náttúrufræði Flashcards

1
Q

hvað uppgötvaði Mendel?

A

hann sannaði að þróunarkenningin hanns Darwins gengi upp

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

hvað heitir Mendel að fullu nafni?

A

Gregor Mendel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

hvenær var mendel uppi?

A

1884-1984 (akkúratt 100 ár)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

frá hvaða landi var Mendel og hvað hét það þá??

A

Það hét Austurríki en núna er það Tékkland

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hvað var Mendel?

A

munkur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

hvað var mendel kallaður?

A

faðir erfðafræðarinnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

hvað þíðir að vera hreinræktaður?

A

að fá eins eiginleika frá bæði mömmu og pabba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

hvað merkir f1?

A

fyrsta kynslóð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

hvað merkir stór stafur?

A

ríkjandi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

hvað merkir litli stafurinn?

A

víkjandi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

hvað merkir 42?

A

næsta kynslóð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

geta baunir eignast aðrar baunir með sjálfum sér

A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

þegar einhver deyr þá breytist hann/það í efni, hvaða efni eru það?

A

vatn,fita og ýmsum öðrum flóknum sameindum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

vatn, fita og hin efnin breytast í…?

A

sín, vetni, kolefni ,fosfór og fleira

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

hvað kallar maður efni sem innihalda kolefni?

A

lífræn efni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

hvað þíðir lífræn efni?

A

að hingað til höfum við ekki. fundið örugg merki um líf sem ekki hefur byggst af kolefni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hvað heita tröppurnar í DNA/DKS?

A

Kirni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvað heita 4 tegundirnar í DNA

A

Guanine
Cytosine
Thymine
Adenine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvað heitir DNA fullu nafni á ensku?

A

Deoxyribonucleic acid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvað er sameind?

A

Tvær eða fleiri frummyndir tengdar saman með efna tengingum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hver er munurinn á lifandi eða dauðu efni?

Við köllum allt sem inniheldur kolefni lífrænt

A

Við höfum ekki fundið örugg merki um líf sem ekki sem ekki hefur byggst upp á kolefni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Ertu jafn mikið kolefni hvort sem þú ert lifandi eða dauður?

A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hvað gerði rosalind franklin?

A

Hún tók mynd af DNA með röntgen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hvað kom fyrir rosalind franklin?

A

Hún fékk krabbamein í eggjastökkana útaf röntgen geislunum og dó.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Á hvaða tímum var mest reynt að teikna manneskju sem passaði fullkomlega í stærðfræðileg form?

A

Í lok miðalda og á endurreisnartímunum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hvar átti Florance Nightingale heima?

A

Í Flórens á Ítalíu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hvað var trikkið hans da Vinci til að teikna mann sem passaði í hring og ferning?

A

Hann setti miðju ferningsins aðeins neðar en hringsins

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

hvort er maður með meira kolvetni inní sér þegar maður er dauður eða lifandi?

A

maður inniheldur jafn mikið kolvetni þótt maður sé dauður eða lifandi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

hvar var myndin af vitrúvíumanninum varðveitt?

A

í Feneyjum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

hver teiknaði vitrúvíumanninn?

A

leónardó davinschi(skrifað vitlaust)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

hvað var florence nightgale kölluð?

A

konan með lampann

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

frá hvaða landi var florance nightingale frá? og hvar fæddist hún?

A

hún var bresk. fæddist í Flórans á ítalíu

33
Q

hvenær unnu james watson og francis crick nóbelsverðlaun?

A

árið 1962

34
Q

Gregor Mendel?

A

Austurrískur munkur sem rannsakaði baunaplöntur í garðinum hjá sér og fann fyrstu skýringuna á því hvernig eiginleikar erfast

35
Q

Hver er james Watson?

A

Hann er einn af mönnunum sem uppgötvuðu hvernig DNA byggist

36
Q

Hvað gerðu Watson og Crick?

A

Þeir uppgötvuðu hvernig DNA passar saman og myndar litninga. Þeir fengu Nóbelsverðlaun fyrir það árið 1962

37
Q

afhverju var florance kölluð konan með lampann?

A

hún labbaði í mirkrinu með lampa til að sinna sjúklingum

38
Q

hvenær fæddist florance nightgale og hvenær dó hún?

A

1820 og dó 1910

39
Q

Hvaða ár lauk verkefnið human genome project?

A

2013

40
Q

hvaða stríð var þegar florance var að vinna sem hjúkka?

A

krímstríðið (bretar,frakkar og tyrkir á móti rússum)

41
Q

hvað var florece meira en læknir?

A

frumkvöðull í tölfræði

42
Q

Hvað eru margir litningar í frumum

A

46

43
Q

Hvar finnur maður litningar inn í frumu

A

Kjarna hennar

44
Q

Afhverju eru litningar kallaðar litningar

A

Útaf þau draga í sig litar efni

45
Q

Hvað eru margar litningar í einni frumu

A

46

46
Q

Hvað eru margar litningar kynfrumu

A

23

47
Q

Hvað er litning

A

Þær eru langar keðjur af DNA

48
Q

Hvað byggir upp vef?

A

Frumur

49
Q

Hvað er aðal byggingar efni litnings

A

Spírall

50
Q

Francis Crick?

A

Hann er einn af mönnunum sem uppgötvuðu hvernig DNA passar saman og myndar litninga

51
Q

Odile Crick?

A

Hún er konan hans Francis Crick. Listamaður sem teiknaði betri mynd af DNA.

52
Q

Maurice Wilkins?

A

Hann var Breskur eðlisfræðingur sem fékk Nóbelsverðlaun árið 1962

53
Q

hvað er likan?

A

endurgerð af einhverju (t.d. DNA)

54
Q

hvað er skipulags lífs (fruma til lífveru) ?

A

frá efnafræðistig til frumu til vefs til líffæri til líffæriskerfis

55
Q

hvað er DNA?

A

dna eru lengjur úr spíril og kirnum. lengjurnar myndast svo í litninga

56
Q

Hvað gerði Wilkins?

A

Hann var félagi Rósalind Franklin og sveik hana með því að sýna Watson og Crick myndirnar hennar af DNA. Þeir þrír fengu nóbelinn.

57
Q

Rósalind Franklin?

A

Hún var breskur eðlisefnafræðingur og kristallafræðingur sem lifði 1920-1958

58
Q

Leonardó da Vinci?

A

Hann var málari, myndhöggvari, arkítekt, vísindamaður, stærðfræðingur, verkfræðingur og uppfinningamaður. Hann var uppi 1452-1519

59
Q

Hvað er að vera karlremba?

A

Það eru karlar sem eru mjög sexist og halda að þeir geti komið illa fram við konur því þeir halda að þeir séu betri í öllu

60
Q

Hvað gerði Leonardó da Vinci?

A

Hann m.a. Teiknaði vitrúvímanninn sem er maður í fullkomnum starfræðilegum formum

61
Q

Hvað gerði Florance Nightingale?

A

Hún borgaði með sínum peningum fyrir allt til að laga sjúkrahúsið sem hún vann á. Hún barðist fyrir því að hjúkrunarkonur fengju menntun eftir að hún hafði menntað sig sjálf

62
Q

Hvað er besta leiðin til þess að skilja flatarmálsmyndir?

A

Að taka eftir smáatriðunum?

63
Q

Hvað var svona slæmt með hjúkrun í gamla daga?

A

Hjúkrunarfræðingar voru flestir mjög subbulegir. Sjúklingar í stríðum voru allir hlið við og ekki farið vel með þá. Þeir fóru þangað meira til að deyja heldur en að læknast. Það voru ekki til mikið af verkjalifjum og sumir voru kannski aflimaðir án deyfingar.

64
Q

Hvað gerði Rósalind Franklin?

A

Hún tók fyrstu myndirnar af DNA. Hún var svikin af félaga sínum (Maurice Wilkins) þegar hann sýndi óvinum hennar (Watson og Crick) myndirnar hennar

65
Q

Hvað er Okfruma?

A

Það er þegar sáðfruman og eggfruman blandast saman og verða ein

66
Q

Hvað er röntgenmynd?

A

Það er þegar mynd er tekin með geislum

67
Q

Hvað er Latínska orði yfir kirni?

A

Núkleótíð

68
Q

Hvað eru sýkingar?

A

Þegar það koma vondar bakteríur (gerlar) í sár

69
Q

Hvað er að erfast?

A

Að erfast er þegar eiginleikar foreldra þinna færast yfir í þig og verða þínir eiginleikar

70
Q

Hvað er Spírall

A

Það heldur undan um Kirni/tröppurnar ī DNA

71
Q

Hvað er DNA??

A

DNA er

72
Q

(hjá florence) hvað merkir blái parturinn?

A

þeir sem dóu úr sjúkdómum og sýkingum

73
Q

(hjá florence) hvað merkir rauði parturinn?

A

þeir sem deyja í orustu

74
Q

(hjá florence) hvað merkir svarti parturinn?

A

þeyr sem dóu úr öðrum orsökum

75
Q

hvenær byrjaði florence að gera í öllum hlutum í sjúkrahúsinu?

A

í apríl 1855 byrjaði hún

76
Q

Hvað eru gen?

A

Gen eru litlir partar af DNA

77
Q

Hvernig er Gullinsnið sagt á ensku?

A

Goldensection

78
Q

Hvað er gullinsnið?

A

Það er þegar kassa er skipt í minni alveg eins kassa inni í kassanum aftur og aftur og aftur

79
Q

Hvaða ár uppgötvaði mendel hvernig eiginleikar erfast

A

1865