Na 5 Ríocht

Question 1

Ainmnigh na 5 ríocht

Answer 1

Monera
Protista
Fungas
Ainmhí
Plandaí

Question 2

Cén modh cothaithe a úsáideann amoeba?

Answer 2

fagacíotóis

Question 3

Ainmnigh prostita aoncheallach agus ilcheallach

Answer 3

aoncheallach: amoeba
ilcheallach: algae

Question 4

Sainmhínigh fagacíotóis

Answer 4

ionsaíonn siad bia thar an cillscannán

Question 5

Tabhair feidhm atá ag fungas sa timpeallacht

Answer 5

Briseann siad síos ábhar marbha le haghaidh athchursáil

Question 6

Tabhair sampla den fungas sa timpeallacht

Answer 6

muisriún/beacán (fás thar oiche), giosta, muscán

Question 7

Cén carbaihidrit a bhfuil I Gcillbhalla fungas?

Answer 7

chitin

Question 8

Cén modh cothaithe a úsáideann fungas?

Answer 8

heitreatróf

Question 9

Cén carbaihidrit a bhfuil I Gcillbhalla plandaí?

Answer 9

ceallalós

Question 10

Cén modh cothaithe a úsáideann plandaí?

Answer 10

uatrófach

Question 11

Conas a bhogann amoeba?

Answer 11

Sruth cíteaplasma ag úsáid bréagphoidiam

Question 12

Ainmnigh an dhá cineál cíteaplasma atá ag amoeba?

Answer 12

Eicteaplasma: an cíteaplasma ar an toabh amuigh den amoeba
Ionphlasma: an cíteaplasma taobh istigh den amoeba

Question 13

Cén organáid a úsáideann an amoeba chun an méid uisce san órgánach a rialú?

Answer 13

Folúisín crapthach

Question 14

Cén t-ainm a thugtar ar an modh a úsáideann an amoeba chun an uisce a rialú?

Answer 14

osmarialú

Question 15

Cén cineál atairgeadh/cilldheighilt a úsáideann amoeba?

Answer 15

Déscoilteach
míotóis

Question 16

Ainmnigh 2 difríochtaí idir prócarótach agus eocarótach

Answer 16

eocarótach
- le núicleas
- organáid le cillscannán
- DNA i núicléas

prócarótach
- gan núicleas
- órganáid gan cillscannán
- DNA i gciorcal

Question 17

Conas atá DNA bactéir stóráilte?

Answer 17

I bplasmid

Question 18

Cén feidhm a bhíonn ag na flagella ag bactéir?

Answer 18

Bogadh

Question 19

Ainmnigh na 3 cineal cruth bactéir

Answer 19

Ciorcalach
Slat
bíseach

Question 20

Ainmnigh an modh atairgeadh bactéir

Answer 20

déscoilteadh

Question 21

Cén feidhm a bhíonn ag ionspór?

Answer 21

tugann ionspór cosaint d’ábhar géinteach an bactéir I gcoinníollacha crua go dtí go bhfuil na coinníollacha níos fabhraí d’fhás bactéir

Question 22

Cén buntáiste a bhaineann le tairgeadh ionspór?

Answer 22

nuair a fhaigheann an bactéir bás maireann an DNA

Question 23

Ainmnigh buntáiste agus míbhuntáiste bactéir

Answer 23

Buntáistí
- Bia a thairgeadh, iogairt agus cáis a dhéanamh ó bainne
- Is feidir drugaí agus antaibheathaigh a thairgeadh ó baictéir
- Briseann na bactéir sa stéig bia síos chun mianraí a scaoileadh d’

Míbhuntáistí
- Cúis le galair
- Cúis le lobh bia

Question 24

Cad is brí le bactéir
- éigeanta
- aerobach
- anaeróbach
- ilacmhaineach

Answer 24

Éigeanta: ní feidir leo maireachtáil i láthair O2
Aerobach: tá O2 de dhith le maireachtáil
Anaerobach: níl O2 de dhith le maireachtáil
Ilacmhaineach: is feidir maireachtáil le nó gan ocsaigin

Question 25

Sainmhínigh bithimoibreoir

Answer 25

soitheach ina fhásann bactéir, cuirtear bia agus O2 isteach agus faightear réidh le fuíoll. Tá siad faoi teocht agus brú seasmhach sa bhithimoibreoir

Question 26

Cén cuid den amlíne bactéir ina bhfuil an fás is mó bactéir?

Answer 26

logphas

Question 27

Mínigh fás bactéir sa phas chónaitheach

Answer 27

líon na baictéir ag fás cothrom le líon na bactéir ag fáil bás

Question 28

Cén cineál fás sa bhithimoibreoir atá níos fearr?

Answer 28

Basic Fáis (batch flow): cuirtear na baictéir isteach sa bhithimoibreoir mar grúpaí agus fásann siad to go dtí an pas conaitheach ansin glactar amach iad - Tá an modh seo úsáisdte chun antaibheathaigh a dhéanamh - Tá sé níos éifeachtach agus níos saoire (níos lú costas ag baint leis)

Question 29

Sainmhínigh antabheathaigh

Answer 29

ceimiceáin a thairgtear ag micro-organaigh chun bactéir eile a mharú gan damáiste a dhéanamh do dhaoine

Question 30

Cad is brí le frithsheasmhacht bactéir?

Answer 30

Is feidir le athrú sa cód DNA buntáiste a thabhairt do bhaictéir agus is feidir leo maireachtáil I gcoinne antaibheathaigh

Question 31

Cén cúiseanna a gcuireann le frithsheasmhacht bactéir?

Answer 31

- Nuair a thugann na dochtúir antabheathaigh nuair nach bhfuil siad de dhith – ró-úsáid - Nuair nach chríochnaíonn daoine an cúrsa leigheas

Question 32

Cónas a dhéanann riseapas atairgeadh éighnéasach?

Answer 32

Fásann na hífe suas san aer (spórangafór) agus déantar spóragán ag rinn na hífe Roinneann na spór trí miotóis chun a lán spóir a thairgeadh, tá siad haplóideach (ábhar géinteach amháin) Pleascann an spóragán agus scaoiltear na spóir. Má thiteann na spóir ar níos mó stairse is feidir leo hífe a chruthú (fungas nua)

Question 33

Cén cineál modh atairgeadh a dhéanann giosta?

Answer 33

bachlú

Question 34

Ainmnigh buntáise agus míbhuntáiste fungas

Answer 34

Buntáistí Úsáidtear iad chun alcól a dhéanamh Is feidir iad a ithe – muisriúiní Míbhuntáistí - Scriosann siad ábhar msh. Bia, crainn/adhmad - Is cúis le galar iad