Nýrun

Question 1

Hver eru helstu hlutverk nýrna?

Answer 1

Að búa til þvag með síun blóðs, stilla magn vökva og salta og losa úrgangsefni. Einnig að framleiða renín og erythopoietin og virkja D vítamín.

Question 2

Hvar eru nýrun í líkamanum?

Answer 2

Þau eru aftan við kviðarhol, sitthvoru megin í líkamanum, erum í línu við 11 og 12 rifbeinið fyrir ofan mitti.

Question 3

Í hvaða 3 megin hluta skiptast nýrun?

Answer 3

Nýrnabörk (cortex), nýrnamerg (medulla) og nýrnaskjóðu( pelvis)

Question 4

Hver er minnsta stafræna eining nýrna? (minnsta eining sem getur framleitt þvag)

Answer 4

Nýrungar (nephrons)

Question 5

Hvað gerist í nýrnahnoðra?

Answer 5

Síun verður í nýrnahnoðra og vökvinn skilar sér í bowmans capsule. Síun gerir flestum efnum, blóðvökva (plasma) kleift að komast inn í pípluna en útilokar blóðfrumur og flest plasmaprótein.

Question 6

Hvaða hluti píplukerfis tekur við vökvanum úr nýrnahnoðra?

Answer 6

Bowmans capsule

Question 7

Hvað er juxtaglomerular apparatus

Answer 7

Stýrikerfi

Question 8

Hverjir eru 3 grunnþættirnir í framleiðslu þvags?

Answer 8

Síun í nýrnahnoðra, Endurupptaka í píplum og seytun í píplum.

Question 9

Hversu stór hluti blóðvökvans er síaður í nýrnahnoðra og hvað er mikið endurupptekið (við venjulegar aðstæður)

Answer 9

Um 20%, 180 L á dag. (Um 178,5 L aftur inn í blóðið og 1,5 L út með þvagi.

Question 10

Hvað er í vökvanum sem endar í bowmans hylki ( og hvað er ekki í honum )

Answer 10

? ( blóðvökvi, þvagefni, það sem er ekki í honum er prótein?)

Question 11

Hvað er seytun í nýrum og til hvers er hún?

Answer 11

Seytun úr blóði yfir í píplur er leið til að bæta efnum í þvagið úr blóði. Það er virk ferli sem eykur útskilnað.

Question 12

Hvað myndar síuna í nýrnahnoðrum, þ.e. í gegnum hvað þarf vökvalausnin að fara (3 atriði) ?

Answer 12

Í hnoðranum eru sérstakar háræðar þar sem síunin fer fram
1. Blóðvökvinn kemst framhjá æðaþelsfrumum háræðana
2. Blóðvökvinn kemst yfir grunnhimnu
3. Vökvinn kemst milli fótfruma

Question 13

Hvers vegna komast prótín ekki í gegnum síuna?

Answer 13

Þau eru of stór

Question 14

Hvaða kraftar hafa áhrif á nettó síunarkraft? (3 kraftar)

Answer 14

1. Blóðþrýstingur í háræðum í nýrnahnoðra (55 mmHg)
2. Styrkur vatns verður minni í blóðinu en í pípluvökvanum (osmótískur þýstingur) ( 30 mmHg)
3. Vökvaþrýstingur í bowmanshylkinu (15 mmHg)

Question 15

Hvaða tvær stærðir ráða síunarhraða í nýrnahnoðra?

Answer 15

Síunarfasti x síunaþrýstingur

Question 16

Hvernig er síunarfasta stýrt?

Answer 16

Fer eftir flatarmáli í snertingu við blóð og gegndræpi síunnar

Question 17

Hvað er átt við með endurupptöku í nýrum?

Answer 17

Hvernig er vatn og önnur efni sem eru komin inn í nýrnapíplukerfið eru tekin aftur upp á stýrðan hátt inn í blóðið.

Question 18

Hvert er Na+ pumpað til að endurupptaka geti átt sér stað og hvernig kemur pumpan hreyfingu á Na+ ( og veldur upptöku að lokum inn í blóðið)

Answer 18

Na+ er pumpað út í millifrumuvökvann, styrkur verður hár sem þýðir að Na+ leitar inn í blóðið það sem styrkurinn er lægri

Question 19

Hvaða tvö kerfi stýra endurupptöku Na+

Answer 19

Renín-angíotensin-aldosteron kerfið og natriuretic peptið

Question 20

Hvaðan fæst orkan til að endurupptaka glúkósa og aminósýrur í nýrum

Answer 20

Frá styrkhalla Na+

Question 21

Hvað er átt við með seytun í nýrum?

Answer 21

úr blóði yfir í nýrnapíplur (öfug átt við endurupptöku)

Question 22

Hver er miklvægasta seytunin (hvaða efni)?

Answer 22

H+ og K+ og lífrænar jónir

Question 23

Hvað er plasma clearance (plasma clearance rate)

Answer 23

Það sem tekið var úr blóði og skilað út sem þvag.
Plasma clearance: Það rúmmál blóðvökva sem hreinsað var að viðkomandi efni

Question 24

Hvað er þvaglát?

Answer 24

Þvaglát er tæming á þvagblöðru

Question 25

Leið þvags frá nýrum

Answer 25

Nýrnaskjóða-Þvagleiðari- þvagblaðra- þvagrás