Mózgowie i rdzen kregowy.💡 Flashcards

1
Q

Z czego zbudowany jest ośrodkowy układ nerwowy? Jak rozmieszczona jest istota szara i biała w rożnych częściach tego układu? Co wywodzi się z pęcherzyków pierwotnych mózgowia?

A

Zbudowany jest on z rdzenia leżącego w kanale rdzeniowym oraz z mózgowia znajdującego się w jamie czaszki. W mózgowiu można wyróżnić pień mózgu, móżdżek i przodomózgowie (najwieksza cześć to półkule). W pniu istoty nie są wyraźnie oddzielone, biała przeważa w części podstawnej, a w grzbietowej więcej jest istoty szarej zgrupowanej w jądra. Trzy pęcherzyki mózgowia: - Przodomózgowie - z niego: Kresomózgowie (półkule, opuszka, pasmo,przegroda,prążkowie,ciało migdałowate) i Międzymózgowie (Wzgórzomózgowie- wzgórze, nadwzgórze) i podwzgórze(guz popielaty, ciała suteczkowate,skrzyżowanie wzrokowe) Śródmózgowie, nie zmienia się- Konary i pokrywa śródmózgowiowa Tyłomózgowie- tyłomózgowie wtórne(most i móżdzek) i rdzeniomózgowie (rdzeń)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jakie płaty rozróżnia się w korze mózgu?

A

W korze mózgu wyróżnia się cztery płaty: - płat czołowy- odgraniczony na powierzchni wypukłej od płata ciemieniowego bruzda środkowa, u dołu bruzda boczna od płata skroniowego. - płat ciemieniowy - oddzielony na powierzchni przyśrodkowej od płata potylicznego bruzda ciemieniowo-potyliczną - płat potyliczny - na powierzchni wypukłej jest oddzielony od płata ciemieniowego i skroniowego umowna linia biegnąca od bruzdy CP do miejsca,w którym wcina się część skalista kości skroniowej - wcięcie przedpotyliczne. - płat skroniowy, który przechodzi bo wyraźnej granicy w płat ciemieniowy i potyliczny, ale jest oddzielony od czołowego bruzda boczna. - wyspa - ukryta w bruździe bocznej - płat limbiczny, leżący na powierzchni przyśrodkowej i dolnej półkuli.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czym oddzielone są półkule? Jakie powierzchnie ma każda półkula? Wzdłuż jakich brzegów się łącza? Jakie bieguny ma półkula? Jakie bruzdy są najgłębsze

A

Obie półkule maja kształt kulisty i są oddzielone szczeliną podłużną mózgu. Każda ma trzy powierzchnie: górno boczna do sklepienia czaszki, dolna, spoczywającej na górnej ścianie oczodołu i na namiocie móżdżku i przyśrodkowa, oddzielona przez sierp mózgu od przeciwległej półkuli. Powierzchnie łącza sie wzdłuż brzegów- górnego, dolno-bocznego i dolno-przyśrodkowego. Bieguny - przedni, tylny i dolny. Tylko 1/3 kory jest widoczna na zewnątrz, reszta jest ukryta w bruzdach mózgu. Wypukłości miedzy bruzdami to zakręty lub zawoje.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Powierzchnia górno-boczna półkuli - co należy do płata czołowego?

A

Do płata tego należy: - zakręt przedśrodkowy i leżące do przodu od niego - zakręt czołowy górny, środkowy i dolny. Zakręt przedśrodkowy jest oddzielony od czołowych bruzda przedśrodkową, która często składa się z odcinka górnego i dolnego. Zakręty czołowe oddzielają od siebie bruzda czołowa górna i środkowa. Od bruzdy bocznej wcinają się w zakręt czołowy dolny gałęzie - pozioma przednia i wstępująca, dzielą one ten zakręt na czesc oczodołowa, trójkątna i wieczkowa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Gdzie leży kora ruchowa pierwszorzędowa?

A

W zakręcie przedśrodkowym oraz w jego przedłużeniu, na powierzchni przyśrodkowej półkuli, w przedniej części płacika okołośrodkowego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Powierzchnia górno- boczna półkuli -co tworzy płat skroniowy? Gdzie znajduje się zakręt skroniowy poprzeczny?

A

Płat skroniowy tworzą zakręt skroniowy górny, środkowy i dolny oddzielone bruzdami skroniowymi - górna i dolna. Na powierzchni górnej zakrętu skroniowego górnego, ukrytej w bruździe bocznej znajduje się pojedynczy lub podwójny zakręt skroniowy poprzeczny, a ku tyłowi od niego powierzchnia skroniowa, przeważnie większa po stronie po stronie lewej - jest to najwyraźniejszy element asymetrii mózgu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Gdzie znajduje się kora słuchowa pierwszorzędowa?

A

W zakrętach skroniowych poprzecznych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Opisz powierzchnie górna boczna płata potylicznego.

A

Na powierzchni wypukłej ma wiele bruzd, często jest tu końcowy odcinek leżącej na powierzchni przyśrodkowej bruzdy ostrogowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Opisz powierzchnie górna boczna płata ciemieniowego.

A

Znajduje się tu : - zakręt zaśrodkowy i leżące ku tyłowi od niego - płacik ciemieniowy górny i dolny. Zakręt zaśrodkowy jest oddzielony od płacików bruzdą zaśrodkową. Oba płaciki oddziela bruzda śródciemieniowa. W płacik ciemieniowy dolny zwykle wciskają się końcowe odcinki bruzdy bocznej i bruzdy skroniowej górnej, wyznaczają one zakręt nadbrzeżny i zakręt kątowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Gdzie znajduje się kora czuciowa pierwszorzędowa?

A

W zakręcie zaśrodkowym i w tylnej części płacika okołośrodkowego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Przez co przykryta jest wyspa? Jaki ma kształt i na jakie zakręty dzielą jej bruzdy?

A

Wyspa to część kory mózgu pokryta przez korę płatów sąsiednich, przykrywają ja wieczka - czołowe, czołowo-ciemieniowe i skroniowe. Ma kształt trójramiennej piramidy, jej wierzchołek (biegun) skierowany jest do boku, bruzdy dzielą powierzchnie na zakręty krótkie leżące z przodu i długie leżące z tyłu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Z jakich części składa się powierzchnia dolna półkuli? Co znajduje się na powierzchni dolnej płata czołowego? Co sie tam znajduje oprócz płata czołowego?

A

Dwie czesci Przednia - leży na górnej ścianie oczodołu, należy do płata czołowego Tylna - spoczywa w środkowym dole czaszki i na namiocie móżdżku, zawiera zakręty płatów skroniowego i potylicznego. Na powierzchni dolnej płata czołowego znajdują się zakręty oczodołowe i zakręt prosty. Pomiędzy zakrętami oczodołowymi biegną bruzdy oczodołowe, a bruzda węchowe oddziela zakręty oczodołowe od prostego. Na ścianie górnej znajduje sie układ węchowy - opuszka, pasmo i trojkat, od którego odchodzą prążki boczny (dobrze widoczny, przechodzi na płat skroniowy, gdzie kończy sie z zakrętach polksiezycowatym i okalającym). Ku tyłowi od trójkąta i prazka przyśrodkowego znajduje sie istota dziurkowana przednia (ma czesc przednia silna dziurkowana, gdzie przechodzą naczynia do mózgowia- zakręt dziurkowana i tylna, bardziej gładka - zakręt przekątny).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Co znajduje się na powierzchni dolnej płata skroniowego i potylicznego?

A

Zakręt skroniowy dolny który jest tez na powierzchni górno bocznej , wrzecionowaty (potyliczno-skroniowy) i przyhipokampowy który ku tyłowi przechodzi w płacie potylicznej w zakręt językowaty znajdujący sie na pow przyśrodkowej. Zakręt wrzecionowaty od skroniowego dolnego oddziela bruzda potyliczno-skroniowa, a bruzda poboczna oddziela zakręt wrzecionowaty ale od zakrętu przyhipokampowego i językowego. Bruzda poboczna składa się z dwóch części przedniej i tylnej. Zakręt przyhipokampowy należy topograficzne do płata skroniowego ale jest częścią płata limbicznego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Omow zakręty płatów czołowego, ciemieniowego i potylicznego na powierzchni przyśrodkowej półkuli.

A

Na zewnątrz od zakrętu obręczy i ograniczających go bruzd - obręczy i podciemieniowej. Od przodu ku tyłowi - zakręt czołowy górny, płacik okołośrodkowy (czesc przednia, ruchowa należy do płata czołowego, a tylna, czuciowa do ciemieniowego) przedklinek, należy do płata ciemieniowego, klinek - czesc płata potylicznego. Klinek od przedklinka oddziela bruzda ciemniowo-potyliczna, a na dole od zakrętu językowego bruzda ostrogowa. Na powierzchni przyśrodkowej na dole obecny jest tez zakręt wrzecionowaty i przyhipokampowy, oddzielone od siebie bruzda poboczna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Gdzie znajduje sie kora wzrokowa pierwszorzędowa?

A

W ścianach bruzdy ostrogowej i w obszarach klinka i zakrętu językowego (powierzchnia przyśrodkowa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Co zaliczamy do układu limbicznego?

A
  • struktury korowe - hipokamp z kora środwechową zakrętu przyhipokampowego i zakręt obręczy i zakręty oczodołowe - ciało migdałowate (struktura korowo-podkorowa) - cześć brzuszna gałki bladej i prążkowia (prążkowie brzuszne z jądrem półleżącym) - przegrodę - niektóre struktury miedzy i śródmózgowia - jądra przednie i część jądra przyśrodkowego wzgórza, jądra uzdeczki i jądro międzykomorowe. Układ limbiczny wywiera bezpośredni wpływ na podwzgórze. Emocje, pamięć. Płat limbiczny otacza łukowato szczelinę naczyniówkowa i ciało modzelowate. Stanowią okolice przejściowa miedzy międzymózgowiem a kora.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Z czego składa się hipokamp? W jakim płacie jest rozwinięty?

A

Hipokamp składa się z zakręty zębatego (wąskie pasmo istoty szarej, karbowane, które rozciąga się wzdłuż bruzdy hipokampa, ku przodowi zakręt traci karbowanie i na powierzchni haka jako rąbek haka. Informacje z kory z pamięci docierają do hipokampa za pośrednictwem kory śródwechowej. Hipokamp wpukla sie do rogu dolnego komory bocznej stopa hipokampa. Hipokamp zaspoidłowy przechodzi na powierzchnie ciała modzelowatego tworząc naleweczkę szara. Pod nią biegną prążki podłużne (szczątek sklepienia grzbietowego).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jaki kształt w przekroju czołowym ma kora hipokampa?

A

Kształt S, Od szczeliny naczyniówkowej widać Hipokamp Kora środwechowa przechodząca w korę nowa płata skroniowego. U płodu hipokamp jest widoczny na powierzchni pózniej wpukla sie do komory bocznej. Kora zakrętu zębatego i kora hipokampa właściwego to litery C skierowane do siebie strona wklęsła. Podkładka leży w górnej części zakrętu przyhipokampowego, ukryta cześciowo w bruździe hipokampa. Kora środwęchowa znajduje się na powierzchni przyśrodkowej półkuli. Wypukła powierzchnia hipokampa zwrócona do komory bocznej to pokryta warstwa istoty białej koryto. Włókna wychodzące z hipokampa gromadzą się w korycie i jako strzępek hipokampa biegną wzdłuż rogu dolnego i części środkowej komory bocznej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

gdzie rozpoczynają się włókna sklepienia? gdzie kierują się włókna, trzonu sklepienia?

A

Sklepienie to zespół dróg nerwowych łączących hipokamp z ośrodkami podkorowymi, podwzgórzem i pniem. Większosc jego włokien rozpoczyna się na podkładce i przechodzi przez strzępek, odnogę, trzon i słup do ciała suteczkowatego. część włókien trzonu nie wchodzi do słupa czyli części zaspoidłowej, tylko do przedspoidłowej (bardziej ku przodowi, do przegrody, włókna biegną do przodu od spoidła przedniego) W przegrodzie kończą się w jądrze bocznym. W sklepieniu znajdują się też włókna spoidłowe, które łączą ze sobą oba hipokampy. Tworzą one między odnogami spoidło sklepienia (brzuszne i przylegające do płata ciała modzelowatego grzbietowe).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

co dochodzi do kory zakrętu obręczy i z czym ten zakręt się łączy?

A

w części przedniej znajduje się kora ruchowa obręczy i kora limbiczna asocjacyjna. Dochodzą do niej połącznia z jąder przednich wzgórza, kory czuciowej i ruchowej. Włókna nerwowe biegnące pod korą tworzą obręcz. Z przodu zakręt przechodzi pod kolanem ciała modzelowatego w pole podspoidłowe, które łączy się z zakrętami oczodołowymi powierzchni dolnej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Opisz płat limbiczny na powierzchni przyśrodkowej mózgu.

A

Zakręt obręczy otacza ciało modzelowate, łączy się z zakrętem przyhipokampowym ciesnia zakrętu obręczy. Z przodu poniżej kolanka ciała modzelowatego przechodzi w pole podspoidłowe. Ku tyłowi od niego znajduje się zakręt przykrańcowy. Zakręt obręczy jest oddzielony od ciała modzelowatego bruzda ciała modzelowatego,a od zakrętów płata czołowego i ciemieniowego bruzda obręczy i podciemieniową. Zakręt przyhipokampowy ograniczony jest od dołu przez bruzdę poboczna, a od góry bruzdę hipokampa, w części przedniej rozszerza sie i zagina w postać haka. Hipokamp to cześć kory wpuklona do komory bocznej stopa. Powierzchnie zewnętrzna ciała modzelowatego pokrywa naleweczka szara. Zakręt zębaty wyłania się z bruzdy hipokampa, i ma przednia gładka cześć, która tworzy rąbek haka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Opisz część brzuszna prążkowia i gałki bladej.

A

Prażkowie brzuszne z jądrem półleżącym i czesc brzuszna gałki bladej są powiązane z układem limbicznym. Ich części grzbietowe do układu somatyczno-ruchowego. Połączenia tworzą pętle neuronalną. Cześć brzuszna prążkowia otrzymuje włokna od ciała migdałowatego droga istoty bezimiennej, pózniej do brzusznej części gałki bladej, wzgórza i do kory mózgu. Prążkowie i szczególnie jądro półleżące otrzymuje projekcje ze śródmózgowia i mezolimbicznego układu dopaminergicznego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Omów przegrodę, strukturę mózgowia.

A

Ku przodowi od spoidła przedniego. Czesc przegrody leżąca nad tym spoidłem wydłuża sie w kierunku pionowym i tworzy cienka przegrodę przezroczysta i czesc przedspoidlowa tworzy pole przegrodowe. Przegroda przezroczysta składa się z dwóch blaszek, przedziela rogi przednie komór bocznych, rozpięta miedzy przednimi częściami sklepienia i ciała modzelowatego. Pole przegrodowe znajduje się na przyśrodkowej powierzchni, odpowiada mu zakręt przykrańcowy. W przegrodzie rozróżniamy jądro przyśrodkowe (leży na przyśrodku razem z jądrem ramienia pionowego pasma przekątnego) i jądro boczne. Przegroda łączy się z hipokampem przez sklepienie z ciałem migdałowatym przez prążek krańcowy z korą obręczy przez włókna nerwowe obręczy z częścią brzuszna prążkowia i jądrem półleżącym przez bezpośrednie krótkie połączenie z ośrodkami limbicznymi śródmózgowia i międzymózgowia przez prążek rdzenny wzgórza lub pęczek przyśrodkowy mózgowia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Omów ośrodki limbiczne międzymózgowia i śródmózgowia.

A

W międzymózgowiu - ciało suteczkowate, jądra przednie wzgórza i uzdeczki W śródmózgowiu - jądro międzykonarowe i pole brzuszne nakrywki. Otrzymują one projekcje przez prążek rdzenny wzgórza, pęczek przyśrodkowy przodomózgowia i sklepienie. Ważna role spełniają pęczki włókien wychodzących z ciała suteczkowatego (suteczkowo- WUM)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Co jest widoczne od zewnątrz w międzymózgowiu?

A

Na powierzchni podstawnej do przodu od dołu międzykonarowego widoczne jest podwzgórze. Z przodu leży skrzyżowanie wzrokowe, do którego ku przodowi wchodzą nerwy a ku tyłowi pasma. Guz popielaty, z niego ku dołowi uwypukla się lejek, z zawieszona na nim przysadce mózgowej no i ciała suteczkowate.

Powierzchnia grzbietowa widoczna po uniesieniu płatów potylicznych. Znajdują się na niej należące do wzgórza poduszka (tylna część wzgórza silnie rozwinięta u człowieka) Ciało kolankowate przyśrodkowe (ośrodek słuchu, do którego dochodzi ramię wzgórka dolnego, rozpoczynające się w dolnym wzgórku blaszki pokrywy) ciało kolankowate boczne - ośrodek wzrokowy, dochodzi do niego od przyśrodka ramie wzgórka górnego, od przodu pasmo wzrokowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Omów komorę trzecia.

A

Jej ścianę górna stanowi sufit potrójny - składa sie on z ciała modzelowatego, sklepienia ze spoidłem sklepienia oraz tkanka naczyniówkowa, do której wpuklają się sploty naczyniówkowe komory trzeciej. Po usunięciu sufitu widać górna powierzchnie wzgórza i komorę trzecia. Komora ta jest wąska, ustawiona w płaszczyźnie posrodkowej, wypełniona płynem. Łączy sie przez wodociąg śródmózgowia z komora czwarta, a za pośrednictwem parzystego otworu miedzykomorowego z komorami bocznymi. Z wyjątkiem niewielkiej części przedniej, która otacza kresomózgowie, komorę trzecia otaczają struktury międzymózgowia. - bok - wzgórze i podwzgórze, których powierzchnie komorowe oddzielone są bruzda podwzgórzową - od dołu podwzgórze - od przodu blaszka krańcowa i zrośnięte z nią spoidło przednie -od tylu wejście do wodociągu śródmózgowia, spoidło tylne, struktury nadwzgórza(trójkąty uzdeczki, szyszynka, spoidło uzdeczek) Światło komory trzeciej uwypukla się i tworzy - zachyłek wzrokowy i lejka - w ścianie dolnej - zachyłek szyszynkowy i nadszyszynkowy w ścianie tylnej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Omów komorę boczna.

A

W ścianach najstarszych tj części środkowej (ściana dolna) i rogu dolnego w kolejności od boku do przyśrodka: - jądro ogoniaste - prążek krańcowy - splot naczyniówkowy - sklepienie Jądro ogoniaste to przykomorowa część prążkowia, rozpoczyna sie w ścianie bocznej rogu przedniego jako głowa i w dolnej ścianie czesci środkowej komory zmienia się w trzon, w ścianie górnej rogu tylnego w ogon. Prążek krańcowy zawiera włókna nerwowe łączące ciało migdałowate z podwzgórzem i przegrodą. Biegnie w części środkowej w bruździe miedzy jądrem ogoniastym a wzgórzem częściowa przykryta blaszka przytwierdzoną. Splot naczyniówkowy wpukla się do części środkowej i rogu dolnego przez szczelinę naczyniówkowa znajdująca się miedzy sklepieniem a wzgórzem lub blaszka przytwierdzona. Szczelina oddziela struktury kresomózgowia od międzymózgowia. Sklepienie - łączy hipokamp z podwzgórzem i przegroda. Rozpoczyna sie w ścianie rogu dolnego jako strzępek hipokampa, w czesci środkowej komory widoczne jako odnogi, potem trzon który otacza łukowato otwór międzykomorowy i zanurza sie w podwzgórzu jako słupy sklepienia. Większość włókien słupa dochodzi do ciała suteczkowatego. Wcinające bruzdy tworzą: - stopę hipokampa - w ścianie rogu dolnego, wpuklenie bruzdy hipokampa - wyniosłość poboczna - dolna ściana rogu dolnego, bardziej ku tyłowi przechodzi w trójkąt poboczny, tworzy go bruzda poboczna - ostroga ptasia- leży w przyśrodkowej ścianie rogu tylnego, tworzona przez bruzdę ostrogową. Opuszka rogu tylnego - przez włókna spoidłowe. Przegroda przezroczysta - przyśrodkowa ściana rogu przedniego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Omów przedmurze powierzchni wewnętrznej przodomózgowia. W jaki sposób łączy się ono z korą mózgu?

A

Przedmurze to cienka blaszka istoty szarej, od kory wyspy oddziela ja torebka ostatnia, a od głębiej leżącej łupiny torebka zewnętrzna. Jest to najwieksza, wyspowa czesc przedmurza. Przedmurze znajduje sie w czesci oczodołowej płata czołowego i w płacie skroniowym. Posiada połączenia z cała kora mózgu. Rozróżnia sie tu okolice ruchową, somatosensoryczną, słuchową i wzrokową. Tworzą one nawzajem nakładające się strefy. Lączą się one z polami korowymi za pomocą włókien wstępujących i zstępujących. Przedmurze jest związane połączeniami z korą nową. Częśc która leży w płacie skroniowym ma połączenia ze starą, znana jako jądro śródgruszkowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Co zaliczamy do jąder podstawnych?

A

z kresomozgowia - prażkowie, które jest podzielone torebka wewnętrzna na łupinę i jądro ogoniaste. z międzymózgowia - gałka blada (ścisle przylega do jądra, oddzielona od niego tylko blaszka rdzenna boczna). Łupina razem z gałka tworzy jądro soczewkowate. Gałka blada jaśniejsza od prążkowia, jest przedzielona blaszka rdzenna przyśrodkową na czesc przyśrodkowa i boczna. Większa czesc prążkowia i gałki, jądro niskowzgórzowe, istota czarna nalezą do układu ruchowego. Jądro niskowzgórzowe - leży poniżej wzgórza, przyśrodkowo od torebki wewnętrznej, bocznie od podwzgórza. Znajdują się tu pęczki - soczewkowy, pole H, pęczek wzgórzowy. Przez te obszary przebiegają drogi wiążące jądra podstawne ze wzgórzem. Jądro podstawne wielkokomórkowe- poniżej gałki bladej, największy środek cholinergiczny mózgowia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Omów torebkę wewnętrzna. Co przez nią przechodzi?

A

Zewnętrzna i ostatnia są z istoty białej, ta włokna rożnych układów. Odnoga przednia miedzy jądrem ogoniastym a soczewkowatym która łączy się kolanem z odnoga tylna miedzy soczewkowatym a wzgórzem, część zasoczewkowa. Większość włókien projekcyjnych kory i włókien łączacych wzgórze z korą przez nią przechodzi. W obrębie kolana biegną włókna KOROWO-JĄDROWE w przedniej części odnogi tylnej biegną włółna KOROWO_RDZENIOWE. bardziej z tyłu biegną włókna czuciowe tworzące promienistość czuciową (tylna cześć odnogi tylnej), promienistość słuchową (część podsoczewkowa) promienistość wzrokową (część pod i zasoczewkowa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Omów ciało modzelowate.

A

Ciało to jest układem spoidłowym mózgu, na przekroju w płaszczyźnie posrodkowej główne częsci - dziób, kolano, pień i płat, w czołowym powyżej komór bocznych, trzeciej i sklepienia. W płacie czołowym jego włokna tworzą kleszcze mniejsze a w potylicznym większe. W górnej ścianie komory bocznej obicie. Włókna odchodzą od niego promieniście. Jest jednym z połączeń spoidłowych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Omów wzgórze. Jego jądra, podział ze względu na rozwój.

A

To najwieksza struktura międzymózgowia.

.Wzgórze dzieli się na:

  • grzbietowe - to jego część z jądrami
  • brzuszne- stanowi tylno-dolne przedłużenie. Powstaje z niego jądro siatkowate, niskowzgórze (z jądrem niskowzgórza) i gałka blada.
  • nadwzgórze - Składa się z szyszynki i bocznie leżących od niego jąder uzdeczek. Od trójkąta uzdeczek do przodu wychodzi prążek rdzenny wzgórza, natomiast do tyłu spoidło uzdeczek, kończace się na szyszynce. Do tyłu od niego wychodzi sklepienie tylne.

Przez wzgórze do kory przechodzi większość informacji. Od strony przyśrodkowej przylega do komory trzeciej a od góry do czesci środkowej komory bocznej.

Podział wzgórza jest związany z blaszka rdzenna wewnętrzna. Ma 3 części- przyśrodkowa - z jądrem przyśrodkowym (grzbietowe). Ma połączenia z płatem czołowym i układem limbicznym. - przednia - jądra przednie powiązane z kora płata limbicznego - boczna - grzbietowo położone jądra boczne, tylne, grzbietowe i brzuszne. Jądra brzuszne przednie, boczne - jądra podstawne i móżdżek Jądra brzuszne tylne, przyśrodkowe i boczne - układ czuciowy. Ku tyłowi czesc boczna tworzy poduszkę, w której znajduja sie jądra poduszki. Łącza one korę asocjacyjna płatów ciemieniowego, skroniowego i potylicznego. W części tylnej mamy tez jądra tylne, kolankowe boczne i przyśrodkowe. Poza obszarem głównym wzgórza mamy też:

  1. jądra siatkowate - otacza boczną powierzchnie, od którego oddziela je blaszka rdzenna zewnętrzna
  2. Jądra śródblaszkowe zlokalizowane w blaszce rdzennej wewnętrznej,u człowieka znaczenie ma ciało Luysa (jądro środkowo-przyśrodkowe)
  3. Jądra pośrodkowe- zgrupowane w istocie szarej środkowej, przylegającej bezpośrednio do komory trzeciej.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Omów podwzgórze.

A

Podwzgórze tworzy część podstawną międzymózgowia. Rozróżniamy czesc tylna - suteczkowa, środkowa - guzowa i przednia - wzrokowa,ktora do przodu przechodzi w pole przedwzrokowe. W każdej z nich rozróżniamy strefę boczna i przyśrodkowa. Strefa boczna ma dużo włókien i mało komorek. Znajduje sie tu pęczek przyśrodkowy przodomózgowia, którego wlokna biegną podłużnie. Posiada drogi wstępujące i zstępujące, łączy twór siatkowaty pnia mózgu z podwzgórzem i kresomózgowiem. Sa tez pęczki włókien dochodzące do ciała suteczkowatego - sklepienie i z niego wychodzących - do jąder przednich wzgórza, do jąder uzdeczki i do śródmózgowia (droga międzykonarowa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Co uwypukla się z międzymózgowia?

A
  • —>Kubek oczny*, który jest zawiązkiem siatkówki i daje poczatek pasmom, nerwom, skrzyżowaniu wzrokowemu
  • —>przysadka nerwowa* - na dolnej ścianie komory trzeciej, w miejscu zachyłku lejka
  • —->szyszynka* - uwypukla się w górnej części ściany tylnej komory trzeciej
35
Q

Gdzie znajduje się ciało migdałowate? Z czym się łączy?

A

Ciało to jest strukturą, którą zalicza się do płata limbicznego, lecz leży w płacie skroniowym. Leży ona nad rogiem dolnym komory bocznej. Jest ściśle związana z korą zakrętu przyksiężycowatego. Ma dwa zespoły jąder. Oba należą do układu limbicznego. Część korowo-przyśrodkowa. zawiera jądro środkowe, przyśrodkowe i korowe (te dwa leżą na powierzchni). Informacje węchowe docierają poprzez włókna prążka węchowego bocznego do jądra przyśrodkowego, jąder korowych i kory, która sąsiaduje. Część podstawno-boczna - ma jądra podstawne i boczne. Tu trafiają informacje czuciowe, wzrokowe słuchowe z obszarów kory, które potem dochodzą do drugiej części, szczególnie do jądra środkowego, które rzutuje do podwzgórza. W prążku krańcowym, położonym między wzgórzem a jądrem ogoniastym, są włókna wstępujące i zstępujące, głównie do części korowo-przyśrodkowej. Ląćzą one z przednią i środkową częścią podwzgórza. tędy też z pnia mózgu dochodzą informacje trzewno-czuciowe (smakowe np, z jądra samotnego). - Droga brzuszna ciała migdałowatego - część włókien, która łączy ciało z podwzgórzem biegnie pod gałką i prążkowiem, omijając prążek krańcowy.

36
Q

Jakie włókna oddaje istota biała mózgu? Omów połączenia spoidłowe.

A

Włókna spoidłowe, rzutowe i kojarzeniowe. -ciało modzelowate -spoidło przednie, część przednia spaja węchomózgowie, część tylna łączy ciało migdałowate i korę płata skroniowego lewej i prawej półkuli. -spoidło sklepenia- rozpostarte między odnogami- łączy oba hipokampy, zawiera włókna biegnące przez strzępek i odnogę hipokampa.

37
Q

Wymień połączenia asocjacyjne kory mózgu.

A

Takie połączenia łączą na tej samej półkuli. Połączenia włókien łukowatych -obręczy- w zakręcie obręczy, łączy pola korowe limbicznego -haczykowaty - łączy dolną cześć kory czołowej z płatem skroniowym. Przebiega w obszarze między ciałem modzelowatym, przedmurzem i wyspą. Stanowi połączenia między ośrodkiem ruchowym i czuciowym mowy. Pęczki podłużne: - Górny - powyżej łupiny, łączy korę płata czoł, ciem i pot - Dolny - łączy korę skroniową z potyliczną - Podspoidłowy - leży między promienistością a jądrem ogoniastym, ma włókna róznych układów Pęczki pionowe -łączą pola korowe górne i dolne - pęczek czołowo-oczodołowy -pęczek potyliczny pionowy

38
Q

Z czego wykształca się móżdżek?

A

Rozwija się on z tyłomózgowia wtórnego, powstaje po grzbietowej stronie tyłomózgowia, w miejscu gdzie załamuje się ono ku tyłowi (zgięcie mostowe). Po obu stronach tego zgięcia tworzą się waegi móżdżkowe górne i dolne, które się ze sobą zrastają.

39
Q

Z czego składa się móżdżek? Gdzie znajduje się w czaszce? Omów płaty i szczeliny powierzchni górnej móżdzku oraz powierzchni dolnej.

A

Móżdzek składa się z robaka oraz z parzystych półkul. Jedynie na powierzchni dolnej granice pomiędzy nimi są wyraźnie zaznaczone. Cała powierzchnia móżdżku jest pokryta korą. Wypełnia ona wszystkie szczeliny.

Na powierzchni górnej znajduje się szczelina pierwsza, oddzielająca płat przedni od tylnego oraz szczelina pozioma.

Na powierzchni dolnej widać szczelinę drugą, oraz szczelinę tylno-boczną, która oddziela płat tylny od części kłaczkowo-grudkowej móżdżku.

40
Q

Co określamy mianem móżdżku

  1. przedsionkowego
  2. rdzeniowego
  3. nowego/mostowego?
A
  1. Móżdżek przedsionkowy - na krańcu powierzchni dolnej móżdżku leży grudka i kłaczki. Są to ostatnie płaciki. Jest to najstarsza część móżdzku, do których docierają aksony z jąder przedsionkowych.
  2. Móżdzek rdzeniowy - jest to robak i część przyśrodkowa półkul mózgu. Otrzymują one informacje z rdzenia kręgowego.
  3. Móżdzek mostowy to część boczna- czyli główna- półkul móżdzku. Otrzymuje ona informacje z kory mózgu za pośrednictwem jąder mostu.
41
Q

Wymień jądra móżdżku.

A

Są cztery parzyste jądra móżdżku.

  • najbardziej do boku leżące jądra zębate (przypominają jądra dolne oliwki). Z jego wnęki skierowanej ku przodowi i górze wychodzi większość włókien konaru górnego móżdżku.
  • najbardziej przyśrodkowo leżą jądra wierzchu
  • pomiędzy nimi leżą jądra wsunięte - jądro czopowate (wsunięte przednie) i jądro kulkowate (wsunięte tylne).
42
Q

Wymień konary obecne w móżdżku.

A
  1. Konar górny -połączenie ze śródmózgowiem; zawiera włókna wychodzące z móżdzku do śródmózgowia i wzgórza.
  2. Konar środkowy - połączenie z mostem; informacje z kory mózgu za pośrednictwem jąder mostu.
  3. Konar dolny- połączenie z rdzeniem przedłużonym; informacje z rdzenia kręgowego i jąder przedsionkowych.
43
Q

Jak rozwija się powierzchnia podstawna zewnętrzna pnia mózgu? Co wchodzi w jej skład?

A

Cały pień mózgu rozwija się z tyłomózgowia wtórnego, włącznie z powierzchnią bruszną, czyli podstawną.

Część tą tworzą przede wszystkim włókna zstępujące, które biorą początek w korze mózgu: korowo-rdzeniowe, korowo-jądrowe, korowo-siatkowe i korowo-mostowe.

Kształtują one powierzchnie w postaci wypukłych odnóg mózgu, wyniosłości piramidowych mostu oraz piramid rdzenia przedłużonego.

Powierzchnię tą tworzą konary mózgu - biegną one rozbieżnie ku górze, przedziela je dół międzykonarowy z istotą dziurkowaną tylną (naczynia do śródmózgowia)

Most - uwypukla się w postaci parzystej wyniosłości piramidowej, która po bokach zwęża się tworząc konary środkowe móżdżku.

Rdzeń: opuszka. Na jego powierzchni widać parzystą piramidę rdzenia, a z boku oliwkę (z jądrem dolnym oliwki). Piramidy rozdziela szczelina pośrodkowa przednia,a z boku parzysta bruzda przednio-boczna.

Na pograniczu z rdzeniem kręgowym włókna dróg korowo-rdzeniowych przeważnie przechodzą na stronę przeciwległą jako skrzyżowanie piramid, spłycając szczelinę pośrodkową przednią.

44
Q

Gdzie ukazują się wyjścia nerwów czaszkowych?

A

Na powierzchni podstawnej pnia mózgu.

  • okoruchowy - dół międzykonarowy
  • bloczkowy - na grzbietowej powierzchni jako jedyny! Powyżej zasłony rdzeniowej górnej.
  • trójdzielny - między mostem a konarem środkowym móżdzku
  • odwodzący - między mostem a rdzeniem przedłużonym
  • twarzowy i przedsionkowo-ślimakowy - w kącie mostowo-móżdżkowym
  • językowo-gardłowy, korzenie czaszkowe XI, błędny - z rdzenia przedłużonego bocznie od oliwki
  • korzenie rdzeniowe XI - część szyjna rdzenia kręgowego
  • podjęzykowy - między piramidą a oliwką, w bruździe przednio-bocznej rdzenia przedłużonego.
45
Q

Z jakich części składa się powierzchnia grzbietowa pnia mózgowia?

A

z części górnej: znajduje się tu pokrywa śródmózgowia. Jej główną częscią jest blaszka pokrywy, ze wzgórkami górnymi (ośrodek wzroku i czucia somatycznego) oraz dolny (słuchu). Od wzgórków odchodzą ramiona. Ramię górnego dochodzi do ciała kolankowatego bocznego, dolnego do przyśrodkowego.

Poniżej wzgórków dolnych znajdują się konary górne móżdżku i obecna między nimi zasłona rdzeniowa górna.

Część środkowa - widoczna po usunięciu móżdzku, jest to dno komory czwartej - dół równoległoboczny.

Część dolna -to tylna pow. rdzenia przedłużonego, widać tu; pęczek smukły (G) i pęczek klinowaty (B), są to drogi czuciowe z górnych i dolnych okolic ciała. W ich górnych odcinkach widać guzki mające jądra. Od tych jąder odchodzą pęczki.

Pęczki smukłe prawy od lewego oddzielone są bruzdą pośrodkową tylną, a smukły od klinowatego - pośrednią tylną.

Bocznie od pęczka klinowatego zaznacza się guzek trójdzielny, spowodowany obecnością pasma rdzeniowego n. V i jego jądra (czucie na twarzy).

46
Q

Co stanowi ścianę przednią komory czwartej?

A

ściana przednia, czyli DNO, stanowi dół równoległoboczny. Dzieli go na symetryczne połowy bruzda pośrodkowa. W najszerszej części dołu znajdują się niestałe prążki rdzenne, które oddzielają część mostową od opuszkowej. Przyśrodkowy obszar dołu jest ograniczony od boku bruzdą graniczną. Jest to wyniosłość pośrodkowa. Tu w części mostowej znajduje się wzgórek twarzowy (włókna korzeniowe owijają się wokół jądra 6 i tworzą kolano).

W części opuszkowej, przyśrodkowo od bruzdy granicznej leży trójkąt nerwu XII, wewnątrz niego jest jądro ruchowe tego nerwu. Bocznie od niego jest trójkąt nerwu X z jądrem grzbietowym. Bocznie od niego znajduje się pole najdalsze. łączą się tworząc zasuwkę, która przykrywa wejście do kanału środkowego.

Bocznie od wyniosłości przyśrodkowej i trójkąta X znajduje się pole przedsionkowe, z jądrami przedsionkowymi jądrem ślimakowym grzbietowym.

W moście, w części bocznej dołu widoczne jest miejsce sinawe, z jądrem miejsca sinawego (katecholaminowe komórki z lipofuscyną)

47
Q

Co stanowi ścianę tylną komory czwartej?

A

jest to jej STROP. W górnej części są to konary górne móżdzku z nieparzystą zasłoną rdzeniową górną. W części dolnej wyst. parzysta zasłona rdzeniowa dolna i tkanka naczyniówkowo-nabłonkowa, do której od zew wpuklają się naczynia tworzące splot naczyniówkowy komory.

W najszerszym miejscu światło komory wraz ze splotem uwypukla się tworząc parzysty zachyłek boczny.

W tkance tej znajdują się otwory - pośrodkowy oraz boczne (CFS dostaje się przez nie do jamy podpajęczynówki)

Komora czwarta ku górze przechodzi w wodociąg śródmózgowia, ku dołowi w kanał środkowy.

48
Q

Jakie rozrózniamy części w budowie wewnętrznej pnia mózgowia?

A

W śródmózgowiu, moście i rdzeniu przedłużonym - część podstawna (odnoga) i grzbietowa (nakrywka). W śródmózgowiu też pokrywa śródmózgowia.

49
Q

Jakie są główne części śródmózgowia w przekroju poprzecznym?

A

Od przodu ku tyłowi: część podstawna konarów, nakrywka konarów oraz pokrywa śródmózgowia. Część podstawną konarów oddziela istota czarna. Dookoła wodociągu śródmózgowia jest istota szara środkowa.

50
Q

Co przede wszystkim zawiera część podstawna pnia mózgowia?

A

Włókna zstępujące, rozpoczynające się w korze.

Są to włókna korowo-rdzeniowe; te biegną w części środkowej odnogi mózgu, w moście tworzy pęczki podłużne, w rdzeniu przedłużonym piramidę. Na pograniczu z rdzeniem kręgowym większośc tych włókien przechodzi na drugą stronę jako skrzyżowanie piramid.

Włókna korowo-jądrowe dochodzą do jąder ruchowych nerwów czaszkowych

Korowo-siatkowe do jąder tworu siatkowatego

Korowo-mostowe kończą się w jądrach mostu. Tu rozpoczynają się włókna biegnące poprzecznie przez część podstawną mostu i konar środkowy móżdżku do kory przeciwległej strony móżdzku.

Istota czarna - z tyłu część zbita i część siatkowa. Ośrodek układu ruchowego, związany z jądrami podstawnymi przodomózgowia.

51
Q

Co znajduje się w części grzbietowej pnia mózgowia?

A

W nakrywce znajdują się jądra włączone w układy długich dróg czuciowych, jądra związane z móżdżkiem, jądra tworu siatkowatego, jądra nerwów czaszkowych. W nakrywce biegną drogi czuciowe (wstępujące) noszące nazwę wstęg, pęczków podłużnych, drogi środkowej nakrywki i konarów móżdżku.

52
Q

Co należy do dróg długich nakrywki pnia mózgowia?

A

Wstęga przyśrodkowa - największa droga wstępująca. W moście dołączają do niej do strony bocznej droga rdzeniowo-wzgórzowa (wstęga rdzeniowa), oraz czucie z zakresu nerwu V droga trójdzielno-wzgórzowa (wstęga trójdzielna). Dochodza one wspólnie do jąder bocznych wzgórza. Biegnie tu też wstęga boczna - słuchowa.

Pęczki podłużne - przyśrodkowy i grzbietowy. Biegną one w istocie szarej środkowej, która otacza wodociąg i wyściełającej dół równoległoboczny. Pęczek podłużny przyśrodkowy koordynuje czynność układu przedsionkowego, mięśni gałek, szyi. Grzbietowy należy do AUN.

Droga środkowa nakrywki - nie jest wyraźnie odgraniczona i zawiera włókna łączące oliwki z jądrem czerwiennym.

Konary móżdżku - konar środkowy przechodzi we włókna części podstawnej mostu, konary górne i dolne przechodzą w nakrywkę (górny w śródmózgowia a dolny w rdzeń przedłużony)

Konary górne krzyżują się w śródmózgowiu, tworząc skrzyżowanie konarów górnych móżdżku.

53
Q

Wymień jądra długich dróg czuciowych.

A

Jadro smukłe i klinowate. dochodzą do nich informacje z kończyn i tułowia. Włókna wychodzące z tych jąder tworzą wstęgę przyśrodkową. Dochodzi ona do jądra brzusznego tylnego bocznego wzgórza. Po wyjściu z jądra wstęga tworzy skrzyżowanie wstęg. Biegnie później w przyśrodkowej części rdzenia przedłużonego i w przedniej części nakrywki mostu bocznie od jądra czerwiennego.

54
Q

Wymień jądra pnia mózgowia związane z móżdżkiem.

A

jądra klinowate dolne- leży razem z głównym jądrem klinowatym. przesyła informacje z kończyny górnej i szyi do móżdżku. Aksony wchodzą przez konar dolny.

jądra dolne oliwki - przylega do niego jądro tylne i przyśrodkowe. Włókna kierują się do móżdżku przez przeciwstronny konar dolny.

jądro czerwienne -leży w górnej części nakrywki konarów, dochodzą do niego włókna z móżdzku przez konar górny. Konary górne krzyżują się w dolnej części nakrywki konarów i dochodzą do przeciwległego jądra czerwiennego.

55
Q

Twór siatkowaty- położenie, jądra, włókna wychodzące z tworu.

A

Twór ten rozciąga się na całej długości pnia.

Ma on trzy strefy:

  1. pośrodkowa - posiada przede wszystkim jądra szwu, które w większości mają komórki serotoninergiczne.
  2. przyśrodkowa - komórki większe, największe jądro - olbrzymiokomórkowe w rdzeniu przedłużonym
  3. boczna - jądra drobnokomórkowe, które mają komórki nora i choli.
  • Włókna wychodzące z tworu można podzielić na trzy uklady:*
  • Aparat własny - bezpośrednie połączenia z innymi osrodkami pnia. Ma połączenia z jądrami nerwów czaszkowych.*

Układy zstępujące -włókna siatkowo-rdzeniowe- dochodzą do ośrodków ruchowych, czuciowych i wegetatywnych rdzenia kręgowego

Układy wstępujące - informacje przez jądra wzgórza do kory, do podwzgórza, układu limbicznego. Tworzą układ pobudzający mózg.

56
Q

Omów położenie jąder ruchowych nerwów czaszkowych.

A

Słup przyśrodkowy:

  • III - górny odcinek śródmózgowia
  • IV - dolny odcinek śródmózgowia
  • VI- we wzgórku twarzowym
  • XII- w rdzeniu przedłużonym w trójkącie podjęzykowym

Słup boczny:

  • V- górny odcinek mostu
  • VII - dolny odcinek mostu
  • IX, X - jądro dwuznaczne, włókna czaszkowe XI - rdzeń przedłużony
57
Q

Omów położenie jader przywspółczulnych nerwów czaszkowych.

A

Jądra przywspółczulne:

  • Jądro III - leży przyśrodkowo od jądra ruchowego III
  • Jądro VII - leży w dolnym odcinku mostu; rozróżnia się w nim część unerwiającą ślinianki podż i podj ; jądro ślinowe górne oraz jądro łzowe, unerwiające gruczoł łzowy
  • Jądro IX - leży w górnej części trójkąta n. błędnego (jądro ślinowe dolne - unerwia śliniankę przyuszną)
  • Jądro X - jądro grzbietowe, leży w trójkącie n. X, unerwia narządy klatki i jamy brzusznej.
58
Q

omów położenie jąder czuciowych nerwów czaszkowych.

A
  • Jądro śródmózgowiowe V- bocznie od wodociągu, włókna tworzą pasmo śródmózgowiowe, jest jądrem czucia proprioreceptywnego żucia.
  • Jądro główne V - mostowe - w środkowym odcinku mostu
  • Jądro rdzeniowe V - ciągnie się od mostu przez rdzeń przedłużony aż do segmentów szyjnych rdzenia kręgowego, dochodzą do niego włókna korzeniowe, które tworzą pasmo rdzeniowe V, razem z mostowym : czucie z skóry twarzy, przewodu sł zew, błony śluzowej odcinków oddech i pok, opony twardej mózgowia
  • Jądro samotne - leży w rdzeniu przedłużonym w tójkącie X, dochodzą do niego info czuciowo-trzewne i jądro smakowe też tu
  • Jądra przedsionkowe (przyśr, boczne, górne,dolne) leżą w polu przedsionkowym
  • Jądra ślimakowe grzb i brzuszne na pograniczu mostu i rdzenia przedłużonego
59
Q

Omów lokalizację mowy w korze mózgu.

A

Ośrodek ruchowy mowy (Broca) w zakręcie czołowym dolnym

Ośrodek czuciowy mowy leżący w tylnej części zakrętu skroniowego górnego i w płaciku ciemieniowym dolnym.

Rownież dodatkowa kora ruchowa MS, położona na pow. przyśrodkowej płata czołowego oraz pęczek haczykowaty istoty białej, który łączy ośrodki mowy ze sobą.

również powierzchnia skroniowa jest częścią ośrodka słuchowego mowy.

60
Q

Co wchodzi w skład kresomózgowia nieparzystego?

A

BOCS

- blaszka krańcowa

- okolica przedwzrokowa

- ciało modzelowate

-spoidło przednie

61
Q

Gdzie znajduje się szczelina naczyniówkowa?

A

znajduje się w przyśrodkowej ścianie półkuli, na pograniczu z międzymózgowie, pomiędzy sklepieniem a wzgórzem. Wypełnia ją blaszka naczyniówkowo-nabłonkowa ze splotem naczyniówkowym.

62
Q

Omów budowę zewnetrzną rdzenia kręgowego.

A

Rdzeń kręgowy ma dwa zgrubienia

  • szyjne
  • lędźwiowo-krzyżowe, które na dole przechodzi w stożek końcowy (sięga on do I lub II kręgu lędźwiowego) i nić końcową. Zgrubienia związane są z neuromerami, które unerwiają kończyny górne i dolne.

Na wysokości otworu wielkiego rdzeń kręgowy przechodzi w przedłużony.

Rdzeń posiada dwie połowy, przedzielone szczeliną pośrodkową przednią i bruzdą pośrodkową tylną.

Z oboma połowami rdzenia łączą się korzenie przednie i tylne, które na powierzchni rdzenia wytwarzają pola korzeniowe przednie i tylne (bruzdy przednio-boczna i tylno-boczna). w polu korzeniowym przednim jednak nie ma zagłębienia. Te dwie bruzdy dzielą każdą połowę na trzy sznury:

przedni,

boczny

tylny.

w części szyjnej znajduje się dodatkowa bruzda pośrednia tylna, która dzieli sznur tylny na dwa pęczki: klinowaty oraz smukły.

Neuromery leżą wyżej od odpowiadających im kręgów.

szyjne i górne piersiowe przesuwają się jeden, dolne piersiowe o dwa, lędźwiowe, krzyżowe i guziczne znajdują się na wysokości dwu ostatnich kręgów piersiowych i pierwszego lędźwiowego.

Zmienia się też przebieg korzeni nerwów, z poziomego na skośny, poniżej stożka końcowego na niemal pionowy, korzenie tworzą tu ogon koński.

63
Q

Jakie jest rozmieszczenie istoty szarej i białej w rdzeniu?

A

Podział rdzenia na dwie połowy uwidacznia się wewnątrz dzięki przegrodzie pośrodkowej tylnej.

Prawa strona i lewa rdzenia łączy: spoidło szare (to istota szara pośrednia, która przechodzi w to spoidło w kierunku przyśrodkowym) oraz spoidło białe.

Róg tylny (dochodzą tu włókna czuciowe) dochodzi prawie do powierzchni rdzenia i dzieli sznury tylne i boczne. Na pograniczu sznurów znajduje się droga grzbietowo-boczna.

Róg przedni (stąd wychodzą włókna ruchowe) oddziela sznur boczny od przedniego tylko częściowo. Są one oddzielone od siebie włóknami korzeniowymi, które przebiegają najbardziej bocznie.

Istota szara pośrednia przechodzi w odcinku piersiowym i sąsiednich segmentach róg boczny!

Rogi tylne, boczne i przednie tworzą słupy.

64
Q

Jakie jest ukształtowanie istoty szarej i białej w poszczególnych odcinkach rdzenia?

A

Istoty szarej jest najwięcej w zgrubieniach szyjnych (segmenty szyjne dolne) i lędźwiowo-krzyżowym (lędźwiowe dolne i krzyżowe górne).

Róg tylny w części szyjnej i piersiowej ma kształt wrzecionowaty w od tyłu ku przodowi można w nim rozróżnić: wierzchołek, głowę i szyjkę, która przechodzi w podstawę rogu tylnego. Róg w części krzyżowej jest szeroki, nieznacznie mniej niż przedni.

Róg przedni (szerszy od tylnego) w częśći szyjnej i lędźwiowej uwypukla się do boku. Brak w części piersiowej (tam jest róg boczny)

Ilość istoty białej jest najmniejsza w odcinku krzyżowym, największa w szyjnym, bo tu włókna łączące rdzeń z mózgowiem. W części szyjnej sznur tylny dzieli się na pęczek smukły i klinowaty.

65
Q

Wymień jądra występujące w rdzeniu kręgowym.

A

W rogu tylnym:

jądra własne rdzenia (czuciowe)

Istota szara pośrednia

W części piersiowej istoty szarej pośredniej: jądro piersiowe tylne (grzbietowe) - funkcjonalnie związane z rogiem tylnym, leży przyśrodkowo w jego podstawie. Tworzą je komórki wstępujące segmentów C8-L2. i pośrednio-boczne (współczulne), w krzyżowej: krzyżowe przywspółczulne (S2-S4), na całej długości - jądro pośrednio-przyśrodkowe

Róg przedni

ruchowe- jądra przyśrodkowe (mięśnie tułowia, proks kończyn) boczne (mięśnie dystalne)

66
Q

Opisz opony rdzenia kręgowego.

A

Twarda - zrasta się z oponą twardą czaszki, mknie sobie do kanału krzyżowego (S2-S3). Niżej, w przedłużeniu worka biegnie nić tej opony - końcowa zewnętrzna, przyczepiająca się do okostnej kości guzicznej.

Przestrzeń nadtwardówkowa-sploty kręgowe wewnętrzne, tk tłuszczowa, łączna. Najobszerniejsza w dolnej części odcinka krzyżowego, gdzie nie ma opony twardej.

podtwardówkowa - potencjalna, uwidacznia się wskutek zaniku CFS.

Opona miękka zrasta się z błoną graniczną zewnętrzną, która pokrywa rdzeń.

Przestrzeń podpajęczynówkowa

najszersza L1, L2, tworzy tu zbiornik lędźwiowy.

Od opony miękkiej do pajęczej i twardej przechodzi więzadło ząbkowane. Znajduje się po bokach rdzenia. Ułatwia oddzielenie korzeni przednich od tylnych i zaznacza granic między przednią a tylną częścią sznura bocznego. Najwyżej przyczepiają się do kości potylicznej.

67
Q

Omów unaczynienie tętnicze rdzenia kręgowego.

A

Do poziomu Th2 rdzeń unaczyniają gałęzie tętnic podobojczykowych. Przez otwór wielki do kanału kręgowego dostają się parzyste tętnice rdzeniowe tylne i przednie, odchodzące od tętnic kręgowych w jamie czaszki. Tętnice rdzeniowe przednie łączą się w jedną i biegną w szczelinie pośrodkowej przedniej.

Krew z jamy czaszki unaczynia górne segmenty szyjne. Poniżej, do dolnych szyjnych i najwyższych piersiowych, krew dociera z gałęzi rdzeniowych (dostają się do kanału przez otwory międzykręgowe) Odchodzą od t. kręgowej, szyjnej głębokiej, międzyżebrowej najwyższej.

Gałęzie rdzeniowe unaczyniają oponę twardą, ściany kanału, kręgi, korzenie nerwów (tylko kilka z nich dociera do rdzenia). Pnie tętnic rdzeniowych przednich i tylnych tworzą wieniec naczyniowy, krew może płynąć ku górze lub w dół.

Część dolna rdzenia - poniżejTh2 gałęzie rdzeniowe odchodzące od aorty piersiowej i brzusznej (międzyżebrowe tylne i lędźwiowe). Tylko kilka z nich dociera do przedniej lub tylnej tętnicy rdzeniowej. Często korzeniowa wielka (Th7 a C2) jest większa i jej zatkanie spowoduje martwicę.

W głąb rdzenia odchodzą:

gałęzie obwodowe - unaczyniają istotę białą i rogi tylne istoty szarej

gałęzie środkowe (tętnice bruzdowo-spoidłowe) - odgałęzenia tętnicy rdzeniowej przedniej, zaopatrują większą część istoty szarej i spoidła rdzenia kręgowego.

zyły- krew w wnętrza rdzenia i powierzchownie odpływa żyłami korzeniowymi do splotów kręgowych wewnętrznych przedniego i tylnego *nadtwardówka* lub zewnętrznych, na zewnątrz kanału kręgowego.

68
Q

Omów opony mózgowia.

A

Opona twarda składa się tu z dwóch blaszek!! Tworzy ona parę przegród.

Namiot móżdżku- przyczepia się z tyłu do kości potylicznej wzdłuż bruzdy poprzecznej, az przodu do górnego brzegu części skalistej kości skroniowej, wyrostków pochyłych tylnych. Bardziej przyśrodkowo przedni brzeg namiotu staje się wklęsły i tworzy wcięcie namiotu (tu przebiega śródmózgowie)

Blaszka zew i wew są ze sobą zrośnięte. Nie ma tu przestrzeni nadtwardówkowej, a blaszka zewnętrzna pełni rolę okostnej. Biegną w niej tętnice i żyły oponowe.

  • Sierp - przyczepia się do sklepienia czaszki. Z przodu dochodzi do blaszki pionowej kości sitowej (grzebień koguci), z tyłu przyczepia się do namiotu móżdżku. Leży w szczelinie pośrodkowej mózgu.*
  • Sierp móżdżku - przyczepia się u góry do namiotu móżdżku, z tyłu do grzebienia potylicznego wewnętrznego.*
  • Przepona siodła - przykrywa przysadkę, tworzy sklepienie siodła. Mały otwór posiada, przez niego przechodzi lejek, który łączy podwzgórze z przysadką nerwową.*
  • Przegrody te są zrośnięte ze sobą przez dwa listki blaszki wewnętrznej.*
69
Q

Na jakie grupy dzielimy zatoki opony twardej? Skąd zbierają one krew? Gdzie odpływa z nich krew?

A

Zatoki opony twardej to wysłane śródbłonkiem naczynia żylne, o sztywnych ścianach, nie mające zastawek. Zbierają krew z mózgowia, opony twardej, ucha wewnętrznego, oczodołu.

Zatoki dzielimy na grupę dolno-przednią (na podstawie czaszki z przodu) oraz na górno-tylną (związane ze spływem zatok). Krew z zatok odpływa głównie do żyły szyjnej wewnętrznej.

70
Q

Wymień zatoki opony twardej grupy dolno-przedniej i opisz je.

A

Klinowo-ciemieniowa:

biegnie wzdłuż skrzydła mniejszego kości klinowej. Zbiera krew z żył dolnych mózgu. Krew odpływa z niej do zatoki jamistej.

Jamista

po obu stronach trzonu kości klinowej, od szczeliny ocz. górnej do cz. skalistej kości skroniowej. Zawiera sploty żylne z tętnicą szyjną wewnętrzną i nerwem odwodzącym. W ścianie zatoki niegną też nerwy III, IV, V1 i V2, który wychodzi z jamy czaszki przez otwór okrągły. Pomiędzy prawą a lewą jamistą- poprzeczne połączenia- zatoki międzyjamiste.

Do zatoki jamistej uchodzi: zatoka klinowo-ciemieniowa, żyła oczna górna, żyły dolne mózgu, zyły oponowe, przysadki, często żyła środkowa siatkówki. Odprowadza krew do zatoki skalistej górnej i dolnej.

zatoka skalista górna-biegnie po górnym brzegu części skalistej kości skroniowej, zbiera krew z jamistej, żył dolnych mózgu i żył tylnego dołu czaszki. Uchodzi do esowatej.

zatoka skalista dolna- leży przyśrodkowo na tylnej powierzchni części skalistej kości skroniowej. Uchodzi do niej zatoka jamista, żyły tylnego dołu czaszki. Razem z esowatą odprowadza krew do żyly szyjnej zewnętrznej.

71
Q

Grupa górno-tylna zatok opony twardej: omów zatokę strzałkową górną i dolną.

A

Strzałkowa górna- biegnie wzdłuż sierpa mózgu do guzowatości potylicznej wewnętrznej, tworzy zatoki boczne (obfite w ciemieniowej). Do zatok bocznych, też do strzałkowej górnej uwypuklają się ziarnistości paj, przez które CFS wchłania się do krwi żylnej.

Zatoka strzałkowa górna łączy się z żyłami na zewnątrz czaszki przez żyłę wypustową ciemieniową.

Strzałkowa dolna

wąska i krótka. Biegnie wzdłuż brzegu sierpa mózgu. Zbiera krew tylko z tylnej części ciała modzelowatego i zakrętu obręczy i dołu sierpa. Uchodzi do zatoki prostej.

72
Q

Grupa górno-tylna zatok

Co spotyka się w spływie zatok?

Omów zatokę prostą.

A

Spływ zatok na guzowatości pot. wew, łączy się od przodu z zatoką prostą, od góry ze strzałkową górną, od dołu z zatoką potyliczną i po bokach z poprzecznymi.

Zatoka prosta

prowadzi krew od przodu ku tyłowi wzdłuż linii przyczepu sierpa mózgu do namiotu móżdżku. Powstaje z połączenia żyły wielkiej mózgu i zatoki strzałkowej dolnej. Uchodzi do spływu zatok lub radziej do którejś z poprzecznych.

73
Q

Grupa górno-tylna zatok:

Omów zatokę poprzeczną, esowatą i potyliczną.

Jakie są odpływy krwi z jamy czaszki oprócz żyły szyjnej wewętrznej?

A

Zatoka poprzeczna

biegnie w bruździe na kości potylicznej, wdłuż przyczepu namiotu móżdżku.

Poprzeczna prawa, jak esowata prawa, zwykle szersza od lewej.

Może zawierać krew z zatoki prostej i strzałkowej górnej. Poprzeczna przechodzi w esowatą.

Esowata

biegnie na wewnętrznej powierzchni kości skroniowej, poprzez żyłę wypustową sutkową łączy się z żyłą uszną tylną. Odprowadza ona krew z zatoki poprzecznej do żyły szyjnej wewnętrznej.

Potyliczna

biegnie wzdłuż przyczepu sierpa móżdżku do kości potylicznej, u dołu rozdziela się i otacza otwór wielki.

Stanowi połączenie między spływem zatok u góry a splotami kręgowymi wewnętrznymi lub żyłą szyjną wewnętrzną.

Inne odpływy krwi: żyły wypustowe, łączące zatoki opony twardej z zyłami na zewnątrz czaszki, sploty żylne w otworach kostnych, splot postawny, przez który zatoki mają połączenia ze splotami kręgowymi wewnętrznymi.

74
Q

Omów unaczynienie tętnicze i żylne opony twardej mózgowia.

A

Jest odrębne niż samego mózgowia.

tętnica oponowa środkowa: od szczękowej, wchodzi przez otwór kolcowy, biegnie w oponie twardej, żłobiąc bruzdy tętnicze. Dzieli się na gałęzie przednią (czołową) i tylną (ciemieniową).

przedni dół czaszki - oponowa przednia od sitowej przedniej

tył- oponowa tylna od gardłowej wstępującej lub od kręgowej

żyły oponowe- towarzyszą tętnicą, więc oponowa środkowa uchodzi najczęściej przez kolcowy do splotu skrzydłowego, mogą też prowadzić malutkie żyły krew do zatok opony twardej.

75
Q

Jakie jest unerwienie opony twardej?

A

przez gałęzie oponowe od gałęzi trójdzielnego i błędnego (5,10), czyli:

namiot móżdżku i część tylnego dołu czaszki: gałęzie namiotowe V1

V2, V3 przedni dół, środkowy

oponowa X - tylna część dołu tylnego.

76
Q

Wymień zbiorniki podpajęczynówkowe.

A

Móżdżkowo-rdzeniowy, czyli wielki mózgu, znajduje się między dolną powierzchnią móżdżku i tylną rdzenia przedłużonego. Ku dołowi przechodzi w przestrzeń podpaj. rdzenia kręgowego. Uchodzi do niego płyn z otworu pośrodkowego komory czwartej.

Zbiornik międzykonarowy - w dole międzykonarowym, ku tyłowi od ciał suteczkowatych

Między tymi dwoma:

Zbiornik móżdżkowo-mostowy boczny, łączy się z komorą IV przez otwór boczny. Są tu nerwy kąta móżdżkowo-mostowego i tętnica dolna tylna móżdżku.

Zbiorniki podstawne - leżą do przodu od rdzenia przedłużonego i mostu.

Do przodu od zbiornika międzykonarowego też: skrzyżowania, blaszki krańcowej, ciała modzelowatego.

Bocznie od międzykonarowego leży okalający, wraz ze zbiornikiem pokrywy i żyły wielkiej mózgu otacza on śródmózgowie.

77
Q

Gdzie wytwarzany jest płyn mózgowo rdzeniowy? W jakiej ilości?

A

W splotach komór, tylko w 1/3 lub 1/4 nie. W ilości 130-150 ml sobie pływa, w ciągu doby powstaje 400 ml.

Wolno płynie.

78
Q

Unaczynienie mózgowia - jakie odcinki posiada tętnica szyjna wewnętrzna? Co oddaje w poszczególnych odcinkach?

A

Tętnica szyjna wewnętrzna ma:

część szyjną - nie oddaje na niej nic

część skalistą w kanale tętnicy szyjnej wewnętrznej

W przejściu między tymi dwoma częściami (skalistą i jamistą) oddaje tętnicę oponowo-przysadkową.

część jamista- w obrębie zatoki jamistej do wyrostka pochyłego przedniego- tam zatacza łuk (syfon)

część mózgowa- przebija oponę twardą przyśrodkowo od wyrostka pochyłego przedniego, kieruje się ku górze, tyłowi, dzieląc na gałęzie końcowe: przednią i środkową mózgu.

W części mózgowej oddaje:

  • oczną*
  • przysadkową górną (do krążenia wrotnego przysadki)*
  • łączącą tylną*
  • naczyniówkową przednią - unaczynia korę tylko płata skroniowego. Przebiega przez pasmo wzrokowe, ciało kolankowate boczne. Unaczynia dolną część torebki wewnętrznej, jądra soczewkowatego, ciało migdałowate, doprowadza krew do splotu naczyniówkowego komory bocznej.*
79
Q

Jakie części posiada tętnica przednia mózgu? Jakie są jej gałęzie korowe oraz środkowe? (razem z łączącą przednią)

A

W jej przebiegu wyróżniamy część

przedpołączeniową (od odejścia od TSZW do miejsca połączenia z łączącą przednią), biegnie po powierzchni istoty dziurkowanej przedniej, nad skrzyżowaniem wzrokowym, oddaje tu gałęzie środkowe.

Część zapołączeniowa

otacza zewnętrzną powierzchnię ciała modzelowatego, dzieli się najczęściej na okołospoidłową, spoidłowo-brzeżną.

Gałęzie korowe

unaczynia pow. przyśrodkową i przyśrodkowe obszary powierzchni górno-bocznej i dolnej płatów czołowego i ciemieniowego, też zakręt obręczy. oddaje;

czołowo-podstawną przyśrodkową

czołowo-biegunową

do ciemieniowego- spoidłowo-brzeżną.

Gałęzie środkowe (przednio-przyśrodkowe): przechodzą przez przyśrodek istoty dziurkowanej przedniej. Unaczyniają przednie obszary podwzgórza, głowę jądra ogoniastego (prążkowiowe przyśr) odnogę przednią i kolano torebki wewnętrznej.

Największa - tętnica Heubnera- odchodzi najczęściej na wysokości łączącej przedniej.

80
Q

Unaczynienie mózgowia - odcinki tętnicy środkowej mózgu, gałęzie korowe, gałęzie środkowe.

A

Tętnica środkowa mózgu

część klinowa

biegnie wzdłuż skrzydła mniejszego kości klinowej, koło istoty dziurkowanej przedniej ( tu oddaje gałęzie środkowe oraz skroniową biegunową)

część wyspowa

tętnica zagina się ku tyłowi, biegnie wzdłuż bruzdy bocznej po powierzchni wyspy, tu najczęściej tworzy 2 pnie tętnicze

część wieczkowa i korowa

biegną w bruździe bocznej i po powierzchni.

Gałęzie korowe

  • czołowo-podstawna boczna
  • przedczołowa
  • bruzdy środkowej
  • skroniowo-potyliczna.

Zakres unaczynienia to większa część pow. górno-bocznej w obrębie bruzdy bocznej. Tętnica ta unaczynia też bruzdy przed,śr, i zaśr. oraz kątową!

Gałęzie środkowe

Wnikają przez bok istoty dziurkowanej przedniej,są to tętnice prążkowiowe boczne (środkowe przednio-boczne). Unaczyniają większą część jądra soczewkowatego, górne obszary odnogi tylnej torebki wew, wyżej istotę białą półkuli.

81
Q

Omów odgałęzienia i części tętnicy kręgowej.

A

Cz. szyjna

biegnie w otworach wyrostków C1-C6

Cz. podpotyliczna

tworzy bruzdę na łuku tylnym, przebija błonę szczytowo-potyliczną tylną i wchodzi do czachy przez otwór wielki

cz. śródczaszkowa

biegnie po przedniej powierzchni rdzenia przedł. na granicy z mostem łączy się z drugą kręgową w podstawną, tu oddaje rdzeniową tylną, dolną tylną móżdżku i rdzeniową przednią.

Tętnica podstawna biegnie po przedniej pow. mostu, dzieli się w dole konarowym na prawą i lewą tylną mózgu. Oddaje dolną przednią móżdżku, błędnika, do mostu, górną móżdżku.

82
Q

Tętnica tylna mózgu - części, gałęzie korowe i środkowe.

A

część przedpołączeniowa

między miejscem odejścia od podstawnej a miejscem połączenia z łączącą tylną, leży w dole międzykonarowym, oddaje środkowe do istoty dziur. tylnej

zapołączeniowa

otacza konary mózgu, oddaje gał. środkowe do pow. grzbietowej wzgórza i naczyniówkowe tylne. część ta przechodzi na powierzchnię przyśr płata skroniowego i oddaje tętnicę potyliczną boczną (skroniowo-potyliczna) potem biegnie jako potyliczna przysrodkowa i dochodzi do bruzdy ostrogowej, gdzie dzieli sie na gałąź ostrogową i ciemieniowo-potyliczną.

Gałęzie korowe

unaczyniają korę płata potylicznego i skroniowego na pow. przyśrodkowej i dolnej półkuli mózgu.

Gałęzie środkowe

przez dziurkowaną tylną: (środkowe tylno-przyśr)

wzgórzowa-przeszywająca

przez powierzchnię grzbietową wzgórza (środkowe tylno-boczne)

wzgórzowo-kolankowe

Unaczyniają one wzgórze razem z gałęziami naczyniówkowej przedniej i łączącej tylnej (guzowo-wzgórzowa)

  • też gałęzie naczyniówkowe tylne boczne i przyśrodkowe (do splotów komory bocznej i trzeciej, zespalają się z naczyniówkową przednią)
83
Q

Wymień żyły mózgowia.

A

Żyły górne mózgu uchodzą do zatoki strzałkowej górnej.

Żyły dolne mózgu -największa z nich to skroniowa powierzchowna. Biegnie po bruździe bocznej. Uchodzą do zatok; klinowo-ciemieniowej, prostej, poprzecznej, skalistej górnej.

Żyła zespalająca górna - zespala zatokę strzałkową górną z jamistą.

dolna - jamistą z poprzeczną. Obie mają bardzo zmienny przebieg.

parzysta żyła wewnętrzna biegnie w tkance naczyniówkowej, w górnej ścianie komory trzeciej. Powstaje z połączenia żył przednich przegrody, wzgórzowo-prążkowiowej bocznej i żyły naczyniówkowej górnej (zbiera krew ze splotu bocznej)

Żyła podstawna rozpoczyna się w okolicy istoty dziurkowanej przedniej, przez połączenie żyły przedniej mózgu i środkowej głębokiej. Uchodzi do wielkiej. Razem z wewnętrznymi zbiera krew ze splotu naczyniówkowego komory bocznej, torebki wewnętrznej, jąder podstawnych, międzymózgowia, śródmózgowia, wyspy.