Orthopedie

Question 1

types pijn

Answer 1

1. discogene pijn
   - lang staan
   - flexie
2. facettair
   - zitten
   - KEMP-pijn = extensie en rotatie
3. zenuwpijn
   - discus hernia
   - spinale of foraminale stenose
4. spierpijn

Question 2

RX

Answer 2

1. RX
   - AP
   - lateraal = profiel
   - oblique = belangerijk voor spondylolyse & neuroforamen (osteofyten)
2. flexie-extensie
   - beoordelen van instabiliteit
   - positief indien meer dan 3,5mm afschuiving
   - retrolisthesis = verschuiving naar posterior
   - anterolisthesis = anterior
3. frequente bevindingen
   - geen klinische relatie of predictive waarde
   - gedaalde discus ruimte
   - tractie osteofyten = vormen overbruggingen
   - sclerose van de eindplaat

Question 3

indicaties voor RX

Answer 3

1. skelet
   - deformaties vb: scoliose
   - osteofyten
   –> in foramen of facies articularis = chiaen à l’oreille cassée
2. infectie
   - spondylodiscitis = ontsteking van discus
   - degeneratie die leidt tot vernauwing ruimte
   - einde = fusie van bovenliggende & onderliggende discus
3. andere
   - tumoren
   - instabiliteit

Question 4

CT-scan

Answer 4

1. CT-scan
   - onderzoek van bot
   - fracturen
   - artrose
   - spondylolyse = onderbreking pars articularis
2. myelo-CT
   - verouderd = vervangen door MRI
   - inspuiten van contrast vloeistof
   - focus op weke delen = minder gevoelig
   - bij niet-MRI-compatiebele patiënten

Question 5

discografie

Answer 5

1. indicatie
   - pre-op discogene pijn na falen conservatief
   - zekerheid hebben over pijnlijke discus
   - meestal te zien door black disc op T2 = minder water houdend
2. onderzoek
   - inspuiting van contrast in intervertebrale discus ruimte
   - onder lichte sedatie = communicatie met patiënt voor pijn nog nodig
   - op niveau van vermoeden = black disc
   - plus boven & onderliggend niveau
3. gevolg
   - constrast geeft druk zoals in stand
   - reproductie van herkenbare pijn

Question 6

andere methodes van beeldvorming

Answer 6

1. MRI
   - weke delen
   - discus hernia & kanaal stenose
   - bot- & weke delen sarcomen
2. nucleare imaging = botscan
   - inspuiting van technesium IV
   - scan na 3u
   - combinatie met CT mogelijk
   - infectie, tumor & trauma
3. zenuwen
   - EMG = evaluatie van spier denervatie
   - SSEP somatosensorisch evoked potentials = sensibel
   - MEP magnetisch = doorgankelijkheid van ruggenmerg

Question 7

algemene therapie van lage rugpijn

Answer 7

1. algemeen
   - meestal zelflimiterend
   - gevolg = symptomatische therapie
   - bedrust < 2 dagen
   - NSAID
   - analgesie
   - acute blokkade = spierrelaxantia vb: valium & diazepam
2. oefenen
   - zijn hoeksteen
   - systematisch opdrijven

Question 8

IDD

Answer 8

1. internal disk derangement
   - meestal enkele dark disc = beste therapie
   - soms multi-segmentaire degeneratie
   - jonge patienten
2. klachten
   - lage rugpijn
   - pseudoradiculopathie = pijn in verloop van dermatoom maar niet onder knie
3. provocatie
   - flexie
   - HNP hoesten niezen persen
   - lange periodes zelfde houding = zitten, staan, stappen, …
   - reducatie = extensie & ruglig

Question 9

therapie van IDD

Answer 9

1. initieel conservatief
2. indien persisterend
   - puur discus problematiek = prothese
   - bijkomende facettaire problematiek = VALIF anterior lumbar interbody fusion
   - bijkomende instabiel segment = PLIF posterior
3. indicaties voor prothese
   - enige indicatie = pijndempend na falen van conservatief
   - andere oorzaken uitsluiten
   - MRI = geïsoleerde black disc
   - botscan = geen actieve facetproblematiek
   - EMG = geen tekenen van denervatie
   - flexie-extensie = geen instabiliteit
   - discografie = voor zekerheid in van niveau

Question 10

verloop van prothese operatie

Answer 10

1. insnede buik
   - L5-S1 = suprapubisch
   - L4-L5 = mediaan onder navel of soms boven
   - L3-L4 = mediaan en periumbiblicaal = boven navel
2. structuren tegenkomen
   - retroperitoneaal = buikvlies losmaken maar niet openen
   - aortha & vena cava inferior
   - bij L4-5 naar rechts verschuiven
   - bij L5-S1 = tussen bifurcatie werken
3. ingreep
   - insnede lig. longitudinale anterior
   - insnede discus
   - verwijderen van discus
   - tussenwervel ruimte op te hogen
   - plaatsen van proef
   - plaaten van prothese bestaande uit kern & dekplaten ≈ anatomische discus
   –> allemaal op maat voor zo groot mogelijk dekvlak

Question 11

post-op discusprothese

Answer 11

1. acuut
   - vroege mobilsiatie
   - binnen 24u
2. subacuut
   - vermijdern van hyperextensie & excessieve rotatie
   - voor 3 maand
   - tijd nodig voor heling & littekenweefsel te vormen = stabiliseren structuren

Question 12

specifiek discus revalidatie

Answer 12

3. hard-brace
   - niet meer gebruikt
   - kan voor korte-termijn limitaties
   - bij VALIF wel
4. soft-brace
   - beter wand bewegelijkheid wilt behouden worden
   - patiënt bewust houden van contra-indicaties
5. kine
   - rugspieroefeningen
   - buikspieroefeningen laattijdig door klieven op middellijn

Question 13

VALIF & PLIF

Answer 13

1. VALIF anterior lumbar interbody fusion
   - bij discogene pijn & facetdegeneratie
   - niveau vastzetten met kooi
   - kooi vullen met bot van crista iliaca
   - toegang langs buik
2. PLIF posterior
   - bij eerdere operatie
   - bij instabiliteit
   - bij zenuwproblematiek
   - toegang langs rug

Question 14

lumbale discus degeneratie

Answer 14

1. bevloeiing
   - grootste avasculaire structuur in lichaam
   - voeding door diffusie van eindplaten & annulus
   - geen heling mogelijk
   - gevolg = persiterende & vaak progressieve klachten
2. progressieve ruptuur
   - pseudo-radiculair pijn patroon in benen
   - pijn in bekken
3. provocatie
   - flexie of rotatie
   - valsalva = verhogen van intradiscale druk
   - druk boven pubis naar promontorium = verhogen van druk = pijn
   –> enkel mogelijk bij magere patiënten
   - reducatie = extensie of neerliggen
4. complicatie van degeneratie = herniatie

Question 15

discus hernia

Answer 15

1. algemeen
   - scheur in annulus fibrosus
   - aanwezigheid van annulus fibrosus in structuur
2. pijn
   - flexie
   - radiculair = beenpijn
3. stijfheid
   - paravertebrale spasme
   - acute blokade met antalgische houding

Question 16

testen bij discus hernia

Answer 16

1. lasegue = SLR
   - genoteerd als positief in dermatoom X op X°
   - contralaterale SLR = heel specifiek en meer bij grote herniatie
   - zittende = automatisch SLR, zou ook pijn moeten doen
   –> indien niet = DD bekijken
2. femorale stretch test
   - L3-4 of hoger testen
   - n. femoralis op rek brengen = langs iliopsoas & in Qc
   - heupextensie
   - knieflexie

Question 17

testen op spierniveau

Answer 17

1. algemeen
   - vet = voornamelijk
   - normaal = ook mogelijk
   - bij pathologie op niveau = kan mogelijk door irritatie op niveau zelf of andere zenuw op lager niveau voor zelfde spier
2. iliopsoas = L1-L2-L3
3. adductoren = L2-L3-L4
4. quadriceps = L2-L3-L4
5. tibialis anterior = L4-M5
6. extensor hallucis longus = L5-S1
7. hamstrings = L4-L5-S1-S2
8. peroneus longus = L5-S1
9. gluteus maximus = L5-S1-S2
10. triceps surae = S1-S2

Question 18

diagnose van discus hernia

Answer 18

1. RX
   - face & profiel
   - spondyloisthesis of verdwijnen van interdiscale ruimte
2. MRI = beste
3. EMG = aantasting van spieren
   - belangerijk voor follow-up
   - test is positief ofwel direct ofwel pas na 6w
   - klinisch onderzoek & progressie tijdens therapie is hiervoor belangerijk

Question 19

niveau discus letsel x radix

Answer 19

vanaf hier verlengde versie lesopname aanwezig?? anders vragen!!

van lateraal naar mediaal
- mediaan = geen radiculaire klachten, enkel rugpijn
–> wordt tegengehouden door lig. longitudinale anterius
- extraforaminaal = niveau zelf
- intraforaminaal = niveau zelf
- posteromediaal = niveau onderliggend
- groot = tegen cauda equina en kan naar verdere onderliggende niveau’s

Question 20

conservatieve therapie van discus hernia

Answer 20

1. niet-invasief
   - NSAID
   - analgetica
   - rust in flower houding = 90/90° met minder spanning op zenuw
2. epidurale infiltratie
   - inflammatoire reactie remmen
   - pas effect na 14d
   - enkel terugbetaald bij kanaal stenose
3. zenuwwortel infiltratie = wortelblok
4. PRF pulserende radiofrequente golven
   - sensibel deel van ganglion opwarmen
   - minder pijngewaarwording
   - voorafgaand door proefblok
   - lenmisol -> na 2u midner pijn ervaring
5. rugscholing

Question 21

algemeen operatie na discus hernia

Answer 21

1. indicaties
   - progressief neurologisch deficiet
   - persisterende & onhoudbare pijn = vooral beenpijn
   - falen van conservatieve therapie langer dan 6w
2. pre-opatief = contoleren van niveau met beeldvorming

Question 22

operatie discus hernia opties

Answer 22

1. hemilaminotomie en disectomy
   - gouden standaard
   - 85% succes
2. endoscopische disectomy = 80% succes
3. chemonucleolysis
   - enzym chemopapaine inspuiten
   - langzaam oplossen van hernia
   - trage pijnvermindering
   - risico op spondylodiscitis
   - 70% succes
4. percutane disectomy
   - wegzuigen met camera
   - 50% succes
   - laser disectomy = nog minder goed

Question 23

operatie discus hernia uitvoering

Answer 23

1. toegang ventraal
   - lig. flavum = bekomen van goede visualisatie
   - facet gewricht moet intact blijven
   - radix verplaatsen naar lateraal of mediaal
2. toegang paramediaan
   - laterale hernia = intra of extra-foraminaal
   - beter zicht radix = onder proc. transversus

Question 24

revalidatie operatie discus hernia

Answer 24

1. do’s
   - wisselhoudingen zijn belangerijk
   - wandelen
2. don’t
   - vermijden van langdurig statisch bewegingen
   - vermijden van flexie, rotatie & optillen
3. prognose
   - sedentaire jobs = 2 weken
   - fysieke jobs = 6-8 weken

Question 25

complicaties na discus hernia operatie

Answer 25

1. letsels - durale scheur met dura lek - zenuwwortel letsel - vena iliaca letsel 3. infectie - discus = apiratie voor cultuur en antibiotica --> pas na weken of maanden - oppervlakkig = debridgment en sluiten over drains

Question 26

onvolledige therapie discus hernia operatie

Answer 26

1. incomplete therapie - verkeerde indicatie - verkeerde niveau 2. verkeerde indicaties - spinale stenose = meer & diffuser dermatomen & myotomen aangetast - recess stenosis = hypertrofie van facies articulairis superior & inferior