Nefroloji Flashcards
Glomerül bazal membran yapısınında bulunanlar ?
( HeLa Tip V )
- Heparan sülfat
- Laminin 11
- Tip V kollajen
slit diyafram yapısında bulunanlar ?
NOT : Glomerül bazal membran yapısında bulunanlar HeLa tip V, diğerleri slit diafram yapısında
Slit diafram yapısında bulunanlar :
- Nefrin
- P-Catherin
- FAT-1
- podosin
- zonula okludens protein - 1
- CD 2 ilişkili protein
- catenin
NOT: podosin hem podosit hem de slit diyafram yapı elemanı iken nefrin sadece slit diyafram yapı elemanıdır.
Proksimal RTA en sık sebepleri ?
Proksimal RTA
Çocuk ——-> sistinozis
Erişkin ——-> multiple myeloma
**Distal RTA **
En sık sebep DM seyri esnasında gelişim
* Çocukta diabetes insipitusun en sık nedeni : Langerhans hüc.histiyositoz
Hartnup hastalığı ?
SLC 6A ge mutasyonu sonucu böbrek prox tübülde Na bağımlı aminoasit transport bozulur (özellikle triptofan)
Triptofan niasin öncülü olduğundan Pellegra benzeri (dermatit, diare, demans) görülür.
Tamm Harsfall proteini ?
- henle kulbunun çıkan kısmında yapılır
- idrarın normal bileşenidir (hyalen silindir)
*
Bartter sendromu ?
- Çıkan kolda Na/K/2Cl pompası bozuk
- Juxtraglomeriler aparatta hipertrofi
- Tuz kaybettiren nefropati (Na, K, Cl emilemez)
- Aldosteron yüksek (Na kaybından dolayı)
- Ama hipertansiyon ve ödem yoktur
- Na kaybı = hipertansiyon olmaması
- K kaybı = hipokalemi
- Cl kaybı = metabolik alkalozu açıklar
Nefrokalsinozis en sık sebebi ?
Klasik Distal tip RTA (tip I)
Distal asidifikasyon defekti (H atılımı bozuk)
H yerine K, Ca ve Sitrat atılır (nefrokalsinozis, nefrolithiazis)
Tip I RTA en sık sebebi —> genetik
Tip I RTA en sık sekonder sebebi —> Sjögren send
Renal tübüler asidozlar ?
RTA tip I (Klasik distal)
Distal H atılımı bozuk, H yerine Ca, K ve sitrat atılır.
Nefrokalsinozis ve nefrolithiazisin en sık sebebidir.
Met asidozlu hasta + idrar ph > 5.5 = RTA tip I
RTA tip II (Proximal, Fanconi)
Fanconi send —> proksimal tübül disfonksiyonu
Proximal RTA —> karbonik anhidraz enzim eksikliği
Prox disfonksiyon (aminoasidüri, glukoüri, fosfatüri, bikarbonatüri)
RTA tip III
GFR çok azalınca proks.tbl’de amonyak sentezi azalır.
Normokalemik hiperkloremik anyon açıklı met.asidoz görülür
RTA tip IV (distal)
Aldosteron direnci veya eksikliği
Hiperpotasemi görülen RTA
Juxta glomerüler aparatı oluşturan hücreler ?
- makula densa (distal tübül hüc)
- afferent arteriol
- efferent arteriyol
- henle çıkan kolu
Spot idrarda protein / kreatinin tayini ?
Spot idrarda protein / kreatini = 3
ise
24s idrarda protein atılımı kabaca 3 gr.dır
Fraksiyone Sodyum atılımı nedir ?
FeNa = (İdrarNa / PlzNa) / (İdrarCr / PlzNa)
FeNa > %1 (intrinsik böbrek yetmezliği)
Diüretik kullanımı durumunda geçersizdir.
Proksimal / Distal RTA farkı ?
Normal idrar pH = 5
Prox RTA –> idrar pH : 5
Distal RTA –> idrar pH : > 5.5
İdrar silendirlerinin önemi ?
Hyalen silendir ——–> Tom-Harsfall proteini
Granüler silendir ——> tübül hasarı (ATN)
Eritrosit silendirler —-> glomerulonefrit (glomerul kaynaklı)
Pigmentli granüler sil. —-> miyoglobinüri, hemoglobinüri
Lipid silendirleri ——–> nefrotik sendrom, Fabry
Lökosit silendir ———-> A.piyelonefrit
Eozinofilüri —————–> akut interstisyel nefrit
Mononükleer hücre —–> tranplant rejeksiyonu
Nefritik sediment –> hematüri, eritrosit silendirleri, granüler silendir
Nefrotik sediment –> oval yağ cisimciği, yağ damlacıkları, yağ silendir
İdrar kristallerinden,
- Kalsiyum oksalat ?
- Üçlü fosfat kristalleri ?
- Ürik asit kristalleri ?
- Sodyum ürat kristalleri ?
- Amorf kalsiyum fosfat kristalleri ?
Kalsiyum oksalat :
- Normal olabilir
- Met.asidoz varsa Etilen Glikol zeh. gösterebilir
- Hipokalsemiyi gösterebilir
Üçlü fosfat kristalleri :
- Üreyi parçalayan İYE
Ürik asit / Sodyum ürat / Amorf kalsiyum fosfat :
- Normal
Kreatinin tübüler sekresyonunu engelleyen ilaçlar ?
- Trimethoprim
- Simetidin
Bu ilaçların kullanımı plazma kreatinini yükseltebilir.
Cockcroft Gault formülü ?
(140-yaş) x VA
——————– x (kadın ise 0,85)
72 x SerumCr
C3’e oranla belirgin düşük C4 neyi düşündürmelidir ?
Kryoglobulinemi
C3 düşüklüğü ile seyreden GN’ler
- MPGN
- APSGN
- Lupus nefriti
- Mikst kriyoglobulinemi
- Şant nefriti
- Subakut bakteriel endoakrdit Nefriti
p-ANCA
c-ANCA
p-ANCA (perinükleer, miyeoperoksidaza karşı)
- mikroskopik PAN
- idyopatik Kresentrik glomerulonefrit
- Churg-Strauss send.
c-ANCA (sitoplazmik, proteinaz-3’e karşı)
- Wegener granulomatozis
USG’de böbreğin küçük göründüğü hastalıkları ?
- kronik glomerulonefrit
- KBY (kronik üremi, bilateral)
- balkan nefropatisi (bilateral)
- kronik pyelonefrit
- renal arter stenozu
- hipoplazi
Böbrek biyopsi endikasyonları ?
- nefrotik sendrom (steroid tdv için)
- nefritik sendrom (glomerulonefrit ayırıcı tanı ve prognoz)
- akut böbrek yetmezliği (>1 ay)
- translante böbrekte rejeksiyon/siklosporin toksisitesini ayırma
Teleskopik idrar ?
İdrarda eritrosit, lökosit ve çeşitli silendirlerin bir arada olması.
- SLE
- PAN
- Glomerulonefrit
Plazma osmolalites formülü =
2 x (Na + K) + Glukoz/18 + BUN/2,8
Normali = 300 mOsm/kg
Hipokalemi / Hiperkalemi EKG bulguları ?
Hipokalemi
- T negatifleşmesi
- ST çökmesi
- U dalgasında belirginleşme
- PR uzaması
Hiperkalemi
- T sivrileşmesi (ilk bulgu)
- PR uzaması, bradikardi
- P dalgalarının kaybolması (sinoventriküler ritm)
- QRS genişlemesi
- Ventriküler fibrilasyon ve asistoli
Not : hiperkalemide T’nin ucundan tut ve çek
hipokalemide 3 parmağını koy aşağı çek (ST, T, U)
Hipokalemide verilecek potasyum tuzunun seçimi ?
Bikarbonat eksikliği (diyare, Tip I proximal veya Tip II klasik distal RTA) ==> potasyum bikarbonat / sitrat
Fosfat eksikliği (diabetik ketoasidoz) ==> potasyum fosfat
Diğer durumlarda ==> Potasyum klorür
Hipokalsemi / Hiperkalsemi EKG bulguları ?
Hipokalsemi
- QT uzar
- PR kısalır
- ST çökmesi
- T inversiyonu
Hiperkalsemi
- QT kısalır
- PR uzar
- ST elevasyonu
- T inversiyonu / düzleşmesi
Metabolik asidoz sebepleri ?
Anyon gap artmış (Eksojen/Endojen asit yük fazla)
- Akut / Kronik böbrek yetmezliği
- Ketoasidoz (diyabetik, alkolik, açlık)
- Laktik asidoz
- İntoksikasyonlar (etilen glikol, metanol, salisilat)
Anyon Gap Normal (Bikarbonat kaybı)
- GIS kaybı (diyare, eksternal fistül)
- Renal HCO3 kaybı (Prox RTA, Distal RTA)
- Ureterokolostomiler
ABY oligürik fazında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ?
Potasyum yüksekliği
ABY ve KBY’de en sık ölüm nedeni ?
ABY = Enfeksiyon
KBY = Kardiyovasküler bozukluklar
ABY’de diyaliz endikasyonları ?
- Tedaviye dirençli K yüksekliği
- Kalp yetmezliği
- Metabolik asidoz
- Hipervolemi
- Üremik akciğer / perikardit / ensefalopati
- Kanama diyatezi
KBY’de ilk bozulan lab ?
İdrarı konsantre etme yeteneği
(izoosmotik idrar, 300 mOsm/kg)
KBY’de hemorojik diyateze neden olan madde ?
Üremik toksinlerden Guanidino Süksinik asit trombosit fonksiyonları bozar.
Kronik Böbrek Yetmezliği ve büyük böbrek yapan hastalıklar ?
- Polikistik böbrek
- Multiple myelom
- Diyabetik nefropati
- Amiloidoz
- Skleroderma
- Malign nefroskleroz
- HIV ilişkili nefropati
KBY’ye bağlı huzursuz bacak sendromunda tercih edilecek ilaç ?
Klorazepam
Böbrek transplantasyonunda uyum için önemli kriterler ?
ABO ve HLA uyumu olmalı
Rh uyumu gerekli değil
HLA - A,B,C : bütün çekirdekli hücrelerde vardır
HLA - DR,DQ,DP : daha çok B, T lenfosit ve monositlerde
Renal tx akut reeksiyonda idrarda artan proteinler ?
Perforin
Granzym B
Renal tx akut rejeksiyon tedavisi ?
- Metil prednizolon
- hastalık devam ederse OKT3 (CD3 blokör)
Nefrotik sendrom tanımı ?
- proteinüri ( > 3.5 gr/gün)
- hipoalbuminemi
- hiperlipidemi
Hiperkoagulabilite : Antitrombin III kaybı nedeniyle
Nefrotik sendrom nedenleri ?
- Minimal change
- Membranoz gmnf
- Fokal segmental glomeruloskleroz
- Amiloidoz
- Esansiyel kryoglobulinemi
- Sistemik hastalıklar (DM, SLE, Amiloidoz)
- İlaçlar (altın tuzları, penisilamin)
- Malignensiler (Hodgkin lenfoma)
- Enfeksiyon (Malarya, Hepatit B)
Nefritik sendrom ?
- Akut böbrek yetmezliği
- Oligüri ( idrar
Nefritik sendromun klasik patolojik bulgusu ?
Proliferatif glomerulonefrit
Nefritik sendrom nedenleri ?
- Akut post streptokoksik glomerulonefrit
- Vaskülitler
- RPGN (Hızlı ilerleyen glomerulonefrit)
- Good Pasture
- immun komplex (penisilin, sifiliz, SLE, mix kriyoglbn, APSGN, Henoch Schönlein)
- pauci immun (wegener, PAN)
- Hemolitik üremik sendrom
Yetişkinde renal ven trombozuunun en sık nedeni olan glomerulonefrit =
Membranöz glomerulonefrit
( antikor BM’a değil, direk tubulüse karşı - Heyman nefriti )
Membranöz glomerulonefrit için hastalık aktivitesi ve tedaviye yanıt verme ihtimali nasıl takip edilir ?
İdrarda C5b-9 kompleman seviyeleri ile
C3 düşüklüğü ile giden hastalıklar ?
MESSLeK
- Membranoproliferatif gn
- Endokardit
- Streptokoksik gmnft (şant nefriti, infektif endokardit)
- Sepsis
- Lupus nefriti
- Kriyoglobulinemi
NOT : C3’e oranla belirgin düşük C4 kriyoglobulinemi düşündürmeli
APSGN etkeni ?
A grubu B-Hemolitik streptokokların nefrojenik M suşları
Cilt (M 49)
Boğaz (M 12)
Hızla ilerleyen glomerulonefrit tipleri ?
Tip I (lineer birikim)
- Good Pature send (tip IV kollajen alfa 3 subunitine karşı)
Tip II (granüler birikim)
- penisilin
- sifiliz
- mikst kriyoglobulinemi
- SLE
- APSGN
- Henoch Schönlein
Tip III (Pauci İmmün)
- ANCA (PAN, Wegener)
Klasik PAN böbrekte en şok nereyi tutar ?
Arcuat arter
Renal arter stenozunun en sık nedenleri ?
Genç bayan
fibromüsküler displazi, tek taraflı, aortun distali
Yaşlı
Aterosklerotik darlık, çift taraflı, aorta yakın kısım
Mesane ca evreleme ?
Evre A : tm lamina propriaya ilerlemiş
Evre B1 : tm kasın
Evre B2 : tm kasın > %50’sini tutmuş
Evre C : perivezikal yağ dokusuna yayılmış
Evre D : prostat bezine yayılmış
Erişkin polikistik böbrek hastalığında rol alan gen defekteri ?
Policistin 1 ve 2
* renin düzeyi yüksektir (HT ve SSS anevrizmaları nedeniyle sık ölüm)
** eritopoietin salgılar (anemi beklenmez)
Polikistik böbrek hastalarında en sık böbrek dışı bulgular ?
- KC’de basit kistler (en sık ekstra-renal bulgu)
- HT (en sık kardiyovasküler)
- Aort koarktasyonu (en sık kardiyak anomali)
- İntrakraniyal anevrizma
- mitral valv prolapsusu
- kolon divertikülozis
- renal cell ca. dispozandır
KBY’de trombosit ve eritrosit disfonksiyonu neye bağlı gelişir ?
Trombosit disfonk. = guanidinosüksinat
Eritrosit disfonk. = metil guanidin
ABY’nin en sık postrena sebepleri ?
Erkek : BPH
Kadın : serviks ca.
Transplantasyon sonrası,
greft kaybına en sık olan GN ?
en sık nüks olan GN ?
Transplantasyon sonrası
Greft kaybı = RPGN (kresentrik GN)
Nüks = MPGN tip II **(aslında en sık nüks diabetik nefropati)
Yetişkinde renal ven trombozunun en sık nedeni ?
membranöz GN
Hipertansif krizde gelen gebe tdv ?
Hidralazin
Nöron Spesifik Enolaz (+) olduğu durumlar ?
- Seminom
- AC küçük hücreli ca.
- Nöroblastom
Aquaporin 3 nerede bulunur ?
Aquaporin 1 –> eritrosit ve kısmen proksimal tübülde
Aquaporin 2 –> böbrek (toplayıcı kanal)
Aquaporin 3 –> böbrek toplayıcı kanal + trakea
Renal tx. sonrası en sık görülen tm ?
Deri kanserleri
Renal tx. sonrası standart immünsüpresyon tedavisi ?
Siklosporin + Azatiopurin + Kortikosteroid
FSGS - Minimal change farkları ?
FSGS
- HIV’li hastada görülen en sık patoloji
- hematüri ve hipertansiyon daha fazla
- proteinüri non-selektif
- steroide yanıt iyi değil, tedaci Mikofenolat
- antibiyoterapinin nefritten koruyucu olduğu düşünülmektedir (ARA’dan farkı)
- prognozu en iyi GN tipidir.
- ASO, anti DNAaz, anti Hyaluronidaz yüksekliği vardır
FSGS –> glomerülün fokal sklerotik alanlarında IgM ve C3 birikimi
Minimal Change –> nadiren IgA birikimi olabilir
APSGN bx bulguları ?
APSGN
- difüz tutulum (difüz proliferatif glomerüler lezyon)
- subendotelyal hörgüç benzeri immün komplex birikimi (subepitelyal IgG + compleman)
- serum C3 düşük, C4 normal
- ASO, anti DNAaz, anti Hyalurodinaz yüksek
NOT :
Nefritik sendrom hastalıktan IgA nefropatisi
Nefritik sendrom hastalıktan > 20 gün sonra –> FSGS
ARA’dan farklı olarak antibiyoterapinin nefritten koruyucu olduğu düşünülmektedir. Penisilin ilk tercih. Prognozu en iyi GN tipidir.
Polikistik böbrek hastalığında kötü prognostik faktörler ?
- PKD 1 genotipi
- erkek cinsiyet
- KC ve Beyinde kistler
Wilson hastalığı tedavi yaklaşımları ?
Presemptomatik veya hepatiti olan ama dekompansasyonu olmayan hastalar : Çinko
Hafif / Orta derece hepatik dekompansasyon : çinko + trientin
Nöropsikiyatrik semptomlar : tetraiyomolibdat