Nátt-flokkun Lífvera Flashcards

1
Q

Hvernig byrja froskar líf sitt?

A

Sem halakörtur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvernig eru froskar fyrst?

A

Þeir anda í vatni með tálknum og eru fótalausir með langan hala

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvað gerist þegar froskar þroskast?

A

Fætur fara að myndast, lungu byrja að þroskast og halinn minnkar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvernig eru skriðdýr?

A

Leðurkennd skurn sem verndar þau frá Þornun, verpa eggjum á landi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvernig er fuglum skipt?

A

Spörfuglar, sundfuglar, vaðfuglar, ránfuglar og ófleygur fuglar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvernig er spendýrum skipt?

A

Nefdýr, fylgjudýr og pokadýr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvernig eru nefdýr?

A

Fæða egg, ekki með spena heldur op þar sem mjólkin kemur út

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hvað eru pokadýr?

A

Fæða óþroskaða unga sem eru í poka á maga mömmu sinnar og drekkur mjólk þar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hvernig eru svampdýr?

A

Frumdýr með holum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Til hvers eru holurnar á svampdýrum?

A

Sjórin rennur í gegnum þær og ber með sér fæðu og súrefni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvað einkennir holdýr?

A

Með sérhæfða vefi, með eitt op sem bæði tekur inn og skilar fæðu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvernig er ormum skipt?

A

Flatormar, þráðormar og liðormar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hver er fjölmennasta fylking dýra

A

Liðdýr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvað er að vera með opið blórásakerfi?

A

Engar æðar, blóð út um allt í kringum líffærin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvað gera leysikorn?

A

Þau sjá um að taka við úrgangsefnum og senda þau út úr frumunum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hvað gera sveppir?

A

Leysa upp lífræn efnasambönd með ensímum og taka svo til sín uppleysr næringarefni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hvað er að vera frumbjarga?

A

Vera með grænukorn og geta ljóstillífað

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvað er að vera ófrumbjarga?

A

Að nærast á öðrum lífverum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvað er dvalargró?

A

Þegar bakteríur vernda sig með hálfgerðri kúlu utan um sig og leggjast í dvala

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvernig hjálpa bakteríur meltingu?

A

Þær hjálpa við niðurbrot á fæðu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hvað er að meðaltali mikið af bakteríum í munni fólks?

A

U.þ.b 6 milljarðar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hvað eru frumverur?

A

Einfruma lífverur með kjarna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hvernig er frumdýrum skipt?

A

Í fjóra hópa= slímdýr, bifdýr, svipudýr og gródýr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hvernig eru slímdýr?

A

Óregluleg í lögun, með frumhimnu sem getur hreyfst

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hvað heita hreyfingarnar í frumhimnu slímdýra?

A

Skinfætur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hvernig fjölga ömbur sér?

A

Með því að skipta sér í tvennt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hvernig eru bifdýr?

A

Þau eru með bifhár sem þau nota til að hreyfa sig og sópa inn fæðu að munnholinu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Hvernig eru svipudýr?

A

Með svipu sem þau nota til að hreyfa sig og sópa inn fæðu að munni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Hvernig eru gródýr?

A

Fjölga sér með gróum= skipta sér margfallt og úr verða margar grófrumur sem dreyfast og verða að gródýrum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Hvort eru sveppir frum-eða ófrumbjarga?

A

Ófrumbjarga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Hvað eiga veirur og bakteríur sameiginlegt?

A

Þær geta legið í dvala og hrokkið í gang þegar þeim hentar (dvalargró)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Afhverju faum við oft hita þegar við fáum kvef?

A

Kvef veiran er viðkvæm fyrir hita þannig að líkaminn hitar sig til að gera veiruna veikari til að geta drepið hana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Hver var skæðasti inflúensu faraldur sem hefur komið upp?

A

Spænska veikin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Hvað dóu margir í spænsku veikinni?

A

40 milljónir á 2 árum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Hvernig kemur alnæmi til?

A

Vegna HIV veirunnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Hvernig smitast alnæmi?

A

Við kynlíf og beinnar snertingu líkamsvessa smitaðrar manneskju og ósmitaðrar manneskju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Hver er eina vörnin við alnæmi við kynmök?

A

Smokkur

38
Q

Hvernig eru fjölfruma hattasveppir?

A

Úr löngu sveppaþráðum sem greinast út suður eins og tré nema neðanjarðar og dreifa sjér oftast í hring

39
Q

Hvað er aldin?

A

Það sem sést með berum augum

40
Q

Hvað eru gersveppir?

A

Einfrumungar, fjölga sér: myndast blumpur í frumunni og vex þangað til hann losnar og verður sjálfstæður sveppur

41
Q

Í hvað eru gersveppir notaðir í?

A

Bakstur og gerjun

42
Q

Hvernig hefast brauð?

A

Gersveppir fjölga sér hratt og nota sykurinn í deginu sem næringu, við þetta losar gersveppurinn út koltvísýring og það myndar litlar loftbólur í deginu

43
Q

Hvað er myglusveppur?

A

Fjölfruma sveppur sem vex t.d. á matvælum.

44
Q

Hvað eru sveppaþræðir?

A

Hvítu loðnu þræðirnir í myglu

45
Q

Hvað eru grókirstlur?

A

Svörtu dylarnir í myglu

46
Q

Hver uppgötvaði ágætu myglusveppsins og hvaðan er hann?

A

Alexander flemming- Skotlandi

47
Q

Hvað og hvenær var flemming?

A

Gerlafræðingur, fyrir um 100 árum

48
Q

Hvað uppgötvaði flemming?

A

Penicillium, sem varð að pensilín.

49
Q

Hvað eru fléttur?

A

Samlíf sveppa og þörungs

50
Q

Hvað þola fléttur illa?

A

Loftmengun

51
Q

Hvernig eru fléttur?

A

Viðkvæmar,ekki með rætur og taka vatn og önnur efni beint úr umhverfinu

52
Q

Hverjar eru fyrstu lífverur til að koma á lifandi svæði og afhverju?

A

Fléttur og mosi- þær “plumma” sig vel án mikils jarðvegs og geta vaxið á klöppum og steinum

53
Q

Hvað mynda fléttur?

A

Einfruma grænþörungar umlaktir sveppaþráðum

54
Q

Hvernig eru fræ plöntur?

A

Frumbjarga,æðaplöntur: með rætur, stöngul og blöð

55
Q

Hvað er sjálfræun?

A

Þegar plantan frjógar ser sjálf

56
Q

Hvað er vixlfræun?

A

Frjóvgun milli plantna

57
Q

Í hvaða tvo megin hópa eru dýrum skipt

A

Lhryggdýr og hryggleysingja

58
Q

Hvernig eru hryggdýr

A

Með hrygg, lokað blóðrásar kerfi og þróað líffæra kerfi

59
Q

Hvað eru frymisnet?

A

Þar sem ribasomin eru

60
Q

Hvað eru ribasóm?

A

Verksmiðja frumunar, þar sem prótín verður til

61
Q

Hvað er golgikerfið?

A

Einskonar flutningskerfi, deilskornin taka þátt í frumskiptingunni

62
Q

Hvað er umfrymi?

A

Þar sem efni á leið inn að frumlíffærunum og út úr frumunni

63
Q

Hvað er safabóla?

A

Hálfgerð geymslu tankur, geymir t.d fæðuefni, ensím og vatn í plöntuformum

64
Q

Hvað eru Hvatberar?

A

Orkuver frumunnar

65
Q

Hvað gerist í hvatberum?

A

Bruninn eða frumöndunin

66
Q

Hvernig er frumveggur?

A

Hann er úr…

67
Q

Hvað eru grænukorn?

A

Blaðagrænan í þeim notar orkuna nota orkuna frá sólinni til að búa til fæðu fyrir plöntuna

68
Q

Hvað eru veirur stórar?

A

Svo smáar að það þarf rafeinda-smásjá til að skoða þær

69
Q

Úr hverju eru veirur samsettar?

A

Próteinhjúp sem umlykur erfða efni

70
Q

Í hvaða sjö flokka eru hryggdýrum skipt?

A

Brjóskfiskar, beinfiskar, vankjalkar, froskdýr, skriðdýr, fuglar, spenndýr

71
Q

Hvernig eru vankjálkar?

A

Kjálklausir, ekki með hreistur

72
Q

Hvernig eru brjóskfiskar?

A

Brjósk í stað beina, flestir með skráp í stað roðs og sumir fæða lifandi afhvæmi

73
Q

Hvernig eru beinfiskar?

A

Með röð, oftast þaktir hreist og bein hvöss og hörð

74
Q

Hver var með þeim fyrstu til að flokka lífverur?

A

Aristóteles

75
Q

Í hvaða flokka skipti Aristóteles dýrum?

A

Dýr sem fljúga, dýr sem ganga og dýr sem synda

76
Q

Hver kom með flokkunarkerfið sem er notað í dag?

A

Carl Von Linné

77
Q

Hvenær kom Linné með flokkunar kerfið?

A
  1. Öld
78
Q

Hvernig er kerfi Linné?

A

Fyrst skiptist í dýra og plöntu- ríki, skipta svo lífverunum í smærri og smærri hópa eftir sameginlegum eiginleikum

79
Q

Hvaða kerfi kom einnig frá Linné?

A

Latneska tvínafnakerfið

80
Q

Hvað er fræðiheiti mannsins?

A

Homo sapiens

81
Q

Hvaða flokkar eru í kerfinu í dag?

A

Plöntur, dýr, frumverur, dreyfkjörnungar og sveppir

82
Q

Hvað eru margar fylkingar í dýrakerfinu?

A

33

83
Q

Í hvaða fylkingu eru menn?

A

Fylkingu seildýra og undirfylkingu hryggdýra

84
Q

Í hvaða ættbálki eru menn?

A

Prímatar

85
Q

Í hvaða ætt eru menn?

A

Mannætt

86
Q

Í hvaða ættkvísl eru menn?

A

Homo

87
Q

Í hvaða tegund eru menn?

A

Sapiens

88
Q

Hverjar eru elstu lífverurnar?

A

Bakteríur

89
Q

Hvað eru bakteríur gamlar?

A

3,5 milljarða ára gamlar

90
Q

Hvernig fjölga bakteríur sér?

A

Þær skipta sér