Ónæmiskerfið 1

Question 1

Ósértæka vs sértæka ónæmiskerfið

Answer 1

Ósértæka: alltaf til staðar, bregst fljótt við. Átfrumur + frumur sem seyta. Uppræta sýkla.

Sértæka: sértækt gegn ákveðnum sýklum. Hefur ónæmisminni. B og T eitilfrumur.

Question 2

Hvað tekur langan tíma fyrir sértæka ónæmiskerfið að svara?

Answer 2

> 96 klst

Question 3

Makrófagar, angfrumur, mastfrumur, granúlócýtar, neutrofílar, eosínófílar, basófílar eru dæmi um frumur í sértæka eða ósértæka ónæmiskerfinu?

Answer 3

Ósértæka!

Question 4

Hver eru þrjú megin hlutverk komplimet kerfisins?

Answer 4

1. Áthúðun (opsonization and phagocytosis)
   *hjálpar til við agnaát með áthúðun
2. Staðbundið bólgusvar (Inflammation)
   *C3a,C4a og C5a draga til sín átfrumur (og valda æðaleka)
3. Rofferli (membrane attack complex - lysis)
   *Gerir gat á sýklayfirborð

Question 5

Hver er munurinn á makrófögum og mónócýtum?

Answer 5

Mónócýtar koma úr blóði (beinmerg) og fara inn í vefi og breytast þar í makrófaga.

Question 5

Hvaða átfrumur geta eytt mörgum sýklum án hjálpar frá sértæka ónæmiskerfinu? (2)

Answer 5

1. Makrófagar
2. Neutrophilar

Question 6

Hvaða frumur greina sýkil fyrst eftir að hann hefur komist í gegnum þekjuvef? (3)

Answer 6

1. Macrophagar – monocytes
2. Angafrumur
3. Mast frumur

Question 7

Helstu bólguhvetjandi boðefnaseytandi frumurnar (3)

Answer 7

1. Macrofagar
2. Angafrumur
3. Mast frumur

Question 8

Kostir og gallar TNF-alfa boðefnis?

Answer 8

Kostir: Gagnlegt við að útrýma staðbundinni sýkingu

Gallar: Hættulegt í útbreiddri sýkingu, spilar lykilhlutverki í septísku sjokki (æðaleki, blþr fall, kekkjun blóðs)

Question 9

Hvaða innanfrumusýklar geta bara fjölgað sér inn í umfrymi frumna?

Answer 9

T.d. veirur

Question 9

Eru NK frumur ósértækar eða sértækar?

Answer 9

ósértækar

Question 10

Hverskonnar frumur mynda sértæk mótefni (antibodies) sem hlutleysa sýkil og ýtir undir át sýkils af átfrumu?

Answer 10

B frumur!

Question 11

Hvað gera T-frumur? (2)

Answer 11

1. seyta boðefnum (cytokines) sem veita öðrum frumum hjálp/örva þær eða eyða sýklum í átbólum sínum
2. geta greint sýktar eða krabbameinsfrumur og ýtt þeim í stýrðan frumudauða (apoptosis)

Question 12

Rétt/rangt : Ónæmisvaki (immunogen) sameind sem getur vakið ónæmissvar ein og sér

Answer 12

Rétt!

Question 13

Hvað gerir ónæmiskefinu kleypt að greina fjölda allan af sýklum?

Answer 13

Fjölbreytileiki B og T frumu viðtaka!

*Hann er mjög mikill (1011 B frumu og 1016 hjá T frumum)

Question 14

Hver eru líffæri ónæmiskerfisins? (6)

Answer 14

1. beinmergur
2. hóstakirtill
3. eitilvefur
4. eitlar
5. milta
6. eitilvefur í slímhúð (mucosal lymphoid tissues)

Question 15

Hver er munurinn á B og T frumuviðtaka?

Answer 15

B frumuviðtakinn greinir fjölbreytta þrívíddarstrúktúra á yfirborði sameindar, fjölsykrur, prótein, lípið, kjarnsýrur og jafnvel smáar sameindir

T frumuviðtakinn greinir línulega peptíðbúta (8-17 amínosýrur) sem sitja í MHC sameindum

Question 16

Hvað er polygenic og polumorpic?

Answer 16

Polygenic = fjölgena

Polumorpic = fjölbreytileg