\+ spojrzeć na reakcje
A

a) KMnO42- ; zielony
b) MnO2 ; brunatny
c) Mn2+ ; bezbarwny

89
Q

2KMnO4 –T–>

A

K2MnO4 + O2 +MnO2

90
Q

MnO2 + H2O2 + H2SO4 –>

A

O2 + MnSO4 + 2H2O

91
Q

MnO2 + 4HCl –>

A

MnCl2 + Cl2 + 2H2O

92
Q

4MnO2 –T–>

A

Mn2O3 + O2

93
Q

charakter MnO2

A

amfoteryczny

94
Q

charakter Mn2O3

A

zasadowy

95
Q

jak żelazo reaguje z kwasami utleniającymi

a) na zimno
b) na gorąco ?

A

a) nie reaguje, pasywacja

b) reaguje, powstaje żelazo na +III

96
Q

Fe + H2SO4 st. –T–>

A

Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O

97
Q

Fe + Cl2 –>

A

FeCl3

98
Q

Fe + HCl –>

A

FeCl2 + H2

99
Q

Fe + O2 –>

+ nazwa produktu

A

Fe3O4

tlenek żelaza (II) diżelaza (III)

100
Q

Fe + H2O –>

A

x

reaguje z PARĄ wodną, tworząc Fe3O4 i wodór

101
Q

żelaziany - jak wyglądają te związki?

A

np. Na2FeO4

NaFeO2

102
Q

korozja - na czym polega?

A

stopniowe niszczenie się metali pod wpływem czynnika środowiska
Fe –> Fe(OH)2 -powietrze-> Fe(OH)3 -pow., CO2-> rdza (tlenki i węglany żelaza) –> przyspieszenie rdzewienia głębszych warstw

103
Q

2Fe + 2H2O + O2 –>

A

2Fe(OH)2

104
Q

piryt

A

FeS2

105
Q

co sprzyja korozji?

+ co zwalnia korozję żelaza?

A
  • obecność soli, np NaCl
  • środowisko kwaśne
    + śr. zasadowe
106
Q

jak chronimy metale przed korozją?

A

1) smarowanie, powlekanie tworzywem sztucznym, farbą
2) powlekaniem metalami aktywniejszymi
3) powlekanie metalami mniej aktywnymi (uwaga: chroni tylko gdy warstwa pozostaje NIEnaruszona)

107
Q

Cu + H2O –>

A

X (miedź leży za wodorem)

108
Q

co dzieje się z miedzią pod wpływem czynników środowiska + jakie to czynniki?

A

pod wpływem wilgoci i dwutlenku węgla pokrywa się zielonym nalotem: patyną, która chroni przed dalszą korozją

109
Q

Cu + 2 st.H2SO4 –>

A

CuSO4 + SO2 + H2O

110
Q

CuO, Cu(OH)2 - właściwości?

A

amfoteryczne

111
Q

Cu(OH)2 + 4NH3 –>

jaka barwa?

A

Cu(NH3)42

szafirowa

112
Q

złoto roztwarzane jest przez nieliczne związki, jedną z takich mieszanin jest…

A

woda królewska (mieszanina st. HCl i HNO3)

113
Q

jak Ag reaguje z HNO3 roz.?

A

analogicznie jak miedź

114
Q

czym jest ciemny nalot na srebrnej biżuterii?

A

Ag2S powstający w wyniku reakcji srebra z H2S z powietrza

115
Q

2AgCl –światło–>

obserwacje

A

2Ag + Cl2

biały serowaty osad ciemnieje (pod wpływem światła)

116
Q

Zn(OH)2 + 4NH3 –>

nazwa?

A

Zn(NH3)42

wodorotlenek tetraaminacynku

117
Q

przykładowe związki
a) roztwarzane
b) nieroztwarzane
przez amoniak

A

a) Zn(OH)2, Cu(OH)2

b) Al(OH)3

118
Q

Jak otrzymany Fe(OH)3?

A

Utleniając Fe(OH)2:
+ H2O i O2
lub
+ H2O2

119
Q

jak otrzymamy chlor z KMnO4? + aparatura

A

2KMnO4 + 16HCl —> 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O

KMnO4 w kolbie okraglodennej. Wkraplamy HCl, zbieramy rurką to probówki (chlor cięższy od powietrza)

120
Q

KMnO4

1) + HCl —>
2) temperatura

A

1) Cl2

2) O2